ETİ MADEN İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ESKİŞEHİR,BALIKESİR,KÜTAHYA,ANKARA

1. ETİ MADEN İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ESKİŞEHİR,BALIKESİR,KÜTAHYA,ANKARA BOR RUHSAT SAHALARI ÜCRETLİ ETÜDÜ MTA EMET BOR SONDAJ KAMPI ÇALIŞMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Sunan: Hüseyin ZANTUR

2. ÖZET Kuyuların Amacı:ETİ Maden (ETİ Holding A.Ş) adına mevcut rezervleri geliştirmeye ve yeni yatakları aramaya yönelik Bor Sondajı Kamp Açılışı:02.07.2009 Kamp Bitiş Tarihi:01.11.2009 Kamp Süresi:122 gün Kuyu sayısı:10 Toplam Metraj:2393,30 metre Sondaj Makinesi Tip ve Kodu: 1 Delta 120 MS-705D 2 Delta 120 MS-706D Sondaj Makinesinin Özellikleri Geri Çekme Kapasitesi:12.5 tonBaskı Kapasitesi:7 tonTijÇekme Boyu:6.10 metreDelme Açısı: 45-90Kule Tipi Yere BasmalıDerinlik Kapasitesi: PQ=300 metre HQ=500 metre NQ=700 metre 13Q=100 metre Boyutlar ve Ağırlık: Genişlik=230 cm Uzunluk=420 cm(Kule Hariç) Ağırlık=12.5 ton

4. GİRİŞ MTA ile ETİ Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü arasındaki protokol gereği Kütahya ili Emet ilçesi Ruhsatlı Bor Tuzu sahasında mevcut rezervleri geliştirmeye ve yeni yatakları aramaya yönelik olarak toplam 2200 metre sondaj yapılması planlanmıştır. Proje/Arazi uygulaması formunda 1 makine 3 vardiya olarak planlanan sondaj çalışmalarının yerine yeniden 24.09.2009tarihinden itibaren 2 makine ve 3 vardiya olarak gerçekleştirilmiştir. 02.07.2009 tarihinde Resmi olarak açılan sondaj kampımızda işçilik,kiralık araç ve işyeri ile ilgili ön hazırlıkların tamamlanmasının ardından 06.07.2009 tarihinde Lokasyon yer teslimi yapılmıştır.Delme işlemine 10.07.2009 tarihinde başlanılmıştır. Sondajlar Gediz,Çavdarhisar,Hisarcık ve Emet ilçeleri içerisinde geniş bir alan kapsadığından Kamp Emet ilçesinde kurulmuştur.Ulaşım açısından herhangi bir sıkıntı yaşanmamıştır. Kamp yerleşim yeri Emet Termal Otel olmuştur.Gediz ve Çavdarhisar ilçesinde yapılan sondajların ikametgah yerine uzaklığı yaklaşık 45 km,Hisarcık ilçesinde yapılan sondajların ikametgah yerine uzaklığı 25 km’dir.Emet ilçesinde yapılan sondajların ikametgah yerine uzaklığı yaklaşık 15 km’dir.

6. Sondaj çalışmalarında aşağıdaki makine,malzeme ve ekipman kullanılmıştır. Sondaj makinesi: 2 Adet Delta 120DÇamur Pompası:BR-535 ADETSu Tankı:Ağzı Açık 2 m3 ‘lük 4 AdetYakıt Tankı :3 tonluk Tekerlekli 2 AdetKaravan:Tekerlekli 3 AdetSiklon:Hidrosiklon 2 AdetAraçlar: 1 Adet 4x4 Pikap kiralık 4 Adet Sivil minibüs kiralık 1 Adet Kamyon Su Tank İhtiyaç duyulduğunda su temini için traktör kiralanmıştır.

8. Sondaj çalışmalarında lokasyon yol hazırlıkları Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Tarafından yapılmıştır BME 2009/7 nolu kuyu 700 metre planlandığı için çamur havuzu hazırlığı yapılmıştır.Diğer kuyularda ağzı açık tanklar kullanılmış. Nakliyat işlerinde piyasa kamyonları kiralanmıştır.Nakliyat sırasında indirme bindirme işleri için piyasadan vinç ve kepçe kiralanmıştır. 2009 yılında alınan Delta-120D Sondaj makinelerinin paletli olması lokasyon hazırlığı ve nakliyattan zaman tasarrufu sağlamıştır. Montaj-demontaj işleri daha pratikleşmiştir.

10. SONDAJ ÇALIŞMALARI Genelde HQ çapta başlayıp,bu çapta bitirilmiştir.Yalnız üç kuyuda BME-2009/1 BME2-2009/2 ve BME3-2009/11 nolu kuyularda zorunlu nedenlerden dolayı NQ çapa düşürülmüştür. İŞÇİ PERSONEL(4A) Çalışmalarımız süresince kampta görevli kadrolu işçi ve mahalli işçilerle ilgili ayrıntılar aşağıdaki çizelgede gösterilmiştir.24.09.2009 tarihinde ikinci sondaj makinesinin gelmesi ile kadrolu ve mahalli işçi sayısı 2 katına çıkmıştır.

12. ÇAMUR KAÇAKLARI Emet ilçesi Espey mevkisinde yapılan sondajlarda BME-2009/12,BME-2009/13 nolu kuyularda sıfırdan çamur kaçakları olmuştur. TAHSİLİYE BME-2009/1 nolu kuyuda sıkışık durumda bulunan NW muhafaza borularına kriko işlemi yapılarak tamamı alınmıştır. BME-2009/2 nolu sıkışık durumda olan NW muhafaza borularına kriko vurulduktan sonra 8. borudan sıyırdığı görüldü. NW sol tijlerletahlisiye bağlanarak sola çözülerek alınmaya başlandı.İki manevrada 172 metre alındı.Üçüncü manevrada borulara ulaşılamadığından tahlisiye işlemine son verildi.168 metre 6 metrelik 28 adet NW muhafaza borusunun imhası yoluna gidildi. BME-2009/11 nolu kuyuda bulunan NQ takım alındıktan sonra 182 metrede sıkışık durumda bulunan HQWL takım kuyu ağzından tutturularak sola çözüldü.Çizme portkronda gerçekleştiği görüldü.

14. SONDAJLA İLGİLİ BİLGİLER 1)Sondaj Çamuru Sondaj çalışmalarında bentonit+polimer(CR-650) çamuru kullanılmış olup vizkozitenin38-42 saniye/quart yoğunluğun 1,03-1,04 gr/cm -PH değerinin ise 8-9 değerlerinin arasında olmasına dikkat edilmiştir.Çamur yapımında kullanılan suyun sertliği ve PH kontrolü kostik veya soda külü kullanılmıştır. 2)Hidrolik Kuyular delinirken genelde makinenin üzerindeki Tripleks pompa kullanılmıştır.Çamur yapımında BR-535 tipi çamur pompası kullanılmıştır.

16. İSTATİSTİKSEL VERİLER 1)Zaman Analizi

18. İSTATİSTİKSEL VERİLER 2) Maliyet Analizi

20. BİRİM MALİYET KAR-ZARAR DURUMU (*)=Sabit Personel Giderleri Dahil (**)=Sabit Personel Giderleri Hariç

22. KUYULARLA İLGİLİ BİLGİLER BME-2009/7 Nolu Kuyu HQ çapta 446 mt’de bitti BME-2009/6 Nolu Kuyu HQ çapta 35 mt’de bitti BME-2009/1 Nolu Kuyu NQ çapta 365,30 mt’de bitti BME-2009/2 Nolu Kuyu NQ çapta 443,30 mt’de bitti BME-2009/8 Nolu Kuyu NQ çapta 161,30 mt’de bitti BME-2009/11 Nolu Kuyu NQ çapta 293,30 mt’de bitti BME-2009/13 Nolu Kuyu HQ çapta 176,30 mt’de bitti BME-2009/9 Nolu Kuyu HQ çapta 134,50 mt’de bitti BME-2009/10 Nolu Kuyu HQ çapta 182,80 mt’de bitti BME-2009/12 Nolu Kuyu NQ çapta 155,50 mt’de bitti TOPLAM=2393,30 MT Çalışma alanında mevcut rezervleri geliştirmeye ve yeni yatakları aramaya yönelik olarak toplam 10 kuyuda 2393,30 metre sondaj yapılmıştır.