POLİKİSTİK OVER SENDROMU

1. POLİKİSTİK OVER SENDROMU Doç. Dr. Harika Boztepe

2. PCO • Anovulasyon ya da oligoovulasyon • Hiperandrojenemi, hiperandrojenizm • Polikistik overler (US) • Metabolik değişiklikler İnsülin direnci Hiperlipidemi Obezite *En az ikisi bulunmalı / Polikistik over şart değil

3. Hikaye ve Bulgular • Kıllanma (çene altı, dudak üstü, göğüs, karın, sırt) • Akne • Erkek tipinde alopesi • Adet düzensizliği • Akantozis nigrikans

4. Hirsutizm • Kadında erkek tipinde kıllanma dudak üstü, çene, göğüs, abdomen, sırt, … !Hipertrikozdan ayrılmalı Tüm vücutta yaygın, birbirine benzer, ince tüylenme

5. Ferriman and Gallwey sınıflandırması: Dokuz bölgede 0 – 4 arasında değerlendirilir

7. Akne • Ergenlikteki pubertal aknelerden farklı puberte dönemindeki bir kızdaki akne şikayeti ön planda PCO açısından araştırılmalı aknenin erişkinde ortaya çıkması ya da pubertal aknenin sürmesi dikkate alınmalı

8. Virilizasyon • Klitoromegali • Ses kalınlaşması • Kas kütlesinin artması • Hızlı gelişen hirsutizm, alopesi PCO bulgusu değildir

9. Erkek tipi alopesi (Hamilton skalası) O. T. Norwood: South Med J 68:1359–1365, 1975 (255)

10. Kronik anovulasyon • Oligomenore, amenore • Disfonksiyonel uterus kanaması • İnfertilite • Nadiren primer amenore

11. Adetler • Düzenli adet ……………… % 20 • Adet düzensizliği Menarştan itibaren Uzun süredir ………………sıklıkla Daha ileri yaşlarda Kilo almayı izleyerek ………… bazen

12. İnsulin direnci • Obezite % 35 – 50 • Akantozis nigrikans • Tip 2 DM • Hipertansiyon • Hipertrigliseridemi • Düşük HDL

13. Pelvik Ultrasonografi • 2-8 mm çapında ≥ 10 kist Stromanın artmış olması • Over hacmi › 11 ml ve/veya 2-9 mm çaplı ≥ 12 kist

15. 20 y K • Şik: Yüz ve vücutta kıllanma Akne Adet düzensizliği ( 2-3 ayda bir) • Hik: İlk adetini 11 yaşında görmüş. Yakınmaları o zamandan bu yana mevcut. İlaç kullanmıyor.

21. Özellikle dikkat edilmesi gereken fizik muayene bulguları laboratuvar bulguları nelerdir ?

22. BKI: 30.5 kg /m2 • Akantozis nigrikans mevcut • Glikoz: 104 mg • Kolesterol: 264 mg • Trigliserit: 200 mg • HDL: 34 mg LDL: 194 mg

23. Ayırıcı Tanı - Tarama • Gebelik • Hipotiroidizm • Hiperprolaktinemi • Geç başlangıçlı KAH • Over tm, surrenal tm • Cushing Sendromu

24. Testosteron: 0.7 ng/ml (N: 0.06-0.82) • DHEA-S: 452 ug/dl (N: 35-430) • Androstenedion: 3.4 ng/ml (N: 0.3-3.5) • 17(OH)pro: 1.1 ng/ml (N: 0.4-1.02) • LH: 8.5 mIU/ml FSH: 4.2 mIU/ml • TSH: 1.9 mIU/ml • PRL: 14.5 ng/ml

25. Testosteron • PCO’ da N, hafif yüksek olabilir • ≥ 200 ng/dl : Surrenal tm aranmalı • OKS kullanımı T’ u azaltabilir. Ölçümden 3 ay önce kesilmeli

26. DHEA-S • PCO’de normal veya hafif yüksek olabilir • ≥ 800 ug/dl : surrenal tm aranmalı

27. 17 OH Progesteron • OKS ve glukokortikoidler kesilmeli • ≥ 200 ng/dl : ACTH uyarı testi yapılmalı

28. LH / FSH oranı • OKS kesilmiş olmalı • › 2 : PCO düşündürür • Sensitivite ve spesifisitesi düşüktür

29. Glukoz / insülin < 4.5 Obez, kan şekeri normal, PCO Sendr. olan hastada IR’ını gösterir

30. Tedavi • Adet düzensizliği • Hirsutizm, akne • İnfertilite • İnsülin direnci

31. Oral kontraseptifler • Östrojen : LH baskılanır Androjen sentezi azalır SHBG sentezi artar • Progestagen: Androjenik etki !! Androjenik etkisi olmayan ( desogestrel)

32. OKS - Yan etki • İnsülin direnci • Glukoz toleransı • Koagulasyon eğilimi • Hiperlipidemi

33. Antiandrojenler * • Siproteron asetat T ve DHT’ un kompetitif inhibitörü • Spironolakton OKS ile sinerjistik etkili Ara kanamalara neden olabilir * Gebelik isteniyorsa verilmemeli OKS ile birlikte kullanılabilir

34. İnsülin Direncinin Tedavisi • Yaşam tarzı değişikliği • Kilo verme • Metformin • Tiyazolidindionlar

35. Metformin • Karaciğerden glikoz çıkışını azaltır • İnsulin düzeyi azalır • Teka hücrelerindeki androjen yapımı azalır • Adet ve ovulasyon bozuklukları olumlu etkilenir

36. Tiyazolidindionlar • İnsülinin KC, kas, yağ dokusunda etkinliği artar • İnsülin düzeyi azalır • Overdeki androjen sentezi azalır