430 likes | 715 Views
Plezier op School. Een zomercursus voor aanstaande brugklassers Marleen Faber / GGZ-preventiewerker / Vincent van Gogh t.b.v. PAOG nascholing 24.09.2013. Inhoud. Kennismaking preventieve interventie ‘Plezier op School’ Effecten en Onderzoek JGZ en POS. Wat is ‘Plezier op School’?.
E N D
Plezier op School Een zomercursus voor aanstaande brugklassers Marleen Faber / GGZ-preventiewerker / Vincent van Gogh t.b.v. PAOG nascholing 24.09.2013
Inhoud • Kennismaking preventieve interventie ‘Plezier op School’ • Effecten en Onderzoek • JGZ en POS
Wat is‘Plezier op School’? Tweedaagse zomercursus voor aanstaande brugklassers die problemen ervaren in de omgang met leeftijdgenoten Een voorbereiding op de sociale aspecten van het voortgezet onderwijs Een training in sociale vaardigheden en weerbaarheid
Doelstelling Het voorkomen van (ernstige) psychische problemen bij aanstaande brugklassers die problemen hebben in sociale contacten • Angstig of vermijdend • Onhandig • Conflicten • Slachtoffer van pesterijen (ca. 80%)
Door • Het bevorderen van het maken van een goede start op de nieuwe school • Vergroten zelfvertrouwen • Vergroten weerbaarheid/sociale vaardigheid
De plaats van POS in de zorgketen Model van Mrazek en Haggerty 1994
Waarom ‘Plezier op School’? Plezier op School = belangrijk voor sociaal-emotionele ontwikkeling Sociale problemen BO: voorspeller ernstige psychosociale problemen VO en later Kinderen komen vaak niet op eigen kracht uit problemen Transitie BO-VO = uitgelezen moment voor interventie
Wanneer, Waar, door Wie? • Laatste week zomervakantie • Door heel Nederland (ca. 90 plaatsen) • Door (samenwerkingsverbanden) diverse instellingen: • GGD, Jeugd-GGZ(preventie), Jeugdhulpverlening (BJZ, AMW e.a.), Scholen, Privé-praktijken
Groepssamenstelling Max. 10 kinderen per groep 2 begeleiders Werkzame mix deelnemers
De ontwikkeling van POS Ontwikkeld vanuit jaren werkvloer-ervaring (RIAGG Noord-Limburg) ToevalligeTry out: 1996 Positieveresultaten en tevredenheid Nominatie Preffi-prijs in 1997 Uitgebracht: 2000 Spontane ‘verspreiding’ Onderzoek effecten Media aandacht Theoretischgoedonderbouwd (NJI) ZonMw
Programma • Kennismakingsgesprek • Ouderinformatiebijeenkomst • Twee cursusdagen • Terugkombijeenkomst • Afsluitend gesprek
Theoretisch referentiekader • Bang zijn voor andere kinderen (Ringrose en Nijenhuis, 1986) • Sociale leertheorie (Bandura) • Cognitieve Gedragstherapie (o.a. Beck en Ellis) • Ontspanningstherapie (Jacobson)
Schematische weergave van Sociale Incompetentie volgens een sociaal cognitieve analyse Onhandig gedrag Agressief gedrag Determinanten Genetische factoren Sociale factoren Fysiologische factoren Psychologische factoren Ervaringen in de omgang met anderen Stimuli Cognities Lage competentie verwachting Emotionele responsen Angst, Boosheid, Verdriet Vermijdings- en terugtrekgedrag Onhandig gedrag Agressief gedrag Gedragsmatige responsen Stimuli Succeservaring korte termijn Angstreductie korte termijn Afwijzende responsen anderen Woede-reductie korte termijn Consequenties
Sociale (in)competentie • Aanleg • Gezin/opvoeding • Omstandigheden/ervaringen
Neuro-biologische factoren • Temperament • Stress-systeem (HPA-as) • Amygdala en Prefrontale Cortex • Vechten, Vluchten of Aanpakken?
Het G-schema Gedachte Gevolg Gebeurtenis Gevoel Gedrag
Overzicht 2 daagse zomercursus • 1e dag: • Inzicht • Helpend leren denken • Omgaan met spanning • Basisvaardigheden • 2e dag: • Omgaan met moeilijke situaties • Pesten • Afrondende opdracht
Gevoel Om leren gaan met emoties en spanning Ontspanningsoefening
Gedrag (Basisvaardigheden) Stevigstaan Anderenaankijken Duidelijkpraten
Gedrag (Gespreksvaardigheden) • Gesprekjes beginnen, voeren en eindigen • Initiatief nemen • Invoegen • Luisteren
Gedrag (Complexe vaardigheden) • Wegkruipen • Knokken • Aanpakken
Gedachte negatieve cognities, negatief zelfbeeld Cognitieve technieken helpend leren denken, zelfinstructie Gedachte positievere cognities, positiever zelfbeeld Gevoel fysiologischeangstresponsen Spanningsregulatie ontspanningsoefeningen Gevoel controle over fysiologische angstresponsen) Gedrag incompetente gedragingen Gedragsbeïnvloeding modeling, rollenspel, feedback Gedrag competentere gedragingen Gevolg positievere reacties leeftijdgenoten Gevolg negatieve reacties leeftijdgenoten Schema Plezier op School
Terugkombijeenkomst • Na ca. 6 weken (herfstvakantie) • Uitwisselen ervaringen • Cijfer ‘Plezier op School’ • Herhaling Boost • Extra oefening moeilijke situaties • Check of meer hulp nodig is
POS en Ouders • Kind een probleem, ouders lijden mee • Zonder ouders geen verandering • Betrokkenheid ouders belangrijk! • Kennismakingsgesprek, ouderbijeenkomst, afsluiting • Inzicht in G-schema • Hoe kunnen steunen i.p.v. over- c.q. onder-bescherming
Werkzame ingrediënten Moment van uitvoering Beproefde methodieken Intensiviteit Eclectische benadering Realistische omgeving Samenstelling groep Betrokkenheid ouders Deskundigheid trainers
Effecten? • Positieve evaluatiegegevens ouders/kind/trainers • Positieve resultaten diverse effectonderzoeken (Masterstudies), diverse universiteiten. • Vermindering sociale angst • Betere relaties klasgenoten • Minder pesterijen • Verbetering algemeen welbevinden • Resultaten blijven bestaan ook na 1,5 jaar
Huidig Onderzoek Effectiviteit Subsidie ZonMw (2009-2013) Saskia Mulder, Universiteit Utrecht o.l.v. Prof. Dr. Marcel van Aken RandomizedControlled Trial (schoolniveau) 200 scholen, 375 kinderen (190/185) 4 meetmomenten (voor, na 1 week, na 13 weken, na 40 weken)
Onderzoeksvragen • Leidt ‘Plezier op School’ op korte en middellange termijn tot een vermindering van • A.: sociale angst, gepest worden, • B: sociale en internaliserende problemen? • Welke factoren hebben invloed op het effect van ‘Plezier op School’? (moderatoren en mediatoren)
Conclusies • Zowel de POS groep als de controlegroep gaat vooruit • POS kinderen minder sociale angst, minder pesten (jongens), meer vriendschappen • Ouders rapporteren meer vooruitgang, vooral bij internaliserende problemen
Verderonderzoek(resultateneind 2013…) • Moderatoren (voorwie) (invloedpersoonlijkheid, SES, probleemscores en stoornissen) • Mediatoren (hoe) (gedachten, gevoel en gedrag) • Beoordelingen door leerkracht en leeftijdgenoten
Pesten, POS en JGZ • Signaleren • Advies • Ondersteuning • Doorverwijzen
Dank voor uw aandacht Meer informatie: www.plezieropschool.nl