2.01k likes | 2.34k Views
گروه فرهنگ ومعارف اسلامی. مشخصات درس اندیشه اسلامی 1. درس عمومی دوره کارشناسی برای همه رشته های آموزشی دانشگاه جامع پیام نور استان تهران. منابع اندیشه اسلامی 1. کتاب اندیشه اسلامی 1 مؤلفان: آيتالله جعفر سبحاني و دكتر محمد محمدرضايي همراه با اصلاحات و ويراستاري علمي
E N D
مشخصات درس اندیشه اسلامی 1 درس عمومی دوره کارشناسی برای همه رشته های آموزشی دانشگاه جامع پیام نور استان تهران
منابع اندیشه اسلامی 1 کتاب اندیشه اسلامی 1 مؤلفان: آيتالله جعفر سبحاني و دكتر محمد محمدرضايي همراه با اصلاحات و ويراستاري علمي حجةالاسلام دكتر حسين علياحمدي انتشارات گروه معارف اسلامی دانشگاه پیام نور- 1385
استاد درس اندیشه اسلامی 1 حجه الاسلام و المسلمين دکتر حسين علی احمدی عضو هيات علمي دانشگاه علم وصنعت ايران و دانشگاه آزاد اسلامي امور به دانشگاه پيام نور
فهرست بخش های کتاب اندیشه اسلامي 1 بخش يكم. انسان و ايمان بخش دوم. مبدأ بخش سوم. معاد
فهرست مطالب بخش یکم – انسان و ايمان درس اندیشه اسلامي 1 فصل اول. انسان فصل دوم. ايمان
فصل اول. انسان 1 الف) خودشناسي 1. مقدمة كمال انساني 2. پيش درآمد جهانشناسي 3. مقدمة خداشناسي 4. حلاّل مشكلات انسان
فصل اول. انسان 2 ب) حقيقت انسان • بعد ادراكي انسان • ادراك نظري • قواي علم حصولي • ادراك عملي 2. بُعد گرايشي انسان • گرايشهاي حيواني • گرايشهاي انساني
فصل دوم. ایمان الف) معناي ايمان ب) متعلقات ايمان ج) درجات ايمان
الف) معناي ايمان • ايمان و معرفت 2. ايمان و عقل 3. ايمان و عمل 4. ايمان و اختيار
بخش دوم. مبدأ فصل اول. اثبات وجود خدا فصل دوم. صفات خدا فصل سوم. مسئلة شر فصل چهارم. توحيد و عبادت
براهین اثبات وجود خدا الف) برهان فطرت ب) برهان علّي ج) برهان نظم د) برهان هدفمندي ه) برهان هماهنگي
الف) برهان فطرت 1. معناي فطرت • فطرت دل • فطرت عقل 2. فطرت خداجويي • مقولات فطري بشر
ب) برهان علّي 1. تعريف علت و معلول • در فلسفه • در علوم طبيعي 2. اثبات معلوليت عالم 3. امتناع دور و تسلسل علل
ج) برهان نظم 1.ساختار مشترك برهان نظم 2. تعريف نظم 3. تقرير برهان نظم
د) سایر براهین اثبات وجود خدا 1. برهان هدفمندي 2. برهان هماهنگي
فصل دوم. صفات خدا الف) راههاي شناخت صفات خدا ب) انواع صفات خدا ج) برشماري صفات ذاتي ثبوتي د) عدل الهی
الف) راههاي شناخت صفات خدا 1. راه عقلي 2. سير در آفاق و انفس 3. قرآن و روايات 4. كشف و شهود
ب) انواع صفات خدا 1. صفات ثبوتي و سلبي 2. صفات ذاتي و فعلي 3. صفات نفسي و اضافي
ج) برشماري صفات ذاتي ثبوتي 1.علم الهي 2. قدرت الهي 3. حيات الهي 4. ارادة الهي 5. حكمت
د) عدل الهی 1.عدل تكويني 2. عدل تشريعي 3. عدل جزايي
فصل سوم. مسئلة شر الف) تعريف شر ب) راهحلهاي مسئلة شر ج) فوايد شرور در جهان
ب) راهحلهاي مسئلة شر • لازمة جهان مادي 2. ناشي از آزادي انسان 3. ناشي از جزئينگري
ج) فوايد شرور در جهان • شكوفا شدن استعدادها 2. بيداري از غفلت 3. آزمون الهي
فصل چهارم. توحيد و عبادت الف) مراتب توحيد ب) اسرار نماز ج) دليل عبادت انسان
الف) مراتب توحيد 1. توحيد ذاتي 2. توحيد صفاتي 3. توحيد در خالقيت 4. توحيد در ربوبيت 5. توحيد در تشريع 6. توحيد در اطاعت 7. توحيد در حاكميت 8. توحيد در عبادت
اسرار نماز 1. ياد خدا 2. وحدت 3. رفع فاصلة طبقاتي 4. پرهيز از گناه 5. اطاعتپذيري 6. بهداشت تن 7. اخلاص 8. شادابي و نشاط 9. وقتشناسي
بخش سوم معاد
فصل اول. كليات الف) تعريف و اهميت معاد ب) نمونههاي مشابه ج) براهين معاد د) انواع معاد
الف) تعريف و اهميت معاد • تعريف • اهميت • نظر قرآن
ب) نمونههاي مشابه • احياي پرندگان • زنده شدن عُزَير • اصحاب كهف • زنده شدن مردگان • رويش گياهان
ج) براهين معاد • برهان فطرت • برهان عدالت • برهان معقوليت
د) انواع معاد • معاد جسماني و معاد روحاني • 2. انواع معاد در قرآن
فصل دوم. مرگ الف) ماهيت مرگ ب) انواع مرگ ج) توبه و وصيت در حال مرگ
الف) ماهيت مرگ • معناي لغوي مرگ • آيا مرگ امر عدمي است؟ • مرگ؛ سنت حتمي و همگاني • وحشت از مرگ
ب) انواع مرگ • مرگهاي دشوار و آسان 2. مرگ تن و قلب 3. مرگ فرد و جامعه 4. مرگ افتخارآميز
ج) توبه و وصيت در حال مرگ • توبة محتضر • وصيت در حال مرگ
فصل سوم. بعداز مرگ الف) قبر و عالم برزخ و بهشت ب) تصوير رستاخيز ج) اوصاف قيامت د) حسابرسي اُخروي هـ) ميزان ز) تجسم اعمال
تصوير رستاخيز • وضع زمين و درياها و كوهها • وضع آسمان و ستارگان • نفخ صور
حسابرسي اُخروي • حسابرس • متعلق حساب • اتمام حجت
ميزان • معناي ميزان • ميزان اهل ايمان
فصل چهارم. بهشت و جهنم • آفرينش كنوني بهشت و جهنم • راه رسيدن به بهشت
راه رسيدن به بهشت 1. ايمان و عمل صالح 2. پيروي از خدا و رسول 3. راستگويي 4. نيكوكاري 5. صبر 6. مواظبت از نماز 7. انفاق در راه خدا 8. شهادت در راه خدا
فصل اول انسان
خود شناسي در آيات و روايات • ـ آيا انسان به ياد نميآورد كه ما او را آفريديم و حال آنكه چيزي نبوده است[2]؛ مريم (19): 67 • ـ اي كساني كه ايمان آوردهايد! به خود بپردازيد ... .[3](مائده (5): 105) • اميرمؤمنان علي u ميفرمايد: • كسي كه به خودشناسي دست يابد، به بزرگترين سعادت و كاميابي رسيده است.[4](محمدحسين طباطبايي، الميزان في تفسير القرآن، ج 6، ص 173.)
خود شناسي : مقدمة كمال انساني • اگر آدمي قبل از هر چيز خود را بشناسد، بهتر ميتواند از سرمايههاي وجودي خود بهره ببرد و آنها را شكوفا سازد؛ زيرا نقطة آغاز شناخت سرمايههاي وجودي است. • او ميتواند از خود بپرسد: آيا حد وجودي انسان در حد ساير حيوانات است يا قدرت تعالي و رشد و پرواز كردن دارد؟ اگر قدرت تعالي و پرواز به عالم ملكوت را دارد تا چه حد ميتواند پرواز كند؟ اگر انسان از قدرت تعالي و پرواز خود استفاده نكند و از سرماية وجودي خود بهره نبرد، آيا شايستة مذمت نيست؟ آيا انسان غير از اين بدن مادي، حقيقت ديگري بهنام روح دارد؟ اگر انسان داراي روح است، نيازهاي آن چيست و چگونه بايد برآورده شود و چگونه بايد تكامل پيدا كند؟ • پاسخ به اين پرسشها مقدمة تكامل انساني است.
خود شناسي : مقدمه جهان شناسي • انسان بايد ابتدا قوا و ابزار شناخت خود و گستره و مرزهاي آنها را بشناسد تا بعد به شناخت جهان دست يابد. • امام علي ع : • كيفَ يَعْرِفُ غَيرَهُ مَنْ يَجْهَلُ نَفْسَهُ[ • 1] • مَن عَرَفَ نَفْسَهُ كانَ لِغَيرِهِ اَعْرَفُ وَ مَنْ جَهِلَ نَفْسَهُ كانَ بِغِيرِهِ اَجْهَل.[2]
خود شناسي : مقدمة خداشناسي امام علي عميفرمايد: مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ عَرَفَ رَبَّهُهر كسي خود را بشناسد، پروردگارش را ميشناسد.
1- خودشناسي، مقدمة محبت و معرفت به خدا • از آنجا كه فطرت آدمي با معرفت خدا عجين است، دعوت به خودشناسي در واقع دعوت به خداشناسي و ارتباط با خدا است. اميرمؤمنان علي u ميفرمايد: • خدايا! تو قلبها را با محبت خود و عقلها رابا معرفت خود سرشتهاي.[