Nederlands Kenniscentrum Arbeid en Longaandoeningen

1. Nederlands Kenniscentrum Arbeid en Longaandoeningen “Opgelucht Werken” Universitair Longcentrum Dekkerswald, Groesbeek Drs. Frits van Rooy, Drs. Erik Stigter, bedrijfsartsen Dr. Jos Rooyackers, longarts Prof. dr. Hans Folgering, klinisch fysioloog Vanessa Zaat, dr. ir. Remko Houba, arbeidshygiënisten

2. Registratie beroepslongaandoeningenPeilstation arbeidsgebonden longaandoeningenNCvB 2002 Totaal 102 (2% alle meldingen) (micro)biologische agentia 27 (26%) (Beroeps)astma 31 waarvan HMG 20 (meelstof 9/20) (bakkers, kwekers, telers, hovenier bloemist, boer)

3. Polikliniek “Opgelucht Werken” tot 01 juni

4. Polikliniek “Opgelucht Werken”

5. Polikliniek “Opgelucht Werken” astma Beroepsastma: Biologische agentia n = 3

6. Polikliniek “Opgelucht Werken”biologische agentia primair 7 (5%) beroep schimmels 6 horeca, stanser, lerares, (astma 3 en EAA 2)vuilnisman, verpleegk. organisch stof 1 varkenshouder Potentieel 25 (17%) dierallergenen 5 dierenarts/lab.,biotechnicus, geitenhoudster, huiden organisch stof 3 varkenshouders veevoeders, 2 boer, packing vlees 1 vleesverw.ind. wormen 1 wormenkweker voeding 2 horeca meel/graan 5 bakker, agrariër, bierbr. humaan 3 zorg afvalverwerking 2 vuilnisophalers bloemen 1 bloemist

7. Casus 1 Man, 34 jaar Chauffeur-belader stadsreiniging sinds 10 jaar Verwijzing BA: relatie werk? Anamnese: • sinds 5 jaar kortademigheid, hoesten, piepen, verstopte neus • meer last in het voorjaar, bij mist en rook • meer last tijdens werk • gaat beter in het weekend en vakanties; tijdens verzuim door ongeval geen klachten meer • thuis schapen • rookt; vroeger geen astma

8. Casus 1 Arbeidsanamnese: • klachten tijdens het beladen van GFT en stof bij huisafval • verzuim 3-4 x/jaar, 2-3 weken • alleen chaufferen geeft geen verzuim • andere werknemers geen klachten

9. Casus 1 Diagnostiek Interventie Evaluatie Preventie NEJM 1995: 333; 107-112 • Wat is de diagnose? • Is de behandeling optimaal • Bestaat een relatie met het werk? • Wat is de oorzaak? • Is werkhervatting mogelijk? Chan-Yeung & Malo NEJM 1995: 333; 107-112

10. Arbeidsrelevant astma

11. Probleemoriëntatie en diagnose: 1.1.2 Onderzoek de relatie tussen het astma en het werk • Arbeidsanamnese: tijdsrelatie tussen klachten en werk • Piekstroommetingen als men een relatie met het werk vermoedt en terugkeer naar de werkplek mogelijk is! • Aanwijzingen voor ontstaan of verergeren van astma door het werk? • Werkhervattingsadvies: oorzaak, behandeling, belasting/belastbaarheid • Verwijs naar of overleg in een vroeg stadium met een specialist, bij verdenking op immunologisch beroepsastma

12. Casus 1 FEV1 2.84 l (normaal 4,83 l), na Salbutamol 4,05 l,FEV1/IVC 50% (78%)

13. De relatie met het werk 600 600 l/min o x x x x o x x x x x x o o o o x o o o o x x x x x x x o o o x x x x x x x x x x x x x x x x x o x x x x x x x x x x x x x x x x x 400 x 400 Geen blootstelling 2 weken PC 20: 1.25 mg/ml Blootstelling 2 weken PC 20: 0.5 mg/ml

14. Casus 1 Intracutaan allergologisch onderzoek Positieve reacties: huisstofmijt, kippenveren, schaap, schimmels: aspergillus, cladosporium Laboratorium IGE:150 kU/L

15. Casus 1 Conclusie • Astma, allergie • Behandeling niet optimaal • Relatie met het werk: niet bewezen, work aggravated? immunologisch beroepsastma niet aangetoond • Werkhervatting: ja, na optimalisatie, monitoren klachten en peakflow

16. Casus 2 Man, 37 jaar Medewerker dierenlaboratorium, sinds 8 jaar. Verwijzing BA: oorzaak? Anamnese: • Afgelopen 6 weken 4 x na afloop werkdag moe, kortademig, hoesten loopneus en koorts, 2x tot 38,50C, zakt in de loop van de nacht. • weekend geen last • geen huiduitslag of oogklachten. • geen astma of allergie bekend.

17. Casus 2 Arbeidsanamnese: Contact met • Dieren: katten, honden, cavia’s, konijnen, hamsters, ratten, muizen en apen. • Overige: halamid, zoutzuur, salpeterzuur, chloor, perazijnzuur, ontsmettingsmiddelen, allugan, organisch stof en beddingmateriaal. • Inmiddels verbouwing gestart, andere werkplek

18. Casus 2 Differentiaal diagnose • Allergie: astma, bronchitis extrinsieke allergische alveolitis (hypersensitivity pneumonitis) • Infectieus • Rhinitis • Intoxicatie • Hyperventilatie, vocal cord dysfunction, • Cardiale aandoeningen

19. Oorzaak van arbeidsgerelateerd astma: 1.1.3 Raadpleeg bronnen, immunologisch onderzoek • Risico Inventarisatie & Evaluatie • Werkplekonderzoek gegevens • Material Safety Data Sheets (cave MSDS) • Overzicht Beroepsallergenen • Website: http://www.asmanet.com/asmapro/asmawork.htm • huidtesten, RAST of ELISA.

20. Casus 2 Onderzoek (buiten blootstelling) • IGE totaal: 75 kU/L • Rast: katten, honden, cavia’s, konijnen, hamsters, ratten, muizen en halamid (Chloramine-T): alle Neg. • Niet getest: aap

21. Casus 2 Onderzoek: provocatie EEA protocol • Longfunctie en histamineprov. test: normaal • temp, leuco’s, eo’s: normaal • X-thorax, HRCT en BAL: normaal • Precipitinen: schimmels negatief Waarschijnlijkheidsdiagnose?

22. Casus 2 Organic Dust Toxic Syndrome? Endotoxinen? • Na forse blootstelling biologisch stof • Koorts, dyspnoe, hoesten • Longfunctie: obstructie • Geen restverschijnselen • Geen relatie met astma • Criteria voor diagnose onscherp • Mechanisme?

23. Casus 2 Conclusie • Biologische agentia kunnen een veelheid aan afwijkingen geven • Diagnostiek complex, niet altijd conclusief • Samenhang tussen klachten, agentia en werkomstandigheden meest informatief

24. Message Arbeidshygiënist, bedrijfsarts en longarts zijn natuurlijke vrienden