HAZIRLAYAN: Engin ALACAHAN Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Gıda Güvenliği Dairesi

1. SAĞLIK BAKANLIĞI SORUMLULĞUNDA BULUNAN DOĞAL MİNERALLİ SULAR VE İNSANİ TÜKETİM AMAÇLI SULAR MEVZUATINA İLİŞKİN AB MÜKTESEBATI UYUM ÇALIŞMALARI HAZIRLAYAN: Engin ALACAHAN Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Gıda Güvenliği Dairesi Su Güvenliği Şubesi

2. SAĞLIK BAKANLIĞI’NIN DOĞAL MİNERALLİ SULAR VE İNSANİ TÜKETİM AMAÇLI SULARLA İLGİLİ YETKİ VE SORUMLULUKLARI • Bakanlığın şebeke suları da denilen içme-kullanma suları alanındaki sorumlulukları, • Ambalajlanarak pazarlanan “doğal mineralli sular”, “içme suları” ve “kaynak suları” alanındaki sorumluluklarıdır.

3. İÇME-KULLANMA SULARI MEVZUATI • 13/12/1983 tarih ve 181 No’lu Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname • Umumi Hıfzısıhha Kanunu • Gıda Maddelerinin ve Umumi Sağlığı İlgilendiren Eşya ve Levazımın Hususi Vasıflarını Gösteren Tüzük

4. AMBALAJLI SULAR MEVZUATI • 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanununun 200-210 uncu ve 235-242 nci maddeleri, • 560 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 17 nci maddesi, • 181 sayılı Sağlık Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü Maddesi, • 18 Ekim 1997 tarih ve 23144 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanarak yürürlüğe giren ”İçilebilir Nitelikteki Suların İstihsali, Ambalajlanması, Satışı ve Denetlenmesi Hakkında Yönetmelik • 05.06.2004 tarih ve 25483 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 5179 sayılı “Gıdaların Üretimi Tüketimi ve Denetlenmesi hakkındaki Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun

5. SAĞLIK BAKANLIĞI’NIN SORUMLULUĞU ALTINA GİREN SULAR HAKKINDA AVRUPA BİRLİĞİ ÜYE DEVLETLERİNDEKİ UYGULAMA Avrupa Birliği’nin sularla ilgili Direktifleri, tüm üye ülkeleri bağlamaktadır. Ancak Direktifteki gereklilikleri karşılayan sular, değişik ülkelerde farklı isimler altında karşımıza çıkabilmektedir. Yine suların sorumluluğu altında bulunduğu kurumlar da her üye devlette değişebilmektedir. İçme suları ve doğal mineralli sular, Çevre Bakanlığı’nın ya da Gıda Bakanlığı’nın sorumluluğu altında olduğu görülmektedir.

6. SAĞLIK BAKANLIĞI’NIN SORUMLULUĞU ALTINA GİREN SULAR HAKKINDA AVRUPA BİRLİĞİ ÜYE DEVLETLERİNDEN ÖRNEKLER • Avrupa Birliği üye ülkeleri arasında su konusunda en köklü yapıya sahip olan ülke Birleşik Krallık’tır. Birleşik Krallık’ın bu alandaki güçlü ve kurumsallaşmış yapısı, diğer üye ülkelere de örnek olmakta ve Avrupa Birliği’nin bu alandaki mevzuatının şekillenmesinde bu ülkenin ciddi bir etkisi gözlenmektedir.Birleşik Krallık ülkelerinden İngiltere’de sular, Çevre Gıda ve Köyişleri Bakanlığı’nın (Department of Environment, Food and Rural Affairs) sorumluluğu altındadır. • İrlanda’da içme suları, Çevre ve Yerel Yönetim (Ministry of Environment and Local Government) Bakanlığı’nın bünyesinde kurulan Hijyen Otoritesi (Sanitary Authority)’nin sorumluluğu altındadır.

7. SAĞLIK BAKANLIĞI’NIN SORUMLULUĞU ALTINA GİREN SULAR HAKKINDA AVRUPA BİRLİĞİ ÜYE DEVLETLERİNDEN ÖRNEKLER • Hollanda’da içme suları, doğal mineralli sular ve yüzme suları “Tarım, Doğa ve Gıda Güvenliği Bakanlığı”nın sorumluluğu altında yer almaktadır. • İsveç’te yüzme suları, içme suları ve doğal mineralli sular “Çevre Bakanlığı”nın sorumluluğu altında, İspanya’da ise içme suları, kullanma suları ve yüzme havuzu suları, “Sağlık ve Tüketici Bakanlığı”nın sorumluluğu altında yer almaktadır. • Almanya’da ise içme suları ve doğal mineralli sular, Gıda ve Tarım Bakanlığı’nın (Die Bundesministerin für Verbraucherschutz, Ernahrung und Landwirschaft) sorumluluğu altında bulunmakladır.

8. AB Müktesebatına Uyum Çalışmaları kapsamında yürürlükten kaldırılan ve değişikliğe gidilen Mevzuat • 18/10/1997 tarihli ve 23144 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren İçilebilir Nitelikteki Suların İstihsali, Ambalajlanması Satışı ve Denetlenmesi Hakkında Yönetmelik (yürürlükten kalktı) • Gıda Maddelerinin ve Umumi Sağlığı İlgilendiren Eşya ve Levazımın Hususi Vasıflarını Gösteren Tüzük ( değişiklik tasarısı Başbakanlıkta)

9. Doğal Mineralli Sularla ilgili AB MÜKTESEBATI • Doğal Mineralli Suların Çıkartılması ve Pazarlanmasına İlişkin Üye Devletlerin Kanunlarının Uyumlaştırılması Hakkındaki 15 Temmuz 1980 Tarihli ve 80/777/EEC Sayılı Konsey Direktifi • Doğal Mineralli Sular İçin Konsantrasyon Limitleri ve Etiketleme Bilgileri Hakkında Liste Oluşturulması ve Doğal Mineralli Suların ve Kaynak Sularının Ozonla Zenginleştirilmiş Hava İle İşleme Tabi Tutulmasının Şartlarını Belirleyen 16 Mayıs 2003 tarihli ve 2003/40/EC Sayılı Konsey Direktifi

10. İNSANİ TÜKETİM AMAÇLI SULAR HAKKINDA AB MÜKTESEBATI • İnsani Tüketim Amaçlı Sularla ilgili olarak ise “İnsani Tüketim Amaçlı Suların Kalitesine Dair 98/83/EC Sayılı Konsey Direktifi

11. Doğal Mineralli Sularda Mevzuat uyumu • 80/777/EEC ve 2003/40 EC direktifi doğrultusunda “Doğal Mineral Sular Hakkındaki Yönetmelik hazırlanmış ve 01.12.2004 tarih ve 25657 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

12. İnsani Tüketim Amaçlı Sularda Mevzuat uyumu • 98/83/ EC direktifi doğrultusunda “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” hazırlanmış ve 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

13. ULUSAL PROGRAM BAĞLAMINDA DOĞAL MİNERALLİ SULAR VE İNSANİ TÜKETİM AMAÇLI SULAR MEVZUATI VE SAĞLIK BAKANLIĞI • 2003 yılında yayımlanmış olan Avrupa Birliği Müktesebatı’nın Yüklenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı’nda, Sağlık Bakanlığı’nın sularla ilgili yükümlülükleri, “Yüzme Suları”, “İnsani Tüketim Amaçlı Sular” ve “Doğal Mineralli Sular” başlıkları altında toplanmıştır. Bunlardan “Yüzme Suları” ve “İnsani Tüketim Amaçlı Sular”, Ulusal Program’ın “Çevre” başlığı altındaki “22.1 Su Kalitesinin İyileştirilmesi” önceliği içerisinde; • “Doğal Mineralli Sular” ise, “Malların Serbest Dolaşımı” başlığı altındaki “1.3 Gıda Ürünleri” önceliği içerisinde yer almaktadır.

14. “DOĞAL MİNERAL SULAR HAKKINDAKİ YÖNETMELİK” İLE GETİRİLEN YENİ DÜZENLEMELER • a. Doğal Mineralli Sular Hakkında Yönetmelik , “Doğal Mineralli Suların Çıkartılması ve Pazarlanmasına İlişkin Üye Devletlerin Kanunlarının Uyumlaştırılması Hakkındaki 15 Temmuz 1980 Tarihli ve 80/777/EEC Sayılı Konsey Direktifi” ile “Doğal Mineralli Sular İçin Konsantrasyon Limitleri ve Etiketleme Bilgileri Hakkında Liste Oluşturulması ve Doğal Mineralli Suların ve Kaynak Sularının Ozonla Zenginleştirilmiş Hava İle İşleme Tabi Tutulmasının Şartlarını Belirleyen 16 Mayıs 2003 tarihli ve 2003/40/EC Sayılı Konsey Direktifi”ne uyum amacıyla hazırlanmıştır. • .a.Bu yönetmelik ile Komisyon, üye ülke ve üçüncü ülke tanımları getirilmiştir. Ayrıca Hukuki dayanaklar arasında AB Teknik Mevzuatının Uyumlaştırılması ve Uygulanmasına Dair 4703 sayılı Kanun da sayılmıştır

15. “DOĞAL MİNERAL SULAR HAKKINDAKİ YÖNETMELİK” İLE GETİRİLEN YENİ DÜZENLEMELER • b. Doğal Mineralli Sular Hakkında Yönetmelik” in 5 inci maddesi ile Doğal Mineralli Suların özellikleri tanımlanarak ayrıştırma işlemi ile ilgili hükümler getirilmiştir. Buna göre,doğal mineralli suların mangan, demir, kükürt ve arsenik gibi kalıcı olmayan elementlerin Yönetmelikte belirtilen metotlarla ayrıştırılması dışında hiçbir işleme tabi tutulamayacakları Yönetmelikte vurgulanmıştır. Bu metotların kullanılması halinde dahi yan ürünlerin maksimum miktarları tayin edilmiştir. • c. 8 inci madde ile onaylama işlemi, onaylanan suların ilanı ve Dış Ticaret Müsteşarlığına bildirimi getirilmiştir. • d. 10 uncu madde ile Bakanlıkça yeterli ve uygun görülen laboratuarlara da ruhsata esas analizleri yapabilmeleri için yetki verilmesi hususu getirilmiştir. Bu madde ile daha önce sadece Ankara Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, İstanbul Bölge Hıfzıssıhha Enstitüsü veya İzmir Bölge Hıfzıssıhha Enstitülerinde yapılan ruhsata esas analizlerin gerekli şartları taşıyan diğer laboratuarlarda da yapılabilmesine imkan sağlanarak numunelerin zamanında laboratuarlara ulaştırılmasında yaşanan zorluklarda dikkate alınarak hizmetin yerinden sunumu amaçlanmıştır.

16. “DOĞAL MİNERAL SULAR HAKKINDAKİ YÖNETMELİK” İLE GETİRİLEN YENİ DÜZENLEMELER • e. İl inceleme kurulları yeniden düzenlenerek küçültülmüştür. • f. Dosya tanzimi ile ilgili madde yeniden düzenlenmiş olup tesis ve işletme izinleri ile üçüncü ülkelere ihracat amaçlı farklı isim veya farklı firma adına yapılacak dolumlar ile doğal mineralli suların ruhsatlarında yapılacak ilave ve değişikliklerde kullanılmak üzere formlar hazırlanarak Yönetmeliğin ekine konmuştur. • .g. Kaplar ve kapaklarda üretim izinlerinin ilgili Bakanlıktan alınması şartı getirilmiştir.Geri dönüşlü kaplarda yıkama sıcaklığı 55- 70 C0 olarak belirlenmiş ve bu kaplarda tutma yerlerinin kabın iç hacmine dahil olmaması şartı getirilmiştir. • h. Etiketleme bilgileri ve reklam esasları ile ilgili yeni düzenlemeler getirilmiştir. Buna gore, Doğal Mineralli suların etiketinde, mineral içeriğine göre gerekli uyarıların bulundurulması zorunlu kılınmıştır. Yine doğal mineralli suların sağlığa pozitif etkilerine ilişkin ifadelerin klinik deneylerle kanıtlanmadan kullanılması yasaklanmıştır.

17. “DOĞAL MİNERAL SULAR HAKKINDAKİ YÖNETMELİK” İLE GETİRİLEN YENİ DÜZENLEMELER • ı. Fason Dolum kaldırılmıştır. Ancak üçüncü ülkelere ihracat amaçlı olarak başka isim ile veya başka firma adına dolum yapılmasına izin verilmiştir. • i. işletmeci tarafından yapılan analizlerin İl Sağlık Müdürlükleri aracılığı ile düzenli olarak Bakanlığa bildirilmesi zorunluluğu getirilmiştir. • j. İzin verme sırasında mevcut şartlarını kaybettiği tespit edilen sular ile ruhsatlandırma sürecinin herhangi bir aşamasında sahte veya yanıltıcı belge sunulması durumunda verilen iznin iptali hükmü getirilmiştir. Bu madde ile Yapılan düzenleme ile tesislerin mevcut şartlarını kaybettiği durumlar ile ruhsatlandırma sürecinin herhangi bir aşamasında sahte veya yanıltıcı evrak ibraz edilmesi durumunda makam onayı ile yapılan iptal işlemlerinin yönetmelik gereği yapılması sağlanarak uygulamada netlik sağlanması amaçlanmıştır.

18. “DOĞAL MİNERAL SULAR HAKKINDAKİ YÖNETMELİK” İLE GETİRİLEN YENİ DÜZENLEMELER • k. Marka tescil belgesi yoksa Türk Patent Enstitüsüne müracaat belgesi aranması hükmü getirilmiştir. Ayrıca ayrı kaynaklardan tek bir ticari isim ile satış esasları düzenlenmiştir. • l. 27 inci madde ile ayrıştırma ve filtrasyon yeniden düzenlenmiş ve ozonla zenginleştirilmiş hava kullanılması durumunda kontrol izlemesine Ozon, Bromat ve Bromoform dahil edilmiştir. • m. Uygun çıkmayan sularla ilgili olarak Dış Ticaret Müsteşarlığı aracılığı ile komisyona ve diğer üye ülkelere bildirim getirilmiştir.

19. . “İNSANİ TÜKETİM AMAÇLI SULAR HAKKINDAKİ YÖNETMELİK İLE GETİRİLEN YENİ DÜZENLEMELER: • a. İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik , Avrupa Birliği’nin başta, “İnsani Tüketim Amaçlı Suların Kalitesine Dair 98/83/EC Sayılı Konsey Direktifi” olmak üzere, “Doğal Mineralli Suların Çıkartılması ve Pazarlanmasına İlişkin Üye Devletlerin Kanunlarının Uyumlaştırılması Hakkındaki 15 Temmuz 1980 Tarihli ve 80/777/EEC Sayılı Konsey Direktifi“ ve “Doğal Mineralli Sular İçin Konsantrasyon Limitleri ve Etiketleme Bilgileri Hakkında Liste Oluşturulması ve Doğal Mineralli Suların ve Kaynak Sularının Ozonla Zenginleştirilmiş Hava İle İşleme Tabi Tutulmasının Şartlarını Belirleyen 16 Mayıs 2003 tarihli ve 2003/40/EC Sayılı Konsey Direktifi”ne uyum amacıyla hazırlanmıştır.

20. . “İNSANİ TÜKETİM AMAÇLI SULAR HAKKINDAKİ YÖNETMELİK İLE GETİRİLEN YENİ DÜZENLEMELER: • b. “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik’e göre sular, “İnsani Tüketim Amaçlı Sular” ana başlığı altında, üç gruba ayrılarak incelenmiştir. Bunlar, ülkemizde şebeke suları olarak da bilinen çeşmelerden akan veya diğer yolarla insan tüketimine sunulan “içme-kullanma suları”; ambalajlanarak pazarlanan fakat dezenfeksiyon gibi işlemlere tabi tutulan “içme suları” ve yine ambalajlanarak pazarlanan fakat aynen doğal mineralli sular gibi, Yönetmelikte izin verilenler dışında herhangi bir işleme tabi tutulmayan “kaynak sularıdır”. Doğal mineralli sular, kaplıca ve içmece suları ile tıbbi amaçlı sular, bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.

21. “İNSANİ TÜKETİM AMAÇLI SULAR HAKKINDAKİ YÖNETMELİK İLE GETİRİLEN YENİ DÜZENLEMELER: • c. Yönetmelik ile birlikte, sularda kalite standartlarının aranacağı noktalar belirlenmiş, bu bağlamda, kalite standartlarının aranacağı noktanın, içme-kullanma suları için nihai tüketicin kullanımı için musluktan aktığı nokta, ambalajlanan sular için ise ambalajlara doldurulduğu nokta olarak tayin edilmiştir. • d. Yönetmelikte, suların kalitesine ilişkin parametreler, Ek-1 (a), (b) , (c) ve (d) bölümlerinde ortaya konmuştur. Ancak bu parametrelerden Ek-1 (c) ve (d) bölümündeki parametreler, zorunlu parametreler olmayıp suların estetik kalitesine ilişkindir. Dolayısıyla, bu parametrelere, rutin denetleme ve kontrol izlemelerinde bakılmaması, sadece sulara ilk ruhsat verilirken ve Bakanlıkça gerekli görüldüğü durumlarda bakılması öngörülmüştür.

22. “İNSANİ TÜKETİM AMAÇLI SULAR HAKKINDAKİ YÖNETMELİK İLE GETİRİLEN YENİ DÜZENLEMELER: • e. Yönetmelikte, içme-kullanma sularıyla ilgili olarak birtakım parametreler için geçiş dönemleri öngörülmüştür. • f. Yönetmelik ile, içme kullanma sularının izlenmesi ve denetlenmesi için, sıklıkları tüketime sunulan suyun miktarına göre belirlenecek denetleme izlemesi ve kontrol izlemesi öngörülürken diğer sular için denetleme ve kontrol izlemesinin yanında tesis incelemesi ve piyasa kontrolü de öngörülmektedir. Yapılan denetim ve kontrol izlemelerinin analiz ücretleri üreticiler tarafından karşılanacaktır.

23. “İNSANİ TÜKETİM AMAÇLI SULAR HAKKINDAKİ YÖNETMELİK İLE GETİRİLEN YENİ DÜZENLEMELER: • g. İzleme ve Denetlemelerde uygunsuzluk tespit edildiğinde alınacak olan önlemler, açık bir şekilde belirlenmiştir. • h. Yönetmelikte etiket bilgileri ile ilgili yeni düzenlemeler getirilmiştir. Örneğin, suların ticari tanımlamaları, suyun kaynağının ismini veya kaynağın bulunduğu yerin ismini yansıtmak zorundadır. Aksi taktirde, suyun kaynağının ismi veya suyun kaynağının bulunduğu yerin ismi, ticari tanımlama için kullanılan harf boyutunun bir buçuk kat büyüklükte yazılması zorunlu tutulmuştur.

24. “İNSANİ TÜKETİM AMAÇLI SULAR HAKKINDAKİ YÖNETMELİK İLE GETİRİLEN YENİ DÜZENLEMELER: • i. Yönetmelik , aynı kaynaktan birden fazla ticari isim altında su üretilmesi yasaklamaktadır. Bu bağlamda fason dolumlar da yasaklanmaktadır. Mevcut Yönetmeliğe göre verilmiş fason dolum izinleri Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden bir yıl sonra iptal edilmiş sayılacaktır. Ancak, Bakanlığın özel izni ile izinli sulardan üçüncü ülkelere ihracat amacı ile kendi adına veya başka firma adına farklı bir ticari isim ile dolum yapılabilecektir. • j. Kaynak sularının mangan, demir, kükürt ve arsenik gibi kalıcı olmayan elementlerin Yönetmelikte belirtilen metotlarla ayrıştırılması dışında hiçbir işleme tabi tutulamayacakları Yönetmelikte vurgulanmıştır. Bu metotların kullanılması halinde dahi yan ürünlerin maksimum miktarları tayin edilmiştir.

25. “İNSANİ TÜKETİM AMAÇLI SULAR HAKKINDAKİ YÖNETMELİK İLE GETİRİLEN YENİ DÜZENLEMELER: • k. Su analizlerinin, tercihen akredite olmuş laboratuarlar arasından, Bakanlığın belirleyeceği laboratuarlara yaptırılacağı belirtilmiştir.Bu bağlamda Bakanlıkça laboratuarlar belirlenmiştir. • l. Yönetmelik’in yürürlüğe girmesiyle, 18 Ekim 1997 tarih ve 23144 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Doğal Kaynak, Maden ve İçme Suları ile Tıbbi Suların İstihsali, Ambalajlanması ve Satışı Hakkında Yönetmelik ile ek ve değişikliklerinde yer alan hükümler yürürlükten kaldırılmış olacaktır. Buna bağlı olarak, söz konusu mevzuat doğrultusunda izin verilen kaynak, içme, işlenmiş içme ve işlenmiş kaynak suyu işletmecileri, izinlerini bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içerisinde bu Yönetmeliğe göre uyumlaştırmak zorundadır.

26. MEVZUATIN YÜRÜTÜLMESİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR • Su ve Biosidal Ürünler Projesi altında Su (Halk Sağlığının Korunmasına Yönelik) Eşleştirme Projesi: (TR/2004/IB/EN/04) • Su Envanteri Çalışmaları • Su Takip Fişi (STF) Çalışmaları • Su İşletmelerinin Üretim Miktarlarının Belirlenmesi: • Bilimsel Kurul • Üreticilerin ve tüketicilerin bilgilendirilmesi ve eğitilmesine yönelik çalışmalar • Hizmet içi Eğitim Çalışmalar

27. Su (Halk Sağlığının Korunmasına Yönelik) Eşleştirme Projesi: (TR/2004/IB/EN/04) • Sorumlu Birimler: Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Refik Saydam Hıf. Mrkz. Bşk. • Özet Kapsamı: İnsani tüketim amaçlı sular , doğal mineralli sular ve yüzme suları alanlarında AB mevzuatının uyumlaştırılması ve uygulanmasına yönelik Sağlık Bakanlığı’nın kurumsal ve idari kapasitesinin güçlendirilmesi öngörülmektedir. Bu çerçevede eğitim, kurumsal yapılanma için bilgi aktarımı gibi faaliyetler yürütülecektir. Fransa Çevre ve Sürdürülebilir Kalkınma Bakanlığının ortak olarak seçildiği iki yıllık bir projedir. • Toplam Bütçesi: 1,5 Milyon Euro

28. Su Envanteri Çalışmaları • Ülkemiz genelinde insani tüketime sunulan içme-kullanma sularının sağlandığı kaynakların belirlenmesine yönelik veri tabanı çalışması yürütülmektedir.

29. Su Takip Fişi (STF) Çalışmaları • 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” de yer alan içme-kullanma sularının kalitesinin takibine yönelik formların hazırlanması çalışmaları devam etmektedir. İçme ve Kullanma sularında internet üzerinden bir geri bildirim sisteminin kurulmasına yönelik olarak hazırlanacak olan fişlerin TSİM’ de yer alması ve izlemenin on-line olarak yapılması planlanmaktadır.

30. Su İşletmelerinin Üretim Miktarlarının Belirlenmesi • 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” de yer alan hükümler doğrultusunda satışa sunulan suların analiz sıklıklarının belirlenmesi için veri tabanı çalışması yürütülmektedir.

31. Bilimsel Kurul • 1.12.2004 tarih ve 25657 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Doğal Mineralli Sular Hakkında Yönetmelik ”de yer alan Doğal Mineralli Sular Onaylanması ile ilgili 8 inci madde gereği Bilimsel kurul oluşturulmuş olup çalışmalara başlanılmıştır

32. Üreticilerin ve tüketicilerin bilgilendirilmesi ve eğitilmesine yönelik çalışmalar • 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” ile 1.12.2004 tarih ve 25657 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Doğal Mineralli Sular Hakkında Yönetmelik ” te yer alan düzenlemeler ve toplumun temiz ve güvenli su kullanımı için tüketicilerin eğitimi konusunda broşür ve benzeri yayınlar hazırlanması planlanmaktadır. Yayınlanan Yönetmelikleri ve su mevzuatı konusundaki indeks çalışmasını içeren bir kitap hazırlanmış, 81 İl Valiliğine ve su üretimi yapan işletmelere dağıtımı yapılmıştır. Tüketicilerin bilgilendirilmesi ve eğitilmesine yönelik olarak yayın, broşür ve benzeri çalışmalar hazırlanmaktadır.

33. Hizmet içi Eğitim Çalışmaları • 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” ile 01.12.2004 tarih ve 25657 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Doğal Mineralli Sular Hakkında Yönetmelik ” te yer alan uygulamalar, Avrupa Birliği Müktesebatına uyumlaştırma çalışmaları konusunda merkez ve taşra çalışanlarına eğitim verilmesi planlanmaktadır. 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” ile 01.12.2004 tarih ve 25657 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Doğal Mineralli Sular Hakkında Yönetmelik ” te yer alan uygulamalar ile su tesislerinde bulunan laboratuarlarda ki uygulamalar hususunda su tesislerinde görevli mesul müdürlere ve laboratuar sorumlularına eğitim verilmesi düşünülmektedir.

34. SONUÇ • Su konusuyla ilgili olarak Sağlık Bakanlığı, mevzuat uyum çalışmalarını tamamlamıştır. Ancak mevzuatın uygulanmasına yönelik olarak hazırlanan ve 2004 Yılı Mali İşbirliği Programı’nda kabul edilerek yürürlüğe giren “Su” eşleştirme projesinin titizlikle yürütülmesi ve olumlu sonuçlarının yaygınlaştırılmasıdır. • Geleceğe yönelik olarak sularla ilgili bir diğer husus ise, suyla ilgili değişik kurum ve kuruluşlar arasında var olan, ve yürürlükteki mevzuattan kaynaklanan yetki karmaşasının giderilmesi ve ilgili kurum ve kuruluşların görev, yetki ve sorumluluklarının netleştirilmesidir. Bu bağlamda Dışişleri Bakanlığı’nın koordinasyonunda yürütülen ancak kurumlar arasındaki görüş ayrılıkları nedeniyle tıkanma noktasına gelen “Su Kanunu”nun hazırlık çalışmalarına hız verilmesi faydalı olacaktır.

35. TÜRKİYE CUMHURİYETİ • SAĞLIK BAKANLIĞI • TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ • GIDA GÜVENLİĞİ DAİRESİ • SU GÜVENLİĞİ ŞUBESİ