180 likes | 372 Views
Analizw e politikave publike. Leksioni 5 – Funksionet e argumenteve politike. HYRJE. Argumentimi i politikws wshtw njw nocion qendror nw analizwn politike dhe nw proceset e vendimarrjes.
E N D
Analizw e politikavepublike Leksioni 5 – Funksionet e argumenteve politike
HYRJE • Argumentimi i politikws wshtw njw nocion qendror nw analizwn politike dhe nw proceset e vendimarrjes. • Analiza dhe vlerwsimi i argumentimit politik janw gjithashtu thelbwsorw nw proceset e tw menduarit kritik.
Struktura e argumentimeve politike • Njw argument politik wshtw njw produkt i argumentimit i cili nw vetvete wshtw njw proces. • Nw proceset reale tw vendimmarrjes politike, argumentat janw tw ndwrlikuara dhe subjekt keqinterpretimi dhe keqkuptimi. • Pwr tw shmangur kwto keqkuptime, I referohemi modelit strukturor tw argumentimit, tw krijuar nga Stephen Toulmin, qwllimi I tw cili wshtw tw hetojw strukturat dhe proceset e tw menduarit praktik.
Struktura e argumentave politike • Pwrfundimet e argumentave praktike janw gjithnjw tw pasigurta po ashtu si] janw arsyet dhe faktet qw tw ]ojnw nw kwto pwrfundime.
Struktura e argumentave politike • Llojet e njohurive tw pretenduara. • Njw njohuri e pretenduar wshtw pwrfundimi I njw argumentimi politik. • Kemi tre lloje njohurish tw pretenduara: • Dezinjative: pyetje mbi faktet. Cilat janw rezultatet e vwzhguara tw njw politike dhe pse verifikohen kwto rezultatet? • Vlerwsuese: pyetje mbi vlerat. A ja vlente politika nw fjalw? • Mbrojtwse: pyetje nw lidhje me drejtwsinw e tw vepruarit. Cila politikw duhet preferuar?
Struktura e argumentave politike • Llojet e njohurive tw pretenduara (vazhdimi). • Argumentat politike pwrmbajnw 6 elementw: • informacioni (i), pretendimi (C), Garancia (kuadri I vlerave) (W), Mbwshtetja (B), kundwrshtimet (R), kualifikuesit(Q). • Katwr tw parwt e kwtyre elementwve janw tw pranishwm nw ]do argumentim politik. • Pretendimi (claim C) wshtw pwrfundimi ose rezultati I njw argumenti I cili mbwshtetet nga informacion i I rwndwsishwm pwr politikwn nw fjalw. Ky informacion wshtw fillesa apo inputi I argumentit. • Garancia W wshtw justifikimi, ose arsyeja pwr tw dalw tw pretendimi C duke u nisur nga informacioni i. • Kualifikuesi Q tregon se C ka vwrtetwsi ose mundwsi pwr t’u realizuar.
Struktura e argumentave politike • Shembull (hipotetik): • Ministri I Financave mbwshtet privatizimin e linjave tw fundit publike tw transportit urban pwr tw rritur eficiencwn e shwrbimit dhe tw ardhurat publike (nwpwrmjet taksave). Duke pasur parasysh se privatizimi I shwrbimeve publike ka qenw I suksesshwm nw linja tw tjera, sipas ministrit ky vendim, “nuk do shumw mend!”. Pwrve] kwsaj, vendimi I ministrit mbwshtetet dhe nga njw panel ekspertwsh nw fushwn privatizimit.
Struktura e argumentave politike • Papwrcaktueshmwria e pwrfundimeve nga informacioni. • Informacioni me rwndwsi nw procesin e politikwbwrjes nuk pwrcakton nw mwnyrw definitive, pwrfundimet e argumentimeve politike. • Informacioni identik mund tw ]ojw shpeshherw nw pwrfundime tw ndryshme, tw cilat quhen pretendime politike, pwr tw vwnw nw pah natyrwn e papwrcaktuar dhe tw pasigurtw tw argumentave politike.
Struktura e argumentave politike • Example: Policy-relevant information from the Coleman Report “Black students attending primarily black schools had lower achievement test scores than black students attending primarily white schools.” • Designative claim and qualifier: “Since schools in large urban areas are primarily black, the hopes of blacks for higher education achievement [simply] cannot be realized.” • Evaluative claim and qualifier: “The Coleman Report is [clearly] a racist document based on ethnically biased achievement tests.” • Advocative claim and qualifier: “[There is no question] that a national policy of compulsory school busing ought to be adopted to achieve integrated schools.”
Struktura e argumentave politike • Garancitw dhe kundwrshtimet. • Pavarwsisht se secili nga pretendimet e njw raporti politik mund tw fillojw me tw njwjtin informacion, shpeshherw mund tw dilet nw pwrfundime krejt tw ndryshme. • Kwto diferenca varen jo vetwm nga informacioni por dhe nga roli qw luajnw garancitw nw justifikimin (shumw gjasa, pak gjasa) e pretendimeve tw bazuara nw informacionet e ofruara.
Mwnyrat e argumentimit politik • Mwnyrat e argumentimit politik janw ato shtigje karakteristike qw informacion pwrshkon gjatw rrugws sw tij pwr t’u kthyer nw njw pretendim politik! • Mwnyrat e ndryshme tw argumentimit janw: arsyetimi nga pikwpamja e autoritetit, e metodws, nga pwrgjithwsimet, nga klasifikimet, intuita, shkaqet, shenjat, motivet, analogjitw, rastet paralele dhe etika. • Secila nga 11 mwnyrat e argumentimit ka garanci tw ndryshme dhe nw njw argumentim shpeshherw hasim mw shumw se njw mwnyrw tw vetme. • Garancitw janw arsyet e parashtruara nga propozuesi ose kundwrshtuesit e njw politike pwr tw justifikuar njw pretendim bazuar nw informacionin e vwnw nw dispozion.
Mwnyrat e argumentimit politik • Autoriteti • Tw arsyetuarit nga pozitat e autoritetit bazohet nw garancitw qw kanw tw bwjnw statuset e prodhuesve tw informacionit qw ka rwndwsi pwr krijimin e njw politike. Pwr shembull, ekpertw, njerwz tw brendshwm, shkencwwtare, specialistw, ndwrmjetwsues pushteti. Footnote-at dhe referencat maskohet si argumenta autoritare.
Mwnyrat e argumentimit politik • Metoda • Tw arsyetuarit nga pozitat e metodws bazohet nw garancitw qw kanw tw bwjnw me statusin e metodave apo teknikave tw pwrdorura pwr tw nxjerrw informacionin. Pwrqwndrimi wshtw tek statusi I “pushtetit” tw procedurave tw ndjekura jo tw personave. Raste tw tilla janw metoda statistikore, ekonomike, cilwsore, etnografike etj.
Mwnyrat e argumentimit politik • Pwrgjithwsimi • Tw arsyetuarit nga baza pwrgjithwsuese bazohet nw ngjashmwritw midis kampioneve dhe midis popullatave nga tw cilat kwto kampione pwrzgjidhen. Pavarwsisht se zgjedhja e kampioneve mund tw jetw rastwsore, pwrgjithwsimet mund tw bwhen mbi baza cilwsore. Premisa wshtw se ]do gjw qw vlen pwr anwtarwt e njw kampioni, do tw vlejw pwr anwtarwt e tw gjithw popullatws, pavarwsisht nwse janw apo jo pjeswtarw tw kampionit.
Mwnyrat e argumentimit politik • Klasifikimi • Tw arsyetuarit nga pozitat e klasifikimit katw bwjw me pwrkatwsinw nw njw shtresw shoqwrore tw pwrcaktuar. Arsyetimi bazohet nw premiswn se ajo qw vlen pwr disa nga personat e pwrfshirw nw njw kampion, do tw vlejw pwr tw gjithw ata qw bwjnw pjesw nw tw njwjtwn klasw me ata pwrsona. Njw shembull wshtw argumenti ideologjik nw bazw tw tw cilit nwse njw shtet aplikon poliitka sociale, atwherw do tw dwmtojw ekonominw e vet pasi politikat sociale-asistencialiste shkojnw kundwr parimeve tw biznesit.
Mwnyrat e argumentimit politik • Shkaqe • Arsyetimi nga pozitat e shkakut ka tw bwjw me veprimtarinw e shkqeve dhe tw pasojave tw tyre (efekteve). Psh njw pretendim mund tw bazohet nw propozime tw pwrgjithshme, ose ligje ekonomike qw pwrcaktojnw marrwdhwnie tw pandryshueshme midis shkakut dhe efektit. Pretendime tw tjera, bazuar nw shkaqe bazohen nw kushtet qw duhen plotwsuar nw mwnyrw qw njw politikw tw ketw efektin e dwshiruar. Shumica e argumenteve vjen nga arsyetimi nw pozita shkaqesh.