600 likes | 816 Views
Preventie van schouderproblemen bij paraplegiekers aan de hand van een cd-rom en infosessie. Inleiding. Schouderproblemen en kwaliteit van leven Zelfstandigheid Kwaliteit van leven Casus Percentage schouderpijn 30 procent heeft dagelijks schouderpijn
E N D
Preventie van schouderproblemen bij paraplegiekers aan de hand van een cd-rom en infosessie
Inleiding • Schouderproblemen en kwaliteit van leven • Zelfstandigheid • Kwaliteit van leven • Casus • Percentage schouderpijn • 30 procent heeft dagelijks schouderpijn • 60 procent heeft al schouderklachten gehad • Doel van de infosessie • Bewust maken van grote invloed die schouderproblemen met zich meebrengt • Geven van tips
2. Schouderletsels 2.1 Impingement • Wat is impingement? • Bewegingsafhankelijk • ADL activiteiten • Kleinere ruimte
2.2 Spierscheur • Één van de symptomen van impingement • grote rekking op de spier • Voorbeeld • Herstel 2.3 Tendinose • Één van de symtomen van impingement • Ontsteking • Voorbeeld • Komt heel vaak voor ter hoogte van de rotator cuff spieren
2.3.1 Rotator cuff spieren • Groep schouderspieren • Belangrijke rol spelen bij de mobiliteit en kracht van het schoudergewricht • Veel kans op letsel
2.4 Artrose • Stofwisselingstoornis • Jarenlange overbelasting • Behandeling
3. Preventie 3.1 Inleiding 3.2 Rolstoelkeuze 3.3 Achteras meer naar voor plaatsen • een kleinere rolweerstand • een beter contactpunt voor de hand met de hoepel • Negatief gevolg • Stabiliteit gaat deels verloren • Antitip wieltje • Nadeel van antitip wieltje: bewegingsbelemmering • Voorbeeld
Beste positionering van de achteras • zo ver mogelijk voorwaarts, waarbij de rolstoel nog over genoeg stabiliteit bezit. De stabiliteit zorgt ervoor dat de rolstoelgebruiker zich nog veilig voelt. • Extra gewicht in acht houden
3.4 Zithouding 3.4.1 Zithoogte • De ellebooghoek moet tussen de 100° tot 120° zijn. • Tip: Als je de armen strekt moeten deze zich ongeveer aan het middelpunt van het wiel bevinden (aan de as).
3.4.2 Zitbreedte • De rolstoelgebruiker moet teveel kracht gebruiken op één zelfde arm om de rolstoel aan te drijven. • Schouders te hoog heffen • De rolstoelgebruiker moet zijn gewicht teveel verplaatsen naar voor. De juiste zitbreedte is juist breed genoeg om indien nodig nog een jas te kunnen dragen in de rolstoel
3.4.3 Zithoeken • 90 graden • Romp krijgt meer bewegingsmogelijkheden • Gemakkelijker om rolstoel aan te drijven • Knik in rugleuning • Stabiliteit • Knik in zitvlak • Bekken te fixeren • Anti decubitus kussen
3.4.4 Rugleuning • Schouderbladen moeten vrij zijn • Anatomische krommingen in de rug moeten gerespecteerd worden
3.5 schouderpreventie bij de meest belastende taken voor de schouder 3.5.1 Rolstoelaandrijving • Schouder constant onder spanning • Goed uitvoeren van de aandrijving is noodzakelijk • Juiste techniek/ walnoot techniek zorgt voor • Kleiner aantal aandrijvingen per minuut waardoor er een lange recuperatie tijd hebben tijdens het rolstoelrijden
3.5.2 Opdrukken vanuit zittende positie • Sommige taken moet men uitvoeren ook al zijn deze zeer belastend voor de schouder. • Geen echte preventie mogelijk 3.5.3 Transfers • Zeer belastende taak: 8 spieren die intensief gebruikt worden • Druk in schouders 2,5 keer groter dan in rust • Hoog risico voor schouderproblemen • Impingement
Transfer altijd van hoog naar laag proberen uit te voeren • Minder spierkracht nodig • Soms onmogelijk transfer van hoog naar laag uit te voeren • Goede techniek zeer belangrijk
Gebruik van hulpmiddelen • Transferplank • Transfer onderverdelen in kleinere stapjes waardoor er een minder grote spierkracht wordt gebruikt tijdens de transfer. • optrekbeugel / papegaai • Impingement • Bij optrekken: heel grote spanning op spieren • Af te raden
1. 2. 3.
Leidende arm en volgende arm • Afwisselen
3.5.3.4 Verplaatsing met auto • Zeer belastende activiteit • Juiste techniek zeer belangrijk • Samen met therapeut mogelijkheden bekijken
Voorbereiding transfer • Juiste hoek tussen rolstoel en auto
Kledingbeschermers weghalen • Voorwielen naar voor draaien • Deur altijd zo ver mogelijk open • Benen in auto heffen
Transfer • Zijwaartse verplaatsing Schouderbesparende tips • Afstand rolstoel – auto !! • Volgende arm zo dicht mogelijk tegen lichaam • Hoge frequentie van transfer haalbaar? • Handvat vermijden • Volgende hand vuist maken
Hulpmiddelen bij transfer • Transferplank • Transfer onderverdelen in kleinere stappen • Schuiven over de plank
Hulp van derden • Familie wordt hiervoor getraind Intrekken van de rolstoel • Meest belastende taak • Zwaar gewicht Voorbereiding intrekken rolstoel • Zitkussen wegleggen • Quick release wielen loskoppelen
Wielen achterzetel Intrekken van de rolstoel • Linker arm rolstoel heffen • Rechter arm tegengewicht en stabiliseren van de romp • Rolstoel tussen stuur en romp zal rechterhand rolstoel heffen • Linkerhand tegengewicht en stabiliseren van de romp
Schouderbesparende tips • Gordel • Rolstoel tillen ipv omhoogtrekken • Oefening baart kunst • Auto transfers beperken • Tankstation met zelfbediening • Automatische garagepoort opener • Goede organisatie van de dag • Lichte rolstoel
Hulpmiddelen bij intrekken rolstoel • Verlengde stoelslede • Rolstoel lader • Hulp van derden • trekhaakdrager
Plaatsnemen met rolstoel in auto • Zeer duur • Schuifdeur of koffer (plateaulift/ oprij goot) • Aanpassingen auto • Zetels verwijderen • Bestuuders zijde volledig aanpassen
3.5.3.5 transfer grond naar rolstoel • Zeer zware verplaatsing • Grote spanning zwak weefsel rondom schouder Voorbereiding transfer Achterwaartse techniek • Indien mogelijk altijd hulp vragen! • Indien er geen hulp mogelijk is werken met tussenstap (voetbankje)
Indien er niets van hulpmiddelen aanwezig is: • Rolstoel dicht tegen persoon en voeten opgetrokken • Eventueel zitkussen gebruiken
Transfer • Boven kijken • Gewicht naar achter leggen richting van de armen • Schouders niet laten doorhangen • Zitkussen terugplaatsen
Hulpmiddelen bij de transfer • Geen echte hulpmiddelen Schouderbesparende tips • Laat je helpen door derden
Gebruik tussenstappen • Schouders goed naar beneden duwen • Getrainde armspieren • Last van schouder(s) transfer vermijden
3.5.3.6 Transfer van rolstoel naar bad • Zithoogte Voorbereiding transfer • Kledij • Plaatsing rolstoel • Benen in badkuip plaatsen • Zo ver mogelijk naar voor komen op zitkussen
Transfer • Aantal opties • Transfer via badrand
Badplank • Hulp bij zijwaartse verplaatsing
Transfer via schuine zijde bad • Minder kracht nodig (glijden over de zijde) • Positie voeten bij het heffen
Hulpmiddelen bij transfer • Badplank • Badbeugel
Schoudersparende tips • Antislip matje • Natte badrand • Transfer via schuine wand zelfde achterwaartse techniek van grond - rolstoel • Dagelijks douche of bad wil nemen