1.06k likes | 1.81k Views
محيط شناسي در برنامه ريزي استراتژيك. نظريه عمومي سيستمها. سال 1940 بوسيله برتالنفي در عمق تمام مسائل ، يک سري اصل و ضابطه موجود است که بطور افقي تمام نظام هاي علمي را قطع مي کند و رفتار عمومي سيستمها را کنترل مي نمايد. اهداف نظريه عمومي سيستمها (به اعتقاد بولدينگ (.
E N D
محيط شناسي در برنامه ريزي استراتژيك
نظريه عمومي سيستمها • سال 1940 بوسيله برتالنفي • در عمق تمام مسائل ، يک سري اصل و ضابطه موجود است که بطور افقي تمام نظام هاي علمي را قطع مي کند و رفتار عمومي سيستمها را کنترل مي نمايد .
اهداف نظريه عمومي سيستمها (به اعتقاد بولدينگ( 1- تعريف مفهوم سيستم و مفاهيم وابسته به آن 2- طبقه بندي سيستم ها و کشف قوانين سيستم ها به طور عموم و طبقات خاص از سيستمها به طور اختصاصي 3- ايجاد مدل هايي (با درجات مختلف عموميت) از عملکرد، تحول و به طور کلي رفتار سيستم ها 4- ايجاد منطق و روشي مناسب براي بنيان گذاري تئوري هاي سيستمي خاص و نيز ايجاد مکانيسمي براي بررسي و حل مسائل مربوط به اهداف (1)، (2)، (3(
تعريف محيط سازمان ها 1- كليه عواملي كه بر سازمان اثر گذاشته واز آن تاثير مي پذيرند. 2 - تعامل ابعاد دروني سازمان با يكديگر و با عوامل خارج از سازمان 3- مجموعه ا ي متشكل از شرايط، نيروها، عوامل و مولفه هايي خارجي است كه بر عملكرد سازمان اثر مي گذارند و سازمان كنترل كمي بر آنها دارد . محيط سازمان ها دو جلوه دارند : (1) ذهني و (2) عيني.
رويكردها به محيط • در مورد ماهيت روابط سازمان و محيط بايد مباحث تغيير را بين سازمان و محيط مورد بررسي قرار داد كه از جمله به مدل عناصر چهارگانه تغيير مي توان اشاره نمودو سپس به رويكردها به تغييرات محيطي پرداخت: • ايده اصلي در اين مدل آن است كه به مديريت كمك كند سازمان را در شرايط تغييرات به صورت موفقيت آميز مديريت نموده و شركت كنندگان فعال در فرايند تغيير، تعيين حوزه و زمانبندي مفيد آن را شناسايي كند.
تغييرسرد مداخله تبديل سازمان سرد سازمان گرم اجرا نوآوري تغييرگرم مدل عناصر چهارگانه تغيير • سازمان سرد عبارتست از سازماني كه قوانين، مقررات، سيستم ها ،ساختارها، كنترل و هماهنگي و حركت سازمان را جهت مي دهند؛ • در يك سازمان گرم ارزش ها و هنجارهاي مشترك هستند كه مسير و جهت فعاليت و كار و رويه سازمان را مشخص مي سازند و تفاهم وهمسويي وجود دارد. • تغيير سرد: نتيجه موقعيت خارجي يا اضطراري قابل تشخيص از قبيل نزديك شدن به ورشكستي سقوط سهام ويا تهديد رقابتي غير قابل اجتناب مي باشد. • تغيير گرم: كه از جديت و پشتكار فردي و حرفه اي نيروهاي سازمان نشات مي گيرد .
رويكردها به تغيير در محيط (1) • الف- رويكرد تاثير گذاري بر محيط و سيستم بسته:بر روي محيط خارجي تاكيد نمي شود و عدم هر گونه تاثيرگذاري متقابل بين سازمان با محيط فرض مي شود • ب- رويكرد سازگاري با محيط:عامل خيلي مهم تعيين كننده و تامين كننده استمرار موفقيت سازمان در دراز مدت را محيط خارجي مي داند از اين رو براي اينكه سازمان ها بتوانند به هستي خود ادامه بدهند مجبور به پاسخ گويي به انتظارات محيط خارجي و تامين سازگاري با تغييرات هستند • ج- رويكرد تاثير پذيري متقابل
رويكردها به تغيير در محيط(2) • رويكردضربه گيري((fencing • با ايجاد سپرهاي محافظ بين هسته اصلي و يا هيات مديران با تغييرات محيطي بايد درصدد بود تا مصونيت هاي لازم را براي آنان ايجاد كرد. • نتيجه اين رويكرد و جداشدن سازمان از تغييرات محيطي تعامل با آن و تاثيرگذاري و تاثيرپذيري مي باشد. • رويكرد مرزگستري يا صف شكني( Breakthrough ) • بايد محدوديت ها و مرزها را از ميان برداشت و به استقبال تغييرات وتلاطم هاي محيطي شتافت. • اين رويكرد هوشمندي استراتژيك و پايش روندها، رخدادها و تحولات و ارزيابي اقدامات را ضروري مي شمارند
تغيير برنامه هاي سازمان ها بر اثر عوامل بيروني تدوين سياست ها و تعيين اولويت ها متناسب با تغييرات استفاده گسترده از اطلاعات تناسب عملياتي سازمان ها با محيط مولفه هاي فني سياستگذار نوآوري و نياز ها - طرح ها و برنامه هاي سازمانها در چهارچوب سياستهاي استراتژيك - هدايت اجراي طرح هاي خود را با تقاضاي بخش ها - هنگام مواجهه با عدم اطمينان ها براي كاستن ريسك - نحوه بروز رفتار نسبت به تغييرات و جذب امكانات و بسيج - سطح شفافيت، ريسك و سياست ها - توسعه و نوآوري در محصولات و خدمات متناسب با تغيير نيازها، هدف ها، ساختار بازار ساز و كارهاي تعامل با محيط از نظررابينز
محيط داخلي(Internal Environment) • عوامل و مؤلفههاي داخل سازمان را در برميگيرد. • از جمله مؤلفههاي محيط دروني: • ساختار سازمان و عملكرد آن در مقابل چالشها و فرصتها، چگونگي استراتژيهاي سازماني جهت حفظ مشتريان كنوني و جذب مشتريان بالقوه، موقعيت مالي و سطح نقدينگي سازمان به منظور انجام عمليات روزمره سازمان
محيط خارجي • تمام عوامل خارج از مرز سازمان است كه ممكن است بالقوه بر سازمان اثرگذار باشند. • کارل ويک (1969) فضاي خارج ازسازمان را به عنوان "محيط اطلاعاتي" نام گذاري کرده که سازمان همواره در پي تفسير وتبيين و کاهش ابهام در آن محيط است. • ميير و اسکات (1983)محيط سازماني را به انواع اقتصادي، فن شناختي، اجتماعي و سياسي تقسيم ميکنند. • گرونيکو هالت (1984) اجزاي محيط را به چهار بخش تسهيلاتي (نظير دولت و قانون گذار)،وظيفهاي (کارکنان، مشتريان و بانکها)، اصلي (رقبا و تجار) و انتشار و پخش (جامعه،رسانهها و عامه) تفکيک ميکنند.
محيط خارجي محيط عملياتي(Operating Environment) • محيط عملياتي سطحي از محيط بيرون سازمان است كه تأثيرات آني و شديدي بر عمليات و سودآوري مؤسسه دارد و شامل مولفه هاي خاص و صريح براي مديريت سازمان مي باشد. مولفه اي اصلي اين سطح عبارتند از: مشتري، عوامل رقابتي، نيروي کار، تامين کنندگان و عوامل بين المللي.
محيط خارجي محيط عمومي(General Environment) • محيط عمومي در برگيرنده ي سطحي از محيط بيروني يک سازمان است که شامل عواملي است که به نحوه ي مديريت سازمان تاثير بلند مدت مي گذارد. به دليل اهميت اين عوامل گاهي تلقي نادرستي از تعريف محيط سازماني به چشم ميخورد و آن پندار ناصحيح مساوي دانستن محيط عمومي با محيط سازماني است برخي از اصلي ترين اين عوامل عبارتند از عوامل اقتصادي، اجتماعي ، سياسي، قانوني، تكنولوژي و .... .
محيط دور و محيط نزديك • محيط خارجي شامل" محيط نزديک "يا حوزه فعاليت و" محيط دور" يا محيط عمومي است. • محيط نزديك يا محيط رقابتي همان فضايي است كه سازمان يا منطقه مورد مطالعه جايگاه خود را در آن پيدا مي كند . • در محيط نزديك و كاري كه تاثير مستقيمتري بر عناصر و عملكرد شركت دارد دو مسئله مهم يعني عوامل رقابتي و ميزان اثرگذاري آنها مطرح است. • عوامل رقابتي همچون رقباي فعلي، رقباي جديد، قدرت چانهزني مصرفكنندگان، قدرت چانهزني تامينكنندگان مواد، محصولات جايگزين، قدرت نسبي دولتها، اتحاديهها و ساير گروههاي ذينفع با استفاده از مدلهايي مانند مدل پورتر (مدل نيروهاي رقابتي) و آگاهي از ميزان اثرگذاري مشتريان، رقبا، منابع تامين كننده مواد، بستانكاران، سهامداران، اتحاديهها،
محيط دور و محيط نزديك • محيط دور شامل عوامل زيست محيطي (طبيعي) ، اقتصادي ، اجتماعي ، حقوقي ، فرهنگي ، ديوانسالاري (بوروكراسي) و عوامل تكنولوژيك مي باشد كه از خارج سازمان بر آن تاثير مي گذارند. • هرچقدر حوزه فعاليت سازمان با محيط عمومي سازگارتر باشد ، سازمان در رسيدن به اهداف خود موفق تر است.
ابعاد كليدي در طبقه بندي هاي محيط • پويايي (Dynamism): پويايي ميزان ايستايي يا تلاطم محيط را نشان مي دهد. • پويايي سازماني يعني تغيير سيستم با تغيير پذيري شرايط محيط • پيچيدگي)Complexity):تعريف پيچيدگي به وسيله تئوري آشوب كه در اسلايدهاي بعد مي آيد بهتر مشخص مي گردد • ميزان بي نظمي و تغييرات در سازمان را گويند.
نظريات طبقه بندي محيط1-طبقه بندي محيطي برنز و استاكر • مكانيكي و پويا • سازمان هاي مكانيكي آنهايي هستند كه محيط خارج سازمان بر آنها تأثير چشمگيري نخواهد داشت. • هرقدر سازماني از حالت مكانيكي به سمت ارگانيكي حركت كند، اثر محيط بر آن بيشتر خواهد شد.
ساده ميزان پيچيدگي محيط پيچيده زياد (پويا) ميزان تغييرات محيط کم (ايستا)
نظريات طبقه بندي محيط2-طبقه بندي محيطي امري و تريست • الف - محيط تصادفي آرام: اين محيط نسبتاً بدون تغيير است. بنابراين، از جانب آن هيچ تهديدي متوجه سازمان نيست. در چنين محيطي توزيع درخواست ها به صورت تصادفي است، سرعت تغييرات بسيار كند و پديده عدم اطمينان در آن بسيار ضعيف است. در چنين محيط برنامه ريزي مي توان انتظار داشت كه روشهاي اوليه برنامه ريزي كاربرد بيشتري داشته باشند. • ب - محيط خوشه اي آرام: در اين محيط هم تغييرات زيادي رخ نمي دهد، ولي تهديدات به صورت مجموعه يا انبوه در مي آيند. سازماني كه در چنين محيطي قرار مي گيرد در مقايسه با محيط تصادفي آرام بايد بيشتر گوش به زنگ خطرات محيط باشد.
نظريات طبقه بندي محيط2-طبقه بندي محيطي امري و تريست • ج - محيط واكنشي متشنج: اين محيط از محيط هاي قبلي پيچيده تر است. در چنين محيطي چندين سازمان و شركت رقيب در پي هدف هاي مشابهي برمي آيند. امكان دارد يك يا چند سازمان به اندازه اي بزرگ باشند كه بتوانند بر محيط خود و ساير سازمان ها اعمال نفوذ كنند. رقابت و تعارض از ويژگي هاي عمده اين محيط به شمار رفته و مدل هاي برنامه ريزي قابليت كاربرد خواهند داشت كه انعطاف پذيري بيشتري را براي سازمان به ارمغان آورند. • د - محيط بسيار متشنج: اين نوع محيط از بيشترين پويايي برخوردار است و در آن پديده عدم اطمينان در شديدترين وضع خود است. پديده تغيير و تحول در همه جا و همه وقت حاضر است و اجــــــزاء يا اركان محيط ارتباط بسيار زيادي با هم دارند. در يك محيط بسيار متشنج سازمان همچنين بايد رابطه اي كه با نهادهاي دولتي، مشتريان و عرضه كنندگان مواداوليه دارد مرتباً موردارزيابي قرار دهد. با آنكه اين محققان نظر خاصي در رابطه با ساختارها و روشهاي متناسب با محيط هاي پيش گفته ارائه نكرده اند، اما به نظر مي رسد براي محيط هاي "الف" و "ب" روش هايي با ساختار مكانيكي و محيط هاي "ج" و "د" روش هايي با ساختار كاملاً ارگانيك متناسب باشند.
طبقه بندي محيطي امري و تريست غير قابل پيش بيني (عدم اطمينان) اطمينان محيطي قابل پيش بيني (اطمينان) ريسك پذيري كم ريسك پذيري بالا ريسك پذيري
نظريات طبقه بندي محيط3-طبقه بندي محيطي ريچارد ال.دفت 1 - محيط ســـاده و پايدار: به محيطي اطلاق مي گردد كه عوامل خارج از سازمان در آن محيط محدود هستند و اصولاً تاثير چنداني بر سازمان و عمليات آن نخواهند داشت، ضمناً عــــــوامل به همان صورتي كه هستند باقي مي مانند يا تغييرشان اندك است. 2 - محيط ساده و ناپايدار: دراين محيط نااطمينـــــاني زياد است و تغييرات موجب مي شوند مديران نتوانند به راحتي تصميم بگيرند. به علاوه سازمان هايي هستند كه پيوسته و غيرقابل پيش بيني تغيير مي كنند، مانند صنايع سازنده كامپيوترهاي شخصي، ابزار موسيقي و اسباب بازي. محيط برنامه ريزي اين قبيل سازمان ها ساده و ناپايدار است و با تغييرات شديد عرضه و تقاضا روبرو هستند.
نظريات طبقه بندي محيط3- طبقه بندي محيطي ريچارد ال.دفت 3- محيط پيچيده و پايدار: سازمان هايي وجود دارند كه با عوامل خارجي متفاوت بسياري سروكار دارند، ولي اين عوامل به همان صورت باقي مي مانند يا تغييرات اندكي دارند و اين خود نشان دهنده عدم اطمينان است. در چنين وضعيتي تعداد عواملي كه بايد تجزيه و تحليل شوند بسيارند و لازم است در برابر هريك از آنها واكنش مناسب اتخاذ گردد. دفت اعتقاد دارد گرچه تعداد عوامل خارج از سازمان در محيط هاي پيچيده و پايدار بسيار است و تغييرات كند است اين تغييرات به تدريج رخ مي دهند و قابل پيش بيني اند. 4 - محيط پيچيده و ناپايدار: مؤسساتي وجود دارند كه با عوامل محيطي به تعداد زياد و متفاوت روبرو هستند. درواقع در محيط هاي برنامه ريزي پيچيده و ناپايدار ميزان عدم اطمينان در مقايسه با ساير محيط هاي مطرح شده در بالاترين سطح است.
نظريات طبقه بندي محيط4- تلاطم محيطي انسوف
نظريات طبقه بندي محيط5- طبقه بندي محيطي راوو و همكاران • محيط همگن شفافيت و درجه اطمينان بالاست و مديران به وضوح مي توانند رفتارها و ساختارهاي سازماني خود را با استفاده از نتايج تحقيقات بهبود بخشند. • محيط ناهمگن به بخش هاي مختلف تقسيم مي شود و به لحاظ تنوع از شفافيت محيطي كاسته مي شود . مديران در اين محيط از لحاظ كدر بودن اطلاعات با معضل تصميم مواجهه مي شوند. • بنابراين براي ارتقاي بهره گيري بيشتر از محيط تحقيقات نقش حساسي در اتخاذ تصميم ها بازي مي كند زيرا منبع توليد اطلاعات تخصصي است و از پايه هاي شناخت محسوب مي شود .
محيط همگن و ناهمگن از نظر وسعت محرك ها به عمومي و اختصاصي و بر اساس شدت محرك ها به دو گروه محرك هاي ضعيف و قوي طبقه بندي مي شود
نظريات طبقه بندي محيط6- رنيارد و همكاران محيط با برنامه : در اين محيط بيشتر رفتارها ، كردارها ، عمليات و تصميم ها بر اساس برنامه ريزي است لذا محيط فضاي برنامه اي به خود مي گيرد. • شناسايي محيط با: • ماهيت تصميم ها در جهت گيري رويدادهاي آتي و هدف هاي عالي سازمان • ميزان گرايش تصميم گيران به هدف و آرمان گرايي • درجه رسميت روابط سازمان ها و ساختارهاي سازمان
نظريات طبقه بندي محيط6- رنيارد و همكاران محيط بدون برنامه: در اين نوع محيط برنامه ريزي تعريف نشده است. ميزان پايبندي مديران به تدوين برنامه ها بسيار كم است. عمليات و وقوع مسائل از قبل پيش بيني نشده اند. • شناسايي محيط با • ماهيت تصميمات • نوع نگرش و عاقبت انديشي • تكراري بودن يا نبودن تصميمات • ميزان گرايش تصميم به منافع فردي و منافع اجتماعي / سازماني
نظريات طبقه بندي محيط6- رنيارد و همكاران محيط با ساختار: ماهيت بارز اين محيط روشن و واضح بودن هدف ها ، ماموريت ها ، سياست ها و حتي مسائل و مولفه هاست. از جلوه هاي ديگر اين محيط شفاف بودن سطح وقوع ارتباطات برنامه ها وحتي مسائل است.
نظريات طبقه بندي محيط6- رنيارد و همكاران محيط بدون ساختار: اگر در محيطي هدفها ماموريت ها سياست ها و حتي مسائل به طور كامل و واضح تعريف نشده باشند نمي توان آن ها را فهيميد يا درك كرد. • محيط هايي كه بيشتر جنبه گذر از مرحله اي به مرحله ديگر را دارند دچار بي ساختاري مي شوند. هرچه ميزان پايبندي مديران سازمان به فرهنگ سازماني بيشتر شود از ميزان تشتت بي ساختاري محيط كاسته مي شود
محيط پايا و محيط ناپايا اساساً زماني كه هر يك از محيط ها شرايط زير را داشته باشند پايا هستند و گرنه ناپايا شناخته مي شوند: • پذيرش عناصر محيطي براي بقا • پذيرش نقش ها ، مسئوليت ها و فعاليت در چارچوب اختيارات تعريف شده • تبعيت و پايبندي از معيارها و ضوابط برنامه هاي مدون و حتي نامدون • گردش واضح اطلاعات در سطح سلسله مراتب عمودي و افقي سازمان/محيط • بالا بودن اعتماد عناصر درون محيطي به يكديگر • ميزان دستيابي به هدف ها و افزايش منافع و فوايد • ميزان استقلال و انديشه گرايي اعضاي محيط • ميزان تغيير و پيچيدگي مولفه هاي دانش و فناور ها و سطح پذيرش سازمان ها • توانمندي و ميزان معيارهاي آرامش بخش محيط هرچه ميزان پايبندي مديران به تصميم هاي متخذه و معيارهاي پذيرش تصميم ها بيشتر باشد محيط پايايي بالاتري دارد.
تئوري هاي شناخت محيط و تصميم گيري در آن 1- تئوري آشوب • ادوارد لورنز 2- تئوري سطل زباله(Garbage can ) • تئوري پردازان :كوهن ، مارچ و السن • آنان با استفاده از اين مدل مي خواستند تصميم گيري در شرايط بسيار مبهم وبي نظم راتوصيف كنند
تجزيه و تحليل محيطي • هدف از تجزيه و تحليل محيطي، بررسي و شناخت عواملي است كه به نوعي بر فعاليت و عملكرد سازمان تأثير ميگذارند. اين عوامل گاهي با محيط داخل سازمان ارتباط پيدا ميكنند و گاهي به محيط خارج از سازمان مربوط ميشوند.
تجزيه و تحليل راهبردي • در محيط چه فرصت هايي وجود دارد؟ • چه تهديداتي براي توفيق سازمان وجود دارد كه بايد از آن ها اجتناب كرد؟ • در مسير تحقق رسالت و چشم انداز سازمان از چه قوت ها (شايستگي هاي ممتازو مزيت رقابتي) برخوردار است كه مي تواند به آن ها تكيه كند؟ • ضعف هاي سازمان كه مانع توفيق آن مي شوند كدامند؟
لزوم تجزيه و تحليل محيطي در برنامه ريزي استراتژيك • مطالعه وتجزيه و تحليل محيط سازمان ها، شناخت راهبردي يا شناخت استراتژيك نام دارد و بر اساس اين شناخت ميزان تحقق اهداف تعيين شدهمشخص خواهد شد. • تجزيه و تحليل محيطي در سازمانهايي كه فرآيند مديريت استراتژيك در آنها به اجرا درآمده است هدف ديگري را دنبال مينمايد. تجزيه و تحليلي محيطي در اين سازمانها به منظور درك بهتر رويدادهاي درون سازماني و افزايش تناسب استراتژيهاي اتخاذ شده با محيط سازماني انجام ميگيرد.
چارچوب مفهومي احصاي محيطي استراتژي هاي سازماني استراتژي هاي سازماني با دامنه احصاي سازماني در ارتباط است. ابعاد موقعيتي عدم اطمينان محيطي يك پيش بيني كننده خوب از ميزان احصاء است. نيازهاي اطلاعاتي متمركز بر بخش هاي مرتبط با بازار محيط جستجوي اطلاعات گروه گسترده اي از منابع استفاده مي شوند اما منابع شخصي و ترجيحي استفاده اطلاعات محرك برنامه ريزي استراتژيك و يادگيري سازماني رفتارهاي مديريتي مديران سطوح بالا بيشتر از پايين تجزيه و تحليل مي كنند. مديران وظيفه اي ماوراي تخصصشان احصا مي كنند.
خير بله نه سيستمي و نه محيطي سيستمي (داخلي) بله سيستم بر آن كنترل دارد؟ محيطي (خارجي) خير منبع قوت ها و ضعف ها منبع فرصت ها و تهديدها نوع شناسي محيط به سيستم مربوط است؟
تجزيه و تحليل دروني سازمان( ارزيابي محيط دروني) • تجزيه و تحليل و ارزيابي دروني يك سازمان يا موسسه تلاشي براي در ميان گذاشتن هويت آن است. • هر سازماني در قلمرو واحدهاي وظيفه اي خود داراي نقاط قوت و ضعف است. در عين حال نقاط قوت و ضعف همه دواير و واحدها يكسان نيست. • به هنگام تعيين استراتژي ها و اهداف تلاش مي شود از نقاط قوت داخلي سود جسته شود(تقويت شوند) و نقاط ضعف حتي المقدور از بين برده شوند. • مورد ارزيابي قراردادن محيط دروني موسسه در هر زمان يك ابزار فرصت دهنده براي تشخيص خطاها و اصلاح آن به شمار مي آيد.
مزيت رقابتي شايستگي كليدي عواملي كه سبب ترجيح يا برتري سازمان نسبت به رقيب مي شود شايستگي شايستگي هاي سازمان در CSFها قابليت عواملي كه براي مشتري ارزش مي سازد دارايي هاي پايه عواملي كه اماكن ايجاد ارزش براي مشتري را داشته باشد دارايي: هرچيز با ارزش كه قابل در اختيارگيري باشد سلسله مراتب دارايي شركت يعني ديگران براي دستيابي به آن نيازمند مجوز از ... باشند
ابعاد سيستمي ارزيابي عوامل دروني سازمان لازم است در بررسي محيط داخلي سازمان عوامل و زمينه هاي حاوي قو ت ها و ضعف ها از چهار بعد زير مد نظر قرار گيرند: • درونداد • فريند • برونداد • بازخورد فرايند درونداد برونداد بازخورد
بررسي عوامل دروني سازمان • برخي زمينه ها يا شرايطي دروني سازمان كه مي توانند حاوي قوت و ضعف هايي باشند عبارتند از: • اهداف و ماموريت ها • ساختار سازماني و ويژگي هاي آن • مديريت(برنامه ريزي ، سازماندهي و هماهنگي ، انگيزش ، مديريت منابع انساني ، كنترل) • نيروي انساني (جذب ، گمارش ، نگهداري ، توسعه ، آموزش) • وضعيت فرهنگ سازماني • وضعيت عمليات (فرآيند ، ظرفيت ، مقدار فعلي نيروي عملياتي و پشتيباني ، كيفيت) • رابطه بين واحدهاي وظيفه اي سازمان • تحقيق توسعه و تحول در سازمان • سيستم هاي جمع آوري و پردازش اطلاعات • وضعيت مالي و تداركاتي سازمان • توزيع جغرافيايي موضوعي و... خدمات و فعاليت ها
نيروي انساني به عنوان مهمترين شايستگي كليدي • نيروي انساني منبع و راهبردي ترين سرمايه سازمان محسوب مي گردد اگر واجد شايستگي هاي زير باشد: • دانش ومعلومات حرفه اي • مهارت هاي تخصصي • بينش و نگرش • ويژگي هاي شخصيتي • اعتبار عمومي • اعتبار حرفه اي • ويژگي هاي جسماني
برخي راه هاي شناسايي نقاط قوت و ضعف سازمان • مقايسه با عملكرد گذشته سازمان • ارزيابي خدمات سازمان و نظرات دريافت كنندگان خدمات • مقايسه با حريفان و رقبا • مقايسه با عوامل كليدي موفقيت در انجام ماموريت و دستيابي به مطلوبيت هاي استراتژيك
منظور از بررسي محيط خارجي • تغيير و تحولات نه تنها يك سري فرصت ها و امكانات را به موسسه عرضه مي كند بلكه منبع خطر و مشكلات نيز مي تواند باشد. به همين سبب تعقيب رخدادهاي محيط بيروني براي مديران موسسات اهميت حياتي دارد. • ما در بررسي محيط خارجي در پي يافتن و شناسايي فرصت ها و تهديدهاي مرتبط با سازمان هستيم.
تهديد تهديد برآيند وضعيتي است كه عوامل محيطي بر خلاف خواسته ما و خارج از كنترل عمل مي كنند و از اين حيث روند امور مطلوب ما نيست و احتمال آشفتگي خطر يا زيان براي ما وجود دارد. بر اين اساس : هر عنصر يا وضعيتي كه موجوديت منافع يا ارزش هاي حياتي ما را به خطر اندازد تهديد محسوب مي گردد.
متغيرهاي محيط خارجي محيط اجتماعي نيروهاي اجتماعي- فرهنگي نيروهاي اقتصادي محيط وظيفه اي سهامداران تامين كنندگان گروه هاي ذينفع خاص كارمندان/ اتحاديه كارگري مشتريان رقبا بستانكاران (واحدهاي اعتباري) انجمن هاي اتحاديه انجمن ها نيروهاي سياسي- قانوني نيروهاي تكنولوژيكي
برخي روش هاي سريع و آسان احصاي عوامل خارجي • پيمايش (پرسشنامه – مصاحبه) • طوفان مغزي • دلفي • كارت سفيد