‘ Pillen moet je maar willen’

1. ‘Pillen moet je maar willen’ Farmacotherapie bij jeugdigen met ADHD en gedragstoornissen JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

2. Inhoud presentatie • Positie en rol verpleegkundig specialist binnen Altrecht Jeugd • Toelichting doelgroep • Literatuur • Farmacotherapie • Best Practice • Toekomstverwachtingen • Overwegingen JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

3. Altrecht • Altrecht: Divisie Kind, Jeugd en Gezin • Zorgdomeinen: • Stemming, angst en trauma • Autisme (incl psychose) • Multiproblem gezinnen • jUvoorjou JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

4. Verpleegkundig specialist • Stafmedewerker • projecten (voordeur, effectmeting behandeling) • Aanmeldcoordinator • triage / screening / consultatie • aansturen aanmeldteam • jUvoorjou (Expertisecentrum Gedragsstoornissen) • intakes, ouderbegeleiding • farmacotherapie • supervisie • op termijn mentor NP io JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

5. Doelgroep jUvoorjou • Jeugdigen tot 18/23 jaar met ADHD en gedragsstoornissen • Polikliniek (samenwerkingsverband met Zonnehuizen LVG) • Psychiatrie • Ortho-/Forensische psychiatrie • LVG • Ruim behandelaanbod • Ambulante behandeling (psychoeducatie, farmacotherapie, OB, gedragstherapie (ind./groep), GT, FFT, VHT, IPG • Deeltijdbehandeling JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

6. Positie en rol verpleegkundig specialist • Positie binnen de staf (actief betrokken bij beleid en uitvoering) • Rol van senior bij de behandeling • Zorginnovator • zorglogistiek met name aanmelding- en intakefase • (groeps)medicatie-spreekuur • Projectontwikkeling • voordeur • effectmeting behandeling • voorlichting huisartsen • consultatie jeugdhulpverlening JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

7. Literatuur • Effects Of Nurse Prescribing Of Medication: A SystematicReviewVan Ruth L.M. e.a. 2008, The Intern. Journal of Health. Admin. • Voorschrijven door NP ≦ GP • Klinische parameters behandeling door NP ≧ GP • Zorgkwaliteit, zorg in tijd en patiënttevredenheid bij NP ≧ GP • Onderzoeken NP ≧ GP • Geen uitkomsten in tijdsbesparing of positieve effecten op het gezondheidszorgsysteem • Mogelijk betere toegankelijkheid • Geen bevestiging voor vrees mbt patiëntenveiligheid • Beperking door de verwevenheid met andere activiteiten waardoor vergelijking lastig is • Mogelijk grotere patiëntentevredenheid (consultatie(technieken), patiëntenverwachting) • Uitkomsten slechts indicaties; meer gericht onderzoek noodzakelijk JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

8. Farmacotherapie • ADHD: medicatie behandelvorm van de eerste keus • Ritalin (Concerta, Medikinet, Equasym) • Dexamfetamine • Atomoxetine • Veel medicatiecontacten • tekort kjpsychiaters → problemen in de uitvoering • Inzet NP • medicatiecontroles individuele patiënten • groepsmedicatiespreekuur • benadering vanuit werkdrukprobleem, minder vanuit kwaliteit van zorg JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

9. Farmacotherapie • Medicatiecontrole volgens protocol • Protocol • Individuele contacten met kind en ouders • Supervisie via EPD • Receptuur via fax • Contacten ouders via mail JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

10. Protocol medicatiecontrole • Uitvragen stand van zaken algemeen • Uitvragen stand van zaken mbt medicatie • Compliance • School • afname druk gedrag • verbetering aandacht en concentratie • afname gedragsproblemen • contact leerkracht • contact klasgenoten • Thuis • afname druk gedrag • verbetering aandacht en concentratie • afname gedragsproblemen • contact met ouders • contact met broers/zussen • rebound? • Vrije tijd • sociale contacten • vrije tijdsbesteding • dosering adequaat mbt activiteiten in de namiddag? • Bijwerkingen • Comorbiditeit JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

11. Protocol medicatiecontrole • Lichamelijke controles • tensie • pols • gewicht • Noodzaak bijstellen medicatiebeleid • verminderd effect • gewichtstoename • gebruik langer dan twee jaar • ander en/of langerwerkend middel? • Termijn retourafspraak vaststellen • Emailadres ouders  • Nabespreking met de psychiater • verloop patiëntencontact wordt doorgegeven via EPD • bijzonderheden • dosering aanpassen of continueren; fiat psychiater via mail/EPD • arts schrijft recept • recept doorfaxen naar apotheek • ouders in kennis stellen via de mail JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

12. Effecten • Daadwerkelijke taakverschuiving • Ontlasten van de druk op de kj-psychiater • Verbeteren patiëntenzorg • Een en dezelfde behandelaar • Combinatie verschillende behandelvormen • Veel meer zicht op de combinatie van effecten van de verschillende behandelvormen JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

13. Farmacotherapie • Groepsmedicatie-spreekuur • instellen op medicatie in groepsverband • combi van psycho-educatie en farmacotherapie • vooraf inventarisatie contra-indicaties medicatie • schriftelijke aankondiging met uitleg aan ouders/jeugdige • directe samenwerking met psychiater • individueel vervolgen medicatiecontrole • psychiater: atomoxetine / bijzonderheden • NP: relatief ongestoord verloop JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

14. Wat gaan we vanmiddag doen? • Praatje over de medicijnen • Wegen en meten • Naar de dokter voor het voorschrijven • Langs de leestafel! • Praten met andere kinderen en ouders • Vragen wat je nog weten wil jm boven-ebskamp/jUvoorjou/dec 2008

15. Effecten • Patiënten kunnen sneller worden ingesteld • Grotere effectiviteit door groepsgewijze aanpak • Bredere informatievoorziening • Prettige sfeer • Ouders en kinderen kunnen elkaar ontmoeten • Ouders en kinderen vullen elkaar aan in hun vragen en doen zo meer informatie op • Thema medicatie minder beladen door een ander referentiekader JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

16. Best Practice • Onderzoek naar bepalende factoren tav medicatietrouw • Kwaliteit van het behandelcontact • Patiëntgericht • Focus op autonomie van de patiënt • Zelfmanagement • Psycho-educatie • Sociale steun • Effectieve copingstrategieën JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

17. Best Practice • Combinatie farmacotherapie met ouderbegeleiding • Verbeteren compliance waaronder medicatietrouw • Inventarisatie medicatietrouw (afname vragenlijst) • Care-as-usual / High risk • High risk • Actievere houding behandelaar mbt medicatietrouw • Tipkaart; vraagkaart • Emailcontact NP-patiënt • Extra inzet in combinatie met school, ouders en overige hulpverlening JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

18. Toekomstverwachtingen • Verpleegkundig specialist zorgdomein • uitbouwen van medicatiecontrole-traject (best practice) • praktijkgericht onderzoek mbt medicatie (ism faculteit sociale wetenschappen utrecht) • publiceren • Stafmedewerker: • projectontwikkeling • kwaliteitszorg JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

19. Overwegingen • Onduidelijkheid mogelijkheden; bij directe collega’s maar ook bij de NP zelf; wat kan je allemaal? • Van veel markten thuis, dus vaak ook veel taken; vraagt om prioritering en begrenzing • Afbakening van verantwoordelijkheden; wat kan/wil jij, wat wil de arts? • Podiumangst? Is het voor de NP zelf ook moeilijk los te komen van oude rolpatronen? • Uitdaging om al die verworven vaardigheden als NP daadwerkelijk te gaan inzetten JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009

20. ‘Pillen moet je maar willen’ Farmacotherapie bij jeugdigen met ADHD en gedragstoornissen JM Boven-Ebskamp MANP jan 2009