220 likes | 327 Views
Boðskapur T ómasar Pikettys í Fjármagni fyrir 21. öldina. Pr ófessor Hannes H. Gissurarson m álstofa í Reykjavík 24. nóvember 2014. Piketty n ýr sp ámaður í stað Rawls. Rawls hafði áhyggjur af fátækt.
E N D
Boðskapur Tómasar Pikettys í Fjármagni fyrir 21. öldina Prófessor Hannes H. Gissurarson málstofa í Reykjavík 24. nóvember 2014
Rawls hafðiáhyggjuraffátækt • Rawls: Tekjudreifingréttlát, efhagurverstsettueinsgóðurogframastgeturorðið (hámörkunlágmarks) • Mælingar (frelsisvísitalan) sýna, aðkapítalismifullnægir best þvískilyrði: Hagurfátækrabesturífrjálsustuhagkerfunum
Pikettyhefuráhyggjurafauði • Piketty: Fátækirhagnastekkiákapítalisma • Skýring: Fjármagnhleðstuppíhöndumríkra, þvíaðr> g • Lausn: Alþjóðlegirofurskattarástóreignamennoghátekjuhópa
TalnameðferðPikettys • Financial Times: VilluríútreikningumáeignaskiptinguíBretlandi • Franskirhagfræðingar: Ofmatáeignumvegnaofmatsávirðifasteigna (eignabóla) • Hvorugtúrslitaatriði um meginboðskapPikettys um U-þróuntekjudreifingar • Hinsvegarenginsjáanlegtengslmilliendurdreifingaríkraftiskattaogójafnrartekjudreifingar
Skekkt mat átekjumíbáðaenda • Vanmeturrauntekjurlágtekjuhóps; reiknarekkimeðmillifærslum • Ofmeturrauntekjurhátekjuhóps; horfirframhjááhrifumbreyttraskattareglna • EinnigsömuskekkjurogíútreikningiGini-stuðuls: Hlutur 99% minnkar (og 1% eykst), effólkerlengurínámieðalifirlengur, þ.e. eftekjudreifinginnanævinnarverðurójafnari
Áhrifhnattvæðingarátekjulága • HugsanlegarétthjáPiketty, aðhluturtekjulægstahópsinshafi sums staðarminnkað, rauntekjurhaldistsvipaðar • HnattvæðingfelurísérsamkeppnifráKína, Indlandio.fl. löndum: straumur inn ímiðstétt • Tekjudreifingíheiminumsemheildjafnari, en tekjudreifingáVesturlöndumójafnari • En Vesturlandabúaraðeins 1 af 7 milljörðum
Mælingarogveruleiki • Rétt, aðrauntekjurtekjulægstahópsinshafaekkihækkaðallsstaðarsíðustuáratugi • En lífskjörhans (ogallraannarra) hafabatnaðstórkostlega • Tekurmikluskemmritímaaðvinnafyrirmargvíslegumgæðum, ljósaperum, ryksugumogmáltíðum, auk þesssemþauerubetri • Mælistlíttítölum um rauntekjur
Áhrifhnattvæðingarátekjuhæstu • Fólktilmeðeinstæðaogóframleiðanlegahæfileika, t. d. afburðastjórnendur, uppfinningamenn, frumkvöðlar, skemmtikraftar, íþróttahetjur, kvikmyndastjörnur: Jack Welch, Warren Buffet, Steve Jobs, Oprah Winfrey, Tiger Woods, Angeline Jolie • Tekjurráðastafþví, aðframboðer fast, en eftirspurnbreytileg (einsogauðlindarenta) • Náskyndilegatilmargramilljarða, ekkinokkurhundruðmilljóna
Ójöfntekjudreifingstundumeðlileg • Land meðdreifinguteknaD1 • Milton Friedman heldurfyrirlestur • 1.000 mannsgestir, hvergreiðir $50 • Friedman $50.000 ríkari (sex milljónir), en 1.000 mannshver $50: ný, ójafnaridreifingD2 • Hverervandinn? Alliránægðir! • Tekjudreifingsamkvæmtfrjálsuvali: fráhverjumeinsoghúnvelur, tilhverseinsoghúnervalin
Hæpnarhugmyndir um fjármagn • Ávöxtunfjármagnsekkialltafhraðari en hagvöxtur, ekkigildiralltaf, aðr > g • Fjármagnekkióbifanlegtogþétt • Fjármagnekkiaðeinsíhöndumeigendahlutafjár, lands eðaverðbréfa, heldurlíkafrumkvöðla, fjárfesta, lífeyrissjóðaogstofnanaíþriðjageiranum (t.d. háskóla) • Fjármagndreifisttilbarna, viðhjónaskilnað, vegnaóvissu (ekkisamaogáhætta)
Lesum Balzac • Pikettyvitnar (oft) íPèreGoriot • Saga um fallvaltanauð • Goriotmisstialltsitt • Anastasiegreiðirspilaskuldirelskhuga • EigimaðurDelphinetaparheimanmundiíbrask
Kosturinnáhagvexti • OfurskattarPikettysyrðuspádómur, semrættistafsjálfumsér • Nærótakmarkaðursköpunarmátturkapítalismans • En kapítalismikrefstuppfinningamanna, frumkvöðlaogfjárfesta • Ogvelferðarríkiðþarfskattgreiðendur
ÞrautAynsRands • Tekjuhæstuhóparnirgreiðamestallaskatta • Hvaðgerist, efþeirflytjastbrott (einsogþeirgerastundum)? • Hvaðgerist, efþeirákveðaaðhverfa? StefiðíUndirstöðunni e. Rand
Ósjálfráðurþokkiborgarastéttarinnar • Tekjuhæstugreiðafyrirvöruþróun, þegarmunaðurbreytistínauðsynjar (flugfar, bíll, tölva) • Leggjaíáhættufjárfestingar: 1.000 tilraunirgerðarístað 10 (einstaklingarístaðsjóða) • Hafaburðitilaðberjastgegnofríkiskriffinnaogvaldníðsluopinberraaðila