Nýggjur sáttmáli millum Føroyar og Ísland

1. Nýggjur sáttmáli millum Føroyar og Ísland

2. Handilspolitiska samráðingarnevndin

3. Hví nýggjan sáttmála? • Norðuratlantiskt búskaparøki • Norðuratlantiskt tilfeingisøki • Felags samstarv við ES

4. Innihaldsvídd • Handil við vørum • Handil við tænastum • Flyting hjá persónum og uppihaldsrættur • Flutningur av kapitali og íløgur • Stovnseturættur • Kapping, almennur einkarrættur, almennur stuðul og innkeyp hjá tí almenna • Samvinna á øðrum økjum

5. Samvinna á øðrum økjum • Mentan, útbúgving, læra, ítróttur og ungdómur • Orka • Umhvørvi • Heilsutænastur • Menning av mannatilfeingi í almenna geiranum • Gransking og tøknimenning • Tilfeingisumsiting • Telesamskifti • Ferðavinna • Flutningur

6. Yvirskipaðar meginreglur • Tey fýra frælsini • Frælsi fyri vørur • Frælsi fyri tænastur • Frælsi fyri persónar • Frælsi fyri kapitali • Tjóðskaparviðferð • Føroyingur í Íslandi hevur somu rættindi sum íslendingur í Íslandi og øvugt • Føroyskt vinnufelag í Íslandi hevur somu rættindi sum íslendskt vinnufelag í Íslandi og øvugt • Føroysk vøra í Íslandi hevur somu rættindi sum íslendsk vøra í Íslandi og øvugt

7. Føroyar – Ísland Egnar lógir, sum ikki gera mismun Ráð og felagsnevnd (sáttmálin byggir á álit) Fevnir um øll búskaparøki, við fáum undantøkum EBS Samrímaðar lógir (Harmonized) Fleiri tungar skipanir, so sum ESA og EFTA-dómstólurin Týdningarmiklir partar av búskapinum ikki við Sáttmálin samanborin við EBS

9. Høvuðsøki • Skatta- og avgjaldslóggáva • Rættur at fara undir vinnuligt fíggjarvirksemi • Innkeyp hjá tí almenna

10. Skatta- og avgjaldslóggáva • Tryggja at eingin mismunur er ella verður • Henda meginregla er longu ásett í fríhandils-sáttmálum og dupultskattasáttmálum Føroya við onnur lond

11. Vinnuligt fíggjarvirksemi • Peningastovnar, fondsmeklarafeløg og íløgufeløg • Føroyingar og íslendingar kunnu reka fíggjarvirksemi hvør hjá øðrum

12. Alment innkeyp • Útbjóðing av almennum innkeypi • Føroyskt vinnufelag í Íslandi hevur sama rætt sum íslendskt vinnufelag í Íslandi viðvíkjandi almennum innkeypi og øvugt

14. Sáttmálin og fiskivinna • Fiskur, fiskavørur og tænastuveitingar innan fiskivinnuna kunna handlast “frítt” • Kapitalur, íløgur og vinnuligt virksemi kann fara fram hvør hjá øðrum • Arbeiðsmegin kann flyta seg frítt

15. Undantøk fyri fiskivinnuna • Verandi avmarkingar viðvíkjandi útlenskum ognarparti halda fram • Í mesta lagi 49% fyri føroyingar í Íslandi • Í mesta lagi 33,33% fyri íslendingar í Føroyum

16. Umsiting av havtilfeingi • Rætturin at umsita og gagnnýta havtilfeingi verður varðveittur • Londini bæði kanna miðvíst møguleikar fyri øktari samvinnu um havtilfeingi

17. Hoyringsfundur við fiskivinnuna 16. juni 2003 • Fiskivinnuumboðini jalig • Nyttan fyri fiskivinnuna kemur við limaskapinum í Al-Evro-Miðjarhavs Skipanini fyri Samsavnan av Uppruna • Viðbreknar landbúnaðarvørur verða nevndar við navni

19. Vøruhandil • Nýggi sáttmálin tekur burtur verandi avmarkingar • Føroyingar og íslendingar somu marknaðaratgongd hvør hjá øðrum

20. Undantøk fyri landbúnaðarvørur “Skaðar innflutningur av ávísum landbúnaðarvørum í tátti 1, 2, 4, 5, 12, 15, 16 og 21 í Samrímaðu Vørulýsinga og Talskipanini frá øðrum Sáttmálapartinum, kann seinni Sáttmálaparturin av sínum eintingum taka hóskandi og rímilig stig.” (grein 5, J, i)

21. Handil við tænastum • Forðingar á tryggingarøkinum skulu burtur • Føroyingar og íslendingar kunnu tryggja hvør hjá øðrum • Lóg um tryggingarvirksemi broytast • Føroyingar og íslendingar kunnu stovna tryggingarfeløg hvør hjá øðrum

22. Kapping • Kappingarmyndugleikarnir skulu • Samstarva • Flýggja hvørjum øðrum upplýsingar • Ráðføra seg hvør við annan • Broyta kappingarlógina; heimild til at lata ávísar upplýsingar av landinum

23. Heilsufrøðiliga økið • Londini bæði varðveita sínar heilsufrøðiligu skipanir

24. Kolvetnislógin varðveitt • Kaikantsreglurnar halda fram • Ikki loyvt at gera mismun millum íslendingar og føroyingar í Føroyum og somuleiðis vinnufeløg

26. Norðurlendskir sáttmálar • Almannaveitingar eru fevndar av • Nordisk Konvention om Social sikring • Nordisk Konvention om Social bistand og tjenester • Eru ásettir í frumskjali til sáttmálan • Sáttmálarnir javnseta norðurlendskar borgarar

28. Útbúgving • Føroyingur hevur somu rættindi til skúlar, lærdar háskúlar og aðrar lærustovnar í Íslandi sum ein íslendingur og øvugt

29. Próvskjøl og førleikaprógv • Londini viðurkenna sambærilig próvskjøl og onnur førleikaprógv hjá hvørjum øðrum • Slík viðurkenning skal ikki vera verri enn viðurkenning av skjølum útskrivaðum í triðja landi

30. Útbúgvingarstuðul • Fastbúgvandi føroyingur í Íslandi hevur somu rættindi til útbúgvingarstuðul sum íslendingur í Íslandi og øvugt

32. Al-Evro-Miðjarhavs Samsavnan av UpprunaPan-Euro-Mediterranean Cumulation of Origin

33. Uppruni • Avgerandi fyri hvørja tollviðgerð vøran fær • Útvunnin/framleidd samsvarandi frumskjali við upprunareglunum • Uppruni kann samsavnast

34. Samsavnan • Tvílanda samsavnan • Full samsavnan • Diagonal samsavnan – Al-Evro-Miðjarhavs Samsavnan av Uppruna

35. Al-Evro-Miðjarhavs Samsavnan av Uppruna Fleiri enn 40 lond ES, EFTA, Føroyar, Rumenia, Bulgaria, Turkaland, Egyptaland, Ísrael, Jordan, Libanon, Marokko, Sýria, Tunesia, Algeria, Vestari Áarbakki og Gasageirin • Upprunareglurnar í øllum handilssáttmálunum eins • Føroyar handilssáttmála við fleiri lond

36. Hvussu virkar skipanin? • Vøran missir ikki so lætt upprunastøðuna • Vøran hevur upprunan við sær millum lond • Hvat avgerð upprunan? • Hvaðan er vøran • Er vøran viðgjørd • Er viðgerðin nøktandi ella ikki • Hvar liggur størsta virðisøkingin

37. Dømi 1 Eitt føroyskt virki keypir íslendskan fisk  Fiskurin verður skorin í portiónir og paneraður  Viðgerðin er nøktandi  Fiskurin fær føroyskan uppruna

38. Dømi 2 Eitt føroyskt virki keypur íslendskan fisk  Fiskurin verður skorin til flak   Viðgerðin ov lítil og virðisøkingin minni enn virðið á rávøruni  Vøran varðveitir íslendska upprunan Viðgerðin ov lítil, men virðisøkingin í Føroyum størri enn virðið á rávøruni  Vøran fær føroyskan uppruna

39. Dømi 3 Eitt føroyskt virki keypur íslendskan fisk  Fiskurin verður als ikki viðgjørdur  Fiskurin varðveitir íslendska upprunan

41. Menningarhjálp

42. Peru • Menningarhjálp • Fríhandilssáttmáli • Fiskiloyvir • Starvsfólkaumbýti

43. Menningarhjálp • Stórur tørvur innan fiskivinnu • Føroyskir førleikar kunnu gera mun • Byrja við høgguslokki, menningarverkætlan, sum framleiðir neyðhjálparvøru • Aling • Stórflakavirkir • Menning av fiskivinnu • Altjóða grunnar

44. Føroysk servitan – menna Peru • Fiskivinnustovan – gransking og menning • Fiskirannsóknarstovan - kanningar • Menningarstovan – marknaðarføring • Heilsufrøðiliga starvsstovan – altjóða krøv • Fiskaaling • Føroysk virkir

45. Fríhandilssáttmáli • Peru hevur áhuga í fríhandilssáttmála • Uppskot um samráðingar næsta summar • Peru vil tættari at Evropa

46. Vinnulig áhugamál • Føroyskir reiðarar áhuga í fiskiskapi • Uppisjóvar fiskasløg • Rækjur • Flogvallir • Havnir • Oljuvinna • KT • Undirvísing

47. Hví eru Føroyar áhugaverdar? • Lítlar, koma ikki við eini armadillu • Hava sáttmála við ES • Pakkin: menningarhjálp, fiskirættindi og fríhandilssáttmáli • Peru hevur bráðfeingis tørv á fiskivinnu til matna • Joint Venture

48. Vandar • Triðjaheimsland og óreglusemi • Núverðandi áhugamálini innan fiskivinnu • Politisk broyting

49. Líkar? • Somu tjóðardagar • Málstríðið í Cuzco • Los Vikingos, vóru víkingarnir fyrstir? • Søgulig gransking, skulu vit broyta heimssøguna?

50. Samanumtikið • Peru hevur arbeiðsorku og náttúruríkidømi • Føroyar hava hátøkni og marknaðarinnlit • Tí gagnligt samstarv fyri báðar partar