การพัฒนาสังคมเชิงรุก มิติใหม่ของการพัฒนาในช่วงแผนฯ 10 (2550-2554)

1. การพัฒนาสังคมเชิงรุกมิติใหม่ของการพัฒนาในช่วงแผนฯ 10 (2550-2554) สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ วันที่ 24 มิถุนายน 2548

2. กรอบการนำเสนอ • ความเป็นมา • สถานการณ์และประเด็นท้าทาย • กรอบแนวคิดและประเด็นเชิงยุทธศาสตร์ • กลไกสู่ความสำเร็จ

3. มติ ครม. 20 ก.ค. 47 เตรียมจัดทำแผนฯ 10 Year End เสนอ กก.สศช. ครม. กรอบการปรับโครงสร้างเศรษฐกิจ/สังคม ระดมความคิดในวงกว้างจากทุกภาคส่วนใน 5 เรื่อง แผนบริหารราชการแผ่นดิน เพิ่มมูลค่าผลผลิตด้วยฐานความรู้ เชื่อมโยงกับเศรษฐกิจโลก/ภูมิภาค การเปลี่ยนแปลงบริบทการพัฒนา สร้างฐานเศรษฐกิจมั่นคง/ยั่งยืน การพัฒนาสังคมเชิงรุก ความเป็นมา 11 ม.ค. 48 12 เม.ย.48

4. สถานการณ์และประเด็นท้าทายสถานการณ์และประเด็นท้าทาย สถานการณ์ คนและสังคม การพัฒนาศักยภาพคน . สุขภาพ/การศึกษา /ผลิตภาพ การบริหารจัดการ สภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการพัฒนาคน/สังคม

5. สถานการณ์คนและสังคมไทยสถานการณ์คนและสังคมไทย Bright Side ญ ช อายุคาดหมายเฉลี่ย คนไทย 67.9ปี 74.9 ปี ประชากรโลก 68 64 ศักยภาพคนไทย เข้าถึงหลักประกันสุขภาพร้อยละ99 DarkSide ด้านสุขภาพ 83.3% 69.3% เจ็บป่วยเรื้อรัง ช่วงอายุ 60-69 90 + • โรคอ้วน 12.3% (2545) ความเสี่ยงจากการประกอบอาชีพ /เจ็บป่วยจากการทำงาน ผู้ป่วยโรคหัวใจสูงเป็นอันดับ 1 (451.45 ต่อประชากรแสนคน)

6. สถานการณ์คนและสังคมไทยสถานการณ์คนและสังคมไทย Bright Side เด็กในวัยเรียนเข้าถึงการศึกษามากขึ้นทุกระดับ แหล่งเรียนรู้/IT กระจายกว้างขวางมากขึ้น ศักยภาพคนไทย การเรียนรู้ ตลอดชีวิต DarkSide ปีการศึกษาเฉลี่ยคนไทย อายุ15+ ไม่ถึง 9 ปี 41.7 41.41 41.14 คะแนนวิชาสำคัญต่ำกว่า 50% คณิตฯ วิทย์ อังกฤษ ประถมฯ 6 ขีดความสามารถด้านS&Tลดลง 43rd 55th ความไม่เสมอภาคทางการศึกษา ระดับ อุดมศึกษา กลุ่มจนสุดเข้าถึง 0.37% กลุ่มรวยสุด 67.2% ลดศักยภาพในการพัฒนาตนเอง

7. สถานการณ์คนและสังคมไทยสถานการณ์คนและสังคมไทย Bright Side การคุ้มครองทางสังคมครอบคลุมดีขึ้น สภาพแวดล้อม ที่เอื้อต่อการพัฒนา ครอบคลุมลูกจ้าง 7.39 ล้านคน (21.86% ของกำลังแรงงาน) DarkSide ความมั่นคง ปลอดภัย อาชญากรรมซับซ้อน/หลากหลายรูปแบบ เช่น ธุรกรรมผิดกฎหมาย / ค้าประเวณีผ่านอินเทอร์เน็ต อุบัติเหตุ/อุบัติภัยยังเป็นปัญหาต่อเนื่อง 91,623 82,429 ปี 2545 124,530 107,930 ปี 2547 คดี ราย ผู้บาดเจ็บ/เสียชีวิต จำนวนคดี

8. สถานการณ์คนและสังคมไทยสถานการณ์คนและสังคมไทย Bright Side ภาคธุรกิจมีบทบาทในการพัฒนาสังคมมากขึ้น ชุมชนเข้มแข็ง/มีส่วนสนับสนุนการพัฒนาสังคมมากขึ้น สภาพแวดล้อม ที่เอื้อต่อการพัฒนา ประเทศไทยมีความหลากหลายทางภูมิปัญญา บทบาทของภาคีการพัฒนาในการพัฒนาสังคม DarkSide สถาบันครอบครัวมีแนวโน้มอ่อนแอลง สถาบันศาสนายังไม่สามารถจูงใจให้คนเข้าถึงหลักธรรมอย่างแท้จริง สื่อมวลชนมีส่วนชี้นำสังคมสูง แต่บางส่วนยังไม่คำนึงถึงผลกระทบทางสังคม วัฒนธรรม/ภูมิปัญญายังไม่ถูกนำมาใช้พัฒนาเศรษฐกิจ/สังคมเท่าที่ควร

9. สถานการณ์คนและสังคมไทยสถานการณ์คนและสังคมไทย ความยากจน  จำนวนคนจนลดลง แต่ยังมีปัญหาเชิงโครงสร้างและความเหลื่อมล้ำ การศึกษาของหัวหน้าครัวเรือน ขนาดครัวเรือน อายุของหัวหน้าครัวเรือน

10. สถานการณ์คนและสังคมไทยสถานการณ์คนและสังคมไทย ระบบบริหาร จัดการ Bright Side งบประมาณด้านสังคมเพิ่มขึ้นต่อเนื่องเฉลี่ย 41.3% ของงบประมาณรายจ่ายรวม นโยบาย/กระบวนการ บริหารจัดการ DarkSide ประสิทธิภาพ/ความไม่เป็นธรรมในการจัดสรรทรัพยากร • กระจุกตัวอยู่ในเขตเมืองมากกว่าชนบท ช่องว่างรายได้ระหว่างกลุ่มรวยสุดกับกลุ่มยากจนสุดต่างกันถึง 13.2 เท่า (ปี 45)

11. สถานการณ์คนและสังคมไทยสถานการณ์คนและสังคมไทย ระบบบริหาร จัดการ DarkSide นโยบาย/กระบวนการ บริหารจัดการ บูรณาการน้อย รูปแบบเดียวใช้ทั่วประเทศ เน้นการประเมินผลตามวัตถุประสงค์ มากกว่าประเมินผลกระทบในระยะยาว ระบบข้อมูล/ตัวชี้วัดมีจุดอ่อน ส่วนใหญ่เป็น key result indicatorมากกว่า key performance indicator

12. ประเด็นท้าทาย การเคลื่อนย้ายคน อย่างเสรี การเปลี่ยนแปลง โครงสร้างประชากร การพัฒนาด้าน เทคโนโลยีกับผลกระทบ ต่อสังคมไทย

13. ประเด็นท้าทาย การเปลี่ยนแปลง โครงสร้างประชากร  แนวโน้มเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุในช่วงเวลาอันสั้น คนวัยทำงาน วัยเด็ก วัยสูงอายุ

14. 6.8% 16.0% นัยสำคัญจากการเปลี่ยนแปลง โครงสร้างประชากรไทย จีน (30 ปี) 2543 2572 ไทยเข้าสู่สังคม ผู้สูงอายุภายใน ช่วงเวลาอันสั้น มีเวลาเตรียม คนและระบบ ได้น้อยลง 2 7.1% 13.8% ไทยจะอยู่ใน ช่วงปันผลทาง ประชากรถึง ปี 2552 ไทย (20 ปี) 1 2553 2573 7.2% 14.0% สิงคโปร์ (18 ปี) 2543 2563 Bright Side DarkSide

15. อัตราส่วนการเป็นภาระวัยแรงงานต่อผู้สูงอายุอัตราส่วนการเป็นภาระวัยแรงงานต่อผู้สูงอายุ 2543 2553 2563 วัยแรงงาน 5.7 คน ต่อผู้สูงอายุ 1 คน วัยแรงงาน 3.8 คน ต่อผู้สูงอายุ 1 คน วัยแรงงาน 7 คน ต่อผู้สูงอายุ 1 คน DarkSide

16. ประเด็นท้าทาย การพัฒนา เทคโนโลยีกับผลกระทบ ต่อสังคมไทย DarkSide Bright Side • ผลิตยารักษาโรค/พัฒนาการด้านการแพทย์ • การศึกษาต่อเนื่อง /การเรียนรู้ตลอดชีวิต • ความเสี่ยงด้านสุขภาพ /สิ่งแวดล้อม สูงขึ้น • อาชญากรรมอิเล็กทรอนิกส์ การแพร่กระจายของ สื่อลามก • พฤติกรรมคนไทยเปลี่ยนแปลง สังคมฐานความรู้

17. ประเด็นท้าทาย Globalization การเคลื่อนย้ายคนเสรี Inbound/outbound/local Bright Side Dark Side • ดึงดูดกำลังคนที่มีคุณภาพ สร้างรายได้ / technology transfer • คนไทยไปทำงานต่างประเทศมากขึ้น • ค้ามนุษย์ • ปัญหาความมั่นคง/ก่อการร้าย • อาชญากรรมข้ามชาติ/ยาเสพติด • การแพร่กระจายของโรค • ปัญหาวัฒนธรรม ค่านิยม การบริโภค คนและสังคมไทย Maximize/Utilize

18. เป้าประสงค์ “คนไทยเป็นคนดี มีคุณภาพ และมีความสุข อยู่ในสังคมที่เอื้ออาทร สันติ และเป็นธรรม” เป้าประสงค์ การพัฒนาสังคมเชิงรุก

19. กรอบแนวคิด cost  Investment  value creation เฉพาะหน้า  มองอนาคต เศรษฐกิจ ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม สมดุลกับมิติ การพัฒนาอื่นๆ ต้องปรับเปลี่ยน กระบวนทัศน์ใหม่ กรอบแนวคิด บริหารจัดการ ที่มีประสิทธิภาพ ประสานพลัง เครือข่ายภาคีการพัฒนา

20. ประเด็นเชิงยุทธศาสตร์ประเด็นเชิงยุทธศาสตร์ 5 ประเด็นเชิงยุทธศาสตร์ 1. ยกระดับคุณภาพ คนไทยสู่สังคม แห่งการเรียนรู้ 5. ปฏิรูประบบบริหาร จัดการให้เอื้อต่อ การพัฒนา 4. เตรียมความพร้อมสู่ สังคมผู้สูงอายุ 2. สร้างความมั่นคง ปลอดภัยทางสังคม 3. รักษาคุณค่าของ สังคมไทย

21. กลไกสู่ความสำเร็จ ชุมชน เข้มแข็ง ภาคี แข็งแกร่ง บริหารจัดการ มีประสิทธิภาพ เป้าประสงค์ รากฐานสังคม เข้มแข็ง

22. ประเด็นเพื่อพิจารณา •  ข้อคิดเห็นต่อกรอบแนวคิดและประเด็น เชิงยุทธศาสตร์การพัฒนาสังคมเชิงรุก • ปัจจัยแห่งความสำเร็จในการขับเคลื่อน สังคมเชิงรุก • ประเด็นอื่นใดตามที่เห็นสมควร

23. สถานการณ์คนและสังคมไทยสถานการณ์คนและสังคมไทย ครอบคลุมลูกจ้าง 7.39 ล้านคน สัดส่วนผู้ประกันตนต่อกำลังแรงงาน ที่มา: สำนักงานประกันสังคม

24. สถานการณ์คนและสังคมไทยสถานการณ์คนและสังคมไทย ด้านศึกษา 55.7% ศาสนา/วัฒนธรรม 1.6%