Ekonomia e Kosoves dhe BE ja

1. Ekonomia e Kosoves dhe BE ja Dr.sc. Gazmend QORRAJ

2. Hyrje • Ideja per Integrime Evropiane - Robert Schuman 1950 • Komuniteti Evropian te Çelikut dhe Thengjillit (1951) (Gjermania, Franca, Belgjika, Holanda, Italia & Luksemburgu) • Traktati i Komunitetit Ekonomik Europian EEC (1957) • 1993 Keshili Evropian – Kriteret e Kopenhages ( politik, ekonomik, legjislativ)

3. Definicioni dhe rëndësia • Integrimi ekonomik definohet si eliminim i barrierave (pengesave) ekonomike ndërmjet dy ose më shumë vendeve. • Barrierat ekonomike janë çfarëdo demarkacioni nëpërmes së cilave zvogëlohet mobiliteti aktual dhe potencial i të mirave, shërbimeve dhe faktorëve të prodhimit, si dhe rrjedhat e komunikacionit.

4. Efektet e Integrimeve ekonomike • Rëndësia fundamentale e integrimit është se ndikon në rritjen e konkurrencës aktuale dhe potenciale. • Rritet sasia e ofruar në tregun e integruar • Zvogëlohet niveli i çmimeve • Rritet mirëqenia për shoqërinë • Krijohet nje treg me i madh • Në parim procesi i integrimit nxitet nga motivet ekonomike, por nuk mund të përjashtohen edhe ato politike në raste të caktuara

5. Integrimet Ekonomike • Integrimi ekonomik përfshin integrimin e tregut dhe të politikave ekonomike. • Integrimi i tregutështë dhe mbetet esenca e integrimit, siç është e qartë prej definicionit të kësaj të fundit. • Politikat ekonomike ndërlidhen direkt me funksionimin e tregut, ose srukturën, preformancën dhe rezultatet distributive të tregut.

6. Pse Integrimi Evropian ? • Procesi i Stabilizim Asociimit– Kornize e politikave te BE se Kosova - Mekanizmin Percjelles te Stabilizim Asociimit (MPSA). - MPSA përkrah Kosovën në reforma strukturale të nevojshme për përafrim me BE-në - Zhvillon institucione me parimet mbi të cilat ndërtohen politikat dhe praktikat evropiane. - Hap mundesite per anetaresim eventual ne BE. • Agjenda e Selanikut Në qershor të vitit 2003, në Samitin e Selanikut, është ri konfirmuar perspektiva për anëtarësim në BE të vendeve të Ballkanit Perëndimor. • Partneriteti Evropian Instrument kryesor per zbatimin e detyrave dhe obligimve qe dalin nga Procesi integrimit dhe te parashtruara nga BE.

7. Procesi i Stabilizim Asocimit Elementet kyqe te ketij procesi jane : • Procesi i Bashkepunimit Rajonal • Marreveshjet e tregtise se lire • Cefta • Iniciativat e tjera rajonale ne kuader te Paktit te Stabilitetit (Keshillit per Bashkepunim Rajonal te EJL)

8. Bashkepunimi Rajonal Procesi i Bashkepunimit rajonal ka per qellim te ndikoje ne : • Tejkalimin e te kaluares historike te vendeve te rajonit • Kusht i domosdoshem per procesin e integrimit Evropian • Promotor i zhvillimit ekonomik dhe stabilitetit rajonal

9. Marreveshjet e Tregtise se lire Me marreveshjet e Tregtise se lire tentohet qe te arrihet: • Rritja ekonomike dhe bashkepunimi tregtar • Permiresimi i aftesive konkuruese te vendeve • Qasja ne tregjet e vendeve te rajonit. • Eliminimi i barrierave tregtare dhe hapja.

10. Rruga deri te BE ja Antaresimi ne BE Negociatat per antaresim Opinioni nga Komissioni Aplikimi per anetaresim Implementimi i MSA Konkludimi i MSA & Ma perk. Negociatat MSA Raporti i Fizibilitetit STM Kosova

11. Diskutime • A eshte me i veshtire integrimi i tregut apo i Politikave ekonomike ? • A mund integrimi Evropian te prodhoje politike diskrimunese ? • Efekti i integrimit te Investimet e jashtme. • A ekziston ndonje lidhshmeri mes tranzicionit dhe procesit te Integrimit?