TIP EĞİTİMİ & TÜTÜN KONTROLÜ

1. TIP EĞİTİMİ & TÜTÜN KONTROLÜ Dr. OSMAN ELBEK (osmanelbek@yahoo.com) Adnan Menderes Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD

2. ÇIKAR ÇATIŞMASI • 2010-2012 TTD MYK Üyesi (İlaç Endüstrisi) • Son üç yıl içinde bir kongre, sempozyum, kurs, panel vb bilimsel programa katılmak için maddi destek aldınız mı? • 2010 Sigara ve Sağlık Kongresi (Pfizer) • 2010 ERS Kongresi (Abdi İbrahim) • 2011 TTD Çukurova Şube Toplantısı (GSK) • 2011 TTD Orta Karadeniz Toplantısı (AstraZeneca) • 2011 TTD Çukurova Şube Toplantısı (B. Ingelheim) • 2012 TTD İstanbul Şube Toplantısı (Sanovel)

3. TARTIŞMA HEDEFLERİ • Eğitimin “teknik” bir süreç olmadığını vurgulamak • Tıp eğitimini tütün kontrolü açısından sorgulamak • Başka türlü bir tütün kontrolü eğitimini imgelemek • Eve götüreceğimiz ödevleri saptamak

4. SUNU AKIŞI • Öğretme/Öğrenme • Tıp Eğitimi & Tütün • Tütün Kontrolü Eğitim Programı • Özet

5. ÖĞRETME - ÖĞRENME • Bilgi Aktarımı • Biçimlendirme • Rehberlik • Yetiştirme ?

7. We don't need no education.We don't need no thought control.No dark sarcasm in the classroom.Teacher, leave those kids alone.Hey, Teacher, leave those kids alone!All in all it's just another brick in the wall.All in all you're just another brick in the wall. Pink Floyd, Another Brick In The Wall.

8. “İnsanlar(a) çevrelerini ara vermeksizin yıkmaya ve yenilemeye, aynı zamanda kendilerini de yenilemeye muktedir olmalarını istediğimizi söylemekten korkmayalım; en büyük güçleri entelektüel bağımsızlıkları olacak olan, kendilerini hiçbir şeye bağlamayan, en iyi olanı kabul etmeye her zaman hazır, yeni fikirlerin zaferinden hoşnut, bir hayat içinde bir çok hayat yaşamaya özlem duyan insanlar. Toplum böyle insanlardan korkar; o halde onun bize bu insanları verebilecek bir eğitim isteyebileceğini umut etmemeliyiz.” • Francisco Ferrer Graham R, Anarşizm, 2007.

9. Bilgi Aktarımı ÖĞRENEN MERKEZLİ Öğrenme Yönelimli Bilgi Geçişi Etkileşim Anlamayı Kolaylaştırma ÖĞRETEN MERKEZLİ Kapsam Yönetimi Anlayış Değişikliği

10. ÖĞRENME ALANLARI Farkına Varma Tepki Verme Değerlendirme Örgütleme Karakter Haline Getirme Bilgi Kavrama Uyarlama Analiz Sentez Değerlendirme Algılama Rehberli Deneme Beceri Kazanma Farklı Koşullarda Uygulayabilme Tarz Yaratma

11. Aslolan… • Soru sormak • Problem sunmak • Tartışma yaratmak • Farkındalık yaratmak…

13. SOSYALLİK • Aşılama • İşbirliği İle Öğrenme • Yardımlaşarak Öğrenme • Birlikte Öğrenen Gruplar

14. DÜZENLEME

15. Zorunluluk Araştırma Dinleme / İzleme Keşif Araziye Uyum Red / Kaçış Merak / Gereksinim Kavrama / Anlayış

16. “Her Yol Mübah Değil” • Bağımsız öğrenme • Deneme-yanılma • Klasik usta-çırak • Sokratik tartışma • Rehberli buluş yolu • Rehberli utanma

17. “EĞİTİCİ” • Kılavuz olan • Öğrenme fırsatları sunan • Teknolojiyi akıllıca kullanan • Moral değerler ve duygusal durumu “gören” • Öğrenciyi sofistike yöntemlerle değerlendiren • Etkili bir usta

18. BÜYÜK RESMİ GÖRMEK

19. “Seni gelince görmeye, çıkartıyorlar üstümüzdekileri, zor değil hastalığımızın nedenini anlamak, şöyle bir bak üstümüze başımıza, çünkü elbiselerimizi yıpratan neyse, odur vücutlarımızı da yıpratan.”BERTOLT BRECHT

20. http://mevsimlerdenroma.blogspot.com/2009_04_01_archive.html

21. “SİGARA EĞİTİMİ” Ögüş C, Akciğer Arşivi, 2004.

22. WHO, Tobacco Control in Turkey, 2012.

23. %17.9 American Cancer Society & World Lung Foundation, Tobacco Atlas, 2012.

24. BAŞARILI MIYIZ? Karlıkaya C, Tuberk Toraks, 2011.

25. SAĞLIK ÇALIŞANLARININ SİGARASIZLAŞMASI HASUDER, Sağlık Bakanlığı Çalışanları Tütün Kullanımı Araştırması, 2012.

26. DOKTORUN SORUMLULUĞU • Kişisel İmaj (Rol Model) • “sigara içmeyen” davranış, görünüm • “doktorlar da içiyor” • Mesleki Faaliyetler • Politik Rol • Lobi Faaliyeti (Yasal düzenleme) • Sigara Mücadelesi Etkinlikleri • İl Tütün Kontrol Kurulu Faaliyetleri

27. MEZUNİYET ÖNCESİ TIP EĞİTİMİ TÜTÜN KONTROLÜ EĞİTİM PROGRAMI

28. GENEL HEDEFLER • Tütün ürünleri kullanımının; • Sıklığı ve belirleyen faktörleri • Sağlık üzerine etkileri/sonuçları • Çevresel etkileri/sonuçları • Sosyal ve ekonomik etkileri • Tütün bağımlılığının; • Kavramsal çerçevesi • Pratikteki önemi • Bireysel ve toplumsal sonuçları • Tütün kontrolü; • Tanımı, gerekleri ve bileşenleri • İlgili hukuksal düzenlemeleri • Hekime düşen rol ve görevleri • Politikalarının gündelik yaşama aktarılma yolları

29. EĞİTİM YÖNTEMLERİ • İlk Üç Yılda; • En az 12 saat • Yapılandırılmış Kuramsal Eğitim Etkinlikleri • Sunum, Panel, Seminer, Küçük Grup Çalışması vb. • Klinik Eğitim Süreci; • Hasta Başı ve Poliklinik Eğitimleri • Tutum ve davranışa dönüştürme yönünde pekiştirici eğitim etkinlikleri

30. DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ • Ön Test / Son Test • Çoktan Seçmeli Sorular • Doğru/Yanlış Tipi Sorular • Ön Test; ilk eğitim etkinliği öncesi • Son Test; altı yıllık programın sonunda

31. PROGRAMIN DEĞERLENDİRİLMESİ • Ön Test / Son Test Karşılaştırma • Yazılı ve Sözlü Geri Bildirimler • Öğrenci / Eğiticilere Uygulanacak Anketler

32. HEDEFLER • Bilişsel Alan: • 1. Düzey (B1): Bilme (anımsama-sıralama, tanımlama, sayma) • 2. Düzey (B2): Kavrama, Uygulama, Analiz, Değerlendirme,Yaratıcılık • 3. Düzey (B3): Hastada, Klinikte, Gerçek Durumlarda Uygulama • Duyuşsal Alan: • 1. Düzey (D1): Farkındalık Kazanma • 2. Düzey (D2): Tutum Elde Etme • 3. Düzey (D3): Davranışa Dönüştürme

33. GENEL HEDEFLER / ALT HEDEFLER

38. HEDEFLERLE İLİŞKİLENDİRİLMİŞ İÇERİK LİSTESİ • Genel Hedef • Hedef • İçerik • Amaç • Hedef • Önerilen Kaynak

40. İÇERİK LİSTE KONULARI • Tütün Salgını • Tütün Kontrolü • Tütün ve Hücre • Tütün ve Toplum • Tütün veya Sağlık • Tütün ve Bağımlılık • Tütün Kontrol Kurulları • Tütün ve Çalışan Sağlığı • Tütün Bağımlılığı Tedavisi • Tütün ve Solunum Sistemi • Tütün ve Ürogenital Sistem • Tütün Endüstrisi ve Gençlik • Tütün ve Hematolojik Sistem • Sağlık Biriminde Tütün Kontrolü • Tütün ve Kardiyovasküler Sistem • Tütünsüz Kampüs / Tütünsüz Gençlik • Tütün Kontrolünde Hekime Düşen Sorumluluk • Sağlık Çalışanlarının Tütün Kontrolüne Katkısı

44. ÖZET • Eğitim “politik” bir süreçtir. • Tıp fakültesi eğitimi gerek içerik gerekse biçim yönünden yeni baştan kurgulanmalıdır. • Tütün kontrolü açısından uygulanabilecek bir program vardır. • Ulusal Tütün Kontrol Programı çerçevesinde sağlık çalışanlarının mezuniyet öncesi eğitimi düzenlenmelidir.