210 likes | 409 Views
Voeding en gedrag. feiten en mythen. Ap Zaalberg WODC. Voeding en gedrag. Feit: veel aansprekende onderzoeksresultaten Mythe:methodieken zijn rijp voor de klinische praktijk Veel ‘volksmythen’ en halve waarheden: ADHD kun je behandelen met visolie, net als depressies en schizofrenie
E N D
Voeding en gedrag feiten en mythen Ap Zaalberg WODC
Voeding en gedrag • Feit: veel aansprekende onderzoeksresultaten • Mythe:methodieken zijn rijp voor de klinische praktijk • Veel ‘volksmythen’ en halve waarheden: • ADHD kun je behandelen met visolie, • net als depressies en schizofrenie • Suiker maakt druk en agressief • Van kleurstoffen krijg je ADHD
Voeding en gedrag • Observationele studies(FPA onderzoek) • Interventiestudies • Depressie • Psychose • Agressie (JoVo onderzoek) • Waarom inzetten op verkenning voedingsinterventies?
Visconsumptie versus moord/doodslag WHO, 1996
Ω-3 inname en geweld in voorgeschiedenis verslaafden Buydens-Branchey e.a. 2007
FPA onderzoek (N=51) • Bloedmonsters • lood • magnesium • ijzer /ferritine • koper • zink • koper/zink ratio • vit B6 • vit D3 • vetzuurspectrum (‘ery’s’) • Gedragsmaten • agressie • AVL • SDAS • psychopathologie • SCL-90 • GHQ-28
Bevindingen: bepalingen • Lood: • laag (16µg/L; norm: < 200 µg/L) • Koper/zink ratio: • hoog (1,24; normaal: 0,7-1,0) • Vit B6: • enkele extreme waarden door supplementen gebruik (tot 2987 nmol/L norm: 35-110 nmol/L) • Vit D3: • veel tekorten • Vetzuurspectrum: • PM
Vitamine D3 status GR < 20 nmol/L: 22% < 30 nmol/L: 38% < 50 nmol/L: 63% > 75 nmol/L: 14% Gem 44nmol/L (Normaal: 70-80) ‘Nieuw’
DHA en geobserveerde agressie N = 51 R2 =0,278 S D A S DHA
DGLA/DHA ratio en geobserveerde agressie S D A S N = 51 R2 =0,344 DGLA/DHA ratio
Effect visvetzuren op stemming Overall Fixed effects D = 0,10* Random effects D = 0,26* Alleen depressie Fixed effects D = 0,41* Random effects D = 0,57* * P < 0,01 Appleton e.a 2010
Visvetzuren en agressie Fixed effects: D = 0,61* * p < 0,01 Benton, 2007
Visvetzuren en terugval na eerste psychose RR = 5,6 p = 0,007 Amminger e.a. 2010
JoVo-trial, opzet • Deelnemers: • 221 Jongvolwassen gedetineerden (‘JoVo’s’; 18-21 jr.) uit 8 inrichtingen • Interventie: • Vitaminen, mineralen, essentiële vetzuren, gedurende 3 maanden • Design: • Gerandomiseerd, dubbel-blind, placebo-gecontroleerd. • Effectmaten: • Incidenten (rates) • Agressie vlg. vragenlijsten en observatie door personeel • Psychische klachten vlg. vragenlijsten
Jovo-trial, resultaten:incidenten(per 1000 detentiedagen) Exclusief alcohol & drugs Totaal * * +13% +23% -34% -38% * P = 0,034 * P = 0,040
Jovo-trial, resultaten: vragenlijstenAgressie vlg. vragenlijsten: kleine effectenPsychische klachten: idem
Jovo-trial, vergelijking buitenlandse studies(toename/afname incidenten na interventie) Toename Afname GB: Gesch e.a., 2002 VS: Schoenthaler e.a., subm. NL: Zaalberg e.a., 2010
Waarom inzetten op verkenning voedingsinterventies? • Veilig • (bijna) geen neveneffecten • Economisch • Weinig belastend • Weinig exclusiecriteria • Leent zich voor experimenteel onderzoek • effecten • onderliggende biologische mechanismen • Laat zich combineren met care as usual • Kan ‘meeliften’ op trend gezondheidsbevordering
Balans • Redelijk wat observationeel onderzoek • Nog niet eenduidig – ook negatieve studies • Experimenteel bewijs aansprekend, maar nog onvoldoende voor de klinische praktijk • Meer onderzoek gewenst…. • RCT’s • dose response studies • biologische mechanismen • zowel individuele stoffen als patronen