861 likes | 1.36k Views
OBSTRÜKTİF UYKU APNESİ SENDROMU. Prof.Dr.İrfan PAPİLA. Otolar ingolojik Uyku Bozukluğu. Obstructive Sleep Apnea Syndrome (OSAS) Obstructive Sleep Hypopnea Syndrome (OSHS) Upper Airway Resistance Syndrome (UARS) Horlama. Solunumun durması manasına gelen a ve pnoia kelimelerinden gelir.
E N D
OBSTRÜKTİF UYKU APNESİ SENDROMU Prof.Dr.İrfan PAPİLA
OtolaringolojikUyku Bozukluğu • Obstructive Sleep Apnea Syndrome (OSAS) • Obstructive Sleep Hypopnea Syndrome (OSHS) • Upper Airway Resistance Syndrome (UARS) • Horlama
Solunumun durması manasına gelen a ve pnoia kelimelerinden gelir. • İlk kez 1964 yılında Gastaut tarafından tanımlanmıştır. • Toplumda %1-2 oranında görülür.
Terminoloji • Apne: Ağız ve burun seviyesinde hava akımının 10 saniye süre ile durmasıdır. • Oksijen desaturasyonu: Arteriyel oksijen satürasyonunun %90’ın altına düşmesidir. • Hipopne: Ağız ve burun seviyesinde hava akımının %50’den fazla azalması ya da en az 10 sn. süreyle yüzeyel solunum atağının olmasıdır.
Obstrüktif uyku apnesi: Abdominal ve torasik solunum eforu olmasına rağmen, ağız ve burun seviyesinde hava akımının kesilmesidir. • Apne indeksi: Uyku boyunca her bir saatte geçirilen apne nöbeti sayısıdır. • Hipopne indeksi: Uyku boyunca her bir saatte geçirilen hipopne sayısıdır.
EKG Airflow Torasik effor Abd. effor SAO2 Ekspirasyon Havayolu açılıyor Havayolu kapanıyor Effor Inspirasyon Paradoksal Paradoksal son O2düzeyi< 3% azalıyor Obstrüktif ApneSolunum eforu devam ettiği halde hava alışverişi yok. Giderek artan efor havayolunun açılmasını sağlıyor.
Uyku apne indeksi (Respiratory disturbance index): Uyku boyunca oluşan apnelerin ve hipopnelerin saatlik ortalamasıdır. • Obstrüktif uyku apne sendromu: Uyku süresi boyunca ortalama olarak uykunun her saati için 5 veya daha fazla sayıda apne yada hipopne nöbeti geçirilmesine obstrüktif sleep apne sendromu denir.
NEDEN? • Hipertansiyon • İskemik Kalp Hastalıkları • Myokardiyal Disfonksiyon&Aritmiler • Serebrovasküler Hastalıklar • Ruhsal,Nörokognitif ve Davranış Değişikliği • İş/Trafik kazası artışı • Mortalite Artışı
Apne Fizyopatolojisi: • Venturi prensibi: Hava akımı dar bir bölgeden geçerken hız kazanır. • Bernoulli prensibi: Akmakta olan hava, dış kısmında negatif basınç oluşturur. • Hava, ne kadar dar bir bölgeden geçerse o kadar hızlı geçer ve çevresinde o kadar fazla negatif basınç oluşturur.
Apne Fizyopatolojisi: • Anatomikdarlık • Artan inspiratuvar basınca ihtiyaç • Anormal nöromusküler kontrol • Havayolu obstrüksiyonuna bağlı dilatatörlerin refleks aktivasyonunda bozukluk
Sınıflama • UARS: RDI<5 • OSAS: RDI >5 Hafif OSAS: 5 < RDI < 20 Orta OSAS:20 < RDI < 40 Ciddi OSAS:RDI > 40 • PrimerHorlama: polisomnogramda patoloji saptanmaz
Tanı Anamnez Fizik muayene Üst solunum yollarının endoskopik muayenesi • Müller manevrası Polisomnografi Radyolojik • CT • MR • Sefalometrik ölçümler
Tanı Horlama Uyku sırasında nefesin durması Gündüz uyku hali Hafıza ve muhakeme bozukluğu Konsantrasyon bozukluğu Seksüel disfonksiyon Nokturnalenürezis Okul ve iş performansında düşme Sabah baş ağrıları
Tanı Anamnez Fizik muayene Üst solunum yollarının endoskopik muayenesi • Müller manevrası Polisomnografi Radyolojik • CT • MR • Sefalometrik ölçümler
Tanı Vital Bulgular Baş & Boyun Muayenesi
Fizik MuayeneVital Bulgular • Boy • Kilo • Boyun bölgesinin çevresi • Kan basıncı • Vücut kitle indeksi(BMI) • ağırlık (kg) / boyun (metre) karesi • Erkek >27.8, Kadın >27.3
Fizik MuayeneBaş&Boyun Muayene • Dil • Damak • Uvula • Tonsiller • Nazal kavite • Hyoid • Mandibula
Tanı Müller Manevrası Anamnez Fizik muayene Üst Solunum Yollarının Endoskopik Muayenesi • Müller manevrası Polisomnografi Radyolojik • CT • MR • Sefalometrik ölçümler
Tanı • Polisomnografi, spontan gece uykusu sırasında • birçok fizyolojik parametrenin • yazdırılması işlemidir. • Polisomnografik kayıtlar hastanın durumuna ve • imkanların müsaitliğine bağlı olarakbirçok • parametre içerebilir. Anamnez Fizik muayene Üst solunum yollarının endoskopik muayenesi • Müller manevrası Polisomnografi Radyolojik • CT • MR • Sefalometrik ölçümler
Polisomnografi Minimum Hangi Parametreler ? • Uykuya ait parametreler • EEG • EOG • EMG • EKG • Uykuya ait parametreler • Uyku fazlarının süresi • Uyku fazlarının yüzdeleri • Toplam uyku süresi • Uyku etkinlik ve devamlılık endeksleri • Davranışsal ve biyoelektrik uyanıklık sayısı
C3-A2 Differential Amplifier G1 G2 G1 G2 O1-A2 Tüm gece uyku tetkiklerinde EEG) C3 A2 O1
Sol ve sağ Elektrookülogram (EOG) LOC ROC Göz Kırpıştırma
Çene EMG G1 G2 Differential Amplifier
Polisomnografi Minimum Hangi Parametreler ? • Solunuma ait parametreler • Apne ve/veya hipopne indeksi • Anormal solunum olayı indeksi • Anormal solunum olaylarının süresi • Minimum O2 değeri • EKG değişiklikleri • Maksimum intratorasik basınç • Solunuma ait parametreler • Oro-nazal hava akımı • Torasik ve abdominal solunum hareketleri • O2 satürasyonu • Solunum sesleri • CO2 • Intratorasik efor
“Thermocouple" G1 G2 Differential Amplifier
Trakeal Sesler Solunum Eforu
mikst Mikst Apne
Polisomnografi • Uyku ve Solunum parametrelerin korelasyonu • Uyku fazları ile solunum olaylarının ilişkisi • Vücut pozisyonu ile solunum olaylarının ilişkisi
Polisomnografi - Hipnogram Tipik ileri derecede OSAS raporu
Polisomnografi - Hipnogram Pozisyonel OSAS sırtüstü sürdüremiyor
Tanı • Sefalometriler • Bilgisayarlı Tomografi • Manyetik Rezonans Görüntüleme Anamnez Fizik muayene Üst solunum yollarının endoskopik muayenesi • Müller manevrası Polisomnografi Radyoloji • CT • MR • Sefalometrik ölçümler
Sefalometri • Standardize edilmiş lateral grafiler • Kemik ve yumuşak dokuların muayenesi • İki boyutlu değerlendirme • Volumetrik bilgi yetersiz • Maksillomandibuler cerrahi, oral araç kullanımı
BT • Dinamik bir Tanı yöntemi değil • Dezavantajları • Maliyet • İyonize radyasyon
MRI • Mükemmel yumuşak doku anatomisi • Multipl plan • İyonize radyasyon alımı yok • Dezavantajları • maliyet • Klostrofobi
Prognoz Apne indeksi 20’den fazla olan ve 5 yıl boyunca tedavi edilmeyen hastalarda toplam yaşam süresi yaklaşık olarak % 75’dir. Buna karşılık aynı süre içerisinde tedavi edilen popülasyondaki yaşam süresi % 100’ dür.
Tedavi • Önlemler • Medikal tedavi • Ağız ve burun içi aletler • Cerrahi tedavi