Þorsteinn Ingi Sigfússon Prófessor og Forstjóri Á Ársþingi Alþýðusambands Íslands

1. KOLEFNI, KRÓNUR OG STÖRF Tækifærin í umhverfisvá nútímans Þorsteinn Ingi Sigfússon Prófessor og Forstjóri Á Ársþingi Alþýðusambands Íslands

2. „AESSÍ“ • Ánægjulegt að vera með Alþýðusambandi Íslands á tímamótum! • Lengi lifi starf ykkar! ÞIS hjá ASÍ

3. Þingskjal 1370, 133. löggjafarþing 280. mál: opinber stuðningur við tæknirannsóknir, nýsköpun og atvinnuþróun (heildarlög, Nýsköpunarmiðstöð Íslands).Lög nr. 75 29. mars 2007 • 2. gr. Hlutverk og starfsemi. • Hlutverk Nýsköpunarmiðstöðvar Íslands er að styrkja samkeppnisstöðu íslensks atvinnulífs og auka lífsgæði í landinu. Í þessu felst að: • a. miðla þekkingu og veita stuðningsþjónustu fyrir frumkvöðla og sprota- og nýsköpunarfyrirtæki, • b. stunda tæknirannsóknir, þróun, greiningar, prófanir, mælingar og vottanir. • Nýsköpunarmiðstöð Íslands skal enn fremur annast önnur stjórnsýsluverkefni sem stofnuninni eru falin samkvæmt lögum, stjórnvaldsfyrirmælum eða ákvörðun ráðherra.Nýsköpunarmiðstöð Íslands skal í starfsemi sinni taka mið af stefnu Vísinda- og tækniráðs.

4. NMÍ – miðstöð þekkingar- og tækniyfirfærslu

5. Nýsköpunarmiðstöð um landið Húsavík 2009 Ísafjörður 2007 Sauðárkrókur 2009 Egilsstaðir 2009 Akureyri 2002 Hornafjörður 2008 Reykjavík Vestmannaeyjar 2008

6. Grundvallarspurning þessa spjalls • Umhverfisvá nútímans er tengd auknu kolefnisfótspori mannkyns. • Við skulum sýna með nokkrum dæmum hvað fótsporið þýðir, hvert það leiðir og hvað er til ráða. • Byrjum á því að fljúga frá New York til Íslands. ÞIS hjá ASÍ

7. Við fljúgum til Íslands yfir Grænland • Flugvélin brennir flugvélaeldsneyti sem er samsett úr keðjum af kolvetnum, sameindum af kolefni og vetni. • Þegar þær brenna breytast þær í CO2 koltvíildi og H2O vatn • Vatnið bætist við raka andrúmsloftsins og verður að skýjum • Koltvíildið safnast í andrúmsloftið þar sem mikið er fyrir af því ÞIS hjá ASÍ

8. Grænlandsjökull speglar sólarljósið út frá sér Gróðurhúsagös eins og CO2 hindra innrauða hitageisla í að sleppa – þeir byrja að hita andrúmsloftið: Gróðurhúsaáhrifin ÞIS hjá ASÍ

9. Við sáum vatnsflaum á yfirborði Grænlandsjökuls! ÞIS hjá ASÍ

10. Með okkur í flugvélinni eru ávextir og grænmeti – beint í búð á Íslandi ÞIS hjá ASÍ

11. Að meðaltali er flugvélin að sleppa út um 20 kg CO2 fyrir hvert kíló af ávöxtum • Þetta er kallað kolefnisfótspor í flutningum. Hæst er það í flugi, töluvert lægra í skipaflutningum og hækkar eftir því sem flutt er lengri leiðir. • Ávaxtaflugið og flug okkar eykur bráðnun jökulsins; tilvera okkar er ekki sjálfbær! ÞIS hjá ASÍ

12. Hvernig gætum við almennt minnkað kolefnisfótsporið? • Með rafmagnsbílum, vetnisbílum, metanbílum • Með því að búa til gervieldsneyti úr CO(2) • Með því að hremma CO2 með gróðri • Með því að hremma og geyma CO2 með jarðfræðilegum aðferðum - ÞIS hjá ASÍ

13. Með því að efla innlenda ræktunávaxta og grænmetis... ÞIS hjá ASÍ

14. Hvað með fiskveiðar okkar? Kolefnisfótspor fiskveiða er mismikið. Flotinn notar mikið eldsneyti. Þegar togari togar trollið, verður mikið núningsviðnám í sjónum og skipsvélin brennir miklu meira eldsneyti. CO2 er sleppt út – Fósporið er oft nálægt tonni af CO2 á hvert tonn af lönduðum fiski. ÞIS hjá ASÍ

15. Sjóferðin • Við skulum í lok þessara fáu orða fara í sjóferð þar sem við veiðum með ljósneti í stað trolls..... ÞIS hjá ASÍ

16. Störf • Sjálfbærni ógnar ekki störfum. Þvert á móti getur hún oft skapað ný störf og oftast á heimavelli. • Sjálfbær störf eru mörg í sýn okkar á framtíðina. Til verða ný störf við eldsneytisgerð, ræktun, fiskveiðar- og fullvinnslu, - og störf tæknifólksins sem vinnur að umbreytingunni yfir í grænni framleiðslutækni. ÞIS hjá ASÍ

17. Krónur og Dalir verða líka til • Bæði á pappír – á formi losunarheimilda og losunarkostnaðar. Algengt gengi losunar er 30 USD á tonn af CO2 • Fyrir Ísland er losunarkostnaðurinn þá um 100 milljónir dala á ári 12. 4 milljarðar króna • Á formi seldra afurða, þjónustu, með launagreiðslum og á formi skatta. Aukin sjálfbærni sér krónur út um allt! ÞIS hjá ASÍ

18. Græna hagkerfið kallar á SiðVist Í heimi SiðVistar upplýsa fyrirtækin um mengun og mengunarvarnir og aðferðir til þess að bæta úr þeim. Kolefnisfótspor er þekkt hugtak. Samtalið við starfsmenn og viðskiptaaðila er opið og gegnsætt ÞIS hjá ASÍ

19. Heimur SiðVistar byggir á sambýli t.d. Í stóriðjunni: úrgangsefni í einu eru hráefni í öðru ferli.... ÞIS hjá ASÍ

20. Græna hagkerfið mun skapa mörg störf. • Í hinu fullkomna græna hagkerfi munu verða til fyrirtæki þar sem stór hluti starfa tekur mið af vistfræði og siðfræði nýrrar hugsunar. • Í framtíðinni verður ekki til það fyrirtæki sem ekki verður á einhvern hátt grænt! ÞIS hjá ASÍ

21. this@nmi.is ÞIS hjá ASÍ