400 likes | 1k Views
Polityka gospodarcza. PRZEDMIOT POLITYKI GOSPODARCZEJ.
E N D
PRZEDMIOT POLITYKI GOSPODARCZEJ „Przez politykę ekonomiczną należy rozumieć działalność państwa, polegającą na określeniu bieżących i perspektywicznych celów społeczno-gospodarczych oraz ich realizacji, w oparciu o poznane prawa społeczno-ekonomiczne oraz za pomocą metod i środków wynikających z zasady racjonalnego gospodarowania„
GŁÓWNE UWARUNKOWANIA POLITYKI GOSPODARCZEJ 1. Uwarunkowania zewnętrzne międzynarodowa sytuacja polityczna, położenie geograficzne, przynależność do międzynarodowych ugrupowań gospodarczych, militarnych i politycznych, międzynarodowa sytuacja gospodarcza. warunki wymiany terms of trade 2. Uwarunkowania wewnętrzne stan i strukturę zasobów, zagospodarowanie przestrzenne kraju i regionów, wewnętrzną sytuację polityczną Stosunki narodowościowe Stosunek społeczeństwa do władzy Układ sił politycznych w kraju 3. Uwarunkowania ustrojowo-systemowe ustrój polityczno-społeczny struktury państwowo- administracyjne i społeczne rozwiązania instytucjonalno-systemowe w gospodarce
CELE POLITYKI GOSPODARCZEJ Realizacja określonej polityki gospodarczej wiąże się zawsze z koniecznością odpowiedzi na następujące pytania: • Do jakich celów się dąży? • Jakimi metodami mają być one osiągnięte? • Jakie podstawowe normy prawne powinny regulować działanie różnych podmiotów? • Kto powinien być podmiotem polityki gospodarczej i jakie kompetencje powinien posiadać?
Podstawowe wartości społeczne:1. wolność, 2. sprawiedliwość, 3. bezpieczeństwo, 4. postęp. Hierarchia celów polityki gospodarczej
Hierarchia celów polityki gospodarczej Dobro ogółu: maksymalizacja dobrobytu społecznego Wolność Sprawiedliwość Bezpieczeństwo Postęp Dobrobyt: maksymalizacja dobrobytu ekonomicznego Stabilizacja Wzrost Pożądane zmiany strukturalne Podział Stabilizacja cen Wysoki stan zatrudnienia Wzrost dochodów realnych na głowę (wzrost ilościowy) Poprawa zaopatrzenia w dobra ogólno- społeczne (wzrost jakościowy) Popieranie zmian struktury podaży dostosowanej do popytu Wyrównanie płac, warunków mieszkaniowych i możliwości spędzania wolnego czasu w regionach Podział dochodów w zależności od efektów (rynek) Podział docho-dów na pod-stawie zasady sprawiedliwości społecznej (po-lityka podziału)
Cele, założenia i przesłanki Cele generalne • Suwerenność narodowa • Sprawiedliwość • Postęp społeczny • Prawa człowieka Cele ustrojowo systemowe i polityczne • Umacnianie istniejącego ustroju społeczno-gospodarczego, zapewnienie jego ewolucji Cele ekologiczne • Ochrona środowiska naturalnego • Rekultywacja
Cele, założenia i przesłanki Cele ekonomiczne • Pomnażanie bogactwa kraju • Powiększanie dobrobytu • Efektywne wykorzystanie zasobów, wzrost gospodarczy • Przemiany strukturalne • Wzrost przedsiębiorczości • Równowaga gospodarcza • Wzrost udziału w między narodowym podziale pracy
Cele, założenia i przesłanki Cele społeczne • Sprawiedliwy podział dochodu • Gwarancja zatrudnienia (pełne zatrudnienie) • Wyrównane szanse awansu • Dostęp do dóbr kulturalnych i oświaty • Zapewnienie ochrony zdrowia • Zabezpieczenie społeczne Cele obronno-militarne • Powiększanie potencjału gałęzi o znaczeniu obronnym • Zapewnienie niezbędnych rezerw mocy produkcyjnych i środków produkcji
Główne dziedziny polityki gospodarczej • Polityka wzrostu • Polityka strukturalna • Polityka regionalna • Polityka ekologiczna • Polityka sektorowa • Polityka społeczna • Polityka pieniężna • Polityka budżetowa • Polityka zatrudnienia • Polityka naukowa i innowacyjna
System ekonomiczny System ekonomiczny- zbiór powszechnie obowiązujących norm prawnych oraz ogólnie akceptowalnych zasad, regulujących postępowanie wszystkich uczestników procesu gospodarczego.
System ekonomiczny System ekonomiczny określa: • kto i jak decyduje o tym które dobra powinny być wytworzone i jakich ilościach • ilościach jaki sposób wytwarzanie uzupełniających się produktów ma być bilansowane i koordynowane pod kątem zaspokojenia różnorodnych potrzeb społecznych • w jaki sposób ma być dokonywany podział globalnego produktu społecznego między członków społeczeństwa.
Ustrój społeczno gospodarczy wg kryterium własności • Oparty na zasadzie indywidualności • Oparty na zasadzie kolektywności Ustrój społeczno gospodarczy wg sposobu regulacji procesu gospodarczego i rodzaj mechanizmów stosowanych w czynnościach regulacyjnych • Systemy konkurencyjne • Systemy gospodarki regulowanej administracyjnie
Funkcje państwa jako podmiotu polityki gospodarczej w kapitalistycznej gospodarce mieszanej 1. Tradycyjne funkcje państwa: określenie i ochrona praw własności zapewnienie bezpieczeństwa zewnętrznego zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego zapewnienie wymiaru sprawiedliwości kształtowanie i utrzymywanie systemu oświaty, kształtowanie systemu pieniężnego 2. Współczesnefunkcje państwa: stabilizowanie gospodarki, ochrona środowiska naturalnego w ujęciu krajowym i regionalnym, zapewnienie racjonalnej gospodarki zasobami naturalnymi, działania na rzecz ochrony konsumentów, przeciwdziałanie nieuczciwej konkurencji, regulowanie warunków pracy i ochrona pracowników, kształtowanie systemu ochrony zdrowia, kształtowanie systemu zabezpieczenia społecznego
Funkcje polityki gospodarczej wkapitalistycznej gospodarce mieszanej Korygowanie działań mechanizmu rynku • Nieefektywność • niedoskonała konkurencja, monopole • koszty zewnętrzne • brak zainteresowania dziedzinami działalności w sferze tzw. dóbr publicznych • Nierówność dochodów • Rozpiętości w poziomie dochodów i warunków życia ludności • Niestabilność gospodarki • Wahania koniunktury, recesja niskie tempo wzrostu, bezrobocie
Funkcja polityki gospodarczej w systemie realnego socjalizmu • Organizacja gospodarki • Procesy decyzyjne i planowanie • Zasilanie i podział
Rodzaje gospodarek kapitalistycznych • Klasyczna gospodarka wolnorynkowa • Społeczna gospodarka rynkowa • Socjaldemokratyczna gospodarka rynkowa • Kapitalizm azjatycki