Onderzoek en innovatie: ook Bedrijfslevenbeleid

1. Onderzoek en innovatie: ook Bedrijfslevenbeleid Gé Linssen plv. directeur Innovatie 29 juni 2011, UMCG Groningen

2. Presentatie • Achtergrond (Regeerakkoord) • Bedrijfslevenbeleid en Topsectoren • Life Sciences en het IMDI- initiatief SPRINT

3. Achtergrond • Omgeving • Herstellend van een crisis • Opkomst Azië, Zuid-Amerika: kansen en • bedreigingen • Maatschappelijke uitdagingen • (biodiversiteit, grondstoffen, klimaat) • Demografische ontwikkeling: vergrijzing Situatie Het gaat goed: Moet beter: - Concurrentiekracht: nummer 8 - meer R&D - Export: nummer 6 - benutting publieke kennis • Wereldtop: o.a land- en tuinbouw, - doorgroei bedrijven chemie

4. Kennis NL investeert 1,76 % BBP in R&D (positie 11 EU-27) Publiek: 0,96% BBP (NL sterk bovengemiddeld) Privaat: 0,86% BBP (NL sterk benedengemiddeld) NL beschikt over kwalitatief hoogwaardig onderzoek Publicaties int. wetenschappelijke tijdschriften: 2e positie OESO Aanvragen Europese octrooien: 2e positie EU NL benut deze kennis echter te weinig Omzetaandeel nieuwe en verbeterde producten (% totale omzet): 9% (EU 13%)

5. Kabinet introduceert daarom nieuw bedrijfslevenbeleid Ambitie - Nederland moet dé plek zijn: - waar ondernemers groeien en vernieuwen, - waar kennis stroomt, - voor concurrentiekracht én voor maatschappelijke opgaven Daarom komt er: • Meer ruimte voor ondernemers, minder specifieke subsidies en meer lastenverlichting • Sectorale aanpak met vraagsturing vanuit bedrijfsleven

6. Topsectorenaanpak Oude aanpak • Versnipperd, veel loketten en weinig samenhang • Langs Haagse beleidsdossiers georganiseerd Nieuwe topsectorenaanpak • Sector centraal en integraal: alle vestigingsklimaatcondities • Vraaggestuurd en bottom-up: redeneren vanuit behoefte topsectoren. Bedrijven in de lead • Samen met bedrijven, kennisinstellingen, andere departementen en lagere overheden • Aandacht voor (onder andere) regeldruk, aanbestedingsbeleid, duurzaamheid, fiscaliteit, hoofdkantoren, exportbevordering, financiering én: onderzoek en innovatie

7. De Topsectoren • EL&I overall verantwoordelijkheid: • Agendering • Proces • Monitoring • Criteria topgebieden • Sterke internationale marktpositie • Hoge kennisintensiteit • Samenwerking ondernemers en KI • Bijdrage aan maatschappelijke uitdagingen

8. Financiën: € 1,5 miljard voor topsectoren

9. Onderzoek: Bedrijfslevenbeleid Topsectorenbeleid: • Meer vraagsturing en bundeling publiek-private samenwerking in onderzoek (Kennis- en innovatieagenda per Topsector) • NWO/KNAW inzet op topsectorenmet impact als volwaardig criterium • Vraagsturing betekent initiatief en dus ook financiering bedrijfsleven als startpunt • Valorisatie kerntaak Kennis- en onderzoeksagenda • In totaal € 1,5 miljard middelen ingezet • Doel: verhoging R&D naar 2,5% BBP (2020)

10. Rol universiteiten • Universiteiten essentiële schakel in innovatie-ecosysteem • (fundamenteel) onderzoek, onderwijs én valorisatie kerntaken • Groter deel ingezet op Topsectoren (ook fundamenteel) én op toepassing, maar óók op maatschappelijke doelen • Betekent niet dat alle onderzoek ten behoeve van bedrijfsleven is, maar wel dat groter deel gerichter wordt ingezet • Is ook een uitdaging: wetenschappelijke excellentie verbinden met (en niet inruilen voor!) economische en maatschappelijke impact • Dat kan ook, wordt hier volop getoond vandaag! • Ook een verrijking voor het onderwijs

11. Topsector Life Sciences • Topsector Life Sciences & Health • Advies 17 juni uitgereikt • Stevige ambities neergezet: - In 2025 in de wereldtop - bedrijfsleven in top 3 snelste groeiers in Europa - groei sneller dan gemiddeld in Europa - meer dan 10% van omzet in R%D geïnvesteerd. • En: • bijdragen aan maatschappelijke opgaven

12. Maatschappelijke uitdagingen voor life sciences • Betere zorg • Kosten beteugelen • Met economische groei van de sector • Bieden van nieuwe en betere zorgoplossingen • Verhogen van arbeidsproductiviteit • Bijdragen aan oplossen van dreigend personeelstekort in de zorg

13. IMDI: “Topsectorproof” ? • Wetenschappelijke excellentie en maatschappelijke relevantie hand in hand • Samenwerking kennisinstellingen in Nederland: bundeling • Op het snijvlak van disciplines • Ruimte voor en aansluiting van MKB • Financieel commitment marktpartijen en kennisinstellingen • Overheid: hangt af van kabinetsbesluit over verdeling middelen

14. Wat vindt EL&I belangrijk? • Onderzoek (ook fundamenteel) én innovatie: de hele cyclus kennis-kunde-kassa • Vraagsturing vanuit bedrijfsleven (Roadmaps voor onderzoek en innovatie) • Bijdrage aan maatschappelijke opgaven • PPS consortia • Inzet vanuit bestaande middelen (w.o. NWO) en nieuwe instrumenten (Innovatiefonds, WBSO en R&D aftrek)

15. Verder… • Rond Prinsjesdag kabinetsreactie op adviezen • Beoordeling op uitvoerbaarheid, vereiste beleidswijziging, bijdrage aan maatschappelijke opgaven, draagvlak, financieel commitment, en financiële claim (aansluiting op instrumentarium?) • Kabinetsreactie is beginpunt voor verdere uitwerking en uitvoering actieagenda’s Topsectoren