200 likes | 1.1k Views
Diyabetik ayak: Tanı ve tedavi planlama stratejileri. Dr. Levent Oğuzkurt Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Adana Uygulama ve Araştırma Merkezi, Adana. Diyabetik ayak ülseri. 300 milyon diyabetik (2030 da 425 M ) Nontravmatik ayak ampütasyonlarının en sık nedeni
E N D
Diyabetik ayak: Tanı ve tedavi planlama stratejileri Dr. Levent Oğuzkurt Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Adana Uygulama ve Araştırma Merkezi, Adana
Diyabetik ayak ülseri • 300 milyon diyabetik (2030 da 425 M) • Nontravmatikayak ampütasyonlarının en sık nedeni • Yaşam boyu ayak ülseri olma ihtimali: %15-25 • ~ %20’si ampütasyon gerektirir • 1 yılda %20-80 tekrarlar • Ampütasyonların %85’i erken tanı ve uygun tedavi ile engellenebilir • Ülser oluşumunu önleme en önemli strateji !!!!! Armstrong DG et al. Am Fam Physician 1998;57(6):1325-1332, 1337-1338.
Ayak ülseri oluşumu • Nöropati ve tekrarlayan travma • Üzerine binen enfeksiyon ve iskemi • Enfeksiyon bağışıklık sisteminin bozukluğu ve iskemi nedeniyle zor tedavi edilir
Diyabetik ayak ülseri • Ne kadarı iskemiktir? • Nasıl tanı koyabiliriz? • İskemikse tedavi şansı var mıdır? • Tedavi şansı varsa nasıl tedavi edilebilir?
Diyabetik ayak ülseri • %50 nöropati • %20 PAH • %30 PAH+nöropati TASC II
Risk faktörleri Ayak ülseri gelişimi Ampütasyon Nöropati Ayak ülseri ABİ<0.9 Yüksek A1c • Daha önce ayak ülseri+ • Nöropati • Ayak deformiteleri • PAH
DM ve PAH • DM arter hastalığı • Daha genç yaş • Diz altı tutulum • Krural arterlerde oklüzyon daha sık • Medial kalsifikasyon • Nöropati, iskemik bacak yakınmalarını saklayabilir
Noninvazif testler/Görüntüleme • Ayak bileği dirsek indeksi (ABİ) • Ayak bileği basıncı • Parmak basıncı • Transkütan doku oksijen basıncı (TcP02) • Görüntüleme • RDUS • BTA • MRA • Anjiyografi
Normal ABİ : 1.0-1.2 • ABİ<0.9 anormal (PAH tanısı) • ABİ<0.4: Ciddi iskemi/iskemik ağrı/doku nekrozu
DM+kritik bacak iskemisi 5 yıllık sağkalım %30 • Ayak bileği-dirsek indeksi (ABİ):…≤ 0.4 • Ayak bileği sistolik basıncı < 50 mm Hg doku kaybı • Parmak sistolik basıncı < 30 mm Hg doku kaybı >55 mmHg ayak yarasını iyileştirebilenperfüzyon basıncı • TcPO2 (Normal değer: 60 mmHg) TcPO2< 20 mmHg: aktif yara iyileşmesi için revaskülarizasyon
Anjiyozom (arteriozom+venozom) • Taylor & Palmer 1987 • Endovasküler (ya da cerrahi) tedavi en kolay açılablen arter değil anjiyozom arterine yapılırsa: • Ülserde daha iyi iyileşme • Daha yüksek ayak koruma oranları • Daha yüksek ampütasyonsuz sağkalım
Cerrahitedavi SeminVascSurg2012; 25:108-114
Endovaskülertedavi • Inoperablehastalar • İşlem öncesi belirgin hazırlık gerekmez • Tekrar edilebilir • Aynı anda >1 krural arter tedavisi • Birden fazla krural arterin endovaküler tedavisi bir damara göre daha iyi klinik sonuç verir • Cerrahi yaraya bağlı morbidite olmaz • Yeni endovasküler teknolojiler
Diyabetikayakülserinde her hastadamutlakaarterhastalığıaraştırılmalı • Şüpheli her durumdaanjiyografiyapılabilir • Endovaskülertedaviaçılabilecektümkruralarterleriaçmayıamaçlamalı • Anjiyozomkonseptiiletedaviumutvaadediyor