1 / 22

REFLECTIE OP

REFLECTIE OP. REFLECTIE. Geert Kinkhorst Hogeschool Utrecht 2013 geert.kinkhorst@hu.nl. Praktijkobservaties. Veel studenten hebben een hekel aan reflectie en leren er weinig of niets van

reed-sullivan
Download Presentation

REFLECTIE OP

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. REFLECTIE OP REFLECTIE Geert Kinkhorst Hogeschool Utrecht 2013 geert.kinkhorst@hu.nl

  2. Praktijkobservaties • Veel studenten hebben een hekel aan reflectie en leren er weinig of niets van • Portfolio’s docenten: reflectie niet veel beter dan bij studenten • Reflectieve leeractiviteiten worden niet als zodanig herkend • Beoordeling reflectie is problematisch • Geslaagde reflecties leiden tot krachtige en duurzame leerresultaten

  3. Waarom hebben studenten vaak een hekel aan reflectie ? Resultaat is niet interessant: • op het verkeerde moment (mosterd na de maaltijd) • niet over interessante ervaringen • geen eigen vraag of doel • geen nieuw gezichtspunt dat cognitieve spanning oproept; blijven hangen in wat je al weet • je leert er niet van: weinig of geen feedback op resultaat Proces is moeizaam: • onduidelijkheid over activiteiten, resultaten en criteria

  4. Vragen rond reflectie Kunnen studenten reflecteren ? Hoe wordt reflectie zinvol en spannend ? Welk niveau kun je verwachten en hoe toets je dat ?

  5. Kunnen studenten reflecteren ? Cognitieve ontwikkeling

  6. Functies prefrontale cortex • Planning en programmering van het eigen gedrag: cognitieve controle • Probleemoplossend gedrag • Zelf geïnitieerd zoeken • Impulsremming, filtering • Cognitieve flexibiliteit: het wisselen van concept • Zelfevaluatie in relatie tot gestelde doelen en sociale normen • Evaluatie van intenties en beleving van anderen • Kiezen op grond van sociale, emotionele en rationele criteria Bron: Jolles, J., et al., Brain Lessons. A contribution to the international debate on Brain, Learning & Education. NOW, 2006.

  7. Ontwikkeling prefrontale cortex • Functionele ontwikkeling als controlecentrum voltooit zich in de adolescentie, ± 16-25 jaar • rijping bij jongens later dan bij meisjes • individuele verschillen in tempo • ontwikkeling niet autonoom: omgeving van invloed op effectiviteit en efficiëntie Bron: Jolles, J., et al., Brain Lessons. A contribution to the international debate on Brain, Learning & Education. NOW, 2006.

  8. Hoe wordt reflectie zinvol en spannend ? • Helderheid over (deel)activiteiten, resultaten en criteria, uitgewerkte voorbeelden van reflectie • Betekenisvolle ervaringen als object van reflectie • Cognitievespanning die prikkelt tot reflectie • Dialoog: deskundige en/of uitdagende feedback • Beschikbaarheid nieuwe, geobjectiveerde perspectieven: analysemodellen • Mogelijkheid om reflectieresultaat productief te maken: geen mosterd na de maaltijd

  9. Reflectie : definitie Reflectie is het onderzoek van ervaringen naar het handelenen de onderliggendeoordeelsvormingmet als doelen: • beter in je vak te worden, vakexpertise te ontwikkelen (methodiekreflectie) • je persoonlijke effectiviteit te vergroten, door zelfkennis meer bewuste keuzes en regie (zelfreflectie)

  10. Gedrag en aannames • Ons gedrag gestuurd door aannames • Grotendeels op automatische piloot • Reflectie is overgaan op handbediening • Voorbeeld docent reageert op vraag student

  11. Tacitknowledge Reageren op vraag van student: Vraag beantwoorden Andere vraag beantwoorden Vraag terugspelen Vraag doorspelen Vraag afwijzen Vraag bevragen Vraag herformuleren Vraag in stelling omzetten

  12. Reflectie en oordeelsvorming Twee soorten oordeelsvorming Perceptie Intuïtie Redeneren Proces • Snel • Automatisch • Parallel • Moeiteloos • Associatief • Inflexibel • Emotioneel • Traag • Gecontroleerd • Serieel • Inspannend • Regel gestuurd • Flexibel • Neutraal Percepties In hier en nu Gebonden aan stimuli Conceptuele representaties Over verleden, heden en toekomst Kunnen door taal worden opgeroepen Inhoud Blinde vlekken Overgeneralisaties Rationalisaties Naar D.Kahnemann in http://nobelprize.org/nobel_prizes/economics/laureates/2002/kahnemann-lecture.pdf

  13. Twee soorten reflectie

  14. Zelfreflectie Reflectie Episode 1. Beschrijven Bewustzijn Ervaring Feiten | BelevingEigen aandeel Doel of vraag 2. Evalueren 3. Analyse vanuit nieuwe perspectieven Aannames Oordelen Opvattingen Emoties Normen Waarden Alternatieven Feedback Analysemodellen Feedback 5. Consequenties verkennen 4. Generaliseren Bijgestelde aannamesGedragsalternatieven Werkmodel Ervaring

  15. Boodschappenlijstje Reflectie vraagt: • operationalisering • een ontworpen leerproces • een dialogisch proces • cognitieve spanning • geobjectiveerde perspectieven

  16. Leeromgevingen • Expliciete reflectiedemonstratie in theorielessen • Reflectieopdrachten koppelen aan praktijkleren • Dialogische omgevingen: intervisie/supervisie/casuïstiekbesprekingen/reviews halverwege projecten • Workshops over deelvaardigheden en analysemodellen • Afschaffen van open, individuele, schriftelijke reflectieopdrachten aan het eind van een taak • Reflectie vooral gericht op uitbreiding gedragsrepertoire, minder of niet op motieven en verantwoording

  17. Stappen, niveaus en criteria zelfreflectie

  18. Aanbevolen literatuur • Argyris C.,(1991) Teaching smart peoplehowtolearn. Harvard Business Review. http://pds8.egloos.com/pds/200805/20/87/chris_argyris_learning.pdf • Argyris C. & D.Schön, (1974)Theory in practice: Increasing professional effectiveness. San Francisco: Jossey-Bass Publishers. • Dijksterhuis A., (2007) Het slimme onbewuste. Amsterdam: Uitgeverij Bert Bakker • Gilovich, T., D. Griffin & D. Kahneman(Eds.), (2002) Heuristics and biases. Cambridge: Cambridge University Press • Gladwell, M. (2005) Blink. Little Brown and Company, • Kegan, R. & L.L.Lahey. (2001)How the way we talk can change the way we work. San Francisco: Jossey-Bass Publishers. • Kinkhorst, G.F., (2010)‘Didactische ontwerpregels voor reflectie onderwijs’. Onderwijsinnovatie. Heerlen: Open Universiteit. http://www.educatie.onderzoek.hu.nl/~/media/sharepoint/Lectoraat%20Beroepsonderwijs/2010/artikel%20OI%20Reflectie.pdf • Schön, D. A. (1983) The reflective practitioner: How professionals think in action. New York: Basic Books Inc. Websites • http://nobelprize.org/nobel_prizes/economics/laureates/2002/kahneman-lecture.html • http://www.infed.org/thinkers/argyris.htm • http://www.infed.org/thinkers/et-schon.htm

  19. Leeromgevingen We moeten expliciete reflectiedemonstratie in theorielessen gaan geven

  20. Leeromgevingen Open, individuele, schriftelijke reflectieopdrachten aan het eind van een taak moeten we afschaffen

  21. Leeromgevingen Reflectieopdrachten moeten we, als dat mogelijk is, altijd koppelen aan praktijkleren

More Related