Polityka spójności 2014-20 Stan negocjacji

1. Polityka spójności 2014+ - aktualny stan negocjacjiSpotkanie z przedstawicielami regionów Polski Wschodniej Wydział Polityki Regionalnej i SpójnościStałe Przedstawicielstwo PL przy UEBruksela, 25 czerwca 2013 r.

2. Polityka spójności 2014-20Stan negocjacji Plan prezentacji: • Stan negocjacji : • postęp negocjacji (w tym bloki terytorialne) • kwestie otwarte • Programowanie 2014-2020 w Polsce: • proces przygotowania UP i PO • instrumenty terytorialne, EWT.

3. Polityka spójności 2014-20Stan negocjacji • Gdzie jesteśmy: • Publikacja projektów rozporządzeń przez KE w X 2011 r. • Negocjacje projektów pomiędzy państwami członkowskimi a KE w Radzie UE do chwili obecnej (już ponad półtora roku) • Negocjacje w triloguRada-KE-PE od IX 2012 r. do chwili obecnej – finał jesień 2013 r. (rok) • Przewidywana publikacja rozporządzeń i wejście w życie X-XI 2013 r. • Prace nad aktami wykonawczymi i delegowanymi – od początku 2013 r.

4. Polityka spójności 2014-20 Stan negocjacji – dotychczasowy postęp • PGA Rady (partial general apprach) dla wszystkich bloków tematycznych (ponad 20!) – ostatni – przepisy wynikające z Wieloletnich Ram Finansowych (WRF) (oprócz warunkowości makroekonomicznej) – CRP II 24.04.2013. • Wspólny kompromis Rady i PE : 8 bloków tematycznych: • (1) programowanie (grudzień 2012, Prez CY); • CRP II 24.04.2013: (2) Wspólne Ramy Strategiczne (WRS); (3) europejska współpraca terytorialna; (4) instrumenty terytorialne; • CRP II 30.05.2013: (5) kwalifikowalność; (6) informacja i komunikacja; (7) monitorowanie i ewaluacja; • CRP II 19.06.2013: (8) tekst kompromisowy ws. derogacji w CPR dla EFMR. III. Ostatni COREPER za Prez IE: 26.06.2013 (ok. 10 bloków, w tym udziały EFS i rozporządzenia funduszowe); potem przejęcie prac przez Prez LT.

5. Polityka spójności 2014-20 Stan negocjacji – dotychczasowy postęp • Programowanie: kodeks dobrych praktyk w zakresie partnerstwa • Wspólne Ramy Strategiczne: oprócz art. 12 - akt delegowany?; spójność zapisami Horyzontu 2020 • Kwalifikowalność – trwałość operacji – co do zasady 5 lat, 3 lata dla MŚP; 10 lat dla dużych przedsiębiorstw realokujących swoją działalność poza obszar UE; utrzymanie progu 15% dla operacji alokowanych poza obszarem wsparcia programu; single audit principle • Informacja i komunikacja – kwestia aktualizacji Strategii komunikacji o roczne plany działań; odniesienie do pojedynczego funduszu; kilku funduszy lub EFSI • Monitorowanie i ewaluacja – możliwość przeprowadzania ewaluacji, obejmującej programy wszystkich 5 EFSI; problematyczny - dodatkowy wymóg uwzględnienia kwestii redukcji obciążeń administracyjnych w ewaluacji ex-ante • EFMR – ujednolicenie zasad z EFRR/ESF/FS

6. Polityka spójności 2014-20Stan negocjacji – dotychczasowy postęp • Instrumenty terytorialne – uzgodnione w trilogu CRP II 24.04.2013 r.: • Rozwój lokalny kierowany przez społeczność - community localled development (CLLD): -  instrument, funkcjonujący do tej pory jako LEADER w ramach EFRROW, w propozycji na lata 2014-20 poszerzony o opcjonalne zastosowanie go w EFRR, EFS oraz EFMR (obowiązkowy tylko dla EFRROW - min. 5% alokacji); • realizowany poprzez strategię rozwoju lokalnego kierowaną przez społeczność – czyli zespół działań mających na celu sprostać lokalnym celom i potrzebom, opracowanych i wdrażanych przez lokalną grupę działania na obszarze od 10.000-150.000 mieszkańców; • udział żadnego poziomu władz publicznych ani innych grup interesu nie powinien stanowić większości w ciałach decyzyjnych (mniej niż 49% głosów); • podwójna rola dla lokalnych grup działania – możliwość zarówno zarządzania lokalnymi strategiami działania, jak i występowania w roli beneficjenta;

7. Polityka spójności 2014-20Stan negocjacji – dotychczasowy postęp • Rozwój lokalny kierowany przez społeczność - CLLD (2): • mogą być realizowane w ramach jednego bądź kilku priorytetów inwestycyjnych; • I-sza runda wyboru strategii w ciągu 2 lat od zatwierdzenia UP z możliwością wyboru kolejnych strategii w terminach późniejszych max. do XII 2017 r.; • kryteria wyboru strategii określa PCz; wybór przez komitet powołany przez IZ.

8. Polityka spójności 2014-20Stan negocjacji – dotychczasowy postęp • Zintegrowane inwestycje terytorialne (ZIT) – integratedteritorial investment (ITI): • sposób realizacji strategii miejskiej bądź innej strategii terytorialnej o charakterze zintegrowanym, finansowanej przez EFRR, EFS lub FS w ramach co najmniej dwóch osi priorytetowych jednego lub więcej PO; • ZIT może być finansowany także z EFRROW oraz EFRM; ale w tym przypadku zawsze musi być ujęty także min. 1 fundusz PS; • opis w PO nt. sposobu realizacji ZIT oraz indykatywna kwota na oś; • PCz lub IZ może desygnować instytucję pośredniczącą (jedną lub więcej) na cele zarządzania i wdrażania ZIT (w tym władze lokalne, instytucje rozwoju regionalnego, ngos).

9. Polityka spójności 2014-20Stan negocjacji – dotychczasowy postęp • Zrównoważony rozwój miejski – sustainableurban development: • instrument umożliwiający alokowanie 5% środków na zintegrowane działania na rzecz rozwoju miejskiego; • wymóg m.in. udziału w wyborze operacji przy obsłudze 5% środków przez władze miejskie, instytucje subregionalne bądź lokalne odpowiedzialne za zrównoważone strategie miejskie; • dodatkowo możliwość decyzji IZ o delegowaniu funkcji zarządczych na poziom miast przy obsłudze 5% środków; • PCz w UP określa zasady wyboru obszarów miejskich do zastosowania zintegrowanych działań na rzecz zrównoważonego rozwoju miejskiego oraz indykatywną alokację (dodatkowo także w PO).

10. Polityka spójności 2014-20Stan negocjacji – dotychczasowy postęp • Działania innowacyjne – innovativeactions: • sposób wyboru i realizacji działań innowacyjnych - w akcie wdrożeniowym KE. • Platforma miejska - urban platform: • doprecyzowano zakres, unikając dublowania z instrumentem URBACT w ramach EWT: wymiana doświadczeń i wzmacniania potencjału (sieć rozwoju miast) dla instytucji i programów realizujących strategie zrównoważonego rozwoju miejskiego w ramach ZIT i działania innowacyjne w zakresie zrównoważonego rozwoju miejskiego.

11. Polityka spójności 2014-20Stan negocjacji – dotychczasowy postęp • Blok EWT: • uzgodniony w trilogu: CRPII 24.04.2013 r. (art. 1-2, 7-14, 17-20, 23-26, 31-33) oraz 26.06.2013 r. • w większości zapisy korzystne dla PL (sposób alokacji środków, elastyczność w przypadku instytucji certyfikującej, wys. współfinansowania), • Blok EUWT: • przyjęcie uzgodnienia w trilogu na CRP II 26.06.213; • kwestie dotychczas sporne: zatrudnianie personelu, elementy milczącej zgody, zawartość konwencji vs. statutu, udział państw trzecich.

12. Polityka spójności 2014-20Stan negocjacji – kwestie otwarte • Najważniejsze pozostałe kwestie: • Minimalne udziały EFS : - stanowisko Rady oparte o cele tematyczne • kompromis z PE w kierunku wyznaczenia % udziału EFS • YouthEmploymentInitiative : • zmiana kryteriów kwalifikowalności bardzo mało prawdopodobna • dostępność środków od początku 2014 (szybka ścieżka przyjęcia, frontloading)

13. Polityka spójności 2014-20 Stan negocjacji – kwestie otwarte • Najważniejsze pozostałe kwestie: • Rezerwa wykonania: - w propozycji Rady 7%, prealokacja na poszczególne osie priorytetowe - automatyzm w przypadku osiągnięcia założonego poziomu celów pośrednich - złagodzone wymogi dotyczące tematycznej koncentracji przy realokacji - akt wykonawczy określi, kiedy można uznać, że cel został osiągnięty. • Warunkowość makroekonomiczna: - podstawą konkluzje Rady Europejskiej, ale sprzeciw PE (tylko Fundusz Spójności) - szybkość/ automatyzm procedury.

14. Polityka spójności 2014-20Stan negocjacji – kwestie otwarte • Najważniejsze pozostałe kwestie: • Deklarowanie wydatków do KE przed zapłaceniem beneficjentowi: • w propozycji PE i KE – wymóg aby najpierw zapłacić przed deklaracją wydatków do Komisji • konieczny kompromis. • Stawki ryczałtowe dla projektów generujących dochód: • określenie stawek ryczałtowych w załączniku (m.in. dla kolei, projektów wodno-ściekowych) • określenie stawek ryczałtowych dla ICT, RDI, efektywności energetycznej • obniżanie dofinansowania dla projektów objętych regionalną pomocą publiczną.

15. Polityka spójności 2014-20 Stan negocjacji – kwestie otwarte • Potencjalne zmiany w zakresie rozporządzeń: • Trilogi bardzo intensywne, konieczność koncentracji tylko na najważniejszych kwestiach. • Kompromis w znacznej części oparty o propozycje Rady. Aktywne włączanie polskich europosłów w promowanie rozwiązań korzystnych dla Polski (np. minimalne udziały EFS) – wersja Rady jest w prawie wszystkich przypadkach najkorzystniejszym możliwym rozwiązaniem. • Kwestie rozstrzygnięte przez Radę Europejską w lutym br. (np. poziom dofinansowania) - bardzo trudne i mało prawdopodobne do zmiany w negocjacjach. • Dobra współpraca z polskimi europosłami (np. w zakresie rozporządzenia dla EFRR: energetyka, infrastruktura lotniskowa).

16. Polityka spójności 2014-20 Programowanie w PL • Etap programowania perspektywy 2014-2020 w Polsce: • Założenia Umowy Partnerstwa: połowa 2012 r. do stycznia 2013 r. (przyjęcie przez Radę Ministrów - 15 stycznia 2013 r.) • Wstępny projekt Umowy Partnerstwa: luty 2013 r. – czerwiec 2013 r. (przekazanie do KE – 7 czerwca 2013 r.) • Opracowywanie projektów programów operacyjnych w PL: połowa 2012 r. – jesień/zima 2013 r. • Nieformalne spotkania z KE ws. UP i PO – IV kw.2012 - I poł. 2013 r. (łącznie 13 spotkań); spotkanie podsumowujące w Warszawie 4 czerwca 2013 r. • Przekazanie i negocjacje UP oraz PO z KE: po przyjęciu pakietu legislacyjnego 2014-2020 • Polska na tle innych PCz oceniana jako lider w tempie i jakości przygotowywania dokumentów programowych.

17. Polityka spójności 2014-20 Programowanie w PL • Wstępny projekt umowy partnerstwa : • Prezentacja w Polsce: 5 czerwca 2013 r.; przekazanie do KE – 7 czerwca 2013 r. • 6 programów krajowych (w tym 1 ponadregionalny i 16 programów regionalnych: • Infrastruktura i Środowisko (EFRR/FS)- 21549,65 mln euro • Inteligentny Rozwój (EFRR) - 7354,50 mln euro • Wiedza, Edukacja, Rozwój (EFS) - 2228,04   mln euro • Polska Cyfrowa (EFRR) - 1972,47   mln euro • Polska Wschodnia (EFRR) - 1714,08   mln euro • Pomoc Techniczna (FS) - 540,34   mln euro • 16 RPO (EFRR/EFS) - 28215,19 mln euro • Silna decentralizacja; 60% środków EFRR+EFS dla 15 RPO; podział środków dla Mazowsza: 60% w RPO i 40% w programach krajowych PO i RPO łącznie: 63580,27 mln euro

18. Polityka spójności 2014-20Programowanie w PL • Plany zastosowania instrumentów terytorialnych w Polsce – CLLD: • Oczekiwania KE: - zintegrowane podejście oddolne w odpowiedzi na wyzwania terytorialne i lokalne przez zaangażowanie lokalnych społeczności; - instrument przyczyniający się do: rewitalizacji fizycznej, gospodarczej i społecznej ubogich społeczności miejskich i wiejskich. • Najważniejsze elementy praktyczne CLLD z pktu widzenia PL: - zaangażowanie i aktywizacja lokalnych społeczności przez tworzenie partnerstw oddolnie określających i realizujących strategię rozwoju swego obszaru; - instrument zintegrowanego rozwoju terytorialnego - umożliwiający podejście terytorialne i koordynację funduszy; • obszary: miejskie, wiejskie, przygraniczne, rybackie/morskie, o specyficznych warunkach ludnościowych/strukturą osadniczą (podmiejskie, miejsko-wiejskie) - wystarczająco małe aby zapewnić lokalną interakcję i wystarczająco duże aby osiągnąć masę krytyczną.

19. Polityka spójności 2014-20Programowanie w PL • Plany zastosowania instrumentów terytorialnych w Polsce – CLLD (2): • Rodzaje LSR: - jednofunduszowe– opcja zmniejszająca możliwości CLLD, mnożąca LSR na jednym obszarze (z rożnych funduszy), ale najprostsza i dająca szanse doświadczeń na obszarach nieobjętych wcześniej działaniami oddolnymi; - wielofunduszowe (integrujące 4 fundusze) – opcja wykorzystująca pełne możliwości CLLD, ale najtrudniejsza (wybór danej LSR przez kilka IZ na raz, rozliczanie z kilkoma IZ); • dwufunduszowe – opcja pośrednia i optymalna dla RPO (EFS i EFRR), dopuszczenie działań twardych i miękkich, rozliczanie z jedną IZ; • w praktyce:dwufunduszowe LSR w RPO, głównie na obszarach miejskich (małe, średnie i duże miasta oraz dzielnice miast - niekwalifikowane w ramach EFRROW); jedna oś priorytetowa - umożliwi to premię 10 pp. wyższej stopy dofinansowania UE.

20. Polityka spójności 2014-20Programowanie w PL • Plany zastosowania instrumentów terytorialnych w Polsce – ZIT: • Idea: partnerstwa reprezentujące miasta i ich obszary funkcjonalne włączone w zarządzanie PO i mogące realizować zintegrowane projekty, finansowane z EFRR i EFS – stosowanie opcjonalne; tylko w RPO. • Cele ZIT: - rozwój współpracy i integracji na obszarach funkcjonalnych miast; - realizacja zintegrowanych projektów adresujących kompleksowo potrzeby miast i ich obszarów funkcjonalnych; - zwiększanie udziału miast i ich obszarów funkcjonalnych w zarządzaniu PO. • ZIT realizowane w: • miastach wojewódzkich; • miastach regionalnych i subregionalych (na ich obszarach funkcjonalnych); • na innych obszarach (na których realizowane będą strategie terytorialne).

21. Polityka spójności 2014-20Programowanie w PL • Plany zastosowania instrumentów terytorialnych w Polsce – ZIT (2): • Sposób realizacji: - wiązka zintegrowanych małych projektów lub zintegrowanych projektów realizowanych na całym obszarze ZIT. • Warunki obligatoryjne: - przygotowanie Programu działań ZIT przez partnerstwo; - zawiązanie zinstytucjonalizowanej formy partnerstwa; - posiadanie odpowiedniej zdolności instytucjonalnej; - podpisanie porozumienia realizacji ZIT w województwie między Związkiem ZIT a IZ RPO. • Warunki fakultatywne: - przygotowanie strategii rozwoju obszaru funkcjonalnego miasta.

22. Polityka spójności 2014-20Programowanie w PL • Programowanie PO EWT: • PO CBC: • Granica północna: Płd. Bałtyk (cd. IZ PL); • Granica zachodnia: Meklemburgia Pomorze Przednie-PL (cd. IZ DE); PL-Brandenburgia (IZ DE - nowość); PL-Saxonia (IZ PL - nowość); • Granica południowa: PL-SK (cd. IZ PL); PL-CZ (cd. IZ CZ). • PO CBC ENI (granica płn.-wsch.): • PL-RU – przejście na PO bilateralny, oczekiwanie na formalne potwierdzenie RU co do chęci udziału w PO; • PL-LT – kontynuacja; • PL-BY-UA – pracuje gr. rob. • PO transnarodowe: - Program Regionu Morza Bałtyckiego oraz Program Europa Środkowa - pracują gr. rob.

23. Polityka spójności 2014-20Programowanie w PL • Programowanie PO EWT: • Przebieg i harmonogram prac: • trwa zlecanie analiz, SWOT, opracowywanie zakresów współpracy, etc. – przedstawiciele UM biorą udział w pracach gr. rob. dla PO, w których PL jest IZ; • brak na razie projektów kompletnych PO a jedynie ich elementy; • pierwsze drafty PO – koniec 2013 r. a przedłożenie do KE – II/III kw. 2014 r.; • brak jeszcze symulacji KE podziału alokacji na kraje (jedynie podział na ścieżki EWT); • oficjalna lista PO EWT – aktem delegowanym KE jesienią br. plus budżet na kraje.

24. Dziękujemy za uwagę Permanent Representation of Poland to the EU