370 likes | 740 Views
Cilj nastave :. Principi LDg PGI : dlake nokta kože sluzokože oka uva. 2. Principi LDg IGI: aglutinacija , precipitacija , ELISA, PCR, PH invazivna aspergiloza (IA) invazivna kandidijaza (IC) zigomikoze Pneumocystis pneumonija. 3. Metode identifikacije gljiva
E N D
Cilj nastave: • Principi LDg PGI: • dlake • nokta • kože • sluzokože • oka • uva 2.Principi LDg IGI: aglutinacija, precipitacija, ELISA, PCR, PH • invazivna aspergiloza (IA) • invazivna kandidijaza (IC) • zigomikoze • Pneumocystis pneumonija 3. Metode identifikacije gljiva Metode ispitivanja osetljivosti gljiva na AM • Difuzija • Dilucija • Etest 4. Epidemiologija GI Rizične grupe pacijenata Endemske GI (bifazne i subkutane mikoze) Mikoalergeni i mikoalergoze Mikotoksini i mikotoksikoze
OSNOVNI PRINCIPI LABORATORIJSKE DIJAGNOZE GI STANDARDNE MIKOLOŠKE METODE (KONVENCIONALNE METODE) 1. MIKROSKOPSKI PREGLED BOLESNICKOG MATERIJALA • direkni mikroskopski preparat(DMP) • patohistologija (PH) 2. IZOLACIJA GLJIVA IZ BOLESNICKOG MATERIJALA • mikolo š ka kultura (MK) IMUNOLOŠKE METODE DOKAZIVANJE ANTITELA (At) DOKAZIVANJE ANTIGENA (Ag) DOKAZIVANJE BIOMARKERA MOLEKULARNE METODE DOKAZIVANJE DNK (PCR) DOKAZANA GI VEROVATNA/MOGUĆA GI “z l a t n i s t a n d a r d”
OSNOVNI PRINCIPI LABORATORIJSKE DIJAGNOZE IGI“non culture” metode – izbor za LDg IGI STANDARDNE MIKOLOŠKE METODE (KONVENCIONALNE METODE) • HEMOKULTURA NA GLJIVE • BIOPSIJA IMUNOLOŠKE METODE DOKAZIVANJE At DOKAZIVANJE Ag gljiva DOKAZIVANJE BIOMARKERA MOLEKULARNE METODE DOKAZIVANJE DNK (PCR) Problem: retko pozitivne, invazivna metoda uzorkovanja, spore Prednost: Rana Dg IGI Senzitivne Brze Prednost:Rana Dg IGI Visoko senzitivne Brze Prednost: DOKAZANA IGI Problem: interpretacija nalaza At kod imunodeficijentnih osoba Problem: lako moguća kontaminacija uzoraka Nisu standardizovane
Nova strategija dijagnoze IGI* tkivo Faktori domaćina Klinička slika Mikologija + + = Dokazana IGI Faktori domaćina Klinička slika Mikologija + + = Verovatna IGI Faktori domaćina Klinička slika Negativna Nije radjena + = Moguća IGI Faktori domaćina Mikologija Negativna + = *EORTC/MSG kriterijumi
Idealan dijagnostički test Senzitivan i specifičan Visoka pozitivna prediktivna vrednost (PPV) Visokanegativna prediktivna vrednost (NPV) Jednostavan Jeftin Brz
Zašto “non cultural” metode (detekcija biomarkera)??? Principi testova
Zašto biomarkeri? • Antigeni and antitela se lakše otkrivaju nego • same gljive Antitela se produkuju u velikoj količini i cirkulišu Solublni Ag gljiva često prolaze iztkivau cirkulaciju Solublni Ag gljiva se nalaze i u urinu Solublni Ag gljiva se mogu detektovati i kada su male količine Kultura na gljive ima nisku senzitivnos: zbog malog broja gljiva u tkivu ili krvi – neophodan veći broj uzoraka
Biomarkeri gljiva i “non culture” metode Strukture gljiva Candida Aspergillus Metode Mannans 1,3--D-glucans chitin Galactomannan 1,3--D-glucans chitin LA ELISA RIA Amebocid lizat Spectrofotometrija Ćelijski zid Citoplazmatska membrana Enolase HSP-90 ELISA Immunoblot Metaboliti arabinitol D-mannitol GLC Mas. spektroskop. DNK/RNK C-14 lanosterol demethylase Chitin synthase Actin Aspartate proteinase Ribosomal RNA C-14-lanosterol demethylase Alkaline protease Mitochondrial DNA HSP-90 Ribosomal RNA genes PCR
“Non cultural” metode (aglutinacija, imunodifuzija, ELISA) Principi Ag-At testova
Lateks aglutinacija (LA) – princip testa + Latex obložen At Uzorak (+) Ag gljiva Antibody Test + Latex obložen Ag Uzorak (+) At na gljiva Antigen Test Aglutinat Aglutinat
Lateks aglutinacija (LA) – primena *Invazivnaaspergiloza ** Invazivnakandidijaza LA – interpretacijanalaza Primena testa – detekcija Ag: Galaktomanan – Aspergillus Ag (IA*) Manan – Candida Ag (IK**) Glukuroksilomanan – Cryptococcus Ag Primena testa – detekcija At: Anti-galaktomanan-At Anti-manan-At Anti-glukuroksilomanan-At
Imunodifuzija (ID) – princip testa Immunobiology, 4th Edition
Imunodifuzija (ID) - princip testa Concentration
Imunodifuzija (ID) - princip testa Concentration
Imunodifuzija (ID) - princip testa Kuby Immunology, 4th Edition
Imunodifuzija (ID) - princip testa Kuby Immunology, 4th Edition
Imunodifuzija (ID) - princip testa Kuby Immunology, 4th Edition
Imunodifuzija (ID) – primena Pozitivannalaz - precipitacija Primena: aspergiloza (Ag, IgG) subkutane mikoze (Ag, IgG) endemske mikoze (Ag, IgG)
Enzyme-Linked Immunosorbent Assay (ELISA)Princip testa - detekcija Ag gljiva Sandwich ELISA Adapted from Kuby Immunology, 4th Edition
Enzyme-Linked Immunosorbent Assay (ELISA)Princip testa - detekcija Ag gljiva Sandwich ELISA Add Specimen Adapted from Kuby Immunology, 4th Edition
Enzyme-Linked Immunosorbent Assay (ELISA)Princip testa - detekcija Ag gljiva Sandwich ELISA Add Specimen Adapted from Kuby Immunology, 4th Edition
Enzyme-Linked Immunosorbent Assay (ELISA)princip testa - detekcija Ag Sandwich ELISA Add Specimen Containing Ag Primena testa: • Galaktomanan – Aspergillus Ag (IA) • Manan – Candida Ag (IK) • Glukuroksilomanan – Cryptococcus Ag Adapted from Kuby Immunology, 4th Edition
Enzyme-Linked Immunosorbent Assay (ELISA)Princip testa - detekcija At Adapted from Kuby Immunology, 4th Edition
Enzyme-Linked Immunosorbent Assay (ELISA)Princip testa - detekcija At (Specimen) Adapted from Kuby Immunology, 4th Edition
Enzyme-Linked Immunosorbent Assay (ELISA)Princip testa - detekcija Ag (Specimen) Adapted from Kuby Immunology, 4th Edition
Enzyme-Linked Immunosorbent Assay (ELISA)Princip testa - detekcija At Primena testa: • anti-Aspergillus IgA, IgM, IgG, IgE(IA, aspergilom, ABPA, astma) • anti-Candida(IK) IgA, IgM, IgG • anti-Cryptococcus IgM, IgG • Specifična At pri sumnji na endemske mikoze
“Non cultural” metode (PCR) Principi PCR testa
PCR ZA DIJAGNOZU IGI NIJE STANDARDIZOVAN!!! Uzorci: • krv • serum • tkivo • BAL • CSF Protokoli • DNK ekstrakcije • PCR dizajn • Amplifikacije Species/genus specifične sekvence • HSP 90 • Lanosterol • demethylase • chitin synthase • aspartic proteinase • actin Primena: Aspergiloza Kandidijaza Pneumocistis pneumonija
Automatizovan metodizdvajanja DNKgljiva iz krvi Ekstrakcija DNK • Automatizovana • Trajanje testa 16 h - 4h • In vitroosetljivost (1cfu/ml) Kontaminacija (problem) • tokom ekstrakcija • tokom izvođenje testa • tokom priprema proba • tokom priprema reagenasa Okolina!!!
Metode patohistologije u dijagnozi IGI Specijalna bojenja na gljive
GLJIVE - specijalna bojenja (HP) Gomori methenamin silver (GMS): Prednost: dobra vizuelizacija gljiva Gljive: tamno braon – osnova zelena H&E: Prednost: dobrodetektuje zapaljenski odgovor Nedostatak: loša vizuelizacija gljiva Periodic acid-Shiff (PAS): Prednost: dobra vizuelizacija gljiva Gljive: crvene ili ružičaste – osnova zelena Mucin (mucicarmin): Prednost: dobra vizuelizacija kapsule gljiva Kapsula: ružičasta – osnova sivo-roze Fontana-Masson: Prednost: dobra vizuelizacija ĆZ gljiva i melanina Gljive/melanin: tamnobraon – osnova svetla
Gljive – histopatologija (HP) GMS H&E Hope et al., Lancet Infectious Diseases5: 609, 2005
Gljive – histopatologija (HP) Pluća (PAS) Pluća (mucikarmin)
Gljive – imunohistopatologija (IHP) Imunohistohemija (mAt) WF-AF-1 (Dako) EB-A1 (Dako) Choi JK, Am J Clin Pathol121: 18, 2004
Pneumocystis jirovecii - Gimza Mikroskopski nalaz oktetnih cisti (400X) BAL, biopsija plućnog tkiva