Nowa koncepcja systemu polityki regionalnej

1. Nowa koncepcja systemu polityki regionalnej - informacja o postępie prace Elżbieta Bieńkowska Warszawa, 4 sierpnia 2008 r.

2. Dotychczasowe prace • Przygotowanie materiału pt. Polityka Regionalna - refleksje do dyskusji, określającego główne obszary problemowe polityki regionalnej państwa • Przeprowadzenie badań ankietowych skierowanych do: • urzędów marszałkowskich • ministerstw – małe zainteresowanie ze strony resortów • Powołanie 4 tematycznych grup roboczych złożonych z przedstawicieli urzędów marszałkowskich, zainteresowanych resortów oraz departamentów MRR, których celem było wypracowanie propozycji rozwiązań w poniższych obszarach tematycznych: • Cele i zasady polityki regionalnej państwa • Najefektywniejszy zakres podziału kompetencji w ramach realizacji polityki rozwoju • Multi-level governance oraz finansowanie polityki regionalnej • Efektywność polityki regionalnej, weryfikacja instrumentów polityki regionalnej w tym kontraktów wojewódzkich Grupy swoją działalność prowadziły w maju/czerwcu 2008 r.

3. Dotychczasowe prace cd. • Produktem finalnym prac grup były raporty cząstkowe, które posłużyły do przygotowania zbiorczego raportu końcowego pt. „Wnioski z prac tematycznych grup roboczych”.Raport końcowy uwzględnia wnioski z prac wszystkich grup roboczych, jak również wykorzystuje prace prowadzone w MRR przy udziale ekspertów zewnętrznych • Rozpatrzenie w dniu 14 lipca br. przez Komitet RM Informacji MRR o przebiegu prac nad nową koncepcją polityki regionalnej, • Kolejna ankieta skierowana tylko do resortów – prezentacja wyników podczas dzisiejszej konferencji.

4. Syntetyczne wnioski z drugiej ankiety resortowej Odpowiedzi na zadane w ankiecie pytania udzieliło 11 z pośród 14 poproszonych o opinię resortów: • dwa spośród nich nie są odpowiedzialne za wdrażanie żadnej z obowiązujących strategii sektorowych, • jedno, z uwagi na charakter prowadzonych działań, nie pełni roli sprawczej w systemie polityki regionalnej państwa, • jedno, w trybie roboczym, podtrzymało wcześniejszą decyzję o nie podejmowaniu, wobec szeregu wątpliwości, próby odpowiedzi na pytania ankiety na obecnym etapie prac, • 6 ministerstw podejmuje próbę uwzględniania, ocen i analiz skutków oraz efektów regionalnych realizowanych przez siebie strategii sektorowych, • większość uznaje, że polityka regionalna na poziomie centralnym powinna wspierać zarówno podniesienie konkurencyjności gospodarczej wszystkich regionów, jak i wyrównywanie szans rozwojowych obszarów problemowych, jako działania komplementarne,

5. Syntetyczne wnioski z drugiej ankiety resortowej cd. • występuje zbieżność stanowisk w odniesieniu do zasad na jakich, i w oparciu o jakie, powinno być kierowane wsparcie dla obszarów strategicznej interwencji. Podkreślano zwłaszcza konieczność kompleksowego i zintegrowanego podejścia, przy zastosowaniu koordynacji (technologicznej, czasowej i przestrzennej), subsydiarności oraz komplementarności, • większość uznaje swój udział w aktywnej polityce państwa wobec obszarów strategicznej interwencji za możliwy i konieczny, • wszyscy uznają potrzebę zapewnienia mechanizmów koordynacji działań podejmowanych przez poszczególne sektory w ramach polityki regionalnej państwa (chociaż szczegółowe propozycje rozwiązania tej kwestii były różne), • jako instrument polityki regionalnej wymagający zmodyfikowania wymieniano przede wszystkim kontrakt wojewódzki (w kierunku objęcia środków polskich: uruchamianych na inicjatywy polsko-polskie i na współfinansowanie środków UE oraz środków pochodzących z budżetu UE),

6. Syntetyczne wnioski z drugiej ankiety resortowej cd. • większość dopuszcza jako główny układ terytorialny realizowania polityki regionalnej państwa inne układy niż wojewódzki, wymieniając głównie obszary metropolitalne, makroregiony, NTS3, ale także pojawia się poziom powiatu, • większość zadeklarowała możliwość finansowego włączenia się we wsparcie kierowane w ramach polityki regionalnej państwa, • wszystkie ministerstwa zidentyfikowały w swym zakresie zainteresowania pewne obszary interwencji, które mogłyby być realizowane przez poziom regionalny, • wystąpiło podzielone zdanie w odniesieniu do możliwości / konieczności przenoszenia pewnych obszarów interwencji polityki rozwoju realizowanej na poziomie regionu na poziom centralny, • występuje pełna zgodność co do potrzeby budowy mechanizmu alokacji przestrzennej w ramach różnych sfer działalności rządu.

7. Tematy do dalszych prac oraz identyfikacji • zasady i kryteria wyznaczania obszarów strategicznej interwencji w oparciu o całościową analizę diagnostyczną obszarów i dziedzin mogących wywierać pozytywny lub negatywny wpływ na rozwój kraju i/lub regionów, • obszary interwencji w ramach działań ministerstw, które mogłyby zostać przeniesione/realizowane przez poziom regionalny oraz obszary interwencji, które mogłyby zostać przeniesione z poziomu regionalnego na poziom centralny. (wymaga to min. także określenia m.in. właściwej „ścieżki dojścia” tj. określenia w jaki sposób i co zrobić, aby było możliwe urzeczywistnienie nowego, zaproponowanego modelu) • środki finansowe, którymi ministerstwa mogą włączyć się w aktywną politykę regionalną państwa oraz mechanizm uspójniający i koordynujący uruchamianie tych środków.

8. Równoległe prace MRR nad innymi dokumentami • Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności (przyjęty przez KRM w dniu 14 lipca br.), która zmienia ustawy: z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej, z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa, z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju, z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych oraz z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju Zmiany w ustawie o zasadach prowadzenia polityki rozwoju zakładają m.in. przygotowanie dokumentu średniookresowego odnoszącego się do regionów: Krajowej strategii rozwoju regionalnego, • Prace nad wypracowaniem Modelu programowania strategicznegow Polsce – dokument na etapie konsultacji eksperckich,

9. Planowane kolejne etapy prac • spotkanie ze środowiskiem akademickim – wrzesień 2008 r. • robocze spotkanie warsztatowe z przedstawicielami UM oraz zainteresowanych ministerstw nad redakcją projektu Tez i założeń strategii rozwoju regionalnego • przedstawienie Tez i założeń strategii rozwoju regionalnego do rozpatrzenia Komitetowi RM – wrzesień 2008 r.

10. Wstępny projektTez i założeńKrajowej strategii rozwoju regionalnego

11. Tezy i założenia Krajowej strategii rozwoju regionalnego – Spis treści I.Wprowadzenie II. Aktualny stan formalno-prawny polityki regionalnej • Identyfikacja potencjalnych barier oraz przesłanek i wskazań dla rozwoju regionalnego • Wyzwania wobec KSRR • Tezy polityki regionalnej: Rola i miejsce polityki regionalnej w polityce rozwoju Zasady polityki regionalnej Cele polityki regionalnej państwa Układ instytucjonalny / system realizacji polityki regionalnej w Polsce Ramy finansowe polityki regionalnej oraz jej instrumenty VI. Wnioski / zadania do realizacji VII. Sposób i organizacja prac nad KSRR • Załączniki • Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej kraju - synteza 2. Kierunki polityki państwa wobec poszczególnych województw - wyznaczone przez SRK 2007-2015 3. Zarys programowania strategicznego • Przyporządkowanie rodzaju interwencji publicznej do właściwego poziomu wdrażania

12. Zasady polityki regionalnej (1) Pod pojęciem zasad rozumie się zagadnienia horyzontalne, które powinny przenikać całokształt działań podejmowanych w ramach polityki regionalnej państwa. Zasadami prowadzenia polityki regionalnej, w takim rozumieniu, to: • koordynacja działań zaangażowanych podmiotów, • nieingerowanie w funkcjonujące mechanizmy rynkowe.

13. Zasady polityki regionalnej (2) Aktualność zachowują zasady polityki regionalnej przewidziane w Strategii Rozwoju Kraju 2007-2015: • subsydiarności rozwoju regionalnego, • równych szans, • wspierania rozwoju endogenicznego województw, • inicjowania długofalowego rozwoju regionalnego, • koordynacji instrumentów polityki regionalnej i innych, • koncentracji na priorytetowych problemach rozwoju regionalnego, • zapewnienia efektywności i najwyższej jakości polityki regionalne. Wymagają uzupełnienia o zasady nowoczesnej polityki regionalnej: • partnerstwa, • elastycznej koordynacji, • koncentracji programowej finansowej, • solidarności rozwojowej z regionami wymagającymi strategicznej interwencji (problemowymi).

14. Cele polityki regionalnej państwa (1) dotyczący wzrostu konkurencyjności polskich województw dotyczący wykorzystania endogenicznego potencjału regionów dotyczący wyrównywania szans rozwojowych regionów

15. Cele polityki regionalnej państwa (2) Dotyczące wzrostu konkurencyjności polskich województw osiągane dzięki celom szczegółowym: • Rozwój funkcji metropolitalnych do międzynarodowej konkurencyjności polskich regionów • Zwiększanie wewnętrznej spójności funkcjonalnej polskich regionów • Wzmacnianie potencjału innowacyjnego regionów • Instytucje wspomagające konkurencyjność i atrakcyjność inwestycyjną województw • Rozwój zasobów ludzkich potrzebnych dla nowoczesnej gospodarki

16. Cele polityki regionalnej państwa (3) Dotyczące wykorzystania endogenicznego potencjału regionów Osiągane dzięki wykonywaniu i finansowaniu przedsięwzięć leżących w gestii samorządów wojewódzkich, KSRR nie będzie precyzować tu celów szczegółowych Dotyczące wyrównywania szans rozwojowych regionów Mają na celu wspomaganie własnych wysiłków samorządów wojewódzkich w zwiększaniu szans rozwoju regionów najsłabiej rozwiniętych, o strukturach gospodarczych i społecznych niedostosowanych do wymogów współczesnej gospodarki, słabo wyposażonych w infrastrukturę techniczną przez: • Przyspieszenie rozwoju obszarów zapóźnionych w rozwoju • Rewitalizację miast • Restrukturyzację obszarów wiejskich

17. Dziękuję za uwagę Ministerstwo Rozwoju Regionalnegoul. Wspólna 2/4www.mrr.gov.plpolityka.regionalna@mrr.gov.pl