600 likes | 1.35k Views
Böbreğİn Kİstİk HastalIklarI. Prof. Dr. Zübeyr TALAT Dr. Çağatay DOĞAN İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi. Böbreğin Kistik Hastalıkları. Konjenital Edinsel. Konjenital Renal Ki sti k Hastalıklar. Otozomal Resesif Polikistik Böbrek Otozomal Dominant Polikistik Böbrek
E N D
BöbreğİnKİstİkHastalIklarI Prof. Dr. Zübeyr TALAT Dr. Çağatay DOĞAN İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Böbreğin Kistik Hastalıkları • Konjenital • Edinsel
Konjenital Renal KistikHastalıklar • Otozomal Resesif Polikistik Böbrek • Otozomal Dominant Polikistik Böbrek • Juvenil Nefronoftizis – Medullar Kistik Hastalık • Juvenil Nephronoftizis (otozomal resesif) • Medullar Kistik Hastalık (otozomal dominant) • Konjenital Nefrozis (otozomal resesif) • Ailesel Hipoplastik GlomerulokistikHastalık (otozomal dominant) • Diğerleri;Tuberoz Sklerozis, Von Hippel Lindau
Edinsel Renal KistikHastalıklar • Multikistik DisplastikBöbrek • Benign Multiloküler Kist (Kistik Nefroma) • Basit Kist – (Bosniak Klasifikasyonu) • Medullar SüngerBöbrek • Sporadik GlomerulokistikBöbrek • Kistik Renal HücreliKarsinom • Paraziter Kistik Hastalık (Hidatik Kist)
Otozomal ResesifPolikistikBöbrek Hastalığı • 6. kromozom PKHD1 geninde mutasyon • Antenatal tanı: • Ultrasonda ekojenik, homojen büyük sünger şeklinde böbrek parankimi boyunca küçük kistler • Genellikle aylar içinde fataldir • Hepatik ve periportal fibrozis ,safra kesesi ektazisi • Neonatal dönemde renal yetmezlik
Otozomal Dominant PolikistikBöbrekHastalığı • 2 gen tanımlanmış – PKD1, PKD2 • PKD1(Kromozom 16) • Daha genç yaşta • Hipertansiyon, enfeksiyon ve renal yetmezlik • PKD2 (Kromozom 4) • İleri yaşta • Sıklıkla 30-50 yaş arası, nadiren yenidoğanda da olabilir.
Otozomal Dominant Polikistik Böbrek Hastalığı • 30-50 yaş • Semptomlar: • Hipertansiyon • Reninmediatörleri • Mikroskopik/ Gross hematüri • YanAğrısı • Taş 20-30 % • Gastrointestinal semptomlar • Ultrasonda insidentalkaraciğer/böbrekkistleri • Berry anevrizması (10 –40%) • Son dönem böbrek yetmezliği (4-6. dekad 50%)
Otozomal Dominant Polikistik BöbrekHastalığı • Etyoloji • Epitel hücrelerinin nefronda polaritesini kaybetmesi • Proliferasyon , tubular sıvının toplanarak kistleşmesi • Histoloji • Kistler değişken sayıda ve boyutlardadırmilimetrik>>santimetrik
Otozomal Dominant Polikistik Böbrek Hastalığı • Tanı (aile öyküsü olmadığında) • Bilateral böbrek kistlerinin ve dört parametreden en az iki tanesinin olması: • Bilateral renal boyut artışı • 3 veya daha fazla karaciğer kisti olması • Serebral arter anevrizması • Dalak , Pankreas , Araknoid ve Epifiz Kistlerinin olması
OtozomalDominatPolikistik Böbrek Hastalığı • Tedavi: • Genetik Danışmanlık • Hipertansiyon • Enfeksiyon • Nefrotoksisiteden kaçınma • Ağrı (medikal veyacerrahi)
OtozomalDominatPolikistik Böbrek HastalığıCerrahi • Perkutan kist aspirasyonu ve etanol enjeksiyonu • Dekortikasyon
Juvenil NefronoftizisMedullar KistikHastalık • Juvenil Nefronoftizis • Geneldeotozomal resesif • Başvuruda ortalama yaş 13 • 3 tip – juvenil (NPH1), adolösan (NPH2), infantil (NPH3) • Medullar KistikHastalık • Geneldeotozomal dominant • Ortalama yaş (20-40)
Juvenil NefronoftizisMedullar KistikHastalık • Başvuruda • Polidipsi / poliüri(80% ) vasopressine rezistan • Poliüri sodyumun muhafaza edilememesinden dolayı • Tuz kaybettiren nefropati • Retinitispigmentoza,iskeletanomalileri, hepatik fibrozis eşlik eder
JuvenilNefronoftizisMedullarKistik Hastalık • Histoloji • İntertisyel Nefritis nedeniyle atrofi • Kistler– 85% Medullar Kistik Hastalıkta 40% Juvenil Nefronoftizi • Kistler Kortikomedüller bileşkededir • Kistler <0.5 cm • Tedavi • Tuz replasmanı • Destek tedavisi
Konjenital Nefrozis • Fin Tipi– otozomal resesif - Kromozom 19 • Diffuz Mezangial Sklerozis – 1/3 ailesel • Klinik • Büyük plasenta / böbrekler • Erken dönemdeciddi proteinüri,ödem , renal yetmezlik ve ölümle sonuçlanır.
Böbrek Kistleri İle İlişkiliMultipleMalfarmosyon Sendromları • OtozomalDominant • von HippelLindau –VHL geni3. kromozomda • Tuberoz Sklerozis – TSC1 geni9. kromozomveya TSC2 geni16. kromozomda
Tuberöz Sklerozis • Bulgular • Epilepsi 80% • Mental retardasyon 60% • Adenoma sebaceum 75% • Serebral hamartom • Renal • Kistler • Anjiomyolipom ( 40-80%) • Böbrek HücreliKarsinom (2%)
von HippelLindau • Serebellarve retinal hemanjioblastom (morbiditeve mortalitenin major nedeni) • Kistler • Pankreas • Böbrek – 76% • Epididimis • Epididimal kistadenom • Feokromasitoma – 10-17% • Böbrek Hücreli Karsinom - 50%
von HippelLindau • Takipte • Ultrason ve Tomografi ileyılda 1-2 izlem • Renal lezyonlara konservatif yaklaşım – segmental rezeksiyon
EdinselRenal KistikHastalıklar • Multikistik DisplastikBöbrek • Benign MultilokularKist (Kistik Nefroma) • Basit Kistler • Medullar SüngerBöbrek • SporadikGlomerulokistikBöbrekHastalığı • Kistik Renal HücreliKarsinom
Multikistik DisplastikBöbrek • Doğumda ya da doğum sonrası böbrekte displazi • Aktifsüreçtir • involusyon, aynı kalabilir ya dabüyüyebilir • Girişim • Solid dokuda artış • Vital fonksiyonlara etki • Kontralateral reflü riski - 15%
Medullar SüngerBöbrek • Kalıtsal değildir, insidental olarak saptanır • Toplayıcı duktusların dilatasyonu • Risk ; • Nefrolithiazis (50-60%) • Hiperkalsiüri ( 33%) • Üriner trakt enfeksiyonu (20-33%) • Hematüri (0-18%)
Edinsel Renal KistikHastalıklar • Kronik Böbrek Yetmezliği(Hemodiyaliz) • Hiperplastik renal kistler (Diyaliz sonrası 10 yıl içinde renal hücreli karsinom riski artar) • Transplantasyon sonrası regrese olabilir
Basit Kistler • Obstrükteduktus ve tubuller nedeniyle • İnsidansı yaşla birlikte artar • Çoğu asemptomatik • Nadiren; • Kist rüptürü • Hipertansiyon • Enfeksiyon • Künt ağrı
Basit Kistler Anekoik Duvarı düzgün Keskin sınırlı
Basit Kistler Dolum defekti Toplayıcı sisteme indentasyon Kortkal çıkıntı
Basit Kistler Kontrast tutulumu yok Kist duvarı düzgün Dansitesi homojen(<10-15 HU
BosniakKlasifikasyonu • Bosniak renal kist klasifikasyon sistemi ilk kez 1986 yılında tariflenmiştir . • Ürologlar ve radyologlar tarafından kistik renal kitlelerin tanısında, tartışılmasında ve tedavilerine yaklaşımın belirlenmesinde bir yol olarak kabul edilmiştir.
Kategori I Septa , kalsifikasyon , solid komponent içermez.Kontrast tutulumu yoktur. Kategori II İnce septa , duvarda ince kalsifikasyon bulunabilir.Kontrast tutulumu yoktur. Homojen , < 3 cm lezyonlardır. Kategori II F Septalarda ve ince kalsifikasyonlarda artış vardır.Septa ve kist duvarında kalınlaşma vardır.Kontrast tutmaz.> 3 cm lezyonlardır. Kategori III Kalın irregüler duvarlı ve multiple septalı ve kalsifikasyon.Kontrast tutar. %50 malign Kategori IV Kistik komponent içeren solid lezyonlardır.Belirgin heterojenite.Kontrast tutar. Neredeyse tamamına yakını malign. BosniakKlasifikasyonu
BosniakKategori II İnce septada kalsifikasyon,kontrast tutulumu yok