160 likes | 409 Views
GLAVA X. HIBRIDNI HARTII OD VREDNOST I FINANSISKI DERIVATIVI. KONVERTIBILNI HARTII OD VREDNOST. Koeficient na konverzija - broj na obi~ni akcii {to mo`e da se dobie za edna konvertibilna hartija od vrednost.
E N D
GLAVA X HIBRIDNI HARTII OD VREDNOST I FINANSISKI DERIVATIVI
KONVERTIBILNI HARTII OD VREDNOST • Koeficient na konverzija - broj na obi~ni akcii {to mo`e da se dobie za edna konvertibilna hartija od vrednost. • Cena na konverzijata - odnosot me|u cenata na konvertibilnata hartija od vrednost i koeficientot na konverzija. • Period na konverzija - vremeto vo koe e dozvoleno konvertirawe na odnosnata hartija od vrednost vo obi~na akcija. • Konverziona vrednost - se izrazuva so pazarnata vrednost na dobienite akcii vo zamena za konvertibilnata hartija od vrednost.
MOTIVI ZA FINANSIRAWE SO KONVERTIBILNI HARTII OD VREDNOST Za firmata: • konvertibilnata hartija od vrednost pri izdavaweto se prodava po povisokacena od tekovnata pazarna cena na obi~nata akcija na firmata, • brojot na emitiranite akcii }e bide pomal i vo po~etokot i podocna • mo`at da se izdadat obvrznici so poniska kamatna stapka • so konverzijata se namaluva tro{okot na dolgoro~nite obvrski • povolno e za novi i rizi~ni firmi Za kupuva~ot: • pomal rizik otkolku kaj akciite; • mo`nost za konverzija po povolna cena. Stimulirawe na konverzijata
FINANSISKI DERIVATIVI • Terminski dogovori • Fju~rsi • Opcii • Svopovi
TERMINSKI DOGOVORI I FJU^RSI • Terminski dogovori (forwards) i fju~rsi (futures) se dogovori so koi dve strani, kupuva~ i prodava~, se dogovaraat da izvr{at kupoproda`ba na nekoe dobro na odreden datum vo idnina, po odnapred dogovorena cena. • Razlika: fju~rsite se standardizirani dogovori
OPCII • Opcijata e instrument {to na imatelot mu obezbeduva mo`nost da kupi ili da prodade opredeleno sredstvo (hartija od vrednost na opredelena firma) po utvrdena cena na opredelen datum ili pred istekot na opredelen rok. • Kupovni i proda`ni opcii • Amerikanski i evropski opcii
VREDNUVAWE NA OPCIITE • Elementi na opcijata: • Vidot na sredstvoto na koe e zasnovana opcijata • Datumot ili periodot na realizacija na opcijata • Realizacionata cena • Koj se nao|a na drugata strana od dogovorot? • Faktori od koi zavisi vrednosta na opcijata • Razlikata me|u tekovnata pazarna cena na akcijata i realizacionata cena, spored opcijata • Vremeto do dostasuvawe na opcijata • Nivoto na kamatnite stapki • Varijabilitetot na cenata na akcijata i dr.
VREDNUVAWE NA OPCIITE • Faktori od koi zavisi vrednosta na opcijata • Binomen model • Blek-[ols-Mertonov model
VARANT (WARRANT) • Varantot e hartija od vrednost koja na imatelot mu dava mo`nost da kupi opredelen broj obi~ni akcii po utvrdena cena vo tekot na opredelen period. • Motiv za izdavawe: • dopolnitelno finansirawe • pogolema atraktivnost na hartijata od vrednost koja se prodava so varantot.
VARANT Teoretska vrednost na varantot: kade {to: • PC = tekovna pazarna cena na obi~nata akcija • RC = cena na akcijata utvrdena vo varantot • n= broj na obi~ni akcii {to mo`at da se kupat vrz osnova na varantot
VARANT • Primer: • PC= 1.200 denari • RC = 1.000 denari • n = 10 TVV = (1200 - 1000) h 10 = 2 000 denari
PRAVO NA AKCIJA (RIGHT) Pravoto na akcija (stock right) mu obezbeduva na imatelot na obi~na akcija privilegija da kupi dodaten broj akcii srazmeren na brojot na akciite {to gi ima. Motivi za izdavawe: • Zadr`uvawe na kontrolata vrz akcionerskoto dru{tvo od strana na postojnite akcioneri, • Poniski tro{oci za distribucija na akciite.
TEORETSKA VREDNOST NA PRAVOTO Teoretska vrednost na pravoto na akcija koga akcijata se kupuva so toa pravo – primaren pazar: kade TVp = teoretska vrednost na pravoto na akcija PVp =pazarna vrednost na akcijata zaedno so pravoto na akcija RC = realizaciona cena na akcijata N = broj na prava potrebni za kupuvawe edna akcija
TEORETSKA VREDNOST NA PRAVOTO Teoretska vrednost na pravoto na akcija koga akcijata se kupuva so toa pravo – sekundaren pazar: kade TVp = teoretska vrednost na pravoto na akcija PVp =pazarna vrednost na akcijata zaedno so pravoto na akcija RC = realizaciona cena na akcijata N = broj na prava potrebni za kupuvawe edna akcija
Primer: • PVp = 1.200 denari • RC = 1.000 denari • N = 10 Teoretska vrednost na pravoto na akcija koga akcijata se kupuva bez toa pravo: