AYAK BAKIMININ TEMEL İLKELERİ

1. AYAK BAKIMININ TEMEL İLKELERİ SHEYDA EMAMİ G.Ü.M.E.F I.PODOLOJİ EĞİTİM SEMİNERİ 2009

2. Bir günde ortalama olarak 8 ila 10 bin arasında adım attığımızı ve bütün bir ömür boyunca dünyanın çevresini 4 defadan fazla yürüyecek kadar yol kat ettiğimizi biliyor musunuz?Sizi ömür boyu taşıyan ayaklarınıza yeteri kadar önem veriyor musunuz? • İnsan ayağı biyolojik olarak bir şaheserdir. Ayağın güçlü, esnek ve kullanılabilir yapısı onun işini iyi yapmasını sağlamaktadır. Eğer ayağınıza gereken önemi verir ve korursanız oda üzerine düşen görevi yapacaktır.

3. AyakBakımıCiddiBirSanat • Tüm ağırlığımızı taşıyan vücudumuzun bu ağır işçilerine iyi bakmamız gerekir. Ayak bakımı artık başlı başına bir sanat ve bir sektör halini almıştır. Günümüzde pudralar, spreyler, arındırıcı maskeler, pastiller, özel masaj aletleri gibi çok sayıda ayak ürünü vardır.

4. Sağlıklı bir ayak için dikkat edilmesi gereken temel noktalar: • KORUNMA Sağlıkla ilgili her konuda olduğu gibi öncelikle ayak ve onu oluşturan dokuların korunması sağlanmalıdır.

5. Bunun için ilk yapılması gereken en önemli iş ayağın “gözle” yani bakarak kontrol edilmesidir. Ayaktaki zedelenmeler, kızarıklıklar, ağrılı yerler, sert noktalar, derinin, tırnakların görünümü, damarların belirgin olup olmadığı, az hisseden ya da hiç hissetmeyen yerler, çeşitli anatomik şekil bozukluklarına dikkat edilmelidir.

6. Ayaklar birbiriyle kıyaslanarak gözle kontrol edilmeli ve farklılıklar gözlenmelidir. • Gözlem sırasında karşılaşılan olağan dışı görünümler ve değişiklikler mutlaka bir hekime danışılarak araştırılmalıdır.

7. AYAK TEMİZLİĞİ Ayaklar herhangi bir sağlık sorunu yoksa; çorap ve ayakkabı içerisinde terlediğinden düzenli aralıklarla uygun sabunla yıkanmalıdırlar. Yıkanma işlemi yapılmaz ise çevreyi rahatsız edecek kokular, daha sonra da ayak sağlığını bozabilecek mantar gibi sorunlar ortaya çıkabilir.

8. Ayak sağlığı ve temizliği için kullanılan çorap ve ayakkabı da önemlidir. Özellikle çorapların pamuklu olması ayak sağlığı için tercih nedenidir. Çoraplarımızın temiz olması ve günlük olarak değiştirilmesi gerekmektedir.

9. NEMLENDİRME Bazı hastalıklarda görünen deri kuruluğu genellikle ileri yaşlarda da ortaya çıkar. Derinin nemini muhafaza etmek için ayak yıkandıktan ve kurulandıktan hemen sonra, derinin nemli kalabilmesi için nemlendirmekte yarar vardır. Çünkü kuruluk, ayak derisinin çatlamasına bu ise ayağın çeşitli hastalıklarına neden olur.

10. Açıkta ve çıplak ayakla çalışanlar, abdest vb. nedenlerle ayaklarını sık yıkamak zorunda kalanlar, diyabet benzeri hastalıklar, derisinde terleme azlığı olan kişiler, ayak kenarları ve topuklarının derisi sertleşmiş olan kişiler, yıkama işleminden sonra, tıpkı yaşlıların yaptığı gibi ayaklarına hafif nemli iken çok kalın olmayan bir “ayak kremi” veya “sıvı vazelin”uygulamalıdırlar. • Ayak derisinin yumuşak ve kaygan tutulması için de alerjik olmayan krem ya da nemlendirici losyonlar uygulanabilir.

11. SERTLİKLERİN GİDERİLMESİ Ayak derisindeki sertlik ve kalınlaşmalar, yürüme veya ayak ayakkabı içerisinde iken, ayağa yönelik aşırı basınç ve hatta bazen “batma” etkisi yaratabilir. Bu da ayağın iç kısımlarında dokunun bozulmasına yol açacaktır. Bu nedenle ayakların yıkanması sırasında özellikle fazla basınca uğrayan daha sert olan bölümler, deri yumuşadıktan sonra “topuk taşı” benzeri bir araçla çok derine inmeden törpülenmelidir.

12. DİNLENME Ayaklarda özellikle akşamları “şişlik” saptanıyorsa, bu durumda özellikle kanı yukarı götüren “toplar damarlarda” bir yetersizlik olduğu düşünülmelidir. Bu durumda kalple veya vücudun ana damarlarıyla ilgili , hipertansiyon dahil bir sorun olup olmadığı araştırılmalıdır. Böyle bir sorun saptanmışsa o zaman bacakların ve ayağın dinlenmesi önem taşıyacaktır. Bu durumda ayak göğüs düzeyinin biraz yukarısında olacak şekilde ayak kaldırılarak “istirahat” edilmelidir.

13. Ayrıcayapabiliyorsa kişi kendisi, yapamıyorsa bir yakınının yardımıyla ayak uçlarından yukarıya doğru, çok zorlanmadan “günlük masaj” uygulaması yararlı olabilir. • Eğer “toplar damarlar” özellikle dışarıdan görünecek kadar fazla irileşmişse, bir ayak merkezine başvurmalı veya bir KDC tarafından değerlendirilmeli ve onun önerilerine uygun davranmalıdır.

14. YÜRÜME Koşullar uygun olduğunda “çıplak” ayakla dolaşılmalıdır. Yaşam alanında çıplak ayakla gezilen yerlerin temizliği de en az ayakların temizliği kadar önemlidir. Bu zeminler mutlaka kuru tutulmalıdır. Ancak yeterince temiz olduğundan emin olunmayan, herkese açık alanlarda çıplak ayakla yürümekten kaçınmalıdır.

15. Ayak sorunlarının azaltılmasında sanıldığının tersine yürümenin çok önemli rolü vardır. Aşırı zorlanmadan, düzgün ve sürekli yürüme ayağın kendisini yenilenmesini sağlayan en önemli dürtülerden birisini yaratır. Herkes yürüme için kendisine zaman ayırmalı ve yürümelidir.

16. TIRNAKLAR Tırnakların da temizliği ve bakımı çok önemlidir. Tırnaklar; düzenli aralıklarla, genellikle ayak yıkandıktan veya banyodan sonra ucu kısa ve düz olacak şekilde kesilmelidir. Tırnakların, tırnak yatağına temas eden kenar bölümleri düz kesilmeli ve yuvarlak şekillendirilmelidir. Tırnağın yan tarafındaki sivri kenarları tırnak yatağından en az 1-2 mm, daha ilerde olacak şekilde kesilmelidir.

17. Tırnaklar kesilirken tırnak yatağına ve komşu deri bölümlerine hasar verilmemelidir.Tırnağı şekillendirirken, tırnak yatağının kenarları, estetik amaçlı olarak törpü ve ya kesicilerle zedelenmemelidir. • “Pedikür” yaptırma alışkanlıkları olan kişiler mümkünse kendi aletlerini yanlarında götürerek bunların kullanılmasını sağlamalıdırlar.

18. Ayak Giysileri • Öncelikle ayağa giyilen her şeyin ayakla uyumlu olmasına, rahat olmasına ve ayağa yönelik olumsuz etkide bulunmamasına dikkat edilmelidir. • Ayak uzun süre kapalı ayakkabı içinde kalacaksa mutlaka uygun çorap giyilmelidir. Çorap ayağın terini çekecek ve ayağın havalanmasına izin verecek nitelikte olmalıdır. Sık değiştirilmeli ve iyi yıkandıktan ve kurutulduktan sonra giyilmelidir. Her zaman temiz çoraplar giyilmelidir. • Ayaklarsert dikişleri olmayan temiz çoraplarla kapatılmalıdır.

19. Yalnız dışarıda kullanılanların değil, ev ortamında giyilen çorap, terlik veya ayakkabıların da temizliği önemlidir. Onlar da olabildiğince en iyi şekilde temiz tutulmalı ve havalandırılmalıdır. • Kullanılan ayakkabıların uygunluğu, rahatlığı ve gündelik bakımı da en az ayağın bakımı kadar önemlidir. • Ayakkabıların ayağa uygun olması, estetik özellikler kadar öncelikli olmalıdır. Ayakkabı büyük veya küçük olmamalıdır.

20. Ayakkabı seçiminde göz önünde bulundurulması gereken durumlardan biri ayak şeklidir. Ayak parmak uzunluğuna göre üç çeşit ayak şekli vardır: • Mısırlı ayağı

21. Yunanlı ayağı • Romalı ayağı

22. Ayak bakımının temel ilkelerinden biri pedikür yapmak ve/veya yaptırmaktır. • Pedikür, ölü hücre tabakasının atılımını ve daha bakımlı ayaklara kavuşmanızısağlarken; ayaklarda oluşan nasır, çatlak, tırnak batması gibi sorunlarına daçözüm getirebilir.

23. Pedikür İşlemi • Pedikür işlemi uç aşamadan oluşur: • Pedikür öncesi • Pedikür işlemi • Pedikür sonrası

24. Pedikür Öncesi • Ortamın hazırlanmasından malzemeler,araç gereçlerin dezenfekte edilmesinden ,müşteri kartı hazırlanmasına kadar olan süreci kapsar.

25. Pedikür İşlemi • Ayakların hazırlanması • Ayakların sabunlu su da bekletilmesi • Ayakların kurulanması • Sol ayaktan başlayarak; • Ojelerin çıkarılması

26. Tırnakların kesilmesi • Tırnakların törpülenmesi • Topukların törpülenmesi

27. Ayaklarınpedikür leğenine koyulması Sağ ayakta da aynı işlemlerin yapılması • Tırnakların fırçalanması • Kütükülün temizlenmesi

28. Krem, losyon yada yağ uygulaması • Ayak masajı • Aynı işlemlerin sağ ayağa uygulanması • Losyonun temizlenmesi • Oje veya parlatıcının sürülmesi

29. Pedikür Sonrası • Bir sonraki uygulamanın randevusunu vermek • Müşteriye tavsiyelerde bulunmak • Evde kullanması için ürün tavsiye etmek • Uygulama sonrası ortamı temizlemek ve araç gereçleri dezenfekte etmek.

30. Aktif ve üretici yaşam ayak sağlığına bağlıdır. Ayağımızı önemseyelim ve bakımını doğru yapalım. Yaşam kalitemiz yükselsin. • Yaşam kalitesinde detaylar önemlidir. • Podolojinin ilgilendiği ayak sağlığı ve bakımı lüks değil, aksine gereksinimdir. • Sağlıklı ayaklar kaliteli yaşamın önemli bir parçasıdır.

31. TEŞEKKÜRLER