280 likes | 523 Views
Innoveren door slimmer leiderschap. Rede , uitgesproken bij de aanvaarding van het lectoraat Persoonlijk Leiderschap en Innovatiekracht . Dr. Jelle Dijkstra 13 november 2013. Veerkracht is voorwaarde voor innovatie.
E N D
Innoveren door slimmer leiderschap Rede, uitgesprokenbij de aanvaarding van het lectoraatPersoonlijkLeiderschap en Innovatiekracht. Dr. Jelle Dijkstra 13 november 2013
Veerkracht is voorwaarde voor innovatie “It is not the strongest, nor the most intelligent of the species that survives. It is the one that is the most adaptable to change.” CharlesDarwin
Samenwerken is ingewikkelder geworden • Van klein- naar grootschaligheid • Mensen zijn gewend in kleine verbanden met elkaar samen te werken. Iedereen kent elkaar, je weet precies wat je aan elkaar hebt (Mienskip) • Tot nu toe opgelost door containerisatie: mensen voeren taken uit volgens standaardprocedures (hiërarchische structuur, afdelingen, functies, et cetera) Dit maakt gedrag voorspelbaar
Anders samenwerken en organiseren nodig • Wij werken steeds meer samen op ad hoc basis, in wisselende teams, in netwerken, over grenzen van organisatie heen • Structuren, procedures e.d. geven schijnzekerheid(zie bv. Moerdijk, Project X, ...) • Van “Voorschrijven wie wat doet” (procedures, functieprofielen, …) naar “Wie het weet mag (moet?) het zeggen” • Statusberichten: waar ben je goed in? Persoonlijk portfolioen ‘personal branding’
Leren van natuurlijkeprocessen ‘Leadership on the fly’ ‘Flockingbehavior’ ‘Alignment’: Stuur in dezelfde richting als je teammaats Cohesion: Stuur naar de gemiddelde positie van de teammaats Separation: Vermijd klontering Feromonen
±2025: Dynamische clustering (zwermgedrag) Klein bureau Flexibele schil Communities: (sociale netwerken) Flexibele schil Vaste kern ZP Vaste kern ZP ZP Flexibele schil Start up Vaste kern
Competenties “Werknemer” 2.0 / 3.0 Analytisch Onderzoeker Leider Coöperatief Sociaal betrokken Creatief Impulsief Snel / alert Initiatiefrijk Flexibel Organisator Netwerker Harde werker ‘Tool’-vaardig Slimme werker
Tijdelijk, schaalbaar en deelbaarleiderschap • Wie het weet mag/moet het zeggen • Van boven, van opzij, van onderen en diagonaal • Situatiespecifiek, schaalbaar en tijdelijk, afhankelijk van kwaliteiten • Claimen en loslaten • Verantwoordelijkheid delen: een proces van geven en nemen • Spanning tussen individu en collectief en tussen autonomie en groepsloyaliteit
Meer innovatiekracht door co-creatie Vygotsky Zones van naastgelegen ontwikkeling uitbouwen door slim te netwerken Groepsdwang uitschakelen: 75% durfde niet af te wijken (Asch) Samenwerken, leren, organiseren en leiderschap vereisen co-creatie, ook via internet en sociale media Heterogene groepen zijn i.h.a. innovatiever en productiever Werken met overlappende kwaliteiten
Co-creatie door in ‘new boxes’ tedenken Vanuit andere perspectieven kunnen denken (oprekken van je referentiekader) Op meerdere niveaus/in meerdere dimensies kunnen denken (strategisch én praktisch, snel én langzaam, in opties, etc.)
Uitkomstenwetenschappelijkonderzoek (1) • Je wordt niet als leider geboren • Leiders zijn niet charismatischer dan volgers • Ze zijn ook niet langer (presidenten van de VS wel) • Meisjes verschillen niet van jongens qua leiderschap • Mannen leiden vaker sociaal dominant, vrouwen sociaal competent
Uitkomstenwetenschappelijkonderzoek (2) • Kus slapende leiders wakker (= superleiderschap) • Leiderschap is te leren, te ontwikkelen • Het vereist onafhankelijkheid, mentale hardheid en sociaal gevoel • Het wisselt steeds van karakter en tussen personen • Volgers zijn bepalend voor het succes van leiders
Meervoudige identiteiten ‘Bilingual studies’ tonen aan: Tweetaligen ontwikkelen twee van elkaar te onderscheiden identiteiten Reactie van Friese student: “Mijn vriendin zegt altijd dat ik heel anders ben als ik Fries praat dan als ik Nederlands praat”
Invulling van leiderschapvanuitidentiteiten Identiteiten: A = leider (niet relevant)* B = volger, inhoud C = volger, proces D = volger, proces E = leider, inhoud F = leider, proces G = volger, inhoud * Ander topic/andere inhoud 1 C D 3 B A E Topic F G 2
Continue kalibratie en ‘frame switching’ ‘Frame switching’ Werken met meerdere identiteiten Sociale competentie Sociale dominantie Continue kalibratie Nieuwe verbindende identiteiten ontwikkelen ‘Prototyping’: vanuit omgevingseisen en kwaliteiten het juiste leiderschap regelen Schaalbaarheid
Transformationeel LS Niveaus of aspecten? Collectief/gedeeld LS Niveaus van leiderschap Aspecten van leiderschap Persoonlijk LS Wij als leiders van innovatie (bijv. voor klanten of de samenleving) Wij als leiders van meerdere groepen of organisaties Ik als leider van één of meer anderen (duo, groep of team) Ik als leider van mijzelf (= zelfmanagement) Transforma-tioneel LS Collectief/ gedeeld LS Zelf-leiderschap Persoonlijk leiderschap Zelf- leiderschap
Business model van het lectoraat PL&I • Doel: kennisvalorisatie = kennis voor samenleving/onderwijs • Aanpak: onderzoek, ontwikkeling, onderwijs, publicaties • Werkwijze: co-creatie, actie- en toetsend onderzoek • Resources: kenniskring, netwerk, eigen inkomsten, subsidies • Positionering: ECMA als basis, heel NHL als werkgebied • Verankering: minoren (m.n. Human Talent), excellentieprogramma
Twee onderzoekslijnen van het lectoraat Longitudinaal onderzoek: volgen van studenten vanaf binnenkomst bij NHL tot 2 à 3 jaar na hun afstuderen (welke competenties ontwikkelen zij tijdens hun studie en in hoeverre tonen zij leiderschap en zijn zij innovatief)? Veldprojecten: samen met opdrachtgevers met inzet van docenten en studenten leiderschapsvraagstukken helpen oplossen en daaruit leren welke competenties leiders nodig hebben
Uitkomsten 1estuklongitudinaalonderzoek • Geen relatie tussen leiderschap en persoonlijke kenmerken zoals geslacht, leeftijd, Friese/niet-Friese afkomst, etc. • Afstudeerders, die hoog scoren op leiderschap, zijn niet intelligenter, aantrekkelijker, populairder en temperamentvoller dan hun lager scorende collega’s • Studenten die hoger scoren op leiderschap, scoren ook hoger op: • Zelfleiderschap • Motivatie om te leiden • Nauwkeurigheid, openheid en communicatie • Sociale dominantie én sociale competentie
Factoranalyse: welkefactoren laden op LS? • 16 variabelen zijn geclusterd in 4 factoren • Daarna geven wij de factoren (of clusters) een naam
Toepassing: Leeuwarden CHE 2018 • Van ‘Mienskip’ naar ‘Iepen Mienskip’ • Verbinding met NL/Europese culturen • Innovatie van fysieke en sociale infrastructuren • Zoveel mogelijk jongeren ‘in the lead’ (kadervorming voor na 2018) • ICT/sociale media voor brede verbinding en ‘sourcing’ • Netwerkvorming, artistieke prestaties en financieel succes • Organisatie én leiderschap dynamisch op- en afschalen • In elke fase (gedeeltelijk) nieuw leiderschap nodig
Hybride organisatie: Leeuwarden CHE 2018 Verticaal, hiërarchisch Horizontaal, netwerk