570 likes | 1.29k Views
Alt Solunum Yolu Enfeksiyonlarında Prokalsitonin ve CRP. Doç. Dr. Aykut Çilli Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Antalya. CRP ve PCT ile ilişkili çalışmalar. Fungal enfeksiyonlar HIV Transplantasyon Febril nötropeni Sepsis VİP TB SARS Çocuk hastalar.
E N D
Alt Solunum Yolu Enfeksiyonlarında Prokalsitonin ve CRP Doç. Dr. Aykut Çilli Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Antalya
CRP ve PCT ile ilişkili çalışmalar • Fungal enfeksiyonlar • HIV • Transplantasyon • Febril nötropeni • Sepsis • VİP • TB • SARS • Çocuk hastalar
Plan • Giriş • Tanısal bir parametre olarak PCT ve CRP’nin ASYE’larındaki yeri • Etiyoloji ve prognozla ilişkisi • Ağır TKP’de PCT • PCT’nin antibiyotik kullanımı üzerindeki etkisi • Sınırlılıklar • Sonuçlar
CRP • Karaciğerde üretilen bir akut faz proteini. • Üretimi enfeksiyon veya doku hasarı sonucu salgılanan sitokinlerce tetiklenir. • Serum konsantrasyonu genellikle <3 mg/L, fakat 500 mg/L kadar artabilir.
Prokalsitonin (PCT) • Aktif hormon olan kalsitoninin bir öncüsüdür. • Hormonal aktivitesi olmayan, yarılanma ömrü uzun, normalde plazmada saptanmayan küçük (13 kd) bir proteindir. • PCT bakteriyel enfeksiyonlarda belirgin olarak artar. COOH NH3 Katakalsin Kalsitonin Sinyal dizisi Aminokalsitonin PROCALCİTONİN
Enfeksiyonların tanısında, PCT’nin tanısal doğruluğu ve optimum cut-off değerleri tamamen kullanılan duyarlı testlere bağlıdır.
Tanısal bir parametre olarak PCT ve CRP’nin ASYE’larındaki yeri
Amaç: Klinik semptomlar, bulgular ve biyomarker’ların TKP’deki tanısal ve prognostik doğruluğunu değerlendirmek 373 TKP ASYE şüphesi olan 545 hasta 132 diğer SYE 40 diğer tanılar Müller B et al, BMC Infect Dis 2007
Pnömoni tanısında farklı parametrelerin ROC değerleri A. AC gr olmadan TKP’yi belirlemedeki tanısal doğruluk oranları B. Radyolojik olarak tanımlanmış TKP’yi belirlemedekitanısal doğruluk oranları PCT > CRP, p=0.36 PCT, CRP > temp,WBC,chest ausc,sputum p<0.001 PCT > CRP, p=0.04 PCT > temp,WBC,chest ausc,sputum p<0.001 Müller B et al, BMC Infect Dis 2007
Pnömoni tanısında farklı parametrelerin ROC değerleri C. Radyolojik olarak TKP’den şüphelenildiğinde ki (non-enfeksiyöz nedenler de dahil) tanısal doğruluk oranları D. Bakteriyemik TKP’yi belirlemedeki tanısal doğruluk oranları PCT>CRP, p=0.01 PCT>CRP, p<0.001 Müller B et al, BMC Infect Dis 2007
Radyolojik olarak pnömoni tanısı konulmuş olgularda CRP’nin tanısal doğruluğu Sistematik derleme: 6 çalışma, N=1178 Sensitivite: %10 - %98 Spesifisite: %44 - %99 Akciğer grafisindeki infiltrasyonun gerek ekarte edilmesinde ve gerekse tanısının konulmasında CRP yeterince sensitif ve spesifik bir biyomarker değildir. van der Meer V et al, BMJ 2005
1-yıllık prospektif çalışma • TKP’li 185 yetişkin hasta • Hastalar mikrobiyolojik tanılarına, PSI ve PCT düzeylerine göre gruplandırılmışlar Masia M et al, Chest 2005
Düşük PSI risk sınıflaması (I-II) Yüksek PSI risk sınıflaması (III-V) p=0.08 Masia M et al, Chest 2005
Amaç: Başvurudaki PCT ve CRP serum düzeylerinin etiyolojik ve prognostik değerini belirlemek. • TKP’li 96 hasta • Tüm hastalarda yüksek CRP düzeyleri (>10 mg/l) var. • Sadece 60 hastada yüksek PCT düzeyleri (>0.1 µg/l) var. • APACHE II skoru, PCT ile güçlü şekilde ilişkili (p=0.006) fakat CRP ile belirgin ilişkisi yok. Hedlund J et al, Infection 2000
p<0.03 Hedlund J et al, Infection 2000
Hafif TKP’li 116 hasta • 62’sinde etiyolojik tanı var P<0.0001 Atipik etiyolojiyi ekarte etmekte PCT düzeyleri yararlı bir araç olabilir P=0.021 Beovic et al, CMI 2005
Amaç: Serum CRP’nin TKP’li hastalarda etiyolojik ve prognostik yararını değerlendirmek. • Toplum-kökenli vaka-kontrol çalışması • TKP’li 201 hasta ve 84 kontrol Almirall J et al, Chest 2004
Tablo 1. TKP’li 89 hastada etken patojene göre serum CRP düzeyleri Almirall J et al, Chest 2004
Tablo 2. TKP’li hastalarda bakım yerine göre serum CRP düzeyleri • TKP’li hastaların hospitalizasyonlarına karar vermede erkeklerde 106 mg/L ve kadınlarda 110 mg/L eşik değer olarak alındığında, CRP’nin sensitivitesi % 80.5 ve spesifisitesi % 80.7’dir. Almirall J et al, Chest 2004
¥ TKP ile uyumlu semptomlarla birlikte, serum CRP > 33 mg/L olması yararlı bir marker’dır. ¥S.pneumoniae veya L. pneumophila etken olduğunda serum CRP düzeyleri daha yüksek. ¥ Serum CRP > 106 mg/L olması hastalığın ağırlığının belirleyicisi gibi gözüküyor. Almirall J et al, Chest 2004
Amaç: CRP, TKP’de etiyolojik tanıda bir marker olarak kullanılabilir mi? • TKP’li 1222 hastanın kohort analizi. • CRP düzeyleri 258 hastada değerlendirilmiş. Vazquez EG et al, Eur Respir J 2003
Tablo 1. CRP düzeyleri ve etiyolojik tanı *p=0.0002 Vazquez EG et al, Eur Respir J 2003
Tablo 2. CRP düzeyleri ve etiyolojik tanı: çok değişkenli analiz Vazquez EG et al, Eur Respir J 2003
Amaç: Ağır TKP’de PCT’nin tanısal ve prognostik değerini belirlemek. • YBÜ’ne kabul edilen 110 hasta %50 PCT ≥ 2 ng/ml %30 0.5 ≤ PCT < 2 ng/ml %20 PCT ≤ 0.5 ng/ml Boussekey N et al, Infection 2005
Amaç: Ağır TKP’li hastalarda PCT’nin prognostik önemini değerlendirmek • YBÜ’de prospektif gözlemsel çalışma • Durumu kritik TKP’li 100 hasta Boussekey N et al, Intensive Care Med 2006
p<0.001 p=0.03 Yaşamayanlarda PCT düzeyleri artarken, yaşayanlarda azaldı (p=0.01) Boussekey N et al, Intensive Care Med 2006
KOAH akut ataklı 116 ardışık hasta • Pnömoni eşlik eden veya etmeyen KOAH akut ataklı hastalar karşılaştırıldı. Weis N et al, Eur J of Intern Med 2006
Pnömoni ile uyumlu akciğer grafisi Pnömoni ile uyumlu bulguları olmayan AC grafisi a Antonisen skor 1, 2 veya 3’den daha az (p<0.001) b Pnömonik infiltrasyonu olanlarda CRP, olmayanlardan belirgin olarak yüksek (p<0.001) * KOAH akut atak nedeniyle başvuran hastaların yaklaşık %50’sinde CRP değerleri normaldi Weis N et al, Eur J of Intern Med 2006
P<0.001 I: Pnömonisi ve balgam prülansında artışı olmayan 64 hasta II: Pnömonisi olmayan, balgam prülansı artışı olan 51 hasta III: Pnömonili 51 hasta Weis N et al, Eur J of Intern Med 2006
Prokalsitonin rehberliğindeki tedavilerin antibiyotik kullanımı üzerindeki etkileri
ASYE’da PCT rehberliğinde tedavi • Prospektif, kontrollü, randomize gruplu, tek-kör çalışma • ASYE şüphesi ile kabul edilen 243 hasta • Başlangıç özellikleri benzer Christ-Crain M et al, Lancet 2004
124 PCT-rehberli grup 42 pnömoni 29 KOAH akut atak 28 Bronşit 10 Astım 15 Diğerleri ASYE şüphesi olan 243 hasta 119 standart-tedavi grubu 45 pnömoni 31 KOAH akut atak 31 Bronşit 3 Astım 9 Diğerleri Christ-Crain M et al, Lancet 2004
PCT (ng/ml) < 0,1 Bakteriyel enfeksiyon yok AB kullanılmaması kuvvetle önerilir 0,1 – 0,25 Bakteriyel enfeksiyon olası değil AB kullanılmaması önerilir 0,25 – 0,5 Bakteriyel enfeksiyon olasılığı var AB kullanılması önerilir > 0,5 Bakteriyel enfeksiyon olasılığı güçlü AB kullanılması kuvvetle önerilir PCT-Algoritması Christ-Crain M et al, Lancet 2004
*Klinik ve laboratuvar parametrelerinde herhangi bir olumsuzluğa yol açmadan AB reçeteleme oranı %50 azaldı. Christ-Crain M et al, Lancet 2004
TKP’de PCT-rehberliğinde antibiyotik kullanımı • Randomize çalışma • TKP’li 302 ardışık hasta • Başlangıç özellikleri (klinik, laboratuvar, mikrobiyolojik ve PSI) benzer. Kontrol grup (n=151) Prokalsitonin grup (n=151) Christ-Crain M et al, AJRCCM 2006
Ort AB süresi=12 gün (kontrol) Ort AB süresi=5 gün (prokalsitonin) *(P<0.05) Christ-Crain M et al, AJRCCM 2006
KOAH akut atağın PCT-rehberliğinde tedavisi • Prokalsitonin-rehberliğinin standart tedavi ile karşılaştırıldığı randomize, kontrollü çalışma • Tek merkezli, tek-kör çalışma 102 prokalsitonin grup Hospitalizasyon gereksinimi olan 208 hasta 106 standard grup Stolz D et al, Chest 2007
% 51 < 0.1 ng/ml % 29 0.1-0.25 ng/ml % 20 > 0.25 ng/ml Stolz D et al, Chest 2007
Prokalsitonin rehberliği AB reçeteleme oranını belirgin olarak azalttı (%40’a karşı %72, p<0.0001) Stolz D et al, Chest 2007