กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ยินดีต้อนรับ คณะกรรมาธิการการเกษตรและสหกรณ์ วุฒิสภา

1. กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ยินดีต้อนรับคณะกรรมาธิการการเกษตรและสหกรณ์ วุฒิสภา 27 มกราคม 2555 สำนักนโยบายและแผนพัฒนาการเกษตร สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร

2. … รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นายธีระ วงศ์สมุทร รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นายณัฐวุฒิ ใสยเกื้อ ผู้บริหารระดับสูงของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ สำนักนโยบายและแผนพัฒนาการเกษตร สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร 2

3. … … … ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นางสาวสุพัตรา ธนเสนีวัฒน์ รองปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นายเลิศวิโรจน์ โกวัฒนะ รองปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นายศุภชัย บานพับทอง รองปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นายชวลิต ชูขจร รองปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นายนิวัติ สุธีมีชัยกุล ผู้บริหารระดับสูงของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (ต่อ) สำนักนโยบายและแผนพัฒนาการเกษตร สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร 3

4. ผู้บริหารระดับสูงของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (ต่อ) หัวหน้าส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจและองค์กรมหาชน 22 หน่วยงาน ผู้ตรวจราชการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 12 ท่าน รับผิดชอบเขตตรวจราชการ 18 เขต สำนักนโยบายและแผนพัฒนาการเกษตร สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร 4

5. 5

6. การดำเนินภารกิจ ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ในภาพรวม 6

7. มูลค่าการส่งออก-นำเข้ามูลค่าการส่งออก-นำเข้า ดุลการค้า หน่วย : ล้านบาท ที่มา : สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร หมายเหตุ : มกราคม-พฤษภาคม 2554 สำนักนโยบายและแผนพัฒนาการเกษตร สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร 7

8. สัดส่วนมูลค่าผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ ณ ราคาปี ฐาน 2531 มูลค่าผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ ณ ราคาประจำปี หน่วย : ร้อยละ หน่วย : ล้านล้านบาท ที่มา : สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ 8

9. วิสัยทัศน์ เกษตรกรมีคุณภาพชีวิตที่ดี ประชาชนมีความมั่นคงด้านอาหาร เป็นฐานสร้างรายได้ให้แผ่นดิน สำนักนโยบายและแผนพัฒนาการเกษตร สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร 9

10. ภารกิจและหน้าที่ ของ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ มีอำนาจหน้าที่เกี่ยวกับการเกษตรกรรม การจัดหาแหล่งน้ำและพัฒนาระบบชลประทาน ส่งเสริมและพัฒนาเกษตรกร ส่งเสริมและพัฒนาระบบสหกรณ์ รวมตลอดทั้งกระบวนการผลิตและสินค้าเกษตรกรรม และราชการอื่นที่กฎหมายกำหนดให้เป็นอำนาจหน้าที่ของกระทรวงเกษตร และสหกรณ์หรือส่วนราชการที่สังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ที่มา : พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 และที่แก้ไขเพิ่มเติม มาตรา 18 สำนักนโยบายและแผนพัฒนาการเกษตร สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร 10

11. การพัฒนาการผลิต การพัฒนาเกษตรกรและองค์กรเกษตรกร การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและปัจจัยสนับสนุน Agenda Based นโยบายและแนวทาง การปฏิบัติงาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ Commodity Based Area Based 11

12. (1) การลดต้นทุนการผลิต (2) มาตรฐานสินค้า(3) ประสิทธิภาพการผลิต (4)ความมั่นคงทางอาหาร (5) เกษตรอินทรีย์ (6) วิจัยและพัฒนาสายพันธุ์ (7) การพัฒนาอุตสาหกรรมเกษตร การพัฒนาการผลิต การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและปัจจัยสนับสนุน Agenda Based การพัฒนาเกษตรกรและองค์กรเกษตรกร (1) การเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการภาคเกษตร (2) ประกันความมั่นคงให้เกษตรกร (สวัสดิการ) (3) พัฒนาธุรกิจสถาบันเกษตรกร (4) ฟื้นฟูอาชีพเกษตรกรผู้พักชำระหนี้ (5) สนับสนุนการดำเนินงานสภาเกษตรกรแห่งชาติ (1) การบริหารจัดการน้ำอย่างบูรณาการ (2) การขยายพื้นที่ชลประทาน (3) จัดที่ดินทำกินให้เกษตรกร (4) ฟื้นฟู/อนุรักษ์ดิน (5) ระบบเตือนภัยด้านการเกษตร (6) คุ้มครองที่ดินเพื่อการเกษตร 12

13. มันสำปะหลัง ข้าว ประมง (จืด/ทะเล) ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ Commodity Based ปศุสัตว์ ปาล์มน้ำมัน ไม้ผล ยางพารา ถั่วเหลือง/ถั่วเขียว 13

14. โครงการพระราชดำริ ทุ่งกุลาร้องไห้ พื้นที่สูง Area Based ทุ่งสัมฤทธิ์ เขตชลประทาน เขตจัดรูปที่ดิน ลุ่มน้ำปากพนัง นิคมเกษตร 14

15. งบประมาณของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ หน่วย : ล้านบาท หมายเหตุ : ปี 2553 รวมงบประมาณไทยเข้มแข็ง สำนักนโยบายและแผนพัฒนาการเกษตร สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร ที่มา : สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร 15

16. การบริหารจัดการน้ำ • การบริหารจัดการน้ำเป็นนโยบายเร่งด่วนที่ต้องมีการบริหารจัดการอย่างบูรณาการ เน้นขยายพื้นที่ชลประทาน ให้มีการบริหารจัดการน้ำในระดับประเทศอย่างมีประสิทธิภาพ สามารถป้องกันปัญหาอุทกภัยและภัยแล้ง ด้วยการ - ติดตามสถานการณ์น้ำในแต่ละพื้นที่อย่างใกล้ชิดและประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนทราบ เพื่อเตรียมรับมือกับสภาวการณ์อุทกภัย • ก่อสร้างระบบชลประทานขนาดใหญ่ กลาง เล็ก รวมถึงได้เตรียมแผนการป้องกันและ บรรเทาภัยจากน้ำในพื้นที่เกษตรและพื้นที่เขตเศรษฐกิจ • จัดหาแหล่งน้ำในระดับไร่นาและชุมชน • การจัดทำแผนระยะยาวเพื่อวางระบบการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ สร้างความเชื่อมั่นฟื้นฟู ความเชื่อถือและสร้างความมั่งคั่ง มั่นคงของประเทศให้กลับคืนมาโดยบูรณาการร่วมกับ กยน. 16

17. การบริหารจัดการน้ำ ปัญหาอุปสรรค 1) ไม่มีหน่วยงานที่รับผิดชอบด้านนโยบายที่แท้จริง 2) ปัญหาด้านกฎหมายและระเบียบต่างๆ 3) การขอใช้พื้นที่เพื่อก่อสร้างโครงการจากหน่วยงานที่รับผิดชอบ 4) การคัดค้านการดำเนินโครงการ (NGO และผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย) 5) การเปลี่ยนแปลงผังเมือง การใช้ประโยชน์ที่ดิน และการบุกรุกพื้นที่ Flood way 6) สภาวะโลกร้อน การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศมีผลให้ภัยแล้ง อุทกภัยรุนแรงขึ้น ระบบการคาดการณ์และเตือนภัยไม่มีประสิทธิภาพ 7) เทคโนโลยีการเกษตรที่มันสมัย เกษตรกรทำนาได้เร็วขึ้น ทำหลายครั้งต่อปี 17

18. งบการพัฒนาการเกษตรอื่น (ประมาณ 35,000 ล้านบาท) • การส่งเสริมอาชีพด้านการเกษตรในจังหวัดชายแดนใต้ • การยกระดับราคาสินค้าเกษตรและการช่วยเหลือด้านหนี้สิน เกษตรกร • การส่งเสริมประสิทธิภาพการผลิตและสร้างมูลค่าเพิ่ม ภาคเกษตร • -การพัฒนาเกษตรกรและองค์กรเกษตรกร • - การพัฒนาการผลิต • - ที่ดินทำกิน การจัดการคุณภาพดิน • การบริหารการจัดการทรัพยากรประมง 18

19. โครงการรับจำนำข้าวเปลือกนาปี ปีเพาะปลูก 2554/55 • ครม. 13 ก.ย. 54 รับทราบหลักเกณฑ์และเงื่อนไขการรับจำนำข้าวเปลือกนาปี ปีเพาะปลูก 2554/55 ตามข้อเสนอของ กขช. กำหนดความชื้นไม่เกิน 15 % • ระยะเวลา 7 ต.ค. 2554 - 30 กันยายน 2555 • กษ. ขึ้นทะเบียนเกษตรกรผู้ปลูกข้าวไปแล้ว 3.562 ล้านครัวเรือน พื้นที่ 65.077 ล้านไร่ ผ่านประชาคม 3.448 ล้านครัวเรือน พื้นที่ 63.295 ล้านไร่ • ออกใบรับรอง 3.427 ล้านครัวเรือน พื้นที่ 62.957 ล้านไร่ • จุดรับจำนำ 848 จุด ใบประทวน 1.017 ล้านใบ ยุ้งฉาง 11,260 แห่ง • รับจำนำข้าวทุกชนิดแล้ว รวม 5.581 ล้านตัน • เกษตรกรที่ได้รับเงินจาก ธ.ก.ส. (7 ต.ค. 54 - 26 ม.ค.55) จำนวน 857,912ราย วงเงิน 91,883.98 ล้านบาท ปัญหา อุปสรรค • เกษตรกรปลูกพืชในพื้นที่ไม่มีเอกสารสิทธิ์ทำให้ไม่มีสิทธิเข้าร่วมโครงการ • เกษตรกรเข้าร่วมโครงการน้อยจึงทำให้มีปริมาณข้าวเปลือกที่รับจำนำต่ำมาก • จุดรับจำนำน้อย อยู่ไกลไม่คุ้มกับการขนส่ง • คุณภาพข้าวเปลือกของเกษตรกรต่ำกว่ามาตรฐาน 19

20. นโยบายการปลูกยางพารา ปัจจุบันประเทศไทยมีพื้นที่ปลูกยางพารา 18.56 ล้านไร่ และมีอัตราการขยายตัว เฉลี่ยร้อยละ 4.69 ต่อปี กษ. มีนโยบายส่งเสริมการปลูกยางพาราในทุกภาคของประเทศ โดยปลูก ทดแทนพื้นที่เดิม หรือพื้นที่ใหม่ภายใต้ พ.ร.บ. กองทุนสงเคราะห์การทำสวนยาง โดยคำนึงถึงการผลิตและปริมาณความต้องการใช้ รวมถึงแนวโน้มในอนาคต และไม่ส่งเสริมการปลูกในพื้นที่ไม่เหมาะสม (พื้นที่ป่าไม้ พื้นที่ลาดเอียงไม่เกิน ร้อยละ 35 องศา พื้นที่ลุ่มต่ำ และพื้นที่ปริมาณน้ำฝนไม่เพียงพอ) ปัญหา-อุปสรรค - การแปรรูปเพื่อใช้ประโยชน์ในประเทศมีน้อย ส่งผลกระทบด้านราคา - ราคายางจูงใจให้มีการบุกรุกพื้นที่ป่าและการปลูกในพื้นที่ที่ไม่เหมาะสม 20

21. แนวทางการเพิ่มมูลค่าการผลิตสินค้าเกษตรแนวทางการเพิ่มมูลค่าการผลิตสินค้าเกษตร • การพัฒนาคุณภาพ/มาตรฐาน/เทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว (Post-harvested) • ส่งเสริมและพัฒนากระบวนการผลิต สร้างโอกาสให้เกิดแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (Value Creation) • การผลิตกลุ่มสินค้าเกษตรแบบ Cluster/การสร้างเครือข่ายการผลิตของสถาบันเกษตรกร • ส่งเสริมการแปรรูปผลิตผลทางการเกษตร • พัฒนาระบบโลจิสติกส์ • สร้างบรรจุภัณฑ์ที่ยืดอายุสินค้าเกษตร และรูปลักษณ์สวยงามรวมทั้งตราสัญลักษณ์ / • ตราสินค้าที่แสดงคุณประโยชน์ที่ผู้บริโภคได้รับ • ปัญหา อุปสรรค • สินค้าเกษตรเน่าเสียง่าย • ขาดความรู้ด้านการตลาด/การแปรรูปผลิตผลการเกษตร • ขาดการเชื่อมโยงและบริหารจัดการห่วงโซ่อุปทาน (Supply Chain) 21

22. แลกเปลี่ยนความคิดเห็นและข้อเสนอแนะแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและข้อเสนอแนะ www.moac.go.th www.oae.go.th สำนักนโยบายและแผนพัฒนาการเกษตร สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร 22