GRİP ve GRİP AŞISI

1. GRİP ve GRİP AŞISI Yard Doç Dr Pınar Pazarlı Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz Uzmanı

2. Grip (İnfluenza) Her hangi bir yaşta görülebilen Bulaşma oranı yüksek İnsandan insana enfekte solunum sekresyonları ile bulaşan “viral” bir hastalıktır.

3. Grip (İnfluenza) 20. yüzyılda PANDEMİ olarak adlandırılan salgınlara neden olmuştur Pandemik virüsler (1918-İspanyol Gribi gibi) daha önceden bağışıklığı olmayan insanlara domuzlardan veya kuşlardan bulaşmıştır

4. Pandemik İnfluenza: TARİHÇE 1968 Hong Kong gribi H3N2 1957 Asya gribi H2N2 1933 İnfluenza virusun izole edilmesi 1918 İspanya gribi H1N1 1889 & 1891 H3N8 pandemisi Hippocrates 1173-1174 İnfluenza benzeri epidemilerin bildirilmesi 412 MÖ Potter CW. A history of influenza. J Appl Microbiol 2001; 91(4):572-579.

5. 1918 epidemisinin yayılışı - ABD

6. 1918 epidemisinin yayılışı - ABD

7. 1918 epidemisinin yayılışı - ABD

8. 1918 epidemisinin yayılışı - ABD

10. İnfluenza virüs Üç tipi mevcut Influenza A Influenza B Influenza C

11. Grip (İnfluenza) virüsü

12. 16 ÇEŞİT H 9 ÇEŞİT N

14. Tanımlar Mevsimsel grip (Flu) İnsandan insana bulaşır, her yıl görülür Kuş gribi (Avian Flu) H5N1 Hayvanlarda görülür, insanlara bulaşabilir, Domuz gribi (Swine flu) H1N1 Domuzlarda görülür, insanlara bulaşabilir

15. Influenza A Virüsü Kuş gribi Kuş gribi İnsan gribi Domuz gribi

16. Domuz gribinin insanlara geçişi Domuzlarda antijenik şift Domuz Kuş İnsan Yeni suş

17. Domuz gribinin insanlara geçişi İnsanlara bulaş

18. Önceki pandemilerdeki ölümler ilyon 1918 İspanyol gribi • Beslenme şartları • Temel sağlık hizmetleri • Ve iletişim daha iyi 1968 Hong Kong gribi ilyon 1957 Asya gribi ilyon 48  53 ölüm 2009 Domuz gribi (Pandemi Faz 5 uyarısı) 11 Mayıs 2009

19. DSÖ pandemik alarm düzeyleri İnterpandemik Pandemik Pandemik alarm Faz 5 geniş gruplar, lokalize İnsanlar arasında sınırlı yayılım Faz 1 İnsanda yeni virus yok Hayvan virusları düşük riskli Faz 2 İnsanda yeni virus yok Hayvan virusları yüksek riskli Faz 3 İnsanda yeni virus İnsanlar arasında yayılım yok/çok az Faz 4 Küçük gruplar, lokalize İnsanlar arasında sınırlı yayılım Faz 6 Genel toplumda artmış ve devamlı yayılım 25 Nisan 2009 27 Nisan 2009 29Nisan 2009

20. 463 vaka 156’sı yerli vaka Hangi alarm düzeyindeyiz

21. Dünyada görülme sıklığı yılda 500 milyon insan 3-5 milyon ciddi enfeksiyon 500.000 ölüm Mevsimsel grip

22. Ağır pnömoni Akut solunum yetmezliği Çoklu organ yetmezliği Kalp yetmezliği Böbrek yetmezliği Akciğer kanaması, pnömotoraks Pansitopeni Reye sendromu Sepsis Grip: Klinik seyir

23. Pnömoni komplikasyonu için riskli gurup 65 yaş üzerindekiler Kalp ve akciğer hastalığı olanlar Diyabetliler Böbrek yetmezliği olanlar Bağışıklık sistemi baskılanmış olanlar Bakımevinde kalanlar Hemoglobinopatililer

24. Grip: Klinik seyir Eşlik eden kronik hastalığın alevlenmesi (astım krizi gibi) Sinüzit, otit, tonsilit, farenjit gibi üst solunum yolu enfeksiyonları Pnömoni, bronşiolit, Miyokardit, perikardit Nörolojik Akut ve post-enfeksiyöz ensefalopati Ensefalit, Febril konvülsiyon Status epileptikus Toksik şok sendromu

26. Grip: Tedavi İstirahat Bol sıvı alımı Ateş düşürücü / ağrı kesici Aspirin kullanılmamalıdır (Reye Sendromu!!!) Asetominofen, ibuprofen (Grip ilaçları) Antiviral tedavi (ilk 24-48 saatte!!!) Oseltamivir (Tamiflu) Zanamivir Semptomatik tedavi (öksürük vs.) Antibiyotik kullanımından kaçınılmalıdır.

27. Korunma

28. Grip nasıl bulaşır? Kapalı alanlarda bulaşma riski yüksek Okul Kışla Toplu taşıma araçları vb Enfekte kişi semptomlar başlamadan 1 gün öncesi ile 7 gün sonrasına kadar bulaştırıcıdır (8 gün) Bulaştırıcılık süresi çocuklarda daha uzundur (10 gün)

29. Gripli olgular evden çıkmamalıdır Ev ve kapalı ortamlar sık sık havalandırılmalıdır Öksürürken, aksırırken ağız ve burun kapatılmalıdır (El ile değil). Eller su ve sabunla sık sık yıkanmalıdır Bireysel korunma

35. AYNI HAREKET SOL EL İÇİN DE TEKRARLANIR.

40. GRİP AŞISI HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER…

41. Grip aşıları nasıl üretilir? Grip aşısı nasıl uygulanır?İnaktive (ölü) grip aşısı kolun omuz kısmına (deltoid kasa), kas içine uygulanır. Her yıl araştırmacılar ve üreticiler, bir sonraki grip sezonunda hastalık yapması muhtemel grip virüslerine karşı aşı geliştiriyorlar.Grip aşısı 3 tip grip virüsü içerir; 2 adet A tipi ve 1 adet B tipi. Grip aşılarında kullanılacak olan grip virüsleri yumurtada çoğaltılırlar. Ve sonra toplanan virüsler inaktive edilir, saflaştırılır ve kullanıma hazır enjektörler içine dolum yapılır.

42. Grip aşısı gribe neden olabilir mi? Hayır. Çünkü grip aşısı ölü virüslerle hazırlanmaktadır.

43. Burada bir bilgiyi yeniden irdelemekte fayda var: Grip aşısı sadece ”GRİBE” karşı korur. Her solunum yolu enfeksiyonu grip değildir ve grip dışında çeşitli solunum yolu enfeksiyonları vardır. Bu nedenle grip aşısı olduktan sonra grip dışında herhangi bir solunum yolu enfeksiyonuna yakalanabilir ve bunu grip sanabiliriz.

44. Grip / soğuk algınlığı ayrımı

45. Kimler grip aşısı olmalıdır?T.C Sağlık Bakanlığı Grip Aşısı Önerileri • 65 yaş üstü kişiler • Şeker hastaları (diyabet) • Astım hastaları • Kronik akciğer hastaları (Kronik bronşit,bronşektazi vb.) • Kronik kalp ve damar sistemi hastaları (koroner arter hastaları) • Bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler (kronik kan hastalığı olanlar, kanser hastaları, immünsupresif tedavi-kortizon kullananlar) • Huzurevi, bakımevi vb. ortamlarda yaşayanlar • Böbrek bozukluğu (renal disfonksiyonu) olanlar • 6-18 yaş arasında olan ve uzun süreli aspirin tedavisi olan çocuk ve gençler (grip geçirmeleri durumunda Reye sendromu riski taşırlar).

46. Toraks Derneği Grip Aşısı Önerileri • 65 yaş ve üzeri • Kronik pulmoner hastalık (KOAH, bronşektazi, bronş astması) • Kronik kardiyovasküler hastalık • Diabetes mellitus, böbrek fonksiyon bozukluğu, çeşitli   hemoglobinopatileri olan ve bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler • Yüksek riskli hastalarla karşılaşma olasılığı olan hekim, hemşire ve yardımcı sağlık personeli • Grip yönünden riskli şahıslarla birlikte yaşayanlar • Güvenlik görevlileri, itfaiyeciler gibi toplum hizmeti veren kişiler • Grip geçirdiğinde ciddi komplikasyon gelişme olasılığı bulunan ve tıbbi sorunları olan gebeler • 2. - 3. trimestrde grip geçirme riski olan gebeler

47. ABD Hastalıkları Koruma Merkezi (Center for Diseases Control) Önerileri • 50 yaşın üzerindeki yetişkinler • 6 ay 18 yaş arası çocuklar (influenzaya bağlı hastaneye yatma riski yüksek olduğu için). • Kronik (uzun süreli) bir hastalığı olan ve uzun süreli bakım ünitelerinde kalan kişiler. • 6 aylık veya daha büyük olan ve kalp hastalığı, akciğer hastalığı, astım, böbrek hastalığı, diabet gibi metabolik hastalık, anemi (kansızlık) ve diğer kan hastalıkları gibi uzun süreli ciddi sağlık problemleri yaşayan kişiler • 6-18 ay arası ve uzun süreli aspirin tedavisi alması gereken kişiler (grip geçirmeleri durumunda Reye sendromu riski taşırlar). • Grip sezonunda hamileliklerinin 4. ay ve daha sonrasında olan hamileler • Gribin komplikasyonları açısından yüksek risk taşıyan kişilerle (6 aylıktan küçük çocuklarla aynı evde yaşayan kişiler de dahil olmak üzere) temas eden aile bireyleri, sağlık çalışanları

48. Grip aşısı olmayı dikkate alması gereken diğer gruplar: • Ambulans ve acil servis çalışanları, polisler • Nisan ve Eylül ayları arasında güney yarımküreye veya yılın herhangi bir döneminde tropik bölgelere yolculuk yapacak kişiler • Okul ve üniversitelerde okuyan öğrenciler ve çalışan kişiler, sporcular, sanatçılar… • GRİP OLMAK İSTEMEYEN HERKES!

49. T.C. Sağlık Bakanlığına Göre Grip aşısı olmaması gereken kişiler: • 6 aylıktan küçük bebekler • Yumurtaya karşı anafilaktik tarzda alerjisi olanlar (yumurta yediğinde alerjik şoka girenler) • Hamileliğin ilk 3 ayı içinde olan bayanlar (ancak doktor tarafından gerekli olduğu tespit edilirse grip aşısı olabilirler) • Orta veya ciddi hastalık geçirmekte olan kişiler, grip aşısını hastalıkları düzelene kadar ertelemelidirler.

50. Çocuklara grip aşısı uygulanırken erişkinlerden farklı olan özel uygulamalar: • 9 yaşından küçük ve ilk kez grip aşısı olacak çocuklar en az dört hafta arayla iki kez grip aşısı olmalıdır. • 6 aylıktan 3 yaşına kadar olan çocuklara grip aşısı yarım doz (0.25 ml) uygulanmalıdır.