TORAKS TRAVMALARINDA ACİL TORAKOTOMİLER

1. TORAKS TRAVMALARINDA ACİL TORAKOTOMİLER Akın Eraslan BALCI, Mehmet Oğuzhan ÖZYURTKAN, Muharrem ÇAKMAK, İbrahim Ethem ÖZSOY, Semih KOÇYİĞİT Fırat Ünv. Tıp Fak. Göğüs Cerrahisi AD

2. Toraks travmaları: Önde gelen ölüm sebebi Travmatik yaralanmalarda %25-50 (1) • %70 künt, %30 penetran (1) • Ciddi cerrahi tedavi: Künt   %10 Penetran  %15-30 (2) (1) Hunt PA, ve ark. Emergency thoracotomy in thoracic trauma –a review. Injury 2006;37:1-19. (2) Yüksel M, ve ark. Travmalı hastaya yaklaşım. In: Yüksel M, Çetin G, editörler. Toraks Travmaları. 1.baskı. İstanbul: Turgut Yayıncılık; 2003 s. 1-14.

3. Lethal Six: 1- Havayolu obstrüksiyonu 2- Tansiyon pnömotoraks 3- Kardiyak tamponad 4- Açık pnömotoraks 5- Yelken göğüs 6- Masif hemotoraks Hidden Six: 1- Torasik aort rüptürü 2- Trakeobronşiyal rüptür 3- Miyokard kontüzyonu 4- Diyafram rüptürü 5- Özofagus rüptürü 6- Pulmoner kontüzyon DEADLY DOZEN (3) (3) Yamamoto L, ve ark. Thoracic trauma: the deadly dozen. Crit Care Nurse Q 2005;28:22-40.

4. Emergency department thoracotomy (EDT)= Emergent thoracotomy= Early thoracotomy = Resuscitative thoracotomy Yapılmaz ise mutlak ölüm • Urgent thoracotomy: Daha kontrollü ortam Daha stabil hasta • Elective thoracotomy(1) (1) Hunt PA, ve ark. Emergency thoracotomy in thoracic trauma –a review. Injury 2006;37:1-19.

5. ENDİKASYONLAR (1) • Penetran yaralanmalar: Hızla genel durumu bozulması Kontrol edilemeyen kanama Kardiyak arrest Majör damar yaralanması şüphesi Hava embolisi (Hilar yaralanma) • Künt yaralanmalar: Hayati fonksiyonların varışta varlığı Hızla genel durum bozulması (1) Hunt PA, ve ark. Emergency thoracotomy in thoracic trauma –a review. Injury 2006;37:1-19.

6. KONTRENDİKASYONLAR (1) • Varışta kardiyak aktivite olmayan künt travma • Multipl künt travma • Ciddi kafa travması • On dakika veya daha fazla CPR yapılan entübe hasta veya beş dakika veya hastaneye varış öncesi CPR yapılan entübe olmayan hastaya yapılan EDT sağkalımı arttırmaz (4). (1) Hunt PA, ve ark. Emergency thoracotomy in thoracic trauma –a review. Injury 2006;37:1-19. (4) Durham LA, ve ark. Emergency center thoracotomy: impact of prehospital resuscitation. J Trauma 1992;32:775.

7. Ocak 2003 – Aralık 2005 • Toraks travması ile başvuran 217 hasta • 178 erkek (%82), 39 kadın (%18) • Ort. yaş: 42±18 yıl. • 147 künt (%68), 70 penetran (%32)

8. KÜNT (147) PENETRAN (70) Tüp torakostomi 30 (%20.3) Tüp torakostomi 37 (%53) Gözlem 28 (%40) Gözlem 116 (%79) EDT 5 (%7) EDT 1 (%0.7) Elektif torakotomi 7 (%23) Elektif torakotomi 7 (%19)

9. Altı hastaya EDT uygulandı. • 3 erkek, 3 kadın • Yaş ortalaması: 23±6 yıl (16- 32) • 5 penetran, 1 künt • Sağ 2, Sol 4 • ACPA, CBC, fizik muayene • Penetran= 1 saat, Künt= 3 saat

10. Hasta no 1: • NG, K, 32 yaş, künt (AİTK) • Sol yelken göğüs (4-5-6-7.kotlar), Kontüzyon • TA: 100/80, Taşikardi, Takipne • Sol kol ve kafada yaygın doku kaybı • Hemogramda düşme, yeni grafide hematom görüntüsü, derinleşen hipotansiyon EDT

11. Sol torakotomi • Hematom boşaltılması (~1000cc) • 4-5-6-7. kot titanyum fiksasyonu • Parankim tamiri • YBÜ= 0, HYS= 9 gün

12. Hasta no 2: • ES, K, 16 yaş, penetran (ASY) • Sol hemopnömotoraks • TA: 60/30, bilinç kapalı, solunum yüzeyel • Sol skapula kırığı • Düşük Hb, torasentez = parlak kırmızı kan, derinleşen hipotansiyon EDT • Hematom boşaltılması (~2000cc), parankim onarılması, pulmoner arter dal yaralanması onarımı • YBÜ: 1 gün, HYS: 22 gün

13. Hasta no 3: • ET, K, 18 yaş, penetran (ASY) • Sol hemopnömotoraks • TA: 90/50, konfüze, taşikardik • EKG: ST depresyonu, EKO: doğal • Düşük Hb, derinleşen hipotansiyon, şüpheli kardiyak hasar  EDT • Hematom boşaltılması (~700cc), parankim onarılması, perikardiyal patchoplasti, sol ventrikül lateralinde yaralanma onarımı • YBÜ: 1 gün, HYS: 8 gün

14. Hasta no 4: • EO, E, 21 yaş, asker, penetran (ASY) • Sağ hemopnömotoraks, kurşun çıkış yerinde doku defekti • TA: 80/40, taşikardik, takipneik • Açık pnömotoraks, Düşük Hb, derinleşen hipotansiyon EDT

15. Hematom boşaltılması (~500cc), parankim onarılması, RİMA onarımı, debridman ve defekt onarımı • YBÜ: 1 gün, HYS: 8 gün

16. Hasta no 5: • YÖ, E, 26 yaş, asker, penetran (ASY) • Sol hematom görünümü, kurşun çıkış yerinde doku defekti • TA: 70/50, taşikardik, takipneik • Açık pnömotoraks, Düşük Hb, derinleşen hipotansiyon EDT

17. Hematom boşaltılması (~700cc), parankim onarımı, debridman ve defekt onarımı • YBÜ: 1 gün, • HYS: 5 gün

18. Hasta no 6: • AY, E, 22 yaş, penetran (ASY) • Sağ hemotoraks, parasentez (+) • TA: 80/40, taşikardik, takipneik • Torasentez= parlak kan, Düşük Hb, derinleşen hipotansiyon, şüpheli batın organ hasarı EDT • Hematom boşaltılması (~500cc), parankim onarımı, karaciğer laserasyon tamiri, splenektomi, diyafram onarımı • YBÜ: 1 gün, HYS: 8 gün

19. Torakotomi endikasyonları: 6 hasta Masif hemotoraks + 2 hastada Açık pnömotoraks • Ortalama YBÜ: 1 gün • Ortalama HYS: 10 gün • Morbidite: %0 • Mortalite: %0

20. TARTIŞMA • Travma sonucu ölümlerin %25’inden fazlası toraks travması sonucudur (5). • Bu ölümlerin 1/3’ü hemen olay yerinde, • 1/3’ü ilk birkaç saatte (kanama,yetersiz havayolu) • 1/3’ü tanıda geç kalınması nedeniyledir. • (pulmoner kompl., enfeksiyon, miyokard hasarı, pulmoner emboli) (5) Ulusal Travma ve Acil Cerrahi Derneği – Travma ve Resüsitasyon Kursu, www.travma.org

21. Göğüs travmalarının %85’ine tüp torakostomi yeterli olurken, %10-15’ine torakotomi gerekmektedir (6). • Uygun endikasyonu olan hastalarda acil torakotomiden kaçınılmamalı ve geciktirilmeden uygulanmalıdır. (6) Battisella FD, Benfield JR. Blunt and penetrating injuries of the chest wall, pleura, and lungs. In: Shileds TW, LoCicero III J, Ponn RB, editors. General thoracic surgery. 5th ed. Philadelphias: Lippincott Williams&Wilkins; 2000, p 815-831.