Öğrenim Hedefleri:

1. KALP DÖNGÜSÜProf.Dr. Ümmühan İşoğlu-Alkaçİ.Ü. İstanbul Tıp FakültesiFizyoloji Anabilim Dalı2009-2010alkac@istanbul.edu.tr

2. Öğrenim Hedefleri: • Kalp dönemi fazlarında gerçekleşen olaylar • Kalp atım frekansındaki artışın kalp dönemi süresine etkisi ve önemi • Kalp seslerinin oluşum mekanizması, dinleme odakları • Kalp kapaklarının fonksiyonel önemi • Kalp kapaklarının yapısal özellikleri • Kalp atım sayısı ve etki eden faktörler

3. Dolaşımın amacı: • Dokulara besin maddeleri, su, oksijen ve kimyasal maddeleri taşımak • Artık ürünleri ve ısıyı almak

4. Pompa: • Kalp pompa fonksiyonu ile kanın arterlere doğru akmasına neden olur. • Kas pompası: venlerdeki kaslar kasılarak venleri sıkıştırır ve kanın kalbe doğru akmasına neden olur.

5. *Ağırlık: 200-425 gr.(Vücut ağırlığının %0.40’ı)*Hacım: 700 ml (Kas: 300 ml, Kan: 400 ml)*6-7 lt/dak. kan pompalar * 100.000 vuru/gün ~4 milyar vuru/ort. yaşam

6. Kalbin birincil fonksiyonu;*pulmoner venlerden aldığı kanı sistemik arterlere*sistemik venlerden aldığı kanı pulmoner arterlere pompalamaktır.

7. Kalp DöngüsüKanın akışı, kalp ve kan damarları boyunca tek yönlüdür: * Sol ventrikül-Sistemik arterler- S.kapillerler- S.venler-Sağ atriyum- Sağ ventrikül-Pulmoner arterler (venöz kan)- P. kapillerler- P. Venler (arter kanı)-Sol atriyum-Sol ventrikül

8. Kalp Döngüsü Aort v. kava süperiyor Pulmoner arter Pulmoner venler Sol atriyum Sağ atriyum Sol ventrikül Kalp kası (miyokard) v. kava inferiyor Sağ ventrikül

9. Bir kalp atımı süresince, kalbin kanı venöz sistemlerden alarak arteryel sistemlere pompalamakla ilişkili elektrik ve mekanik olayların peşpeşe dizilimlerine kalp döngüsü (çevrim, siklus) denir.

10. KALP DÖNGÜSÜSinus dugumunde kendiliginden baslayan aksiyon potansiyeli hızla her iki atriyuma ve A-V demet ile (1/10 sn gecikme) ventrikullere yayılır.

11. Gecikmenin önemi: Atriyumlarin hazirlayici pompa görevi

12. İnternodal yollar A-V düğüm Atriyoventriküler fibröz doku Ventriküler septum

13. Kalp DöngüsüBir kalp vurumunun başlangıcından, bir sonraki kalp vurumuna kadar gerçekleşen olayları içerir:* Diyastol* Sistol

14. Kalp Döngüsü Sistol Diyastol Mitral kapak Triküspid kapak Aort kapağı Pulmoner kapak

15. Kalp DöngüsündeDönemler :1. Ventrikül Diyastolü2. Atriyum Sistolü3.Ventrikül Sistolü

16. Kalp DöngüsündeDönemler : * Ventrikül (İzovolümetrik) Gevşeme Dönemi * Ventrikül Dolma Dönemi *Atriyum Sistolu Dönemi *Ventrikül (İzovolümetrik) Kasılma Dönemi *Fırlatma (Ejeksiyon) Dönemi

17. 2 – Ventrikul Dolma Dönemi* A-V (Triküspid ve Mitral) kapaklar açılır* Ventriküller atriyumlardan gelen kanla diyastolün ilk 1/3 süresinde hızla dolar Hızlı Dolma Dönemi

18. Diyastolün ikinci 1/3 süresinde kan ventriküllere geçmeye devam eder Yavaş Dolma Dönemi • Hızlı + Yavaş dolma Dönemi: Kanın % 75’ i ventriküllere bu dönemde geçer

19. 3 - Atriyum Sistolü(~ 0.15 sn)*Diyastolün son 1/3 süresinde atriyumlar kasılır * Ventriküllere geçen kanın yaklaşık % 25’i bu dönemde pompalanır.* Atriyum sistolünde atriyum kaslarının kasilmasi kanın büyük venlere dönüşünü önler.

20. İnsanda, kalp vurumu sayısınıortalama 70-80/dak. olduğunu kabul edersek; bir kalp döneminin süresi ortalama 0.8 san bulunur. Sistol süresi: 0.27 san Diyastol süresi: 0.62 san Bu süre organizmanın faaliyet durumuna göre değişir.

21. Kalp hızı 200/dak; Kalp dönemi süresi: 0.3 san Sistol süresi: 0.16 san Diyastol süresi: 0.14 san

22. Kalp hızı arttığında diyastol süresi sistole oranla çok daha ileri derecede kısalır. Önemi: * Kalp kası diyastolde dinlenir * Sol ventrikülün subendokardiyal kısmına kan akımı sadece diyastolde ulaşır * Ventrikül dolumunun çoğu diyastolde meydana gelir

23. Aort Basıncı (mmHg) Koroner akım Koroner akım Zaman (sn) Sol koroner arter kan akımı a: İzometrik kasılma b: Ejeksiyon c: Diyastol dönemi

24. kasılması

25. KALP SESLERİKalp döngüsü boyunca kapakların kapanması ve kanın kalp içindeki dolanımı ile ilgilidir.

26. KALP SESLERİ1. Birinci kalp sesi (Sistolik)2. İkinci kalp sesi (Diyastolik)3. Üçüncü kalp sesi4. Dördüncü kalp sesi (Atriyal)

27. Birinci kalp sesi (Sistolik Ses, lup) Ventrikül sistolü başında A-V kapakların kapanması

28. * Süresi: uzun (0.14 s) * frekansı (perdesi): düşük (25-45 Hz) * Mitral odakta (sol meme çizgisinin 5. interkostal aralığı kestiği nokta) ve * Triküspid odakta (sol 4. interkostal aralığın sternumla birleştiği yer) dinlenir

29. Angulus sterni; Ludwig açısı 2.İnterkostal aralık 5.İnterkostal aralık

30. Ikinci Kalp Sesi (Diyastolik Ses, dup) • Diyastol başında semiluner kapakların kapanması

31. * kısa süreli (0.11 s), • tiz (50 Hz) * Aort odağında (sağda 2. kostanın sternum ile birleştiği yer) ve * Pulmoner odakta (solda 2. interkostal aralığın sternumla birleştiği yer) daha net olarak işitilir.

32. Kalp kapakları Pulmoner kapak Aort kapağı Mitral kapak Triküspid kapak

33. Kalp kapaklarının üstten görünümü

34. Kapakların Görevi:* Kanin odacıklar içinde tek yönlü akışına yardımcı olur*A-V kapaklar (Mitral - Triküspid) sistolde kapanır ventrikül kasıldığında kanın atriyumlara geri dönmesini önler* Semilüner kapaklar (Aort - Pulmoner) diyastolde (izometrik gevşeme) kapanır artere fırlatılan kanın diyastolde ventriküllere dönüşünü engeller.

35. ** Kapakların tümü pasif olarak kapanır Yüksek Basınç Düşük Basınç Düşük Basınç

36. Papiller kasların görevi:* Kapakların kapanmasına yardım etmezler* Ventrikül kasılması ile kasılır ve korda tendinea’yı gerer* A-V kapakların uygun şekilde kapanıp, atriyumlara doğru aşırı esnemelerini engeller.

37. A-V ve Semilüner Kapak Farkı:* Sistol sonunda yüksek olan arter basınçları aniden kapanmasına neden olur (A-V kapaklar yavaş)* Açıklıkları dar; fırlatılma hızlı; mekanik aşınma fazla (A-V kapaklar geniş; yavaş)* Korda tendinea yok (A-V kapaklarda +)

38. Aort ya da pulmoner arterde diyastolik basınç yükselirse  semilüner kapakların sistol sonunda kapanması daha ani ve kuvvetli. İkinci ses daha şiddetli ve kısa.

39. Aort ve pulmoner arter kapaklarının kapanışı arasında geçen süre inspirasyon sırasında genellikle daha uzayarak ikinci sesin çiftleşmesine yol açar; ikinci sesin fizyolojik çiftleşmesi

40. Üçüncü Ses :Diyastol başında, kalbin hızlı dolması sırasında oluşan girdap akımları ve ventrikül çeperinin titreşimi. süresi 0.1 s frekansı düşük

41. Dördüncü (atrial) ses :* Atriyum sistolünde kanın ventriküllere geçişi ile oluşan girdap akımları ile* Normalde birinci kalp sesi tarafından örtülür.* Kalp bloğunda, atriyum sistolünü ventrikül sistolü izlemediği zaman açıkça duyulur.

42. Ventriküllerin hipertrofisi ya da atriyum basıncının yükselmesi; 3. ve 4.seslerin duyulması gallop ritmini yaratır.

43. * Üçüncü ve dördüncü kalp sesleri ancak fonokardiyogram ile fark edilebilir.* Kalp üfürümü (murmur) kapakçığın normal olmayan kapanmasına, kapak aralığının daralmasına (stenozis, stenoz), atriyal veya ventriküler septumdaki defektlere bağlı atipik sestir.

44. * Nedeni; artmış girdap akımıdır Laminer Akım Türbulan Akım

45. Akımın etkin basınca etkisi Laminer-parabolik akım Akım Türbülan akım Perfüzyon basıncı Basınç-akım ilişkisinde türbülansın etkisi. Türbülans akımı azaltır.

46. Normal akım Normal akımın 2 katı hızlı Viskozite Rölatif viskozite Kan Plazma Normal Anemi Polisitemi Hematokrit (%)

47. Kalp ÜfürümleriKapak Bulgu Üfürümün zamanıAort Stenoz (darlık) SistolPulmoner Yetersizlik DiyastolMitral Stenoz (darlık) DiyastolTriküspid Yetersizlik Sistol

48. Fonokardiyogramda normal kalp sesleri ve üfürümler

49. Kalp Atım SayısıErkeklerde 60-80/dak Kadınlarda biraz daha yüksek~ 60-100 /dak. 60/dak bradikardi, 100/dak taşikardi

50. * Sıcaklık 10 ; Atım sayısı 20/dak * Egzersiz, heyecan, nefes alma (inspirasyon), ilaçlar (adrenalin, tiroid hormonları), sempatik uyarı ile artar * Ani ruhsal şok, uyku, nefes verme, parasempatik uyarı ile atım sayısı azalır.