1 / 84

Leksioni 4

Leksioni 4. Neurotransmetuesit , procedimi sensor, drogat dhe sjellja. Sinapsi. Acetilkolina. Monoaminat. Norepinefrina. Dopamina. Serotonina. Acidi glutamik. Acidi γ- amino- butirik ose acidi gama-aminobutirik (GABA). Glicina. Peptidet. Peptidet.

ovidio
Download Presentation

Leksioni 4

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Leksioni 4 Neurotransmetuesit, procedimi sensor, drogatdhesjellja

  2. Sinapsi

  3. Acetilkolina

  4. Monoaminat

  5. Norepinefrina

  6. Dopamina

  7. Serotonina

  8. Acidiglutamik

  9. Acidiγ-amino-butirikoseacidigama-aminobutirik (GABA)

  10. Glicina

  11. Peptidet

  12. Peptidet • Ne numertemadhformojneproteinat • Proteinat ne numertemadhformojnepolipeptidet • Kontroll ne ndjeshmerine e dhimbjes • Rregullim I procesittetengrenitdhetepirit • Rregullimespecifiketesjelljesmbrojtese

  13. Neuromodulatoret

  14. Neuromodulatoret • Tejcojnekimikatet ne distancatelargeta • Lidhen me trurin • Opiatet (reduktojnedhimbjen)

  15. Drogat

  16. Drogat • Kane rol ne procesin e transmetimitteimpulseveneurale • Psikofarmakologjiastudionefektin e drogavetekorganizmi • Varesiafizike- ndryshimetfiziketeorganizmitnenndikimin e droges • Varesiapsikologjike- efekti I substances tekperdoruesi. Ankth, perdorim I gjate, pasiguri

  17. Drogat • Faktori I tolerances- rritja e sasise se perdorimitngaindividi per tepaturefektetpsikologjikete dozes fillestare • Klasifikimi i drogavebehetmbi: • Llojin e efekteveqejep ne organizem • Ndertimin e strukturesmolekulare • Vendinkuvepron

  18. Faktorii tolerances

  19. Depresantet

  20. Depresantet • Ulaktivitetin e SN • Bllokonsjelljen e organizmit • Ndjenjagjumi • Reduktontemenduarit • Alkooli, valiumi, librumi, qetesues • Mbidozaeshte e rrezikshme • Dipendence

  21. Stimulantet

  22. Stimulantet • Ndikimtekaktivitetifizikdhemendor (4-5ore) • Mbidoza: sjelljetepaperqendruara, humbjeoreksi, psikozahelmimi, humbjekontakti me realitetin, crregullimepersonaliteti • Kafeine, amfetamine, kokaine, nikotine, extaza • Varesipsikologjike duke stimuluar SNQ • Eufori, rritje e energjisefizike, reduktimilodhjes, eksitim, gjalleri ne tefolur, marrjeinisiativash, depresion, konvulsione

  23. DepresantetdheStimulantet

  24. Opiatet

  25. Opiatet

  26. Opiatet • Opiumi • Bllokuesetedhimbjes • Qetesim I organizmit • Alterim I vetedijes, dipendence e forte • Mbidoza: eufori, komfort, crregullimehumorale, kenaqesitemenjehershme, inisiative, shoqeri, crregullimpersonaliteti • Kodeina, morfina, metadoni, heroina, demeroli

  27. Drogathalucinogjene

  28. Halucinogjenet • Ndryshime ne procesin e perceptimit • Shperfytyrimekohore-hapesinore, alterim I ndergjegjes • LSD, meskalina, feniciklidina, marihuana, hashashi • Disorientim, dobesim I kujteses, konfuzionmendor, demtimetetrurit, efekteanestezike, bllokim I frymemarrjes, kenaqesi, dobesim I temesuarit, rritje e ndjeshmerise, eufori, shperqendrim, entuziazem, halucinacione, deluzione, moskoordinim. • Gjateefektitkarritjetevemendjesdhefunksionimitteshqisave

  29. Faktori I tolerances • Zvogelim I efektivitetittenjedroge e cilaeshte e pranishme per njekohetegjate ne organizem • Ruajtje e tenjejtitefektsi me dozen fillestare • Shfaqetnjekohepasieshtelenedroga • Tolerancaakute- shfaqja e tolerances direkt pas dozes se pare

  30. Faktori I tolerances • Tolerancapsikologjike- shfaqetngadisarregullimeqe ben vetetrupi per tekompensuarefektetqesjellprezenca e vazhdueshme e njedroge • Toleranca e sjelljes- permespervojesqenjeindividka me njedroge, organizmimundtemesojetezvogelojeefektinqekrijonkjodroge. Kushtezim I sjelljes se individitndajdroges

  31. Faktori I tolerances • Tolerancametabolike- shfaqetngarritja e ritmit me tecilinorganizmieshte ne gjendjeteeleminojeefektin e njedroge. Me rritjen e metabolizmitteshkaterrimitteefektittedroges, njesasi e caktuarnukeshte ne gjendjeteprodhojetenjejtinefekt, uletmasa e kohes. Rrjedhimishtkerkohetnjesasi me e madhedroge per tesiguruar nivelin e duhurkohor mbidoze

  32. Transduksioni

  33. Receptoret

  34. Transduksioni • Procesnepermjettecilitrealizohettransmetimi I njeformeteenergjise se stimulitambientaldrejtnjeformetjeterenergjie • Receptori- qeliza, vendikukryhettransduksioni • Receptorikryenkonvertimin e stimulit ne impuls

  35. Transduksioni • Stimuli ambientalgodetqelizatreceptore duke vendosurnjelidhjendermjetintensitetittestimulitdhenivelittepotencialitgjenerues • Potencialigjeneruesrritetoseulet me intensitetin e stimulit • Potencialigjeneruesprodhonimpulsin. Kryhetdepolarizimiaqsaduhet per tearriturpragun e kerkuar ne qelize

  36. Procedimi sensor dhekodimi • Transduksion: procesnepermjettecilitrealizohettransmetimi I njeformeteenergjise se stimulitambientaldrejtnjeformetjeterenergjie • Receptoretbejnekonvertimin • Cdoshqisekareceptorespecifike • Transduksionindodhkurkemipershkueshmerite membranes

  37. Nxitjadhevemendja • Informacionindijorkalonnepermjetrrugesdirektedheindirekte • Rrugadirekte- linjevertikalengatalamusi • Rrugaindirekte- linjediagonalengaformacioniretikular • Trurikaaftesiselektivetestimujve

  38. Rrugadirekte • Bazaneurale e kodimitanatomik

  39. Rrugaindirekte • Bazaneurale per procesin e nxitjes • Formacioniretikular I rendesishem per gatishmerine e korteksit

  40. Procedimi sensor • Nis me transduksionindheperfundon me vemendjen, • kodimindhe • ndergjegjen • dhe me rendesineqeindividi u jepstimujvedhesituatave

  41. Formacioniretikular

  42. Sistemi vizual • Te parit: aftesia e njeriut apo kafshes per te njohur ambientin rreth vendit ku kryen veprimtarine e perditshme per te mbijetuar. • Njerezit kane aftesi produktive ne procesin e te parit • Njeriu ka aftesi te larta ne absorbimin dhe procedimin e stimulit sensor

  43. Procesi i te parit • Drita: element i radiacionit elektromagnetik. Prodhohet nga levizja e pjeseve e ngarkuara elektrikisht. Pjeset e ngarkuara «udhetojne « ne formen e valeve elektromagnetike qe karakterizohen nga tre dimensione:

  44. Dimensionet e vales • Gjatesia – percakton ndjeshmerine vizuale ne lidhje me ngjyren • Amplituda – percakton ndjeshmerine vizuale ne lidhje me shkelqyeshmerine • Pastertia – percakton nivelin e saturimit te thellesise se ngjyres • Njesia matese e vales eshte nanometri

  45. Te parit • Funksion i dubluar: perberes optik dhe neural.

  46. Ndertimi i syrit • Pjeset perberese: • -kornea • -lentja • Pjese te funksionit optik. Kane detyre te fokusojne driten ne retine duke u kombinuar mes tyre. Jane fleksible sepse mund te perkulin dhe refraktojne valen e drites

  47. Ndertimi i syrit • Kornea fikson fuqine refrektore • Lentja ndryshon fuqine refrektore te vales se drites • C’rregullime te refrektimit: miopi, hipermetropi

  48. Perberesi optik • Syri sherben per realizimin e perberesit optik. Syri mbledh (fokusohet) stimulin ambiental(driten). • Pas fokusimit stimuli perfundon tek retina (membrane e perbere nga 5 shtreseza qelizash) e syrit

  49. Perberesi optik • Stimul ambiental +(kontakt) retine = proces transduksioni. Stimuli shnderrohet ne impuls neural. Deri tek retina funksioni eshte optik, pas transduksionit funksioni quhet neural • Perfundon ne retine

  50. Procesi i transduksionit • Kryhet prej qelizave fotoreceptore te retines qe quhen kone dhe shkopinj • Kryhet nen veprimin e fotokimise • Konet dhe shkopinjte goditen nga drita qe shkakton nje sere rekasionesh fotokimike qe ndryshojne pershkrueshmerine e membranes. Krijohet potenciali gjenerues.

More Related