310 likes | 945 Views
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM. Dr.Aytekin Altıntaş Ç.Ü.T.F. Kadın Hastalıkları ve Doğum ABD Jinekolojik Onkoloji Ünitesi ADANA. ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM OLGU-1. N.K, 24 yaşında, 2 çocuklu, MERSİN, Tarih: Nisan 1999 Ön tanı: Over kisti Ca-125: ? Doppler USG:?
E N D
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM Dr.Aytekin Altıntaş Ç.Ü.T.F. Kadın Hastalıkları ve Doğum ABD Jinekolojik Onkoloji Ünitesi ADANA
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMOLGU-1 • N.K, 24 yaşında, 2 çocuklu, MERSİN, • Tarih: Nisan 1999 • Ön tanı: Over kisti • Ca-125: ? • Doppler USG:? • Yapılan:Laparoskopik kistektomi Patoloji: Seröz kist adenokarsinoma
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMOLGU-2 • T.F., 21 yaşında Çocuksuz, Ç.Ü.T.F. • Tarih:Mayıs 1999 • Ön tanı:Over kisti • Ca-125: <35 mIü/ml • Doppler USG: Normal • Yapılan:Laparoskopik biopsi Patoloji: Seröz kist adenokarsinoma
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMOLGU-3 • J.L, 46 yaşında, Adana. • Tarih:Eylül 1999 • Ön tanı:Myoma uteri • Ca-125: ? • Doppler USG: ? • Yapılan:TAH+BSO (Uterusa yapışık,kapsülü sağlam adneksiyal kitle) Patoloji: Seröz kist adenokarsinoma
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMOLGU-4a • M.T., 42 yaşında, 2 çocuklu,Adana. • Tarih:Eylül 1999 • Ön tanı:Submukoz myoma • USG: Adneksiyal bölgede 3.5x3.5 cm çapında,kalın septalı, kistik, immobil kitle.
Ca-125: 120 mIü/ml Doppler USG: Maligniteyle uyumlu Yapılan:TAH+BSO ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM OLGU-4b • Patoloji: Submukoz myom, Kronik PID
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMOLGU-5a • M.T., 56 yaşında, Gaziantep. (Doktor annesi) • Tarih:Mayıs 1999 • Ön tanı:Asit,Etiyoloji? • Ca-125: 115 mIü/ml • Doppler USG: Normal • GM:Batında asit, genital bulgular normal.
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMOLGU-5b • Yapılanlar:Asit etiyolojisine yönelik çalışmalar (22 gün), 3 kez parasentez (malign hücre), Pelvik ve abdominal CT (Batında asit, overler normalden iri ) • Laparatomi: Peritoneal karsinomatosis • (over kaynaklı). Parasentez yapılan • yerlerde biri 2 cm çapında olmak • üzere metastaz odakları
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMOLGU-6 • 84 yaşında, Obes, Diabetik, Ç.Ü.T.F. • Tarih:Ocak 1997-Eylül 1999. • Ön tanı:Over kisti ( Muayene ele gelmiyor. Vajinal USG de 3.5 cm çapında basit kist) • Ca-125: <35 mIü/ml • Doppler USG: Normal • Yapılan: İzlem
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMOVER KANSERİ • Öldürücüdür. (5 yıllık sağkalım < %30) • Geç belirti verir. • Geç tanı konur. (%64 Evre III) • Erken tanı zordur. • Öncü lezyonu yoktur. • Tarama yöntemi yoktur.
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM • Overin normal boyutlarında herhangi bir büyüme anormal kabul edilmelidir. • Overin normal boyutları • Premenopozda.........3.5x2x1.5 cm • Postmenopozda........2x1.5x0.5 cm • Aksi ispat edilene kadar malign kabul edilmelidir????
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM • Postmenopozal dönemde palpe edilebilen tüm overler çıkartılmalıdır. Barber,1971 Ca-125 Vajinal USG Doppler USG Diğer görüntüleme yöntemleri
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMMalignite şansı Premenopozal %7-13 Postmenopozal %8-45 Malignite insidansı Premenopozal %1.4 Postmenopozal %4.6
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM İzlem Laparoskopik Girişim -Aspirasyon -Ağızlaştırma -Kistektomi -Ovariektomi Aspirasyon (USG eşliğinde) Laparatomi -Median -Transvers
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMPREMENOPOZAL DÖNEM • < 8 cm • Kistik • Tek taraflı • Septası, papiller uzantısı yok • Hareketli • Üzeri düzgün • Asit yok
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM • Rasgele 184 postmenopozal kadına USG yapılmış........ • 52 olguda boyutları 0.3-4.7 cm arasında değişen kist saptanmış. • 36 ay izlenmiş, %89 u kaybolmuş veya değişmemiş..... Wolf
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM POSTMENOPOZAL DÖNEM ADNEKSİYEL KİTLENİN BÜYÜKLÜĞÜNE GÖRE MALİGNİTE ŞANSI <5 cm 32 1 3 5-10 cm 55 6 11 >10 cm 63 40 63 Toplam 150 47 32 Büyüklük Hasta Malign % Sayısı
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM POSTMENOPOZAL DÖNEM KONSERVATİF TEDAVİ • <5 cm basit kisti olan 42 olgunun 28’ine cerrahi uygulanmış, 14’ü izlenmiş. İki grupta da kansere rastlanmamış. • Bir başka 30 olguluk seride hastalar uzun süre izlenmiş. Kansere rastlanmamış. • 33 olguluk bir başka seride ise 2 olguda (%6) kanser tanısı konmuş....
Kistik yapıdaysa, duvar kalınlaşması yoksa, papiller uzantı yoksa, Tek bir boşluk halindeyse, Tek taraflıysa Asit yoksa <5 cm ise Ca-125 normalse Doppler USG normalse ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMPOSTMENOPOZAL DÖNEM İZLEME KRİTERLERİ • Septasyon yoksa,
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMTÜMÖR BELİRTEÇLERİ • Ca-125 özellikle seröz epitelyal tümörlerde yükselir. • Ca-125, ileri evrelerde %75, erken evrelerde %20-40 oranında yüksek bulunur. Over kanseri tarama yöntemi olarak kullanılamaz. • AFP,CEA ve HCG 30 yaş altında ölçülmelidir.
PID Adenomyozis Endometriozis (Menstruasyon sırasında daha belirgin) Myoma Uteri Siroz Bening over kisti Gebelik Diğer Kanserler ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMCa-125’i YÜKSELTEN NEDENLER • Pelvik Tbc
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMUSG DE MALİGNİTE KRİTERLERİ • Büyüklük • Bölme sayısı,septum kalınlığı • Papiller uzantılar • Kitlenin ekojenitesi • Damar yapısı • Pulsatilite indeksi
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM Renkli Doppler USG tanıya yardımcı olabilir. Ancak asla yalnız Doppler USG sonuçlarına bakarak tedavi yönlendirilmemelidir.......
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMLAPAROSKOPİK Laparoskopi sırasında makroskopik olarak malignansi tanısına güvenilir mi? Adneksiyal kitlenin bütünlüğünün bozulması kanser hücrelerinin yayılmasına yol açar mı? Cerrahın Yeterli deneyimi var mı ? Maliyet, süre, komplikasyonlar, vs,vs.
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM Trokar yerinde tümör metastazları......
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMLaparoskopi sırasında tanı konan over kanserleri Hasta sayısı Laparaskopi Sonradan Toplam sırasında tanı tanı konan konan Mecker 773 7 4 11 Mage 481 7 2 9 Nezhat 1011 3 1 4 Toplam 2265 17 7 24 (%0.75) (%0.3) (%1.05)
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMLaparaskopi sırasında tanı konan over kanserleri Laparoskopi yapılan 13.739 hastanın yalnızca 53 tanesinde (%0.04) over kanserine rastlanmış. (Hulka 1990) Ancak genel olarak bening olduğu düşünülerek laparoskopik cerrahi uygulanan olguların %0.4-0.6 sında malign olma olasılığı olduğu kabul edilir. (Lehner,1998)
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIMLAPAROSKOPİK 1-Peritoneal yıkama 2-Eksplorasyon 3-Malignansi şüphesi varsa LAPARATOMİ BİOPSİ ALMADAN LAPARATOMİ?
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM ADNEKSİYEL KİTLE <50 YAŞ >50 YAŞ Ca-125>200 Ca-125<100 Ca-125>35 Ca-125=100-200 Aksi ispatlanana kadar kanser Şüpheli,cerrahi İzlem
ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM SALPENJEKTOMİ