190 likes | 413 Views
Master opleiding Elektromechanica. Energie Efficiënter Aandrijven. Zin en onzin van hoogrendementsmotor. CET Seminarie – 7 oktober 2010. K urt Stockman Kurt.stockman@howest.be Steve Dereyne, Pieter Defreyne, Heinz Vervaeke. 137TWhe besparingspotentieel.
E N D
Master opleiding Elektromechanica Energie Efficiënter Aandrijven Zin en onzin van hoogrendementsmotor CET Seminarie – 7 oktober 2010 Kurt Stockman Kurt.stockman@howest.be Steve Dereyne, Pieter Defreyne, Heinz Vervaeke
137TWhe besparingspotentieel TWhe "Industry and Services" in Europa 10% DOL 25% Overig Snelheids - regeling 44% 20% Overig 56% 850 TWhe Motorverbruik Nieuwe drives en motoren (PM,SRM) 1100 TWhe 45% Inhoud • Stand van zaken rond normering en energie-efficiëntie • Motordesign en impact op de werking • Technisch economische analyse • Isorendementscontouren • Besluit
Normering • Tot voor kort: EFF 2, EFF 1 motoren • Sinds 2008: IEC 60034-30
Waarop heeft de normering al of niet betrekking? • IEC norm is “vertaald” naar een Europese verordening (22 juli 2009) • Welke motoren moeten voldoen: • Driefasige kooiankermotoren net gekoppeld (50 en 60 Hz) • 2 tot 6 polen • Enkele snelheid • Nominale spanning tot 1000V • Nominaal vermogen tussen 0.75 kW en 375 kW • Beoordeeld op continubedrijf (S1 bedrijf, terwijl IEC ook S3 bedrijf met 80% werktijd opneemt) • Grootste aanpassingen: • Uitbreiding van de vroegere vermogenrange 1.1 kW – 90 kW • Vroeger tot nominale spanningen van 400V
Waarop heeft de normering al of niet betrekking? • Wat moet niet voldoen: • Motoren ontworpen om ondergedompeld te werken • Motoren die volledig in een product zijn geïntegreerd (compresoren, …) • Motoren gebruikt op plaatsen waar ontploffingsgevaar kan heersen (wel in IEC!!) • Remmotoren (wel in IEC net als motorreductoren) • Motoren ontworpen voor gebruik • > 1000m • omgevingstemperatuur > 40°C of < -15°C (alle) of < 0°C (enkel luchtgekoeld) • koelwatertemperatuur aan ingang < 5°C of > 25°C • Besluit?
Timing voorzien in de verordening • MAAR: • Wat met motoren in stock? Mogen nog gebruikt, verkocht worden • Wat met motoren die herwikkeld worden? Zolang de kenplaat gegevens geldig blijven geen probleem. • Controle organisme: ??
Optimalisatiemogelijkheden bij inductiemotoren • Doorgedreven optimalisatie • Cu-kooi • Blikpakket • Langere stack • Geringe luchtspleet • Lagers met lagere wrijving • Kleinere ventilator • Andere kooivorm • …
Impact op het motorgedrag? • Hogerenominalesnelheid (kleinere slip)? • Opgepastbijventilatoren en centrifugaalpompen ! • Toename van de rotorinertie • Aanloopkanietslangerduren ! • Anderebouwvorm? • Uitzonderlijk • Kleineraanloopkoppel? • Neen want moetvoldoenaan minimum waarden • Hogerestartstroom? • Geschiktvooromvormervoeding? • Minder opwarmingdusmogelijkslangerelevensduur • Ietslagerecos?
Inductiemotor versus permanentmagneet machine • Permanent magneet machine: • Geenrotorstromen • Stator moetgeenmagnetiseringsstroomvoeren • Geen ventilator nodig • Klassiekeuitvoeringvereistomvormer • Positieopnemermeestelvereist (encoder, resolver) • Indienkooiaanwezigkanooknetstartgebeuren EEMODS 2007
Techno-economische analyse • Investeringskost versus elektrischverbruik: 4 kW IM: 8000 u /10 jaar 4 kW IM: 4000 u /10 jaar
Techno-economische analyse • Analyse via de NettoActueleWaarde (NPV): IE1 versus IE3
Techno-economische analyse Kostprijs motoren (indicatief) • Vollast en nominalesnelheid Toelaatbare meerkost ifv gewenst payback
Techno-economische analyse • Voorgaanderesultatenhoudengeenrekening met subsidies en kostenverbondenaan de vervanging of installatie van motoren!! • Subsidiemogelijkheden (geldig tot eind 2010 !!) • Premiehoogrendementsmotoren: 4 euro / kW en max 50% factuur • Enkelvoor 1.1 kW – 90 kW • Aantaldraaiuren op tegeven • Bewijs van fabrikantnodig en plaatsing door gekwalificeerdpersoneel • Premievoorsnelheidsregelaars: • Vb: 1 – 10 kW: 80 euro/kW • Max. premie € 30.000,00 per aanvraag • Meer info op de websites van de distributienetbeheerders (vbEandis)
Beschikbare data voor bepalen van totaal rendement van een toepassing • Enkele vaststellingen: • Motorcatalogi geven alleen data bij nominale motorsnelheid en enkele discrete koppelwaarden (100%, 75% en 50%) • Veel motoren werken in sterke deellast • Impact van omvormervoeding wordt niet vermeld • Weinig bruikbare gegevens over rendementen van permanent magneet motoren • Conclusie: • Onvoldoende gegevens beschikbaar voor een grondige analyse! • Oplossing: isorendementscontouren IE3, 11 kW, 1500 rpm, 400V, IM
Besluit • Aangepastenormering: strevennaarhogererendementen • Optimalisatie van inductiemotoren: bovengrens = IE3 ? • IE4 enkelvoor machines met permanentenmagneten? • Onvoldoende data terbeschikkingomeenaandrijving met wisselendekoppels en snelhedengrondigteanalyseren • Opstellen van isorendementscontourenbiedthiereenantwoord • Studiedag: “Energie-efficiëntie in de machinebouw”donderdag 18 november, HOWEST www.energie-efficientie.be
Besluit www.energie-efficientie.be IEC 60034-31: Guide for the selection and application of energy-efficient motors including variable-speed applications (2009).