430 likes | 852 Views
Autisme en tewerkstelling. A. JENNES EN T. LAMBRECHTS. Inhoud. Wat is autisme? Waarom is werk ook belangrijk voor mensen met autisme? Economisch perspectief Ethisch perspectief Rechten perspectief Autisme en tewerkstellingsgraad? “Autistische problemen” met werk?
E N D
Autisme en tewerkstelling A. JENNES EN T. LAMBRECHTS
Inhoud Wat is autisme? Waarom is werk ook belangrijk voormensen met autisme? Economisch perspectief Ethisch perspectief Rechten perspectief Autisme en tewerkstellingsgraad? “Autistische problemen” met werk? Autisme en werkomgeving: “Goodness of fit”!
Inhoud Beleidsaanbevelingen vanuit het pilootproject Autisme: onderwijs – arbeid - welzijn
Wat is autisme? “het is niet wat het is…”
Wat is autisme? Het gevolg van een verstoorde hersenwerking: informatie wordt anders verwerkt Pervasieve ontwikkelingsstoornis Kwalitatief andere ontwikkeling van: Communicatie Sociale vaardigheden Verbeelding Vaak repetitief patroon van gedragingen : de “triade”
Wat is autisme? ASS = AutismeSpectrumStoornissen Neurobiologische stoornis met een sterke genetische component, heterogene oorzaken Van zeer hoog begaafd tot diepe mentale beperking Comorbiditeit: autisme kan samengaanmet andere (genetische) aandoeningen
Hoe vaak komt autisme voor? Prevalentie: 0,60 % (H. Roeyers) Jaarlijks 360 kinderen met ASS geboren in Vlaanderen, Waarvan +/- 210 (rand)normaal begaafd en 150 met bijkomende verstandelijke beperking Dus: in het basisonderwijs (3 – 12 jaar) 3600 kinderen met ASS En in het secundair onderwijs (12 – 18 jaar) 2160 leerlingen met ASS Een gemiddeld CLB zou 60 leerlingen met ASSin begeleiding moeten hebben Bron: Roeyers, 2003
Meer weten over Autisme? www.participate-autisme.be Referentiecentra autisme – experten - VVA – N.V. Mobistar Wetenschappelijke informatie – begeleidingstips – video’s Ouders – kinderen, jongeren en volwassenen met autisme getuigen
Autisme is niet onbelangrijk voor onze samenleving… Autisme en tewerkstelling…:waarom is werk ook belangrijkvoor personen met autisme?
Waarom is werk ook belangrijk voormensen met autisme? Economisch perspectief Ethisch perspectief Rechten perspectief
Economisch perspectief Studies in UK en Nederland over de economische kost van een persoon met ASS voor de samenleving Financiële onkosten ASS = Voorbereiding op arbeid Ondersteunde werkgelegenheid Levensloopbegeleiding – transities begeleiden Bronnen: SEN-studie Theo Peeters, AVANTI-project
Ethisch perspectief Kwaliteit van leven Hoe belangrijk is werk voor iemands kwaliteit van leven? Wat is kwaliteitsvol werk voor iemand met ASS? Verschillende kwaliteitscriteria Verschillende studies, projecten
Rechten perspectief VN-Conventie over de rechtenvan personen met een handicap Wijst de medische definitie van handicap af Kiest voor het sociaal model: handicap = een negatieve interactie tussen maatschappelijke drempels en mensen met verschillende functionele mogelijkheden of beperkingen
VN-Conventie Artikel 24: recht op onderwijs, principieel inclusief Artikel 27: recht op arbeid en tewerkstelling De persoon met een handicap heeft recht op: Redelijke aanpassingen Ondersteuning Een inclusieve maatschappij veronderstelt: Dat de omgeving meer geschikt gemaakt wordt voorde persoon met een handicap Universeel ontwerp “Disability awareness”
Autisme tewerkstellingsgraad? Bedroevend laag… Blijkt uit buitenlandse studies (SEN-studie o.l.v. Theo Peeters “Begeleiding overgang naar tewerkstelling” - 2006) Geen globale cijfers voor Vlaanderen
Autisme tewerkstellingsgraad? Enkele particuliere onderzoeken in Vlaanderen Enkele cijfers uit de SEN-studie (buitenland): Van de volwassenen met autisme en normale begaafdheid is het % werkgelegenheid zelden > 30% Studie bij Asperger: 90% werkt niet of onder niveau Slechts 6 tot 12% van p. met autisme hebben voltijdse job (ter vgl.: 49% v.d. personen met handicap heeft een baan) Waarom?
“Autistische problemen” met werk? Op vlak van: Het zoeken van werk Het verwerven van werk Het behouden van werk
“Autistische problemen” met werk? Bekeken vanuit de triade: Communicatie letterlijke taal geen hulp vragen “rare” gesprekken voeren met de collega’s …
“Autistische problemen” met werk? Bekeken vanuit de triade: Sociale vaardigheden, sociaal gedrag: problemen in de omgang met collega’s, de baas, klanten …
“Autistische problemen” met werk? Bekeken vanuit de triade: verbeelding zich niet kunnen voorstellen hoe iets moet worden uitgevoerd, hoe een doelstelling moet worden bereikt …
Andere “autistische problemen” met werk Gebaseerd op onderzoek: Het cliché-beeld van autisme Gebrek aan kennis van autisme De “onzichtbaarheid” van de handicap Bron: SEN-studie
“Autistische problemen” met werk Beschrijving van de problemendoor mensen met autisme zelf: gevoel van onderprestatie de wereld ziet hen als lui, gek, stupide… zich “verschillend” of “mislukt” voelen overweldigd door het leven gebrek aan zelfwaardering Bron: SEN-studie
“Doemijmaardetails” Onderzoek drs. A.A. Spek, GGzE centrum autisme volwassenen en Universiteit Leiden: kwaliteiten en beperkingen van (jong)volwassenen met autisme: Werkgevers nemen voor bepaalde functies beter iemand mét autisme dan zonder autisme aan!... Softwaretester Administratief medewerker Archivaris …
Sterkte-zwakte profiel autisme (A.A. Spek) Een lijst van sterke punten: Technisch-analystisch Systematisch Redeneren Perfectionistisch Gedreven Weinig fouten Details opmerken Zeer trouw aan werkgever Geen privézaken tijdens werktijd
Mensen met autisme en de samenleving…een handicap…? Integratie: “wij-zij” Inclusie: samen
Autisme en (werk)omgeving Hoe gehandicapt is een persoon met autisme in onze maatschappij? School Stage Werk Vrije tijd Thuis …?
Autisme en (werk)omgeving Hoe gehandicapt is een persoon met autisme in onze maatschappij? School Stage Werk Vrije tijd Thuis - huishouden …?
“Goodness of fit” Hoe kunnen wede persoon met autisme en stage/werk/werkomgeving zo goed mogelijk op elkaar afstemmen?
Beleidsaanbevelingen vanuit het pilootproject autisme Onderwijs Arbeid Welzijn
OnderwijsAlgemeen Ondersteuning op maat Huidige structuur buitengewoon onderwijs?
OnderwijsAlgemeen Omkadering
Onderwijs Omzendbrief stages BuSO Onderwijsorganisatie GON Lerarenopleiding CLB
OnderwijsOmzendbrief stages BuSO Flexibiliteit
OnderwijsBegeleiding stages Stagecoach
OnderwijsGedifferentieerde sanctionering Voorbeeld opleiding grootkeuken medewerker:
OnderwijsNog enkele andere zaken op het niveau van onderwijsorganisatie