Hvers vegna öryggisstjórnunarkerfi?

1. ÖRYGGISSTJÓRNUNARKERFI Henta þau fyrir fiskiskip?Ingimundur ValgeirssonSlysavarnafélagið Landsbjörg

2. Hvers vegna öryggisstjórnunarkerfi? • Flest slys og óhöpp eru rakin til mannlegra þátta • Óskipulags • Aðgæsluleysis • Vankunnáttu • Skynsemin oft sett til hliðar • Spenna, streita og æsingur • Vinnuálag, skorpuvinna og þreyta • Gott skipulag og góð þjálfun stuðlar að betri aðstæðum og getur komið í veg fyrir slys og óhöpp • Þörf á virkri stjórnun öryggismála í fiskiskipum er síður en svo minni en í kaupskipum

3. Sérsniðið kerfi fyrir fiskiskip • Hugmynd kynnt innan SVFÍ 1997 • Samþykkt SVFÍ, samtaka útgerða og sjómanna 1998 • Samræmt kerfi í öllum fiskiskipum • Stjórnvöld hvött til að hafa forgöngu um málið • Samstarf við: • Sjávarútvegsstofnun HÍ • Verkfræðideild HÍ • Styrkt af: • Rannís • Samgönguráðuneyti

4. Verkefnisvinnan • Þátttakendur úr áhöfnum fimm fiskiskipa • Tveir frystitogarar, línuveiðiskip, nótaveiðiskip, netaveiðiskip • Áhættugreining með HACCP • Grunnur lagður að öryggiskerfi • Öryggiskerfi hannað m.t.t. • niðurstaðna áhættugreininga • laga og reglugerða • tillagna áhafna

5. Tilgangur • Öll öryggisatriði er varða áhöfnina, skipið og rekstur þess séu undir stjórn • Ábyrgðar og verkaskipting hjá útgerð sé vel skilgreind og skrifleg • Það sé á hreinu hver er ábyrgur fyrir sérhverju svæði og verkþáttum innan skips og í landi • Koma á vinnureglum og venjum sem tryggja betur: • Öryggi skips á siglingu og veiðum • Öryggi skipverja við störf og viðveru um borð • Góðan rekstur skips

6. Tilgangur - frh. • Koma í veg fyrir eða fækka áhættuþáttum með: • Fyrirbyggjandi aðgerðum • Viðhalda hæfni og kunnáttu skipverja • Markvissri fræðslu og þjálfun • Viðhalda góðu ástandi skipsins, búnaðar og tækja • Skipulegu og reglulegu eftirliti með skipi og búnaði þess • Tryggja að allir skipverjar bregðist rétt við hættu- og neyðarástandi • Tryggja að farið sé eftir gildandi lögum og reglum

7. Aðalatriði öryggisstjórnunarkerfisins • Skipulag skjalfest í handbókum • Öryggishandbók skipsins • (gátlistar, búnað, vinnubrögð, fræðslu, þjálfun og æfingar) • Handbók skipverjans • (Upplýsingar, fræðsla og leiðbeiningar) • Skipting ábyrgðar og umsjónar (öryggisfulltrúar) • Öryggisnefnd (umfjöllun og eftirfylgni) • Almenn þátttaka áhafnar • Samvinna útgerðar og áhafnar • Sannprófun og úttektir á kerfinu

8. Öryggishandbók skipsins • Er aðalhluti öryggisstjórnunarkerfisins • Áhersla lögð á: • Skipulagða fræðslu og þjálfun fyrir áhöfn • Öryggisnefnd sé skipuð • Eftirlit með öryggisþáttum • Skráningu ástands • Sannprófanir og úttektir • Gátlista þarf að aðlaga að hverju skipi

9. Öryggishandbók - yfirlit 1. Sigling og öryggi skipsins 2. Öryggi við störfin um borð 3. Neyðarbúnaður 4. Fræðsla, þjálfun og æfingar 5. Slys og óhöpp 6. Skoðanir og úttektir Í hverjum kafla er stuttur texti ásamt gátlistum og eyðublöðum

10. Handbók skipverjans • Er stuðningur við öryggisstjórnunarkerfið • Allir í áhöfn hafi aðgang að handbókinni • Handbókin inniheldur upplýsingar um: • Öryggismál, vinnureglur og slysahættu • Fræðslu, þjálfun og æfingar • Annað efni sem gæti gagnast áhöfninni • Valið efni úr handbókinni er tekið saman í bækling sem afhentur er sérhverjum skipverja

11. Handbók skipverjans - yfirlit 1. Útgerð og skip 2. Stefnur og markmið 3. Ábyrgð og verksvið 4. Vinnu- og umgengnireglur 5. Áhættugreining 6. Verklýsingar fyrir störfin um borð 7. Neyðarráðstafanir og -búnaður 8. Þjálfun, fræðsla og æfingar 9. Vinnuvistfræði og hollustuhættir 10. Umhverfismál

12. Staðan í dag og væntingar • Framkvæmdastjórn Þorbjarnar-Fiskanes hefur ákveðið að: • Öryggisstjórnunarkerfi verði tekin upp í skipum fyrirtækisins • Kerfin verði innleidd í áföngum árin 2002 og 2003 • Áhafnir sæki sérstök námskeið um öryggiskerfi fyrirtækisins • Fleiri útgerðir verði fengnar til samstarfs • Væntanlega krafist í fiskiskipum innan tíðar • Dæmi eru um að stjórnvöld erlendra ríkja setji slíkar kröfur

13. Ummæli skipstjórnarmanns • Sigurður Jónsson, yfirstýrimaður/skipstjóri á Hrafni Sveinbjarnarsyni GK 255: • Reynslan af notkun HACCP-kerfisins í vinnslunni sýnir að þeim tíma sem ráðstafað er við skipulagningu og skráningar skilar sér fljótt í bættri frammistöðu • Það er talsverð vinna við að innleiða öryggisstjórnunarkerfið og koma öllum atriðum þess í framkvæmd, en er sannfærður um að kerfið komi til með að skila árangri • Mikilvægt er að áhöfnin fái fræðslu um tilgang öryggisstjórnunar og að allir þekki ábyrgð og skyldur sínar gagnvart öryggismálunum um borð • Áhöfnin verður að þróa kerfið þannig að kerfið vinni með henni