Koszty leczenia i rehabilitacji osób poszkodowanych w wypadkach

1. Koszty leczenia i rehabilitacji osób poszkodowanych w wypadkach ZAKŁAD ORGANIZACJI i EKONOMIKI OCHRONY ZDROWIA oraz SZPITALNICTWA Krzysztof Kuszewski Magdalena Krysińska Andrzej Koronkiewicz Praca wykonana w ramach programu wieloletniego „Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy” finansowanego w latach 2011-2013 w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego / NCBiR. Koordynator programu: CIOP – PIB, 66/2011/PW-PB

2. WAGA PROBLEMU W POLSCE PONAD 90 TYSIĘCY WYPADKÓW PRZY PRACY ROCZNIE ICH KOSZT W EUROPIE OCENIA SIĘ 2-5% PKB JEŚLI PRZYJĄĆ 2% W POLSCE TO MÓWIMY O KWOCIE 300 mld. złotych KOSZTY MEDYCZNE TO SZACUNKOWO 30% TEJ KWOTY WARTO INWESTOWAĆ W PROFILAKTYKĘ 2

3. W NIZP-PZH REALIZOWANO DWA GRANTY DOTYCZĄCE KOSZTÓW WYPADKÓW TRANSPORTOWYCH ORAZ WYPADKÓW PRZY PRACY W OBU ZASTOSOWANO METODĘ PEŁNEGO OBLICZANIA KOSZTÓW MEDYCZNYCH W MIEJSCE SZACUNKÓW SZCZEGÓLNE ZNACZENIE MA METODA WYKORZYSTANIA DANYCH NFZ GDZIE KOSZTY OZNACZONE SĄ IDENTYFIKATOREM PESEL METODA 3

4. Wypadek przy pracy ZGODNIE Z USTAWĄ, ZA WYPADEK PRZY PRACY UWAŻA SIĘ NAGŁE ZDARZENIE WYWOŁANE PRZYCZYNĄ ZEWNĘTRZNĄ POWODUJĄCE URAZ LUB ŚMIERĆ, KTÓRE NASTĄPIŁO W ZWIĄZKU Z PRACĄ. WYPADEK MOŻNA UZNAĆ ZA WYPADEK PRZY PRACY, GDY NASTĄPIŁ ON PODCZAS LUB W ZWIĄZKU Z WYKONYWANIEM PRZEZ PRACOWNIKA ZWYKŁYCH CZYNNOŚCI LUB POLECENIAPRZEŁOŻONYCH, PODCZAS LUB W ZAWIĄZKU Z WYKONYWANIEM PRZEZ PRACOWNIKA CZYNNOŚCI NA RZECZ PRACODAWCY NAWET BEZ POLECENIA, W CZASIE POZOSTAWANIA PRACOWNIKA W DYSPOZYCJI PRACODAWCY MIĘDZY SIEDZIBĄ PRACODAWCY A MIEJSCEM WYKONYWANIA OBOWIĄZKU WYNIKAJĄCEGO ZE STOSUNKU PRACY. 4

5. Cel badania GŁÓWNYM CELEM BADANIA JEST OPRACOWANIE ZASAD REJESTROWANIA, OCENY I MONITOROWANIA KOSZTÓW LECZENIA I REHABILITACJI OSÓB POSZKODOWANYCH W WYPADKACH PRZY PRACY ORAZ ZE STWIERDZONĄ CHOROBĄ ZAWODOWĄ. 5

6. Cel badania UDOWODNIENIE, ŻE ZA POMOCĄ NUMERU PESEL MOŻNA POLICZYĆ KOSZTY MEDYCZNE WYBÓR TEMATU NARODZIŁ SIĘ PO PRZEANALIZOWANIU LITERATURY MIĘDZYNARODOWEJ DOTYCZĄCEJ WYPADKÓW PRZY PRACY ORAZ CHORÓB ZAWODOWYCH . NIKT NIE LICZYŁ, KAŻDY SZACOWAŁ. DLATEGO TEŻ ZDECYDOWANO SIĘ POLICZYĆ REALNE KOSZTY MEDYCZNE CO POWINNO SKUTKOWAĆ POPRAWĄ PROFILAKTYKI I ZMNIEJSZENIEM WYDATKÓW 6

7. Trudności metodologiczne- bazy danych i rejestry • KONIECZNOŚĆ IDENTYFIKACJI i POŁĄCZENIA ORAZ ANALIZY DANYCH POCHODZĄCYCH Z RÓŻNYCH ŹRÓDEŁ I Z NIEZALEŻNYCH INSTYTUCJI • BRAK MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA MIĘDZYNARODOWEJ KLASYFIKACJI URAZÓW, CHORÓB I PROBLEMÓW ZDROWOTNYCH ICD-10: - BRAK KATEGORII „CHOROBA ZAWODOWA” LUB „WYPADEK PRZY PRACY” JAKO „OSOBNEJ ZEWNĘTRZNEJ PRZYCZYNY CHOROBY LUB ZGONU” 7

8. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH REJESTR CHORÓB ZAWODOWYCH REJESTR WYPADKÓW PRZY PRACY REJESTR ABSENCJI CHOROBOWEJ (ZUS-ZLA) NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA LECZENIE SZPITALNE AMBULATORYJNA OPIEKA ZDROWOTNA REHABILITACJA LECZNICZA LEKI WYROBY MEDYCZNE TRUDNOŚCI METODOLOGICZNE- BAZY DANYCH I REJESTRY CDNumer identyfikacyjny PESEL NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO CHOROBOWOŚĆ SZPITALNA ZEWNĘTRZNE PRZYCZYNY CHORÓB BEZ NUMERU PESEL 8

9. WYBÓR METODY ANALIZY KOSZTÓW • KOSZTY NARODOWEGO FUNDUSZU ZDROWIA; LECZENIA SZPITALNEGO, AMBULATORYJNEJ OPIEKI SPECJALISTYCZNEJ, REHABILITACJI LECZNICZEJ KL - koszty leczenia KH - koszty hospitalizacji KAOS - koszty ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (AOS) KREH- koszty rehabilitacji KR-NFZ- koszty świadczeń rehabilitacyjnych udzielanych w ramach NFZ KR-ZUS - koszty rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS

10. KONSEKWENCJE KOSZTÓW WYPADKÓW PRZY PRACY I CHORÓB ZAWODOWYCH Konsekwencje związane ze stanem zdrowia i organizacji opieki zdrowotnej • Leczenie szpitalne • Ambulatoryjna opieka specjalistyczna • Rehabilitacja lecznicza (w tym leczenie sanatoryjne) • Udział własny pacjenta (z kieszeni)

11. KOSZTY PRACODAWCY ZASIŁEK CHOROBOWY ZATRUDNIENIE ZASTĘPCY MOŻLIWOŚĆ NADGODZIN OPÓŹNIENIA W PRODUKCJI KOSZTY SPOŁECZNE I GOSPODARCZE KONIECZNOŚĆ ZASTOSOWANIA RÓŻNYCH FORM OPIEKI SPOŁECZNEJ OBCIĄŻENIA KOSZTAMI ŚWIADCZEŃ SPOŁECZNYCH SPADEK ZDOLNOŚCI PRODUKCYJNYCH OBCIĄŻENIE DOCHODÓW, PRODUKTU KRAJOWEGO BRUTTO KONSEKWENCJE ZWIĄZANE Z ZATRUDNIENIEM

12. ETAPY BADANIA • 1. ANKIETA • 2. KOSZTY CHORÓB ZAWODOWYCH • 3. POŁĄCZENIE IDENTYFIKATORÓW PESEL Z DANYMI Z NFZ

13. Wypadki - ankieta CELEM ANKIETY BYŁO OSZACOWANIE OBCIĄŻENIA BUDŻETÓW DOMOWYCH KOSZTAMI LECZENIA I REHABILITACJI, KTÓRE NIE SĄ POKRYWANE PRZEZ NFZ I DODATKOWE UBEZPIECZENIA. ANKIETA DOTYCZYŁA TYLKO WYDATKÓW PRYWATNYCH - NIEPOKRYTYCH PRZEZ NFZ ORAZ WYDATKÓW ZWIĄZANYCH Z PRYWATNYMI WIZYTAMI LEKARSKIMI, WYDATKAMI NA LEKI, SPRZĘT MEDYCZNY, OPATRUNKI itp.

14. WYPADKI - ANKIETA BADANIEM OBJĘTO GRUPĘ PRACOWNIKÓW, KTÓRZY W LATACH 2010-2012 ULEGLI WYPADKOWI PRZY PRACY. PRÓBĘ LOSOWĄ PRACOWNIKÓW WYLOSOWANO Z GRUPY JEDENASTU NAJWIĘKSZYCH PRZEDSIĘBIORSTW W POLSCE.

15. PRÓBA • Wybrano 34 przedsiębiorstwa z terenu całej polski (które zatrudniały największą liczbę pracowników) spośród których wylosowano 11 w których przeprowadzono badanie • 180 982 - liczba zatrudnionych pracowników (stan na 2011 rok) • W każdej z firm min.20% poszkodowanych wzięło udział w badaniu • Próba losowa (co 5 osoba, która uległa wypadkowi zgodnie z datą wystąpienia wypadku lub alfabetycznie)

16. Ryc. 1 Stosunek uzyskanych ankiet do wszystkich zarejestrowanych wypadków w badanym okresie Źródło: Opracowanie własne na podstawie analizy bazy danych

17. Ryc. 2 Częstości występowania danych grup w badanej populacji (zwolnienia lekarskie) Podzielono liczbę dni zwolnienia lekarskiego na następujące grupy: [1-7], [8-14], [15-21], [22-30], [31-60], [61-90], [91-180], [180+) Źródło: Opracowanie własne na podstawie analizy bazy danych

18. Ryc. 3 Rozkład rodzaju urazów w związku z wypadkiem przy pracy

19. CHOROBY ZAWODOWE W RAMACH WSPÓŁPRACY Z INSTYTUTEM MEDYCYNY PRACY IM. J. NOFERA W ŁODZI , STWORZONO BAZĘ DANYCH ZAWIERAJĄCĄ NIEZBĘDNE ZMIENNE DO DALSZEJ ANALIZY. WYZNACZONO ZMIENNE WYKORZYSTANE W ANALIZIE, m.in. WIEK, PŁEĆ, ZAWÓD, STANOWISKO, RODZAJ WYKONYWANEJ CZYNNOŚCI, KLASYFIKACJĘ PRZEDSIĘBIORSTWA, LOKALIZACJĘ PRZEDSIĘBIORSTWA BAZA DANYCH OBEJMUJE OSOBY, U KTÓRYCH W OKRESIE OD 1 LIPCA 2011 DO 31 GRUDNIA 2011 STWIERDZONO CHOROBĘ ZAWODOWĄ.

20. Ryc. 4 Rozkład stwierdzonych chorób zawodowych w podziale na województwa, w których znajdowało się przedsiębiorstwo Źródło: Opracowanie własne na podstawie analizy bazy danych

21. Ryc. 5 Najczęściej rozpoznawane choroby zawodowe w okresie 01.07.2011-31.12.2011 Źródło: Opracowanie własne na podstawie analizy bazy danych

22. POŁĄCZENIE DANYCH BAZY DANYCH DOTYCZĄCE WYPADKÓW PRZY PRACY ORAZ KOSZTÓW CHORÓB ZAWODOWYCH ZOSTAŁY POŁĄCZONE Z DANYMI KOSZTOWYMI NFZ WYNIKI SĄ AKTUALNIE ANALIZOWANE, TRUDNOŚCI POLEGAJĄ MIĘDZY INNYMI NA OCZYSZCZENIU ZBIORÓW WYPADKÓW PRZY PRACY ORAZ CHORÓB ZAWODOWYCH Z KOSZTÓW Z NIMI NIE ZWIĄZANYCH

23. USTAWA O ŚWIADCZENIACH OPIEKI ZDROWOTNEJ finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. 2004 r. Nr 210. poz. 2135 z późn. zm)z dnia 27 sierpnia 2004 r. Art. 87. 8. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz podmiot zobowiązany do przekazania składek za osoby, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 8a, przekazują nieodpłatnie centrali Funduszu lub oddziałowi wojewódzkiemu Funduszu, na ich wniosek, dane związane z: 2) potwierdzaniem prawa do świadczeń opieki zdrowotnej, z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej a) stwierdzonego naruszenia sprawności organizmu w wyniku wypadku przy pracy, b) nazwy, rodzaju lub kategorii choroby zawodowej oraz stwierdzonego naruszenia sprawności organizmu w wyniku tej choroby, c) wypłacenia zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego z tytu-łu wypadku przy pracy oraz przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, a także okresu, za który zostały wypłacone, d) uznania zdarzenia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych lub Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego za wypadek przy pracy.

24. USTAWA O ŚWIADCZENIACH OPIEKI ZDROWOTNEJ cd. Art. 87. • 9. ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH I KASA ROLNICZEGO UBEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO PRZEKAZUJĄ DO CENTRALI FUNDUSZU DANE, O KTÓRYCH MOWA W ART. 188 PO PRZEPROWADZENIU ICH WERYFIKACJI POLEGAJĄCEJ NA STWIERDZENIU ICH ZGODNOŚCI Z DANYMI OBJĘTYMI EWIDENCJĄ PESEL.

25. USTAWA O ŚWIADCZENIACH OPIEKI ZDROWOTNEJ cd. ART. 188. 1. FUNDUSZ JEST UPRAWNIONY DO PRZETWARZANIA DANYCH OSOBOWYCH UBEZPIECZONYCH W CELU: 4) KONTROLI RODZAJU, ZAKRESU I PRZYCZYNY UDZIELANYCH ŚWIADCZEŃ; 4. DLA REALIZACJI ZADAŃ, O KTÓRYCH MOWA W UST. 1–3, MINISTER WŁAŚCIWY DO SPRAW ZDROWIA I FUNDUSZ MAJĄ PRAWO DO PRZETWARZANIA NASTĘPUJĄCYCH DANYCH: 7) NUMER PESEL;

26. WNIOSKI POWODZENIE BADANIA PILOTAŻOWEGO WSKAZUJE, ŻE W OKRESACH ROCZNYCH MOŻLIWE BĘDZIE POWIADAMIANIE OPINII PUBLICZNEJ O WYDATKACH ZWIĄZANYCH Z WYPADKAMI PRZY PRACY ORAZ CHOROBAMI ZAWODOWYMI ZAPROPONOWANIE, ABY ZE SKŁADKI PŁACONEJ PRZEZ PRACODAWCÓW POKRYWANE BYŁY KOSZTY LECZENIA ZWIĄZANE Z WYPADKIEM PRZY PRACY I CHOROBĄ ZAWODOWĄ

27. WIELKIE PODZIĘKOWANIAZa dostarczenie danych kosztowych z baz NFZ DLA PANA DYREKTORA DARIUSZA DZIEŁAKA ORAZ DLA PANA JACKA WŁODARCZYKA Z NARODOWEGO FUNDUSZU ZDROWIA

28. POLICZYĆ MOŻNA TYLKO RZECZY POLICZALNE • DZIĘKUJĘ