1 / 48

Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in verpleeg- en verzorgingshuizen

Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in verpleeg- en verzorgingshuizen. Den Haag 28 september 2009. Inhoud. Ondervoeding & Screenen in verpleeg- en verzorgingshuizen SNAQ RC screening en behandelplan De kosten en de opbrengsten? Relatie met projectplan

kreeli
Download Presentation

Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in verpleeg- en verzorgingshuizen

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in verpleeg- en verzorgingshuizen Den Haag 28 september 2009

  2. Inhoud • Ondervoeding & Screenen in verpleeg- en verzorgingshuizen • SNAQRC screening en behandelplan • De kosten en de opbrengsten? • Relatie met projectplan • Ervaringen uit pilot 2008 • Knelpunten/verbeterpunten

  3. Definitie ondervoeding Slechte voedingstoestand BMI < 20 en / of > 10% onbedoeld gewichtsverlies in de laatste 6 maanden en / of > 5% onbedoeld gewichtsverlies in de laatste maand Matige voedingstoestand BMI 20-22 en / of 5-10% gewichtsverlies in de laatste 6 maanden

  4. cachexie:ziekte+ voeding (Verlies van spiermassa 70-80%) anorexia of ageing: voeding+ sociaal/psychologisch/medisch (Verlies spiermassa 20-30%) sarcopenie: (veroudering en beweging! + voeding (eiwit/D): bedrust: 3% ↓ in 7 dagen! Gewichtsverlies Overlap! Maar De reden voorspelt het gevolg

  5. Diagnostiek: waardoor ondervoed? >5% onbedoeld gewichtsverlies Voeding volgens behoefte? Nee Ja Voldoende voeding beschikbaar? Malabsorptie? Slikproblemen? Katabolie? Oorzaak? • Kanker • Infectie Anorexie? • Medicatie • Depressie • Smaak JJ Walace, Int J Cardiology 2002

  6. Gevolgen ondervoeding Verminderde wondgenezing/ toename kans decubitus Meer kans op infecties (verminderde darmwerking en verlaagde weerstand) Afname gewicht en spiermassa Ondervoeding Langere opnameduur Hogere mortaliteit Meer kans op complicaties Afname kwaliteit van leven Hogere behandelingskosten

  7. Palliatief beleid • Weldoen door te voeden... • Weldoen door te stoppen met actief voeden…

  8. Hoe groot is deze groep? LPZ 2007

  9. Niet voeden is te verantwoorden….Maar ondervoede cliënten niet herkennen en behandelen niet!

  10. Prevalentie ondervoeding in Nederland Percentage ondervoeding in NL (LPZ 2008) % VP VZ TZ AlgZ

  11. Hoe verloopt de voedingstoestand in een verpleeghuis in 1 jaar? Osira groep Amsterdam April 2008 en april 2009: meting van voedingstoestand N= 216 : naar huis / overleden: 96 (44%) Rest: n=120 • Voorlopige resultaten: Goed – goed: 65% Goed – slecht: 16% Slecht – goed: 10% ZONDER SCREENING! Slecht – slecht: 9%

  12. Bewoners die ondervoed raakten (16%) • 67% had hulp nodig bij eten • 22% verminderde eetlust • 55% werd 4 x per jaar gewogen • Bij 72% diëtist in bij behandeling betrokken • Bij 72% drinkvoeding ingezet

  13. Van ondervoed naar goed gevoed (10%) • 67% diëtist in consult • Hoogste % sondevoeding: 16% • In verhouding veel psycho-geriatrische problemen • Hoogste gemiddeld aantal aandoeningen pp • Meeste antibiotica voorgeschreven

  14. Eerste conclusie? • Screening brengt winst in de VROEGE herkenning EN behandeling van ondervoeding • Verder onderzoek naar vermijdbaarheid van ondervoeding

  15. Ondervoeding in normen verantwoorde zorg • Oncologische groep geexcludeerd • Alleen gewichtsverlies: Is slechts een klein deel van het probleem • -acute ondervoeding (gewichtsverlies):6-10% • -chronische ondervoeding (lage BMI): 10-15%

  16. Voorstel 2010 • Wordt elke bewoner minimaal halfjaarlijks gescreend op ondervoeding?    ja / nee • Welk screeningsinstrument wordt gebruikt? - SNAQRC - MNA-SF - Anders • Bij welk percentage van uw bewoners is er gedurende de afgelopen 6 maanden een screeningsuitslag ondervoeding geregistreerd in het zorgdossier?

  17. Diagnostische waarde SNAQRC

  18. Weeg en screenbeleid Screenen: 4 x per jaar, gekoppeld aan weegmoment en MDO • Aandacht voor goede weegschalen • Taak van verzorgende • Terugkoppeling op vast tijdsmoment met arts

  19. Lengtemeting • Bewoner moet recht kunnen staan • Problematisch bij scoliosis, kyphosis etc. • Alternatief: • Kniehoogte • Armspanwijdte Instructie in toolkit op www.stuurgroepondervoeding.nl

  20. Formules onderbeenlengte • FORMULE 1 (Han, 1996) • Vergelijkingen met LLL en leeftijd in jaren: • Mannen: Lengte = (2.30 x LLL) – (0.063 x leeftijd)+54.9 • Vrouwen: Lengte = (1.91 x LLL) – (0.098 x leeftijd)+71.3 • Deze formule is verkregen door metingen bij een gezonde onderzoeksgroep van 78 mannen en 82 vrouwen te meten in de leeftijd van 17-70 jaar. • FORMULE 2 (speciaal ontwikkeld voor ouderen, Sienkiewicz-Sizer, 1997) • Mannen: lengte = (2.02 x LLL) – (0.04 x leeftijd) + 64.19 • Vrouwen: lengte = (1.83 x LLL) – (0.24 x leeftijd) + 84.88

  21. Is 4 x per jaar screenen met SNAQRC haalbaar?

  22. Screeningsuitslagen dan???? • Multidisciplinaire taakverdeling • Diagnostiek door arts en diëtist • Behandelplan • Monitoring van de ondervoede cliënt gedurende de opname & weegbeleid • Tussentijdse verstrekkingen en verrijkte hoofdmaaltijden

  23. Behandelplan cliënten met een slechte voedingstoestand Start behandelplan ≤ 3 werkdagen diëtist in consult ≤ 8 werkdagen start behandelplan Behandelplan • Eiwit: 1,2 – 1.5 g kg lichaamsgewicht (bij overgewicht gewicht BMI 27,5) • Energie: minimaal H&B (1984) + toeslag van 30% voor activiteit • Monitoring gewicht en inname Evaluatie • ≤ 5 werkdagen na start behandeling • Vervolg: afhankelijk van inname van de cliënt

  24. Behandelplan ondervoede cliënten (onder behandeling van diëtist)

  25. Komt dit overeen met huidige praktijk?

  26. Gezamenlijke verantwoordelijkheid Afspraken ter bevordering van optimale behandeling van ondervoede cliënten: • SNAQRC behandelplan en voorlichting aan de cliënt en/of contactpersoon • Ondervoeding vast onderdeel in visite / overdracht / transmurale overdracht • Onderdeel van kwaliteit

  27. VoedingsassistentMotiveert bewonerSignaleertMonitort inname H

  28. Voedingsbehandelplan: Wat is de behoefte? Tussentijdse verstrekkingen ‘de cliënt krijgt op het ‘juiste’ moment de ‘juiste’ voedingszorg door de ‘juiste’ persoon’

  29. Voedingsbehoefte Energiebehoefte: Harris & Benedict (roza 1984) + 30 % Eiwitbehoefte: 0,8 – 1,2 g / kg lichaamsgewicht 1,2 – 1,5 g / kg lichaamsgewicht bij ondervoeding Bron: Gezondheidsraad-2001

  30. Harris & Benedict (Roza 1984) MANNEN 1984: 13.397 WT + 4.799 HTCM – 5.677  AGE  + 88.362 VROUWEN 1984: 9.247 WT + 3.098 HTCM – 4.33 AGE + 477.593 HTCM = lengte in cm; WT = gewicht in kg

  31. Energie en eiwitverrijking Energiebehoefte varieert van 1800 tot 2200 kcal en 80-110 gram eiwit Verrijkte hoofdmaaltijden ???? 2 - 3 tussentijdse verstrekkingen: Streven naar 200 kcal en 5-10 gram eiwit per tussentijdse verstrekking

  32. Monitoren van de voedingstoestand van de cliënt Monitoring op de korte termijn door de voedingsintake versus de behoefte te bepalen Meten en volgen van gewicht belangrijk voor de monitoring op de lange termijn

  33. Zinvolle business case • Hoort voedingszorg niet tot basiszorg en moeten (extra) kosten wel ter discussie staan? • Is er een duidelijke uitkomstindicator? • Is er grip op de uitkomst of is deze afhankelijk van andere variabelen? • Zijn er afspraken over te maken in bijv. een jaarplan waarop een manager is af te rekenen?

  34. Opbrengsten Opbrengsten cliënt • betere kwaliteit van leven • sneller herstel • minder complicaties • goed verzorgd = tevreden Opbrengsten verpleeghuis • imago • financieel • tevreden cliënten Opbrengst arts • minder complicaties • behandeling meer effect • minder heropnames Opbrengsten afdeling • minder complexe cliënt • multidisciplinair behandelplan Maatschappelijke opbrengsten • minder kosten (productiviteit, medicatie) • professionele & informele zorg

  35. Incidentele of eenmalige kosten • Projectgroep • - 6 personen 4 uur per maand • - Projectleider 0.4 fte (schaal 55 = € 25.000,-) • Afdelingswerkgroep • - 4 personen 4 uur per maand 6 maanden • - 4 personen 2 uur per maand 6 maanden • Scholing/klinische lessen • - Artsen • - Verzorgenden • - Voedingsassistenten • PR

  36. Structurele kosten per afdeling • Extra inzet per cliënt voor verzorgenden en/of voedingsassistente (of hoort dit tot normale taak?) • Meer diëtistische consulten: • - 30% van de cliënten ondervoed: 4 uur per cliënt per jaar? • Extra kosten maaltijden: • tussentijdse verstrekkingen • klinische voeding

  37. Ervaringen uit 2008 & koppeling met projectplan

  38. Voorwaarden voor een geslaagde implementatie • Multidisciplinaire aanpak! • Draagvlak bij management • Weegbeleid • BLIJVENDE AANDACHT

  39. KANSEN: • (Onder)voeding op agenda van verpleeg- en verzorgingshuis • Voedingstoestand in zorg(leef)plan als basiskenmerk van de cliënt • Cliënten met ondervoeding worden optimaal behandeld

  40. Knelpunten uit pilotfase

  41. Toolkit op www.stuurgroepondervoeding.nlkan aangevuld worden met meer goede voorbeelden!!!

  42. bewoners die ondervoed blijven (9%) • 83% heeft hulp nodig bij eten • Geen verminderde eetlust • 67% diëtist betrokken bij behandeling • >75% is meer dan 4 keer per jaar gewogen

  43. Bewoners die in een goede VT blijven (65%) • In verhouding veel bewoners met een neurologische aandoening • Laagste aantal tandartsbezoeken; maar het meeste gebruik van volledige gebitsprothesen • Weegbeleid van 4x per jaar voor 50% van deze groep niet uitgevoerd

More Related