670 likes | 951 Views
وظايف مديريت منابع انساني. تجزيه و تحليل ( کارشکافی ) و طراحي شغل برنامه يزي نيروي انساني كارمنديابي انتخاب جامعه پذيري (اجتماعي كردن) آموزش ارزيابي عملكرد كاركنان پاداش ارزشيابي مشاغل (مديريت حقوق و دستمزد) انضباط.
E N D
وظايف مديريت منابع انساني تجزيه و تحليل (کارشکافی) و طراحي شغل برنامه يزي نيروي انساني كارمنديابي انتخاب جامعه پذيري (اجتماعي كردن) آموزش ارزيابي عملكرد كاركنان پاداش ارزشيابي مشاغل (مديريت حقوق و دستمزد) انضباط
شغل:مجموعه وظايف و فعاليت هايي كه يك انسان معمولي در مدت زمان معيني انجام مي دهد. علاوه بر وظايف و فعاليت ها، اختيارات و مسئوليت هاي شغل هم بايد معين باشد. پست: تعداد جايگاه هايي كه براي يك شغل در نظر گرفته مي شود.
تجزيه و تحليل و طراحي شغل • تجزيه و تحليل و طراحي شغل فرآيندي است كه از طريق آن ماهيت و ويژگي هاي هر يك از مشاغل در سازمان بررسي مي گردد و اطلاعات كافي درباره آنها جمع آوري و گزارش مي شود. • با تجزيه و تحليل و طراحي شغل معلوم مي شود هر شغل چه وظايفي را شامل مي شود و براي احراز شايسته آن چه مهارت ها، دانش ها و توانايي هايي لازم است. • زماني كار تجزيه و تحليل شغل به پايان مي رسد كه سه مورد زير تدوين شوند: • شرح شغل • شرايط احراز شغل • طراحي شغل
مراحل تجزيه و تحليل و طراحي شغل • گردآوري اطلاعات • تعداد مشاغل موجود در سازمان • عنوان مشاغل موجود در سازمان • وظايف و فعاليت هاي هر شغل • اختيارات هر شغل • مسئوليت هاي هر شغل • شرايط و محيط شغل • شرايط احراز شغل • پيش بيني تغييرات • شناسايي و تدوين مشاغل مورد نياز براي مواجهه با تغييرات • تجزيه و تحليل اطلاعات • تدوين شرح شغل • تدوين شرايط احراز شغل • طراحي شغل
منابع گردآوري اطلاعات براي تجزيه و تحليل شغل • اسناد و مدارك موجود در سازمان • پرسشنامه • مصاحبه • مشاهده • استفاده از ديكشنري عناوين شغلي (Dictionary of Occupational Titles) (DOT)
شرح شغل • شناسنامه شغل: شامل موارد زير مي شود: • عنوان شغل • كد شغل • نويسنده شرح شغل • تاريخ تهيه شرح شغل • تصويب كننده شرح شغل • جايگاه شغل • عنوان سرپرست مستقيم • خلاصه شغل • ارتباطات اداري • وظايف و فعاليت ها • اختيارات • مسئوليت ها • معيار ارزيابي عملكردمحيط و شرايط كار
شرایط احراز شغل: ويژگي هايي كه يك متقاضي شغل بايد داشته باشد تا بتواند از عهده انجام موفقيت آميز شغل برايد • طرح هفت امتیازی رودگر(Rodger) • وضعیت جسمانی: سلامتی، جثه، ظاهر، قدرت تحمل و سرعت • ویژگی های اکتسابی: تحصیلات، شایستگی و تجربه • هوش کلی: ظرفیت عقلانی، مهارت دستی، ظرفیت لازم در استفاده از واژه ها و نمودارها • تمایلات و علایق: ذهنی، عملی، ساختی، فعالیت بدنی، اجتماعی و هنری • حالت های ذاتی: نفوذ بر دیگران، ثبات، استقلال، اعتماد به نفس • شرایط محیط: شرایط داخلی، حرفه ای و خانوادگی • طرح پنج موردی مونرو ـ فراسر (Munro-Fraser) • تأ ثیر بر دیگران: وضعیت جسمانی، ظاهر، سرعت و عادت • کیفیت اکتسابی: تحصیلات آموزش حرفه ای و تجربه کاری • توانایی های ذاتی: سرعت ذاتی ادراکی و استعدادهای ویژه یادگیری • انگیزش: انواع اهداف تدوین شده توسط فرد، تصمیم جدی جهت انجام آن ها، تلاش برای کسب اهداف • تعدیل: ثبات احساسات، توانایی اداره فشارهای عصبی و روانی و توانایی معاشرت با دیگران
طراحي شغل طراحي شغل عبارتست از: • مقايسه وظايف و مسئوليت هاي شغل با اختيارات شغل • مقايسه زمان انجام شغل با وظايف و فعاليت هاي شغل • مقايسه وظايف و فعاليت هاي شغل با تخصص شاغل • مقايسه وظايف و فعاليت هاي شغل از نظر مكاني با همديگر
شیوه طراحی شغل تـأ ثـیـر زیـادی روی کارمند و سازمـان دارد، مشاغـلی بـا طـراحی ضعـیـف اغلب خسته کننده اند و در تنیجه عواقبی چون ول کردن کار و کمی انگیزه، سطح پایین رضایت شغلی، تولید کمتر از حد اقل مورد انتظار هزینه زیادی را برای سازمان در بر دارند. • طراحی شـغـل بر طراحی و بـاز طـراحی مشاغـلی که درست طراحی نشده اند تـأ کید دارد تـا به سمت رضایت کامل شغل از نظر کارکنان و سازمان هدایت شود. • به طور کلی طراحی شغل ترکیب اجزای مؤثر یک شغل با ویژگی های کارکنان است به طـوری که به سمت تأ مین اهداف و نیازهای کارفرمایان و کارکنان هدایت شود.
شیوه های طراحی شغل • ساده سازی شغل • توسعه شغل • غنی سازي شغل • چرخش شغل
ساده سازی شغل • سـاده سـازی شغل مستلزم این است که شغل به کوچک ترین واحد های تشکیل دهنده اش تقسیم و سپس تحلیل شود. هر واحد تقسیم شده معمولا بـه چند کار وابسته است. ایـن واحد هـای کوچک شغلی سپس به عنوان شغل کلی به کارگران داده می شود. • به نظر می رسد استفاده از ساده سازی شغل دو حسن مهم دارد: اول از آنجـا که این مشاغل بـه کار آموزی خیلی کمی نیاز دارد، با کارکنان غیر متخصص و نتیجتا صرف مبلغ کمتری قـابـل اجـراست. دوم آن کـه سرعت کـار افزایش می یـابد، زیـرا هـر کـارگـر قـسمت کوچکی از کـار بزرگی را انجام می دهد. ولـی از طـرفی ساده سازی شغل بـاعـث مـی شود کـار بـرای کـارگـرخسته کننده شود در نتیجه به کاهش رضایت شغلی و کمی بهره وری در نتیجـه افـزایش هـزینـه منجر می شود.
گسترش شغل • برعکس ساده سـازی شغل گسترش شـغـلی محـدوده کـاری کارکنان را از طـریـق اضـافـه نمودن وظـایف افـقی دیگر وسیع تر می کند. به جـای به پـایـان رساندن بـی معنی یک بخش از شغـل، کارکنان کل کار را به طور کامل انجام می دهند. • طرفداران آن استدلال می کنند که گسترش شغل سبب کاهش کسالت و خستگی و افزایش احساس مسئولیت، مفید بودن و احساس رضایت شغلی می شود. در انتــقاد از آن، گــفته می شود کــه شواهد کمی وجود دارد که گسترش شغلی بیانگر افزایش انگیزه کـاری شده باشد و در عـــوض وظایف کاری معمولا بدون هیچ پاداشی افزوده می شود که نتیجه آن کم شدن انگــیزه کــاری و نهایتا کاهش بهره وری خواهد بود.
غنی سازی شغل • در حالی که توسعه شغل محدوده افقی وظایف افقی کـــارکنانرا بیشتر می نماید، غنی ســازی محدوده عمودی شغل را با افزایش مسئولیت کارکنان افزایش می دهد. در غــنی ســازی شــغل اختیار کاری، مسئولیت و کنترل بخشی از کار کارمند می شود و این موجب بروز احساس های خوبی از جمله رضایت شغلی، انگیزه بالاتر و افزایش تولید است.
چرخش شغلی • چرخش شغلی اغلب به منظور کاهش عوارض منفی کاری همچون یکنواختی، خستگی و ملالت ناشی از انجام بخش کوچک و ساده ای از کار است. در طرح چرخش کارکنان به طور متناوب شغلشان عوض می شود. از لحاظ نظری، این برنامه کاری موجب کـــاهش خستگی و کسالت ناشی از یکنواختی شغلی کارکنان می شود. • طرفداران آن به درستی معتقدند که تغییر شغل افراد از یک شغل خسته کننده و یکنواخت به یک شغل یکنواخت دیگر، احتمالا اندکی از یکنواختی می کاهد.
کاربردهای تجزيه و تحلیل و طراحي شغل • انتخاب و انتصاب • كارمنديابي • آموزش و کارآموزی • ارزشیابی مشاغل • ارزیابی عملکرد • بهداشت و ایمنی شغل • مطالعات زمانی و حرکتی • تبعیت از قوانین و مقررات دولت.
(DOT (Dictionary of Occupational Titles • View report: SummaryDetailsCustom • Summary Report for:17-2072.00 - Electronics Engineers, Except Computer • Research, design, develop, and test electronic components and systems for commercial, industrial, military, or scientific use utilizing knowledge of electronic theory and materials properties. Design electronic circuits and components for use in fields such as telecommunications, aerospace guidance and propulsion control, acoustics, or instruments and controls.
Sample of reported job titles: • Engineer, Electrical Engineer, Design Engineer, Product Engineer, Test Engineer, Electronics Engineer, Engineering Manager, Integrated Circuit Design Engineer (IC Design Engineer), Manufacturing Engineer, Application Engineer
Tasks Tools & Technology Knowledge Skills Abilities Work Activities Work Context Job Zone Interests Work Styles Work Values Related Occupations Wages & Employment View report: SummaryDetailsCustom
Tasks • Design electronic components, software, products or systems for commercial, industrial, medical, military, or scientific applications. • Provide technical support and instruction to staff or customers regarding equipment standards, assisting with specific, difficult in-service engineering. • Operate computer-assisted engineering and design software and equipment to perform engineering tasks. • Analyze system requirements, capacity, cost, and customer needs to determine feasibility of project and develop system plan. • Confer with engineers, customers, vendors or others to discuss existing and potential engineering projects or products. • Review and evaluate work of others, inside and outside the organization, to ensure effectiveness, technical adequacy and compatibility in the resolution of complex engineering problems. • Determine material and equipment needs and order supplies. • Inspect electronic equipment, instruments, products, and systems to ensure conformance to specifications, safety standards, and applicable codes and regulations. • Evaluate operational systems, prototypes and proposals and recommend repair or design modifications, based on factors such as environment, service, cost, and system capabilities. • Prepare documentation containing information such as confidential descriptions and specifications of proprietary hardware and software, product development and introduction schedules, product costs, and information about product performance weaknesses.
Tools & Technology • Tools used in this occupation: • Counters — Electronics counters • Electrical inductance sensors — Inductance capacitance resistance LCR meters • Electronic measuring probes — Electronics probes • Microcontrollers — Programmable logic controllers PLC • Microprocessors • Technology used in this occupation: • Analytical or scientific software — Ansoft Simplorer; Mathworks MATLAB; Mathworks Simulink; Synopsys Saber • Computer aided design CAD software — Autodesk AutoCAD; SolidWorks CAD; Two-dimensional 2D computer aided design CAD software; Xilinx Integrated Software Environment ISE • Development environment software — Assembly; C; Formula translation/translator FORTRAN; Visual Numerics PV-WAVE • Object or component oriented development software — C++; Microsoft Visual Basic.NET • Project management software — IBM Lotus Notes; McCabe Software TRUEtrack
Knowledge • Engineering and Technology — Knowledge of the practical application of engineering science and technology. This includes applying principles, techniques, procedures, and equipment to the design and production of various goods and services. • Computers and Electronics — Knowledge of circuit boards, processors, chips, electronic equipment, and computer hardware and software, including applications and programming • Design — Knowledge of design techniques, tools, and principles involved in production of precision technical plans, blueprints, drawings, and models. • Mathematics — Knowledge of arithmetic, algebra, geometry, calculus, statistics, and their applications. • Physics — Knowledge and prediction of physical principles, laws, their interrelationships, and applications to understanding fluid, material, and atmospheric dynamics, and mechanical, electrical, atomic and sub- atomic structures and processes. • Production and Processing — Knowledge of raw materials, production processes, quality control, costs, and other techniques for maximizing the effective manufacture and distribution of goods. • English Language — Knowledge of the structure and content of the English language including the meaning and spelling of words, rules of composition, and grammar. • Customer and Personal Service — Knowledge of principles and processes for providing customer and personal services. This includes customer needs assessment, meeting quality standards for services, and evaluation of customer satisfaction • Mechanical — Knowledge of machines and tools, including their designs, uses, repair, and maintenance.
Skills • Reading Comprehension — Understanding written sentences and paragraphs in work related documents. • Complex Problem Solving — Identifying complex problems and reviewing related information to develop and evaluate options and implement solutions. • Equipment Selection — Determining the kind of tools and equipment needed to do a job. • Troubleshooting — Determining causes of operating errors and deciding what to do about it. • Active Learning — Understanding the implications of new information for both current and future problem-solving and decision-making. • Critical Thinking — Using logic and reasoning to identify the strengths and weaknesses of alternative solutions, conclusions or approaches to problems. • Coordination — Adjusting actions in relation to others' actions. • Mathematics — Using mathematics to solve problems. • Active Listening — Giving full attention to what other people are saying, taking time to understand the points being made, asking questions as appropriate, and not interrupting at inappropriate times. • Judgment and Decision Making — Considering the relative costs and benefits of potential actions to choose the most appropriate one.
Abilities • Problem Sensitivity — The ability to tell when something is wrong or is likely to go wrong. It does not involve solving the problem, only recognizing there is a problem. • Deductive Reasoning — The ability to apply general rules to specific problems to produce answers that make sense. • Inductive Reasoning — The ability to combine pieces of information to form general rules or conclusions (includes finding a relationship among seemingly unrelated events). • Oral Comprehension — The ability to listen to and understand information and ideas presented through spoken words and sentences. • Oral Expression — The ability to communicate information and ideas in speaking so others will understand. • Written Comprehension — The ability to read and understand information and ideas presented in writing. • Information Ordering — The ability to arrange things or actions in a certain order or pattern according to a specific rule or set of rules (e.g., patterns of numbers, letters, words, pictures, mathematical operations). • Speech Clarity — The ability to speak clearly so others can understand you. • Speech Recognition — The ability to identify and understand the speech of another person. • Selective Attention — The ability to concentrate on a task over a period of time without being distracted
Work Activities • Interacting With Computers — Using computers and computer systems (including hardware and software) to program, write software, set up functions, enter data, or process information. • Getting Information — Observing, receiving, and otherwise obtaining information from all relevant sources. • Identifying Objects, Actions, and Events — Identifying information by categorizing, estimating, recognizing differences or similarities, and detecting changes in circumstances or events. • Repairing and Maintaining Electronic Equipment — Servicing, repairing, calibrating, regulating, fine-tuning, or testing machines, devices, and equipment that operate primarily on the basis of electrical or electronic (not mechanical) principles. • Inspecting Equipment, Structures, or Material — Inspecting equipment, structures, or materials to identify the cause of errors or other problems or defects. • Documenting/Recording Information — Entering, transcribing, recording, storing, or maintaining information in written or electronic/magnetic form. • Updating and Using Relevant Knowledge — Keeping up-to-date technically and applying new knowledge to your job. • Making Decisions and Solving Problems — Analyzing information and evaluating results to choose the best solution and solve problems. • Analyzing Data or Information — Identifying the underlying principles, reasons, or facts of information by breaking down information or data into separate parts. • Estimating the Quantifiable Characteristics of Products, Events, or Information — Estimating sizes, distances, and quantities; or determining time, costs, resources, or materials needed to perform a work activity.
Work Context • Electronic Mail — How often do you use electronic mail in this job? • Face-to-Face Discussions — How often do you have to have face-to-face discussions with individuals or teams in this job? • Indoors, Environmentally Controlled — How often does this job require working indoors in environmentally controlled conditions? • Telephone — How often do you have telephone conversations in this job? • Structured versus Unstructured Work — To what extent is this job structured for the worker, rather than allowing the worker to determine tasks, priorities, and goals? • Freedom to Make Decisions — How much decision making freedom, without supervision, does the job offer? • Spend Time Sitting — How much does this job require sitting? • Work With Work Group or Team — How important is it to work with others in a group or team in this job? • Importance of Being Exact or Accurate — How important is being very exact or highly accurate in performing this job?Contact With Others — How much does this job require the worker to be in contact with others (face-to-face, by telephone, or otherwise) in order to perform it?
Job Zone • Title Job Zone Four: Considerable Preparation Needed • Overall Experience A minimum of two to four years of work-related skill, knowledge, or experience is needed for these occupations. For example, an accountant must complete four years of college and work for several years in accounting to be considered qualified. • Job Training Employees in these occupations usually need several years of work-related experience, on-the-job training, and/or vocational training. • Job Zone Examples Many of these occupations involve coordinating, supervising, managing, or training others. Examples include accountants, human resource managers, computer programmers, teachers, chemists, and police detectives. • SVP Range(7.0 to < 8.0) • Education Most of these occupations require a four - year bachelor's degree, but some do not.
Interests • Investigative — Investigative occupations frequently involve working with ideas, and require an extensive amount of thinking. These occupations can involve searching for facts and figuring out problems mentally. • Realistic — Realistic occupations frequently involve work activities that include practical, hands-on problems and solutions. They often deal with plants, animals, and real-world materials like wood, tools, and machinery. Many of the occupations require working outside, and do not involve a lot of paperwork or working closely with others.
Work Styles • Attention to Detail — Job requires being careful about detail and thorough in completing work tasks. • Dependability — Job requires being reliable, responsible, and dependable, and fulfilling obligations. • Integrity — Job requires being honest and ethical. • Analytical Thinking — Job requires analyzing information and using logic to address work-related issues and problems. • Initiative — Job requires a willingness to take on responsibilities and challenges.Innovation — Job requires creativity and alternative thinking to develop new ideas for and answers to work-related problems. • Stress Tolerance — Job requires accepting criticism and dealing calmly and effectively with high stress situations. • Cooperation — Job requires being pleasant with others on the job and displaying a good-natured, cooperative attitude. • Independence — Job requires developing one's own ways of doing things, guiding oneself with little or no supervision, and depending on oneself to get things done. • Achievement/Effort — Job requires establishing and maintaining personally challenging achievement goals and exerting effort toward mastering tasks.
Work Values • Achievement — Occupations that satisfy this work value are results oriented and allow employees to use their strongest abilities, giving them a feeling of accomplishment. Corresponding needs are Ability Utilization and Achievement. • Independence — Occupations that satisfy this work value allow employs to work on their own and make decisions. Corresponding needs are Creativity, Responsibility and Autonomy.
Related Occupations • 17-2011.00Aerospace Engineers • 17-2071.00Electrical Engineers • 17-2141.00Mechanical Engineers • 17-3012.01Electronic Drafters • 17-3026.00Industrial Engineering Technicians • 49-2091.00Avionics Technicians • 49-2094.00Electrical and Electronics Repairers, Commercial and Industrial Equipment • 51-4061.00Model Makers, Metal and Plastic • 51-9061.00Inspectors, Testers, Sorters, Samplers, and Weighers
Wages & Employment Trends • National • Median wages (2004)$36.93 hourly, $76,810 annual • Employment (2004)143,000 employees • Projected growth (2004-2014) Average (10-20%) • Projected need (2004-2014)42,000 additional employees • State & National
1. Importance2. Category3. Task • 70 • Core • Design electronic components, software, products or systems for commercial, industrial, medical, military, or scientific applications.
ارزشيابي شغل • ارزشيابي شغل عبارت است از تعيين مبلغ عددي قابل پرداخت به هر شغل
هر چه يك شغل اهميتت بيشتري داشته باشد، مبلغ عددي بيشتري به آن اختصاص داده مي شود.
شيوه هاي ارزشيابي مشاغل • روش هاي مقايسه مشاغل با همديگر (روش هاي كيفي) • روش رتبه بندي • روش درجه بندي • روش هاي مقايسه مشاغل با عوامل كليدي شغل • روش مقايسه عوامل • روش امتيازي
روش رتبهبندي مشاغل • مراحل: • تدوين شرح شغل • مقايسه مشاغل با همديگر و تعيين بالترين شغل • تعيين مشاغل بعدي
روش طبقهبندي مشاغل • به وسيله اين روش ساده و متداول، مشاغل در سازمان طبقهبندي ميشوند و در گروههاي شغلي بخصوصي قرار ميگيرند.. روشهاي مختلفي براي طبقهبندي مشاغل وجود دارد. يك راه اين است كه براي هر يك از گروههاي شغلي در سازمان، شرح گروه نوشته شود و سپس بسته به اينكه مشاغل با چه گروهي، مطابقت بيشتري داشته باشد، در اين گروهها جا داده شود. • مشاغل را ميتوان بر حسب تفاوت در وظايف، مسئوليتها، مهارتها، شرايط كار و ساير عوامل مرتبط با شغل نيز در گروههاي خاصي طبقهبندي نمود.
شغل • گروه شغلي • طبقه شغلي • رشته شغلي • رسته شغلي
عوامل اثرگذار بر تعيين مبلغ عددي • قدرت پرداخت صنعت • قوانين و مقررات • اتحاديه ها • شرايط اقتصادي • سليقه مدير
برنامه ريزي نيروي انساني تعيين تعداد كاركنان مورد نياز سازمان براي يك دوره زماني معين زمان برنامه ريزي نيروي انساني بستگي به عوامل زير دارد: • ماهيت شغل • ماهيت سازمان
مراحل برنامه ريزي نيروي انساني • برآورد نيروي انساني موجود در سازمان (عرضه نيروي انساني از داخل سازمان) • تركيب: جنسيت، سابقه كار، سطح تحصيلات، مهارت و ... • منابع برآورد: • پرونده پرسنلي • سيستم اطلاعات منابع انساني (HRIS) • برآورد نيروي انساني مورد نياز (تقاضا براي نيروي انساني) • شيوه هاي برآورد تقاضاي نيروي انساني: • روش روند: رابطه بين سال هاي فعاليت سازمان و نيروي انساني • روش نسبت: رابطه بين يك عامل مهم سازمان و نيروي انساني • روش همبستگي: رابطه بين يك عامل مهم سازمان و نيروي انساني و تعيين ميزان تأثير عامل • روش رگرسيون: رابطه بين عوامل مهم سازمان و نيروي انساني و تعيين ميزان تأثير هر عامل • شبيه سازي • مقايسه عرضه و تقاضاي نيروي انساني • عرضه>تقاضا: تعديل نيروي انساني، كاهش ساعات كار، كاريابي، بازخريد، استعفا، بازنشستگي زودرس، اخراج و... • عرضه=تقاضا: آموزش و بهسازي منابع انساني • عرضه<تقاضا: كارمنديابي • تصميم گيري
كارمنديابي فرآيندي واسطه كه متقاضي شغل را به سازمان معرفي مي كند. سازمان يابي: فرآيندي كه طي آن متقاضي شغل، سازمان مورد نظر رابراي كار پيدا مي كند.
شيوه هاي كارمنديابي • آگهي • بانام/بي نام • عام/خاص • استفاده از كاركنان داخل سازمان • مراجعه به مراكز آموزشي و پژوهشي • مراكز كاريابي • مراجعه مستقيم متقاضي كار به سازمان • اعلاميه • اعلان شغلي كارايي روش كارمنديابي: • تعداد متقاضي معرفي شده به سازمان • متقاضي واجدشرايط
عوامل مؤثر بر انتخاب شيوه كارمنديابي • تعداد نيروي انساني مورد نياز • تخصص و مهارت • هزينه • زمان • وضعيت اقتصادي كشور • قوانين و مقررات • سليقه مدير
گزينش (انتخاب) گزينش كاركنان مورد نياز از بين متقاضيان كار • مراحل گزينش: • پركردن فرم درخواست كار • بررسي اوليه • امتحان كتبي • مصاحبه • ابلاغ • دريافت برگه عدم سوء پيسينه • مراجعه به مراكز درماني و بهداشتي • تحقيقات محلي • تأييد مدارك • استخدام آزمايشي • استخدام رسمي
عوامل بي ارتباط با گزينش • جنسيت • اصل و نسب • تجرد و تأهل • نقص عضو • مذهب • نژاد • سن • گذشته فرد • تجربه و سابقه • وضعيت جسمي • تحصيلات