Rozwijanie sprawności motorycznej u dzieci

1. Rozwijanie sprawności motoryczneju dzieci

2. Dlaczego i w jakim wieku warto rozwijać sprawność motoryczną rąk? • Motoryka mała, czyli inaczej precyzyjne ruchy rąk należą do najbardziej skomplikowanych ruchów możliwych do wykonania przez człowieka. Ich rozwój przekłada się na umiejętność samoobsługi, rysowania, pisania, a także szeroko pojętej komunikacji. Ręka jest odpowiedzialna za wiele funkcji np. popychanie, podnoszenie ciężarów, szycie, pisanie, itd. Szeroka specjalizacja naszych kończyn decyduje o poziomie funkcjonowania każdego człowieka. Stąd już od najmłodszych lat warto rozwijać ich sprawność. • Przedstawione w poniższej prezentacji porady i ćwiczenia można stosować u dzieci od 5-6 roku życia.

3. O czym trzeba pamiętać, pracując z dzieckiem? • Deficyty w zakresie funkcjonowania rąk są bardzo zróżnicowane: od całkowitej niezdolności kontrolowania ich ruchów do drobnych trudności grafomotorycznych. Na każdym z tych etapów warto proponować dziecku odpowiednie oddziaływania, tak aby wypracować z nim możliwie najlepszą sprawność, co jednocześnie przekłada się na jakość jego życia. • Wszystkie proponowane zabawy powinny mieć odpowiednią kolejność i nie mogą być wprowadzane w sposób przypadkowy!!! Pracę z dzieckiem rozpoczynamy od ćwiczeń fizycznych tzw. rozmachowych przechodząc do bardziej precyzyjnych ruchów, a kończąc na ćwiczeniach graficznych.

4. O czym trzeba pamiętać, pracując z dzieckiem? • Należy pamiętać również, że proponowane ćwiczenia muszą być odpowiednio dobrane nie tylko do poziomu manualnego dziecka lecz także poziomu jego funkcjonowania poznawczego. Należy unikać wywoływania poczucia u dziecka, że dane zadanie jest dla niego zbyt infantylne, nudne lub jest przymuszane do jego wykonania, gdyż może to zniechęcić dziecko do dalszej współpracy. • Pamiętajmy, by zaczynać od najłatwiejszych ćwiczeń do wykonania przez samo dziecko, by stopniowo zachęcać je zabawa i współdziałaniem do trudniejszych.

5. Jak dbać o prawidłowe ułożenie ciała podczas pisania? • krzesło (siedzisko) powinno mieć podparcie z tyłu, aby podtrzymywać cały odcinek lędźwiowy • głębokość części siedzącej powinna być krótsza od długości uda o 2 palce, a wysokość równa długości podudzi • stopy muszą przylegać całą powierzchnią do podłoża • stół powinien być duży i płaski, przysunięty blisko dziecka • stół powinien znajdować się na wysokości wyrostka mieczykowatego mostka • stół musi być na tyle szeroki, aby oba ramiona znalazły się na stole

6. Jak dbać o prawidłowe ułożenie ciała podczas pisania? • biodra powinny być zgięte tak, aby dziecko siedziało dokładnie na pośladkach z miednicą ustawioną w pozycji pośredniej oraz z wyprostowanym odcinkiem lędźwiowych kręgosłupa • głowa powinna być ustawiona symetrycznie w przedłużeniu tułowia, a barki obniżone • zeszyt/kartka powinien być ustawiony na linii środkowej ciała z lekkim pochyleniem dla praworęcznych w lewo, dla leworęcznych w prawo • aby ułatwić dziecku prawidłowe trzymanie narzędzia pisarskiego można długopisy i ołówki na odpowiedniej wielkości kolorową folią samoprzylepną

7. Jak dbać o prawidłowe ułożenie ciała podczas pisania? • prawidłowa odległość od czubków palców trzymających długopis/ołówek do kartki powinna wynosić ok. 2 cm • - koniec długopisu powinien być skierowany ku prawemu ramieniu, a dokładnej znajdować się między przedramieniem i łokciem • - przedramię powinno być ustawione mniej więcej prostopadle do liniatury zeszytu • - brzeg dłoni nadgarstka i ramię opierają się cały czas o stół i zeszyt i przesuwają podczas pisania • - światło powinno padać od lewej strony (dla dziecka praworęcznego) lub z prawej (dla leworęcznego)

8. Propozycje ćwiczeń, które można wykonywać w domu z dzieckiem obręcz barkowa • Krążenie ramionami z boku i przodu (wykonywanie kółek małych, średnich i dużych ) – ok. 20 kółek każdego rodzaju • Pływanie „na sucho” -symulowanie ruchów, jakie wykonuje się przy pływaniu crowlem na zmianę ze stylem grzbietowym • Pajacyki • Rzuty piłką znad głowy • „Taczka” – dziecko chodzi na rękach, druga osoba podtrzymuje je pod kolanami • Odbijanie balonika ramieniem • „Koci grzbiet”

9. Propozycje ćwiczeń, które można wykonywać w domu z dzieckiem staw łokciowy • Pompki w pozycji stojącej – opadanie rękoma na ścianę • Przeciąganie liny • Zabawa w ”wkręcanie żarówek” dłońmi • Zabawy z pacynkami

10. Propozycje ćwiczeń, które można wykonywać w domu z dzieckiem przedramiona i nadgarstek • Przykręcanie i odkręcanie śrubek • Nawijanie sznurka w pionie • Zakręcanie słoików • Łowienie dłonią, np. fasoli z kisielu

11. Propozycje ćwiczeń, które można wykonywać w domu z dzieckiem rotacja ręki • Przekładanie jabłek/kamyków z jednej strony na drugą • Gra w kręgle • Rysowanie obrazków na dłoni i oglądanie ich • Budowanie z klocków, woreczków • Taniec z chustami/ wstążkami

12. Propozycje ćwiczeń, które można wykonywać w domu z dzieckiem dłoń • Zabawy z modeliną/ plastopianką • Nawlekanie koralików • Dotykanie dłonią różnych faktur – kaszy, ryżu, grochu • Zabawy paluszkowe np. spacery palcami po stole, zabawa pacynkami założonymi na palce • Przypinanie i zdejmowanie spinaczy do bielizny z przeciwstawnością kciuka wobec wskazującego i środkowego • Przesuwanie gumowych piłeczek strumieniem powietrza ze ściskanej gumowej gruszki

13. Propozycje ćwiczeń, które można wykonywać w domu z dzieckiem dłoń • Robienie stempelków (gotowych lub z ziemniaka) • Mocne zaciskanie i rozluźnianie dłoni (10 razy) • Ugniatanie małych, gumowych piłeczek • Formowanie kulek z gazet, bibułki • Układanie puzzli • Ćwiczenia graficzne - kolorowanie płaszczyzn w książeczkach z obrazkami, kalkowanie, pisanie po śladzie, pisanie ciągu liter bez odrywania ręki, rysowanie ósemki w poziomie ∞

14. Dzieci młodsze (przedszkole) • M. Bogdanowicz, Przygotowanie do nauki pisania, Wyd. Harmonia, Gdańsk • M. Frostig, D. Horne, Wzory i obrazki, Wyd. Pracownia Testów Psychologicznych PTP, Warszawa • H. Tymichova, Ćwiczenia rozwijające sprawność ruchową ręki i koordynację wzrokowo – ruchową, Wyd. Glottispol, Gdańsk • K. Vopel, Od stóp do głów. Gry i zabawy ruchowe dla dzieci. Wyd. Jedność, Kielce • K. Vopel, Witajcie ręce. Gry i zabawy ruchowe dla dzieci. Wyd. Jedność, Kielce • R. Sobolewska, Od pętelki do literki, Wyd. Seventh Sea, Warszawa Dzieci starsze (szkołą podstawowa) • M. Kraszewska, Małymi kroczkami. Kaligrafia, Wyd. WiR, Kraków • R. Hływa, Cyfry i szlaczki, Wyd. Harmonia, Gdańsk • M. Bogdanowicz, M. Rożyńska, Lewa ręka rysuje i pisze, Wyd. Operon, Gdynia • M. Bogdanowicz, M. Rożyńska, Od dysgrafii do kaligrafii, Wyd. Operon, Gdynia • J. Furmański, Wzory dyktand graficznych, Wyd. Harmonia, Gdańsk • A. Szczepańska, Zwierzaki-figuraki. Zadania grafomotoryczne, Wyd. Harmonia, Gdańsk Propozycje książkowe

15. Dziękuję za uwagę ☺ Zebrała i przygotowała mgr Nina Majewska-Krzyżewskaterapeuta pedagogiczny