270 likes | 520 Views
ZNAČAJ PROMJENA U EKG-u KOD BOLESNIKA SA AKUTN IM ISHEMI ČNIM MOŽDANIM UDAROM. Ranko Raičević Klinika za neurologiju VMA. Uvod. Život je neprekidno adaptiranje živog organizma kao cjeline i promjenljivih uslova spoljnje sredine
E N D
ZNAČAJ PROMJENA U EKG-u KOD BOLESNIKA SA AKUTNIM ISHEMIČNIM MOŽDANIM UDAROM Ranko Raičević Klinika za neurologiju VMA
Uvod • Život je neprekidno adaptiranje živog organizma kao cjeline i promjenljivih uslova spoljnje sredine • Organizam raspolaže mehanizmima fine adaptacije na promjenljive uslove spoljnje sredine • CNS-ima integrativnu i regulativnu ulogu
ISHEMIJA MOZGA • Nespecifičan snažan stres • Niz posljedica na lokalnom i sistemskom nivou-adaptacioni sindrom (zavisnih od vremena, stepena, dužine i prirode stresa) • Adaptacija na novonastale uslove • Iscrpljivanje kompenzatornih procesa i regenerativnih mogućnosti • Linija fiziološkog i patološkog
ISHEMIJA MOZGA-POSLJEDICE • Povećanje noradrenalina u serumu/Hachinski V 1986 Stroke, Arch Neurol 1992 • Aktivacija cikloksigenaznog sistema • Povećane koncentracije kortizola u plazmi/Hachinski V 1986,1992 • Povećane koncentracije MB frakcije kratin-kinaze u serumu-Raičević 2002 Vojnosanit Pregl • Nalaz elektrokardiografskih znakova ishemije miokarda/Sanders D, Cerebrovasc Disord1995 • Histopatološke lezije na miokardu kod eksperimentalne okluzije srednje moždane arterije i sl/Butcher Brain Reserch1993
CEREBROKARDIJALNI ODNOSI • Ponavljani TIA ataci su nezavisni prediktor razvoja kardijalnih poremećaja uz višestruko povećani rizik od fatalnog infarkta miokarda/Jovičić A, Vojnosanit Pregl 1989 • Neočekivani smrtni ishodi kod bolesnika sa infarktom mozga nakon početnog dobrog oporavka-Natelson Neurocardiology 1993 • Specifične elektrokardiografske promjene kod bolesnika sa AIBM-Norris JW Stroke1978, Oppenheimer SM Arch Neurol1990
EKG promjene i IBM • Depresija ST segmenta posredovana kardiološkim i neurološkim mehanizmima-Caplan LR et al.Clinical Neurocardiology:Marcel dekker, New York 1999 Depresija ST segmenta- asimptomatska kod angine pektoris 43-60%, kod osoba bez anamneze srčanih oboljenja 6-8%Valeriano J Neurologic Clinic 1993 Depresija ST segmenta kod IBM u ranijim saopštenjima oko 13%- McGrae Mc Dermot M, Stroke 1994
7% AV-Block I 7% RBB 3% LBB 27% atrial fibrillation 5% S-Tachy. 1% U-Wave 6% T-pathology 4% atrial Tachy. 1% SVES 4% VES ECG promjene u akutnom IMU: 69% prevalence 31% QT-Prolongation 34% ST-Changes Tatschl C et al. Cerebrovasc Dis 2005;21: 47-53
NAŠA HIPOTEZA • Kod bolesnika sa AIBM bez podataka o ranijim srčanim oboljenjima postoje EKG znaci ishemije miokarda koji su: • u direktnoj vezi sa stepenom težine IBM • veličinom ishemijske lezije mozga • lokalizacijom ishemijskog ognjišta u moždanom parenhimu
CILJEVI ISTRAŽIVANJA-I • Kod bolesnika sa AIBM unutar 48 sati od početka bolesti putem kontinuirane Holter elektrokardiografije registrovati EKG znakove ishemije miokarda i poremećaje srčanog ritma • U akutnoj fazi IBM utvrditi stepen neurološkog i funkcionalnog deficita i izmjeriti veličinu i lokalizaciju ishemijske lezije
CILJEVI ISTRAŽIVANJA-II • Nakon akutne faze stepenovati težinu IBM • Utvrditi stepen povezanosti (korelaciju) između pokazatelja neurološkog i funkcionalnog deficita, stepena težine IBM, njene lokalizacije i učestalosti pojedinih promjena registrovanih putem kontinuirane Holter elektrokardiografije
METODE ISPITIVANJA I ISPITANICI-I • 40 bolesnika sa AIBM • Isključivani su bolesnici sa blokom lijeve grane, hipertrofijom lijeve komore i ranijom koronarnom bolešću • Rađen EKG, RTG srca i pluća, pregled kardiologa • Neposredno po prijemu utvrđivan stepen neurološkog (Kanadska) i funkcionalnog deficita (Bartelova skala) • Registrovana je strana neurološkog deficita i uziman CPK
METODE ISPITIVANJA I ISPITANICI-II • U toku prvih 48 sati montiran je kontinuirani 24 satni Holter elektrokardiograf • Očitavanje je vršeno po prethodno pripremljenom programu na procesoru firme Avionics • ST depresija jednaka ili viša od 1mm i duža od 1 minuta • VA su ocjenjivane po Lown-ovim kriterijumima • Svim bolesnicima je rađen pregled mozga putem KT- i mjerena veličina ishemijske lezije • Rezultati su analizirani parametrijskim i neparametrijskim stat.metodama
REZULTATI Prikaz značajnosti godina starosti i registrovanih ST depresija * p manje od 0,05
Zastupljenost različitih stepena IBM u odnosu na lokalizaciju lezije
Korelacija promjena u EKG-u u odnosu na starost, SND,SFD, CPK * p<),05, ** p<0,01, *** p<0,001
IBM/kardijalne komplikacije • Vaskularna oboljenja srca i mozga predstavljaju prvi i treći vodeći uzrok smrti i obolijevanja u većini zemalja svijeta • Etiopatogeneza IBM i IBS u mnogo čemu slična • IBM u najvećem broju slučajeva završna faza u evoluciji ateroskleroze • Patofiziologija IBM multikompleksna
O2-* endotelne }elije O2-* O2-* Er O2-* O2-* O2-* neuron vaskularni zid (-)O2 PG2 kolagen (-)ATP FAT trombin paraliza Le depolarizacija (influks Ca++) Tr M o{te}enje HEB FAT neurotransmiteri EAK PG LE vazogeni edem H2O2 influks Ca++ influks Ca++ - fibrinogen AMP OH* fosfolipaze- proteaze C adenozin deformabilnost A2 C ksantin dehidrogenaza inozin krit. radijus kapilara PG I-3-F DAG hipoksantin ksantin oksidaza LE FAT lipidna peroksidacija mitohondrijumi efluks Ca++ OH* reperfuzija
CEREBROKARDIJALNE INTERAKCIJE • Električno draženje kore mozga utiče na srčanu frekvencu-Goldstein DS. Stroke 1979. • Akutna CVO-Byer 1947. • Čelikić 1973. CVO i EKG-Magistarski rad • Heterogene grupe bolesnika
CEREBROKARDIJALNE INTERAKCIJE • TIA i ishemijska bolest srca • Bolesnici sa TIA u anamnezi u 50% slučajeva umiru zbog kardijalnih razloga, a u 30% zbog fatalnog moždanog udara- Pendlebury ST et al TIA and Stroke. Cambridge University Press 2009. • Povećane koncentracije cirkulišućih kateholamina, kortizola, serumskih enzima (MB frakcije CPK) • Česti porast TA i pojava novonastalih poremećaja srčanog ritma
aktivacija kalikrein- • kininovog sistema • aktivacija koagulacionog • sistema • reaktivna hipertenzija • aktivacija trombocita • reaktivna hiperglikemija • - acidoza • smanjena deformabilnost • eritrocita • kardijalni poreme}aji • pove}anje viskoziteta krvi • pad perfuzionog pritiska penambra M O Z A K infarkt hipotalamus retikularni sistem hipofiza periferna tkiva tromb periferni endokrini sistem • kateholamini, • kortizol PG,LE globalna hipoperfuzija
CEREBROKARDIJALNE INTERAKCIJE • Veliki broj struktura CNS uključen u neurokardijalnu interakciju- Samuels MA Neurologic Clinics 1993 • Lezija u desnoj cerebralnoj hemisferi ima lošiju prognozu (u zoni irigacije a.cerebri mediae)- Tokozoglu Stroke 1999 • Strukturno-funkcionalna asimetrija moždanih hemisfera- Hachinska VC, Neurology 1992 • Desna kortikalna insularna regija-brojne veze sa hipotalamusom, limbičkim sistemima i drugim relejnim centrima uključenim u autonomnu kontrolu-Oppenheimer Arch Neurol 1990
ZAKLJUČCI • Učestalost pojedinih promjena u EKG kod bolesnika sa AIBM je utoliko značajnija što je: • Stepen IBM teži • Ishemijska lezija ekstenzivnija • Skor neurološkog i funkcionalnog deficita niži • Bolesnici stariji • a posebno ako je lezija u DCH , a da • Životna dob i lokalizacija ishemijske lezije imaju prediktivnu važnost