1 / 52

MADEN ARAMACILIĞINDA ULUSLARASI KAVRAMLAR VE MADEN KANUNUMUZDAKİ YANSIMALARI

MADEN ARAMACILIĞINDA ULUSLARASI KAVRAMLAR VE MADEN KANUNUMUZDAKİ YANSIMALARI. Selahattin Yıldırım. Jeoloji Mühendisleri Odası. Jeoloji Mühendisleri Odası. Amaç. Yer altı kaynaklarına ilişkin güvenilir veri tabanı oluşturmak Uluslararası standartlara uygun rapor hazırlamak

ginger
Download Presentation

MADEN ARAMACILIĞINDA ULUSLARASI KAVRAMLAR VE MADEN KANUNUMUZDAKİ YANSIMALARI

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. MADEN ARAMACILIĞINDA ULUSLARASI KAVRAMLAR VE MADEN KANUNUMUZDAKİ YANSIMALARI Selahattin Yıldırım Jeoloji Mühendisleri Odası

  2. Jeoloji Mühendisleri Odası Amaç • Yer altı kaynaklarına ilişkin güvenilir veri tabanı oluşturmak • Uluslararası standartlara uygun rapor hazırlamak • Kamunun güvenilir bilgiye kolay ulaşmasını sağlamak Söz gider yazı kalır

  3. Jeoloji Mühendisleri Odası Madencilikte Skandallar • Poseidon skandalı (Avustralya, 1969) • Bre-X skandalı (Kanada, 1997) • Maden arama sonuçlarının halka rapor edilmesinde sıkı düzenlemeler getirilmesine yol açan önemli iki önemli skandaldır.

  4. Jeoloji Mühendisleri Odası Poseidon skandalı-1 • 29 Eylül 1969: Sondajda nikel-bakır cevheri kesilmiş?! Cevher zonu uzunluğu 1000 ft ve minimum kalınlığı 65 ft?!

  5. Jeoloji Mühendisleri Odası Poseidon skandalı-2 • 1 Ekim 1969: Bilgi borsaya gönderiliyor…….ve

  6. Jeoloji Mühendisleri Odası Maden Arama Sonuçlarını Rapor Etme Standartları • JORC Code Joint Ore Reserves Committee • NI 43-101 National Instrument 43-101 Standarts Of Disclosure For Mineral Projects • CRIRSCO Combined Reserves International Reporting Standarts Committee • UNFC United Nations Framework Classification For Fossil Energy and Mineral Resources

  7. Maden Arama Sonuçlarını Rapor Etme Standartları

  8. Jeoloji Mühendisleri Odası “JORC” Benzeri Düzenlemelerde; • Saydamlık (Transparency) Bilgiler, açık seçik anlaşılır şekilde sunulmuş olmalıdır. • Somutluk (Materiality) Makul olarak beklenen ve gerekli olan tüm bilgiler sunulmalıdır. • Uzmanlık(Competence) Uzmanlar tarafından yapılmış çalışmalara dayanmalıdır.

  9. Jeoloji Mühendisleri Odası “JORC” Benzeri Düzenlemeler; • Uluslararası maden kaynak/rezerv tanımlarını esas alır. • Maden arama sonuçları, maden kaynak ve rezervlerini halka rapor etmek için gerekli asgari standartları (kalite kontrol / kalite güvence sistemi) saptar, uygulama kılavuzları (best practice guidelines) tavsiye eder. • Projede izlenecek yolu yordamı (prosedürleri) saptamaz, projeye uygun yol ve yöntemin seçimi ve uygulanması uzmanın takdir ve sorumluluğundadır.

  10. Jeoloji Mühendisleri Odası JORC Benzeri Düzenlemeler; • Kamuya (Public) açık raporları düzenler, kurum içi rapor etme sistemlerini düzenlemez. • Yönetmeliğe uymayanlarla ilgili yaptırım uygulamaz. Şirketleredüzenleyici kurumlar (MİGEM, borsa, vb) yaptırım uygular. Bireylereilgili meslek örgütlerinin(Odalar vb) etik/disiplin yönetmeliği uygulanır. • JORC ilkelere dayanan bir düzenlemedir, katı bir reçete değildir.

  11. Jeoloji Mühendisleri Odası Maden Arama Raporları: Kurum ve Kişiler • Kurum/şirket içi raporlar -Kamu kurumları: MTA, Etimaden, TKİ… -Madencilik şirketleri: … -Danışmanlık şirketleri: … • Mevzuata göre düzenlenen ve kurumlara verilen raporlar -MİGEM -Çevre Bakanlığı (ÇED) • Kamuya açıklanan raporlar -Bankalar -Borsalar

  12. Jeoloji Mühendisleri Odası

  13. Jeoloji Mühendisleri Odası Çalışma Aşamaları ve Yöntemler-1

  14. Jeoloji Mühendisleri Odası Rapor İçerik Türleri • Maden Arama Sonuçları • Maden Kaynakları • Maden Rezervleri

  15. Kaynaklar - Rezervler Arama Sonuçları Mineral Kaynakları Maden Rezervleri Çıkarsanmış Artan jeolojik bilgi ve güvenirlilik Belirlenmiş Muhtemel Ölçülmüş Görünür Madencilik, metalurjik, ekonomik, pazarlama, yasal, çevresel, sosyal ve idari faktörler (“Dönüştürücü Faktörler”) Jeoloji Mühendisleri Odası

  16. Maden Arama Sonuçları (Exploration Results) Jeoloji Mühendisleri Odası Maden arama sonuçları, arama çalışmalarıyla derlenen/türetilen ve yatırımcılar için yararlı olabilen verileri ve bilgileri içerir. Maden arama sonuçları, Maden Kaynakları veya Maden rezervlerinin resmi olarak açıklanmasında kullanılabilir veya kullanılmayabilir. JORC Madde 16

  17. Jeoloji Mühendisleri Odası Maden Kaynakları (Mineral Resources)

  18. Jeoloji Mühendisleri Odası Çıkarsanmış Maden Kaynağı (Inferred Resources) Maden kaynağının tonajı, tenörü ve mineral içeriği düşük güvenilirlik düzeyinde tahmin edilebilen bir bölümüdür. Varlığı jeolojik kanıtlardan çıkarsanmıştır ya da dolaylı olarak anlaşılmıştır, fakat jeolojik ve/veya tenör devamlılığı doğrulanmamıştır. Mostralar, yarmalar, açık ocaklar, yer altı ocakları ve sondaj kuyuları gibi sınırlı sayıda lokasyondan uygun teknikler kullanılarak elde edilmiş, kalitesi ve güvenirliliği belirsiz bilgilere dayanır. JORC Madde 20

  19. Belirlenmiş Maden Kaynağı (Indicated Resources): Jeoloji Mühendisleri Odası Bir maden kaynağının tonajı, yoğunlukları, şekli, fiziksel özellikleri, tenörü ve mineral içeriği makul bir güvenirlilik seviyesinde tahmin edilmiş bir bölümüdür. Mostralar, yarmalar, açık ocaklar, yer altı ocakları ve sondaj kuyuları gibi lokasyonlardan uygun tekniklerle elde edilmiş arama, örnekleme ve sınama bilgilerine dayanır. Lokasyonlar, jeolojik ve/veya tenör devamlılığı kanıtlamaya yeterli olmayan şekilde aralıklı veya çok aralıklı olmakla birlikte, böyle bir devamlılığı varsayabilmeye yeterli yakınlıkta kabul edilebilir. JORC Madde 21

  20. Ölçülmüş Maden Kaynağı (Measured Resources) Jeoloji Mühendisleri Odası Bir maden kaynağının tonajı, yoğunlukları, şekli, fiziksel özellikleri, tenörü ve mineral içeriği yüksek güvenirlilik seviyesinde tahmin edilmiş bölümüdür. Mostralar, yarmalar, açık ocaklar, yer altı ocakları ve sondaj kuyuları gibi lokasyonlardan uygun tekniklerle elde edilmiş arama, örnekleme ve sınama bilgilerine dayanır. Lokasyonlar jeolojik ve tenör devamlılığını kanıtlamaya yetecek kadar yakın aralıklıdır. JORC Madde 22

  21. Jeoloji Mühendisleri Odası Maden Rezervleri (Ore Reserves)

  22. Jeoloji Mühendisleri Odası Maden Rezerv/leri Maden Rezervi, ‘Ölçülmüş’ veya ‘Gösterilmiş’ Maden Kaynaklarının ekonomik olarak işletilebilir-çıkarılabilir bölümüdür. Cevher çıkarılması sırasında oluşabilecek seyrelme (tenör azalması) ve kayıpları kapsar. Gerekli değerlendirmeler ve çalışmalar yapılmış, gerçekçi olarak öngörülen madencilik, metalurjik, ekonomik, pazarlama, yasal, çevresel ve sosyal faktörlerin dönüştürücü etkisi hesaba katılmıştır. Bu değerlendirmeler sonucu, raporlama tarihinde cevher çıkarmanın onaylanabilir (ekonomik) olduğu kanıtlanmıştır. Maden Rezervleri, artan güvenirliğe göre, “Muhtemel Maden Rezervleri” ve “Görünür Maden Rezervleri” diye alt sınıflara ayrılır.

  23. Muhtemel Maden Rezervi (Probable Reserve) Jeoloji Mühendisleri Odası ‘Belirlenmiş’ ve bazen de ‘Ölçülmüş’ bir Maden Kaynağının ekonomik olarak işletilebilir kesimidir. Cevher çıkarımı sırasında meydana gelebilecek seyrelme ve cevher kayıplarını kapsar. Gerekli değerlendirmeler ve çalışmalar yapılmış, gerçekçi olarak öngörülen madencilik, metalurjik, ekonomik, pazarlama, yasal, çevresel ve sosyal faktörlerin dönüştürücü etkisi hesaba katılmıştır. Bu değerlendirmeler sonucu, raporlama tarihinde cevher çıkarmanın onaylanabilir (ekonomik) olduğu kanıtlanmıştır. JORC Madde 29

  24. Jeoloji Mühendisleri Odası Görünür Maden Rezervi (Proved Reserve) Bir ‘Ölçülmüş’ Maden Kaynağının ekonomik olarak işletilebilir bölümüdür. Cevher çıkarımı sırasında meydana gelebilecek seyrelme ve kayıpları kapsar. Gerekli değerlendirmeler ve çalışmalar yapılmış, gerçekçi olarak öngörülen madencilik, metalurjik, ekonomik, pazarlama, yasal, çevresel ve sosyal faktörlerin dönüştürücü etkisi hesaba katılmıştır. Bu değerlendirmeler sonucu, raporlama tarihinde cevher çıkarmanın onaylanabilir (ekonomik) olduğu kanıtlanmıştır. JORC Madde 30

  25. Kaynaklar - Rezervler Arama Sonuçları Mineral Kaynakları Maden Rezervleri Çıkarsanmış Artan jeolojik bilgi ve güvenirlilik Belirlenmiş Muhtemel Ölçülmüş Görünür Madencilik, metalurjik, ekonomik, pazarlama, yasal, çevresel, sosyal ve idari faktörler (“Dönüştürücü Faktörler”) Jeoloji Mühendisleri Odası

  26. Kaynaklar - Rezervler Jeoloji Mühendisleri Odası Çıkarsanmış Kaynak Görünür&Muhtemel Rezervler Arama Potansiyeli

  27. Maden Kanununda Rezerv Kavramları Jeoloji Mühendisleri Odası MADDE 3 (Uygulama Yönetmeliği 4. Madde) (1a Yönetmeliği 4. Madde) Görünür Rezerv: Boyutları, tenörü belirlenmiş üretilebilir kesin cevher miktarı. Ekonomik Cevher: Günün teknik ve ekonomik şartlarında karlı olarak değerlendirilebilecek cevher.

  28. SME - 2007 Jeoloji Mühendisleri Odası THE SME GUIDE FOR REPORTING EXPLORATION RESULTS, MINERAL RESOURCES, AND MINERAL RESERVES (The 2007 SME Guide) APPROVED BY THE BOARD OF DIRECTORS OF THE SOCIETY OF MINING, METALLURGY AND EXPLORATION INC. September 29, 2007 Colorado sme@smenet.org

  29. PERC - 2008 Jeoloji Mühendisleri Odası PAN‐EUROPEAN CODE FOR REPORTING OF EXPLORATION RESULTS, MINERAL RESOURCES AND RESERVES ("THE PERC REPORTING CODE") 17 December 2008 PAN-EUROPEAN RESERVES-RESOURCES REPORTİNG COMMITTEE (PERC) Institute of Materials, Minerals and Mining (IoM3), Geological Society of London (GSL), European Federation of Geologists (EFG), Institute of Geologists of Ireland (IGI),

  30. SAMREC - 2007 Jeoloji Mühendisleri Odası THE SOUTH AFRICAN CODE FOR THE REPORTING OF EXPLORATION RESULTS, MINERAL RESOURCES AND MINERAL RESERVES (THE SAMREC CODE) 2007 EDITION www.samcode.co.za Prepared By The South African Mineral Resource Committee (SAMREC) Working Group under the Joint Auspices of the Southern African Institute of Mining and Metallurg

  31. Jeoloji Mühendisleri Odası Rapor için örnek: SAMREC Code 1. GENEL 2. PROJE VERİLERİ 3. ÖRNEKLEME 4. YORUM / MODELLEME 5. TEKNO-EKONOMİK ÇALIŞMA 6. RİSK ANALİZİ 7. KAYNAK VE REZERV SINIFLAMA KRİTERLERİ 8. KAYNAK VE REZERV VERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 9. İNCELEME VE KONTROLLER 10. DİĞER KONULAR 11. UZMAN KİŞİ/LERİN VE DİĞER TEKNİK ELEMANLARIN VASIFLARI. TARİH VE İMZA SAYFASI

  32. Jeoloji Mühendisleri Odası Rapor formatı-1

  33. Jeoloji Mühendisleri Odası Rapor Formatı-2

  34. Rapor formatı-3 Jeoloji Mühendisleri Odası

  35. Jeoloji Mühendisleri Odası Rapor formatı-4

  36. Jeoloji Mühendisleri Odası Rapor formatı-5

  37. Jeoloji Mühendisleri Odası Rapor formatı-5 (devam)

  38. Jeoloji Mühendisleri Odası Rapor formatı-6

  39. Jeoloji Mühendisleri Odası Rapor formatı-7

  40. Jeoloji Mühendisleri Odası Rapor formatı-8

  41. Jeoloji Mühendisleri Odası Rapor formatı-9

  42. Jeoloji Mühendisleri Odası Rapor formatı-10

  43. Jeoloji Mühendisleri Odası Rapor formatı-11

  44. Jeoloji Mühendisleri Odası Sonuç ve Öneriler • Ülkemizdeki bazı KAVRAM ve TANIMLAR uluslararası kavram ve tanımlardan FARKLIDIR. • Ulusal mevzuat uluslararası mevzuata ve standartlara UYUMLU hale getirilmelidir. • Uluslararası mevzuat ve standartlara uyum için bir ‘ULUSAL KOMİTE’ kurulmalıdır. ÖNCELİKLE • Maden ruhsat başvurularında ‘ARAMA PROJESİ’ zorunlu olmalıdır. • Arama Faaliyet Raporları PERİYODİK olarak düzenlenmelidir. • Arama AŞAMALARI sonunda idareye (standartlara uygun); • Maden Arama Sonuçları Raporu • Maden Kaynak Raporu • Maden Rezerv Raporu verilmesi zorunlu olmalıdır.

  45. Jeoloji Mühendisleri Odası ÜLKEMİZDE DURUM

  46. Jeoloji Mühendisleri Odası MTA Genel Müdürlüğü MADEN TETKİK VE ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ MADEN ETÜD VE ARAMA DAİRESİ MADEN JEOLOJİSİ RAPORU HAZIRLAMA KILAVUZU (Bu rapor standartları 3213 sayılı Maden Kanununun uygulanmasına dair yönetmelikle istenilen Arama ve Ön İşletme Faaliyet raporları doğrultusunda hazırlanmıştır)

  47. Arama Faaliyet Raporu: EK FORM-5 Maden Kanunu MADDE 17 (Uygulama Yönetmeliği 13, 14. Maddesi) İşletme Projesi: EK FORM-6 Maden Kanunu MADDE 24 (Uygulama Yönetmeliği 18, 19. Maddesi) Terk Raporu Maden Kanunu MADDE 32 (Uygulama Yönetmeliği 73. Maddesi) Jeoloji Mühendisleri Odası Maden İşleri Genel Müdürlüğü

  48. Jeoloji Mühendisleri Odası TMMOB-Jeoloji Mühendisleri Odası

  49. Maden Arama Sonuçlarını Rapor Etme Standartları 5-6 Eylül 2009 Jeoloji Mühendisleri Odası ÇALIŞTAY

  50. Maden Kanunu: 10 haziran 2010 Uygulama Yönetmeliği: 6 Kasım 2010 Jeoloji Mühendisleri Odası Maden Mevzuatında Değişiklikler

More Related