1 / 52

Osteoartrit İnflamatuar Bir Hastalık mıdır?

Osteoartrit İnflamatuar Bir Hastalık mıdır?. Doç Dr Salih PAY GATA Romatoloji BD. Osteoartrit. OSTEOARTRİT: Kartilaj tamirinde yetersizlik ve kemik yapımında artış ile karakterize Kartilaj yıkımı kondrositlerin tamirdeki yetersizliğine bağlı 3 Klasik form:

sylvia
Download Presentation

Osteoartrit İnflamatuar Bir Hastalık mıdır?

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Osteoartrit İnflamatuar Bir Hastalık mıdır? Doç Dr Salih PAY GATA Romatoloji BD

  2. Osteoartrit OSTEOARTRİT: • Kartilaj tamirinde yetersizlik ve kemik yapımında artış ile karakterize • Kartilaj yıkımı kondrositlerin tamirdeki yetersizliğine bağlı 3 Klasik form: • Yük taşıyan eklemlerde OA (Diz ve Kalça) • Aksiyel OA (Boyun ve Bel) • Nodal/Erozive OA (DİF ve PİF tutulumu)

  3. Osteoartrit ve İnflamasyon İNFLAMASYON: • Dokularda ödem ve hücre infiltrasyonun varlığı ile karakterize • Eklem boşluğunda inflamasyon sadece sinovyumda tanımlanır • Lokal ve intermitant inflamasyon • Kartilaj ve subkondral kemikte inflamasyon?

  4. Osteoartrit ve İnflamasyon • Sinovit • Kondrit • Osteit Osteoartrit

  5. OA ve inflamasyona ait klinik bulgular • Ağrıda ani artış • Gece ağrısı • ST > 20 dk • Sinoviyal efüzyon tespit edilmesi • FM’de inflamasyon bulguları

  6. OA ve akut faz proteinleri • ESH, CRP ve SAA aktif sinovitte yükselir • Değerler RA’dan daha düşük • ELİSA metoduyla yapılan bir çalışmada: CRP 0-10g/mL • OA’lı 365 hastada CRP median 5 g/mL • Kontrollerde 1.9 g/mL Sipe JD, Semin Arthritis Rheum 1995

  7. OA ve Sinovit • OA da sinoviyal inflamasyonu ve progresyonu gösteren biyolojik markerlar • COMP (kartilaj oligomerik protein) • CRP • HA (hyaluronik asit) • Yüksek hastalık aktivitesi hastalığın hızlı progresyonunu gösterir Vilim ve ark. Osteoarthritis and Cartilage 2002

  8. OA ve Sinovit • COMP: • Artikuler kartilaj ECM’nin bir komponenti • Trombospondin ailesinden, Ca++ bağlayan bir protein • Aktif sinoviyal h.lerde sentezler, sinovitte yükselir • CRP: • Uzun süreli diz OA’sında radiyografik progresyonu gösterir • HA: • Aktif sinovitte artar • Fonksiyonel kapasite skoru ve artiküler indeks ile korele

  9. Parasetamol vs NSAİİ • 1995 ACR klavuzunda parasetamol ilk basamak tx • Bu kararda üç faktör önemli: • Parasetamol ucuz • NSAİİ GİS yan etkileri • Parasetamol ile ibuprofen ve naproksen arasında fark olmadığını gösteren iki randomize kontrollu çalışma Bradley ve ark. N Engl J Med 1991 Williams ve ark. Arthritis Rheum 1993

  10. Parasetamol vs NSAİİ • 2000 ACR klavuzunda: • Yüksek doz parasetamol GİS yan etkileri benzer • Bu iki çalışmanının istatistiki gücü sınırlı • Meta-analiz çalışmalarında NSAİİ’ler istirahat ve hareket esnasında olan ağrıda daha etkili Eccles ve ark BMJ 1998

  11. Parasetamol vs NSAİİ • İki hasta survey çalışmasında NSAİİ’ler parasetamolden daha etkili • Randomize kontrollu bir çalışmada (ACTA) diklofenak+misoprostol parasetamolden daha etkili Pincus ve ark. J Rheumatol 2000 Wolfe ve ark. Arthritis Rheum 2000 Pincus ve ark. Arthritis Rheum 2001

  12. Osteoartrit ve Kondrit • Kondrositler inf. olayı başlatacak potansiyele sahip • Proinflamatuvar sitokinleri salgılarlar • IL-1 varlığında fosfolipaz A2 ve COX-2 indüksiyonu ile PGE2 salgılarlar • İn vitro deneysel OA çalışmalarda kondropati saptanır • Grade I kondropati ödem ve hücre inf ile karakterize

  13. Normal kartilaj OA’lı kartilaj

  14. OA ve Sitokinler Proinflamatuvar/ Katabolik Sitokinler • TNF-  • IL-1 • LIF • IL-17 Anabolik Sitokinler • IGF-1 • TGF- • FGF • BMP • Antiinflamatuvar/ İnhibitör Sitokinler • IL-4 • IL-10 • IL-13 • IL-1Ra • Regulatuvar Sitokinler • IL-6 • IL-8 Goldring MB, Connective Tissue Research 1999 Fernandes JC ve ark. Biorheology 2002

  15. OA ve Proinflamatuvar Sitokinler • IL-1 ve TNF- OA’nın patolojik proçesi ile ilişkili • TNF- başlangıçta etkin, esas sorumlu IL-1 • Kondrosit ve sinoviyal h.lerden: • IL-6, IL-8 • MMP-1,2,3,7,8,9,13 • ProstoglandinE2 ekspresyonunu artırır • iNOS ekspresyonunu artırır • IL-1 kollajen ve PG sentezini inhibe eder

  16. OA ve Proinflamatuvar Sitokinler • IL-17 kondrosit ve makrofajlardan: • IL-1, IL-6, TNF- ve MMP salgısını indükler • Kondrosit kültürlerinde NO yapımını artırır • Etkisi tam olarak gösterilemedi

  17. OA ve Proinflamatuvar Sitokinler • LIF SS’de artar • Kondrositlerden IL-1 ve IL-8 ekspresyonunu • Sinoviyal fibroblastlardan IL-1 ve TNF- sekresyonunu artırır • MMP ve NO yapımını artırır • Kartilaj PG resorbsiyonunu stimule eder

  18. OA ve Anabolik Sitokinler • Kartilaj tamirinde rol alırlar • PG biyosentezini artırırlar • Osteofit oluşumunu indüklerler • IL-1 ve TNF-’nın indüklediği kartilaj dejenerasyonunu azaltırlar

  19. OA ve Antiinflamatuvar Sitokinler • IL-4, 10, 13; • Sinoviyal membran ve kartilajda spontan olarak artar • Eklem sıvısında yüksek saptanır • IL-1, TNF-, MMP ve PGE2 salgısını inhibe eder • IL-1Ra ve TIMP-1 salınımını artırır

  20. OA ve Antiinflamatuvar Sitokinler • IL-1Ra; • Sinoviyal hücrelerden PGE2 • Kondrositlerden kollagenaz • Kartilaj matriks dejenerasyonunu bloke eder

  21. OA ve Regulatuvar Sitokinler • IL-6 OA’da; • SS’da inflamatuvar h. sayısını artırır • Kondrosit proliferasyonunu stimule eder • IL-1’in MMP sekresyonu üzerindeki etkisinı artırır • TIMP yapımını indükler

  22. OA ve Regulatuvar Sitokinler • IL-8 OA’da; • Eklem sıvısında konsantrasyonu artar • IL-1, IL-6 ve TNF- salgısını artırır • Kondrositlerde oksijen radikalleri ve 5-lipoksijenaz ürünlerinin yapımını artırır • IL-6 ve 8 tek başlarına kartilaj dejenerasyonuna yol açmazlar

  23. Yıkıcı faktörler Büyüme faktörleri IL-1, TNF- LIF, IL-17 IGF, TGF- BMP (-) (+) Kondrosit (-) Regulatuvar ve inhibitör faktörler IL-4, IL-10, IL-13 IL-6, Enzim inh’leri OA’da kondrositlere etkili sitokinler

  24. Biyomekanik/biyokimyasal Hasar Matriks Sentezinde bozulma IL-1 TNF- Sinoviyal Makrofaj Kondrosit Matriks yıkımı Kartilaj yıkım ürünleri OA’da kartilaj yıkımı Goldring MB, Expert Opin Biol Ther 2001

  25. OA ve NO • IL-1 izole kondrositlerde iNOS sentezini arttırır • NOS ekspresyonu OA’lı kartilajda belirgin artar • PG ve kollajen II biyosentezini inhibe eder • MMP aktivitesini artırır, IL-1Ra sentezini inh eder • Kondrosit apoptozunu indükler • OA köpek modelinde iNOS inhibitörleri dejeneratif değişiklikleri azaltır Abramson ve ark. Best Pract Research Clin Rheum 2001 Pelletier ve ark. Arthritis Rheum 2001

  26. Arginin iNOS NO Kartilaj hasarı PG sentezi (-) Sitokin sentezi (+) MMP sentezi (+) İnflamasyon Şişlik ve ağrı Hücre ölümü Apoptoz Nekroz OA’da iNOS’un rolü Pelletier ve ark. Arthritis Rheum 2001

  27. OA ve PGE2 • IL-1 izole kondrositlerde COX-2 sentezini arttırır • COX-2 ekspresyonu OA’lı kartilajda belirgin artar • Antiproliferatif ve proapoptotik etkileri var • MMP-3 sentezini arttırır, TIMP-1 yapımını inhibe eder

  28. Fosfolipitler Fosfolipaz A2 Araşidonik asit COX-2 5-LO Lökotrienler LTB4 Prostoglandinler Tromboksanlar PGI2, PGE2, TXA2 İnflamasyon ve ağrı Kemotaksis Sitokin sentezi? Yapısal değişiklikler? Pelletier ve ark. Arthritis Rheum 2001

  29. OA ve Proteinazlar Metalloproteinazlar • Kollejenazlar: MMP-1, MMP-8, MMP-13 • Gelatinazlar: MMP-2, MMP-9 • Stromelysinler: MMP-3, MMP-7, MMP-10, MMP-11 • Membran tip: MMP-14 Agrekanazlar • Disintegrin ve metalloproteinaz tip: ADAM-TS4, ADAM-TS5 Diğer proteinazlar • Elastaz • Katepsinler: B, D, G, L • Koagulasyon sistemi proteinazları Hedbom ve ark. CMLS, Cell Mol Life Sci 2002

  30. OA ve Proteinazlar • Morfogenez ve doku remodeling’i için gerekli • Proteinaz aktivitesi 3 kademede kontrol • Sentez ve sekresyon • Latent enzimin aktivasyonu • Proteinaz inhibitörlerinin inaktivasyonu • OA’da ekspresyonları ve yapımları artar

  31. OA ve MMP • Kartilajın parçalanmasında önemli rol oynar • OA’lı hastaların sinoviyal sıvılarında artar • TIMP de artar ve MMP ile korele • Kollejenazlar doğal durumdaki kollajeni parçalar • Hız sınırlayıcı basamak • MMP-13 OA’da önemli, tip II kollajeni parçalar • Gelatinazlar, stromelisinler ve katepsinler geri kalan fragmentleri

  32. OA RA İmmün h.etkileşimi Biyomekanik güçler IL-1 INF T ve B lenfosit Makrofaj Sinoviyum IL-1 TNF IL-1 TNF Sinoviyal fibroblast Osteofit Kondrosit Kondrosit IL-1 Nötral proteazlar Nötral proteazlar IL-1 IL-1 Kartilaj yıkımı Goldring MB, Connective Tissue Research 1999

  33. Büyüme faktörleri Sitokinler + ± Ağır metal şelatörleri PA/Plazmin - + Pro-MMP Aktif MMP ECM Yıkımı + - + TIMP - PKC, NF-B Kinaz inh.leri Thiol ve serin proteazlar MT-MMP MMP sentez ve aktivitesini etkileyen faktörler Pelletier ve ark. Arthritis Rheum 2001

  34. Ribbens ve ark. Rheumatology 2000

  35. Pay ve ark. Clinical Rheumatology 2002

  36. OA ve Ağrı • OA’da sinovit lokal ve intermitent • Ağrı sinovitin şiddeti ile ilişkili değil • Sinovit olmasada ağrı olabilir • OA’da ağrı kartilaj kaybı ile orantılı değil • Kartilajın norolojik inervasyonu yok

  37. OA ve Ağrı Kas ağrısı Subkondral kemikte basınç artışı Sinovit Kapsulün gerilmesi Ligament ve tendon yapışma yerlerinde gerilme Periost reaksiyonu

  38. Osteoartrit ve Osteit • “Osteoartrit” adında inf var • Osteofit gelişmi ile karakterize • Subkondral kemik etkilenimi belirgin • Subkondral skleroz klasik bulgulardan

  39. OA ve Subkondral kemik • Subkondral kemik bilateral 5 cm, trabekular kemik • Mikroanatomi OA’da farklı • OA’lı spongioz kemik: • Daha yoğun, kalın, birbiriyle ilişkisi azalmış, plaka şeklinde

  40. OA ve Subkondral kemik • Subkondral kemik TGF- vb sitokinleri salgılar • Kemik ve kartilaj tamirini stimule eder • Osteoklast apoptozunu indükler, • Takiben osteoblast prekürlerine kemotaktik rol oynar • Bu doku tamir cevabı eklemin stabilitesini artırmaya yönelik adaptasyon mknz

  41. Subkondral kemik doku tamir cevabının klinik ve radyolojik bulgularla ilişkisi var mı? • Doku tamir cevabı hafif inflamasyon ile birlikte • İnflamasyon ödeme yol açar • Bu değişiklikler klinik olarak ağrı ve fonksiyon kaybı ile karakterize • MRG’de ödem, sintigrafide artmış aktivite alanları

  42. Subkondral kemik doku tamir cevabının ağrı ile ilişkisi var mı? • Gonartrozlu 401 hasta (351 ağrılı, 50 ağrısız) • MRG bulgular %78 vs %30 • Geniş çaplı lezyon %35 vs %2 • Sintigrafi bulgularıda MRG ile aynı yönde Felson ve ark. Ann Int Med, 2001

  43. OA Başlatıcı faktörler Yaş, kilo, genler Anormal kemik anatomisi Anormal biyomekanik Kemik matriksten salgılanan faktörler TGF- Osteoklast apoptozunun indüksiyonu Kemik turnover’ında artış Doku tamir cevabı Kemik turnover/tamir Hafif inflamasyon ve ödem Anjiyogenez ve osteoblast proliferasyonu Sintigrafi ve MRG bulguları Subkondral ödem Diz ağrısı OA patogenezi ve kemik perspektifi Beary SF. Curr Rheumatol Reports 2001

More Related